DS Vandaag: Zullen dijken en duinen volstaan om onze kust te beschermen?

Het is 10 augustus.

Dit is vandaag de dagelijkse podcast van de standaard.

Ik ben Yves de Lepeleire.

Door de klimaatopwarming is er geen ontkomen aan.

De zeespiegel stijgt ook aan de Belgische kust.

Mogelijk met 1 meter tegen 2.100.

Vooral zware stormen dreigen dan veel schade aan te richten.

En dus moeten we onze kust dringend beschermen.

Maar zullen dijken en duinen vol staan?

Of zullen we ook land moeten opgeven?

Er is een muur van water over een stem gekomen.

Het was ongelooflijk.

Een paniek.

Een muur van water.

Een muur van water.

Een muur van water.

Daar is een muur van water over een stem gekomen.

Het was ongelooflijk, een paniek die beschrijfde dat precies of dat de muil van een beest was die overging en dat dat dan uitspoort.

En toen wij in het centrum van de stad kwam, stonden wij uit, toen ze ook zo zin in het water.

Mijn vader heeft ook mijn zuster en mij aan elkaar gebonden en heeft ons zo veilig thuisgebracht.

Toen ik thuis kwam, probeerde ik geduur open te doen. Het water stond dan al tot hier ongeveer.

Probeerde ik geduur open te doen, dat ging niet.

En ik ben er genoets af geweest om uit het water, over de oren en oren, van boven op de deur te komen.

Zo, bijna klopst.

Mijn vroeg kwam de bootjes van Troodepruis.

Onze eerste huur biedend was die brode, wakeren en dat.

Er was één van die jongens uit dat bootje gestapt om over te steken van de straat.

En ineens was hij weg, hij is niet meer boven gekomen.

Die jongens, dat plaats verdronken.

Komt iets waard van als wetenschapsredactie, welkom in de studio.

We horen daar net een fragment van Panorama uit 1993, maar help ons even, waarover ging dat?

Dat moet die verschrikkelijke storm geweest zijn uit 1953.

Ik denk de nacht van 31 januari op 1 februari, dat staat toch in onze geschiedenis ook een beetje gegrift.

Toen kwam er een ontzettende storm opzetten die vooral in Nederland heel veel schade aanricht, maar ook in ons land.

Zowel aan de kust, als het binnenland.

Ik denk dat er in België 28 mensen omkwamen.

In Nederland nog veel meer, 1800.

En voor onze noorderburen was dat het begin van hun befaande deltaplan om zich te beschermen.

Maar België deelde toen ook wel serieus in de klappen.

Ja, klopt.

Die storm stond geboekstaafd als een 250-jarige storm.

Maar intussen moeten we ons al lang zorgen maken over een 1000-jarige stormvlute.

Waarom?

Dat is een manier om uit te drukken hoeveel kansen we maken op zo van die verschrikkelijke weer fenomenen.

Dat is dan een storm die één keer onder zoveel jaar voorkomt.

Maar eigenlijk is dat een verkeerde manier van voorstellen.

We moeten zeggen dat elk jaar de kans één op duizend is dat die voorkomt.

Dat lijkt misschien niet zoveel.

Maar als hij zich voordat, is hij meestal ook zo erg dat de schade niet overzien is.

Dus in deze moeten we ons daar wel degelijk tegen beschermen.

En er is een rechtstreekse link met de stijging van de zeespiegel.

Ja, de klimaatverandering, de stijging van de zeespiegel.

Hoe hoger die zee, want je hebt de zeespiegel, dat is één ding,

maar een storm stuurt nog veel meer water naar de kust toe.

Is het dan nog springtijdelijk, ligt het nog hoger?

En dan de wind zorgt dat die golven zo groot en zo hoog worden,

dat het watermeters hoger komt.

En hoe hoger de zeespiegel, hoe hoger natuurlijk ook die golven zijn bij een grote storm.

Dus vandaar dat we ons in het geval van een hogere zeespiegel

nog meer zorgen moeten maken dan anders.

Want de duizendjarige storm, stel dat de zeespiegel steigt,

dan is de kans groter dat die vaker voorkomt.

Ja.

Dus stel, we spreken over twee duizend honderd.

Neem nu dat tegen twee duizend honderd, de zeespiegel met één meter is gestegen.

Wetenschappers zeggen dat per meter zeespiegestijging

de kans op zo'n zware storm met een factor honderd toenemt.

En dan is onze duizendjarige storm ineens een tienjarige storm geworden.

Dus elk jaar één kans op tien dat die zich voordoet.

Dus dan spreken we toch wel over een heel andere gevaar.

En de kans dat de zeespiegel tegen twee duizend honderd met één meter steigt is een reelscenario.

Daar mogen we vanuit gaan zelfs.

Er is nog heel veel onzekerheid over die zeespiegel.

Bij ons is de zeespiegel de afgelopen honderd jaar met twintig centimeter gestegen.

Dat is maar twee millimeter per jaar.

Dat lijkt misschien weinig, maar het zet zich door en het kan ook versnellen.

Dus volgens de projecties die onder meer de mensen van de VUB hebben gemaakt,

zou dat tegen het einde van deze eeuw, dus twee duizend honderd,

tachtig centimeter kunnen zijn, mogelijk ook honderd.

Maar er liggen ook heel veel pessimistische scenariërs voor

dat het naar twee meter gaat.

Zelfs drie meter.

Ja, de hoogers zijn van drie meter, maar dat zal waarschijnlijk pas veel later gebeuren.

Maar we moeten er toch meer rekening houden,

dat dat proces die sneller kan doorzetten dan we nu vermoeden.

Ja, want een stijging van de zeespiegel met drie meter, wat zou dat betekenen?

Mocht er een heel zware storm gebeuren?

Ja, in dat geval als het zich zo'n ramp voordoet,

dan zou het kunnen dat de helft van de stad bruggen onderlopt.

Ja, dus moeten we onze kustlijn dringend beschermen.

Jij hebt deze week in de krant een reeks gebracht over hoe we dat gaan doen,

of wat de visie daarover is.

Vertel eens wat die plannen inhouden.

Nou ja, de Belgische kust heeft een heel speciaal karakter.

Het is een heel zandige kust.

En vanwege de heersende stroming, dat is meestal van West naar Oost,

is die ook erg gevoelig voor erosie.

Dus ja, die kust is kwetsbaar, dat weten we.

En we proberen daar ook iets aan te doen.

De overheid is er mee bezig.

Zo is er al sinds 2011 zogeheten een masterplan kustveiligheid,

dat aan uitvoering toe is.

Daar zit al een pak maatregelen in stormmuren en dijkverhogingen.

Die worden al volop uit.

Die zijn al aan uitvoering toe,

maar dat ging uit van een stijging van de zeespiegel van 30 tot al centimeter.

En daarmee dachten ze goed, ze zitten tot 2050.

Maar we weten ook, we gaan niet volstaan.

Er was dus meer nodig.

Dus er was meer nodig.

En daarvoor is er een vervolg.

Er is nu een kustvisie opgesteld.

Dat is wat dan heet een strategisch beleidsplan.

Daar worden een heleboel alternatiefen en scenario's in beschreven.

En dat gaat ervan uit,

dat we dus naar 1 meter stijging gaan tegen 2100,

maar ze houden toch ook al rekening met 2 meter en zelfs 3 meter stijging.

Dus ze hebben het heel ruim genomen, laat we zeggen.

Dus ze gaan wel praten op dat ze ver genoeg kijken

en ook genoeg flexibel zijn om zich aanwezig aan te passen.

Die kustvisie zet ons van een aantal grote lijnen uit.

Ik zou denken, hogere dijkenoptrekken.

Ja, dat lijkt een evidente keuze.

Dat kan ook.

Dat zit er voor een stuk in als alternatief.

Maar we weten ook dat die kustzonen bij ons is enorm smal, volgebouwd.

Dat is typisch ook voor onze Belgische kust.

Iedereen weet dat.

Dus dat maakt dat we eigenlijk onze manufreerruimte

een beetje aan de kleine kant is.

We kunnen niet alles doen.

En een dijk verhogen, dat is makkelijk gezegd,

die moet eigenlijk ook breder worden.

En een hoge dijk voor je neus als kustbezoeker is natuurlijk niet zo leuk.

Dus kijk eens ook naar andere alternatieve

en dan kijk eens naar dat strand dat ligt daar.

Dat kan breder gemaakt worden.

Je kan daar zand op gaan spuiten

zodat dat strand wel hogekomt, dat is breder.

Dus meer naar de zee toe.

Dat die zee verder ligt.

Dat betekent ook dat die golven als die zouden komen

sneller hun kracht verliezen.

Dus dat strand neemt die energie eigenlijk uit die golven

zodat die ook de dijk niet bereiken

of als dat wel zo is minder kracht hebben.

En dat is natuurlijk een hele interessante piste

om allerlei redenen.

Het strand wordt breder.

Dus je hoeft je geen zorgen te maken

dat de toeristen minder plek gaan hebben.

Maar biedt ook mogelijkheid voor nieuwe ontwikkelingen.

Ik kan je wel indenken

dat dat voorveel van de betrokkenen

van de belanghebbenen op de kist

een interessante piste is.

Ja, toeristisch is dat ook een opportuniteit.

Ja, dat doen we niet.

We moeten het allemaal gaan doen

op die smaldestroom die er niet is.

En dan zitten we heel erg gevrongen

en is een stuk minder aantrekkelijk beperkt

onze toekomstige mogelijkheden enzovoort.

En hoeveel breder moet dat strand dan worden?

Ja, in die scenaris van de kustvisie

is dat toch wel honderd meter.

Dus dat is niet niks.

Maar waar gaan we al dat strand vinden

om die stranden breder te maken in de eerste plaats?

Ja, dat is natuurlijk een moeilijke neem.

Want in het Maas erplan,

dat dus al loopt, zaten strandophogingen,

dat zat daar al in.

Dus er wordt nu al zand op zandwinning

opgegraven en op het strand gespoten.

Dus dat heeft zo gezegd zijn deugelijkheid bewezen

en we willen dat nog meer gaan toepassen in de toekomst.

Je doet dat nu al omdat het strand elk jaar erodeert.

Ja, het strand komt nu ook al af.

Wilden we die behouden?

Dan moet dat gewoon aangevuld worden.

Ja, vorig weekend zagen we zelfs na de doordocht

van de stormdepressie Antony weer zandkliffen ontstaan

op het strand van Bredenen.

Of die moesten ze dan weer...

Ja, dat is zo.

Dus als je zand aanvoert,

daar komt sowieso nog een storm,

die vreet weer een hoop van dat zand weer weg.

Dus je moet altijd blijven.

Dat is een continu proces,

daar kun je niet van tussen.

Je kan het niet op zijn belop laten,

moet altijd bijgevuld worden.

En dan gaan we die stranden hoger en breder maken

en zal dat natuurlijk nog meer nodig zijn.

We gaan ze om te beginnen moeten aanvullen

en dan ook moeten onderhouden,

jaar na jaar, na een storm terug bijvullen.

Dat is iets waar we niet van tussen kunnen.

Dus ja, is er zand genoeg?

Die berekeningen zijn gemaakt.

Het onnagelangt alternatief dat we kiezen.

Dan kan er tot 160 miljoen cubieke meter zand nodig zijn,

wat niet niks is.

Daar komt dan die 80 miljoen bij van de suplesis,

zoals we die nu al doen.

Dus we spreken hier wel over 1000 in weg te getellen.

Dan zitten we ver boven de 200 miljoen cube.

Wat is er voor handen?

Dat kunnen ze ook nagaan.

Wat is er nog beschikbaar in die zandwinning?

Dat is 195 miljoen cubieke.

Dus we weten al,

dat we in één scenario,

die bredere stranden,

weliswaar met een zeespiegelsteing van 3 meter,

wat onwaarschijnlijk is,

maar toch dat we er dan niet gaan komen.

Wat gaan we dan moeten doen?

Ja, het zand elders gaan halen.

Of wel nieuwe zandwinningen gaan aanboren.

Maar dat ligt heel gevoelig,

want het marine milieu is zeer kwetsbaar.

Dat is ook iets waar de natuurbeweging ophamert.

We moeten daar meestoppen,

want het leven wordt versteurd.

Natuurlijk als je daar begint te graven.

Of wel uit het buitenland halen.

Of wel op een andere manier bijvoorbeeld.

Er wordt veel gebaggerd in haves,

en dan krijg je ook zand.

Dat is vaak van een andere kwaliteit.

Maar dat zou toch wel kunnen gebruikbaar zijn.

Dus we gaan wel wat creatiever moeten zijn.

Maar ja,

dat er heel veel zand gaat nodig zijn,

dat staat buitenkijven.

De baggeraars hebben de komende honderd jaar

alles eens veel werk.

Die zullen nog veel werk hebben.

Duinen bieden natuurlijk ook

een natuurlijke bescherming

en een breder strand geeft.

De mogelijkheid om meer duinen te creëren.

In Ostenne gaan kijken naar

een plek waar een nieuwe duin werd gecreëerd.

In Ostenne loopt er een project,

eigenlijk twee projecten,

waar ze die duinvorming,

wat de natuurlijke proces is,

zelf willen namaken.

Dat ook wetenschappelijk opvoort.

Hoe gaat dat in zijn werk?

Op de Oosterhoever is dat,

niet zover van Fort Napoleon.

Is er daar een strook aangelegd

van 120 meter?

En daar hebben ze helmgras geplant.

En dan hebben ze gewoon

de natuur haar gang laten gaan.

En achteraf bekijken van

wat levert dat niet op.

En we zien dat helmgras

als een typische kusplant.

Het principe daarachter is

dat die plant

het zand dat met de wind

meegevoerd wordt,

gewoon vasthoudt.

En zo ontstaat er

eerst een klein bergje,

dan wordt dat een hoopje enzovoort.

En zie je dat daar al dat resultaat?

En daar zie je dat die duin,

die nieuwe duin,

is al twee jaar,

drie meter hoger dan strandniveau.

In hoeveel jaar?

Het is begin 2021, eigenlijk.

Twee jaar tijd.

Ze zien dat het

heel veel zand vasthoudt

en dat het snel gaat.

Dus wat dat betreft,

veelbelovende uitkomst.

En wat misschien

nog beter nieuws is,

dat kleine duintje

heeft al zijn

eerste grote test doorstaan.

In januari 2022

raast ze de stormcorrie

over de kust.

En toen hebben ze gezien

dat die storm

heel veel zand afknabbelde,

dat die duin dus beschadigd werd,

maar dat ze zich nadien

vrij snel herstelden.

En dat is natuurlijk

heel belangrijk

in het licht van de toekomst.

Robuste duinen zijn duinen

die zich eigenlijk spontaan,

als er een storm geweest is

dat ze zich nadien

terugherstellen.

Dat is een extra garantie

dat ze hun rol

als kustbeschermers

gaan blijven spelen.

Dus daar heb je

al een natuurlijke dijk bij.

Dat is eigenlijk

een extra kustbescherming

die er daar al is

bijgekomen.

De vraag is dan

kunnen we dat herhalen.

Waar kunnen we dat nog doen?

Ja, want een belangrijke

kanttekening

bij dat project is?

Ja, het is natuurlijk

niet toevallig

in een zone

waar aan de achterkant

ook wat duin is.

Een dijk is maar geen bebeling.

Geen bebeling, he.

Doe je hetzelfde

op onze

dicht bebouwde kust,

vlakboven de promenade

met al die appartementjes erop.

Ga met ze dat leuk vinden

dat er daar een duin verrijst

die gaat

onmiskenbaar

of onvermijdelijk

ja, een beetje

het zicht op zee weg nemen, he.

En een zicht op zee

is natuurlijk

ook een beetje een heiligheid.

Het is waar mensen van houden,

waarvoor ze toen,

waarvoor ze naar de kust trekken.

Dus dat is wel een moeilijkheid.

Maar de professor

die dat project opvoegt,

als iemand van de Leuws Universiteit,

die zei maar van,

ja, mensen zijn zich wel

bewust van het feit

dat er iets moet gebeuren

en dat ze dan

mogen kiezen tussen

een verse duin

of een betonnen muur van

drie meter hoog.

Ik zou het wel weten, he.

Dan weten ze het wel.

Want die zegt ook van, ja,

en dat staat ook in de kustvies,

ja, je kan dat

op een heel aantrekkelijke manier

integrieren, eigenlijk,

met paadjes.

En ja, als het trans al wat verder

liggen,

het zal een deel zicht weg nemen.

Ja.

Ja, mensen gaan zich veiliger voelen.

Ik denk dat ook

de eigenaar,

de vastgeutontwikkeler

dat we leuk zullen vinden

dat je een vastgeut

beter beschermd is.

Ja.

Zijn brugjes een nieuwe voorbeeld.

Een nieuwe beleving, ja.

Daar ligt een hoge duin,

vlak voor de dijk,

vlak voor hotel Palace,

waar nu appartementen zijn,

een heel hoge duin

met zicht op de havelen,

die daar natuurlijk ontstaan zijn.

Ja, er is ook spontane duin voor mij.

Het is niet dat ze daar

iets uitgevonden hebben,

of het gaat vanzelf,

maar het moet,

de context moet ernaar zijn.

Ja, er moet zand zijn,

er moet een plek zijn

wat die duin kan opgroeien.

Je mag die ook niet

om de haverklaap platwalse,

want de stranden

worden schoongemaakt,

billdozers.

Het is ook een kritiek

die vaak klinkt,

van ja, we laten

de duin voor mij niet toe.

Dus we gaan daar wel,

ja,

door het compromis moeten vinden,

dat we op bepaalde plekken,

die grote schoonmaak

achterweeg laten,

die duin laten groeien.

Maar tegelijkertijd, Tom,

willen ze in de pannen

een stukje duinen

waar vroeger

Camping Zepark op stond,

graag verkavelen voor

vakantiehuisjes en een hotel.

Daar hadden we het nog over

in onze podcast van maandag.

Ja, als je dan

die kustvisie leest,

consequent is dat niet.

Nee, de duinen,

die staan al jaren onder druk.

Er is er vroeger veel voor gevochten,

want ze treigden allemaal te verdwijnen.

We weten dat toeristische druk

de vaste druk

op de kust enorm is.

Maar ook daar

zijn de geesten wel

een beetje gereipt.

Laten we die duinen

toch op zijn minst

met rust laten.

Degenen die we hebben bewaren,

beschermen,

dat gaat soms ook moeilijk,

maar hoe moeten we dat doen?

In de pannen heb je dan

dat dat was een

formaal gekemming,

is aan het dichtgegaan.

Dan denk je van,

ja, een uitgelezen kans

om de duinen die daar ook zijn

om verder ontwikkelingen

stopten te zijn

en laat die duinen

toch duin zijn.

Maar ja, krijg je natuurlijk

een afweging

met eigendom

planen voor,

weet ik,

veel vakantiehuisjes

en noem maar op.

Dus,

ja, dat er daar

discussies zullen zijn

of moeilijke afwegingen,

ja,

dat staat ook

als een baal

boven het zeewater.

En land teruggeven

aan de zeton

is dat niet ook

een optie,

want niemand

heeft het daar niet over,

terwijl in Frankrijk

daar wel voorbeelden

van terug te vinden zijn.

Ja, dan komen we

terug

bij die eigenheid

van Belgse kusten,

een heel smalle strok

voorgebouwd,

heel veel woning,

bebouwing,

zowel toeristisch

als andere handel,

horeca, noem maar op

en heel sterk geconcentreerd,

die dingen staan er.

Daarvan zeggen

de makers van de kustvisie ook,

ja,

ik kan dat niet meer negen,

dat is een realiteit.

En om nu te zeggen

we geven dat op,

ja,

dat is maatschappelijk

onafwaarbaar,

ja,

dan moet je

gaan keuzes maken,

we geven brede

op,

maar we beschermen

ostendels

wat we kunnen hebben,

want

het is ooit geopperd,

en een aantal jaar terug

werd er gezegd

dat laten we stukken

van de Westhoek

maar overstromen.

Maar,

ja,

dit geeft echt

onmogelijke keuzes

die ze moeten maken

aan de beleidsemensen,

want ze zeggen ook van,

ja,

ik heb in dat ook gevraagd,

kunnen we dan

geen overstromingsgebieden

creëren,

zoals we ook

langs de schelden doen,

het bevarmde sigmaplan,

daar zijn gebieden

vrijgegeven,

die kunnen overstromen

als het water

in de schelden te hoog komt.

Maar dan zeggen ze mij,

de virus is beperkt,

het is zo gezegd,

één golf die op je afkomt,

je kan een deel water

parkeren,

zeg maar,

bifferen,

tijdelijk,

om bepaalde steden

te beschermen,

maar aan de zee werkt dat gewoon

niet,

de zee is onlijnig,

het komt van overal,

je kan die één plek opgeven

om de andere te redden,

want zo werkt dat blijkbaar

niet,

dus land opgeven

is in de huidige situatie

eigenlijk onbespreekbaar.

Maar tegelijk,

zeggen ze wel,

natuurlijk stopt het wel

ergens,

ik kan blijven zand aanvoegen,

de dijken verogen,

duinen laten groeien,

de zee blijft stijgen,

dan komt er een moment

dat je,

waarschijnlijk,

niet anders zal kunnen dan

bepaalde,

ja,

bebouwing,

toch op te geven,

maar ja,

dan hebben we het waarschijnlijk

over een scenario

of een tijdslijn van

honderden,

ja,

misschien duizenden jaren.

Verlopig is dat nog

een dystopisch toekomstbeel.

Verlopig is dat nog

niet aan de orde.

Ja,

ook onze haves

zullen uiteraard

beter moeten worden

beschermd.

Jij bent,

samen met onze collega,

Evie van Pamel,

gaan kijken naar

een stormbloedkering

aan het bouwen zijn,

de eerste in ons land trouwens.

Peter van Bezien

van het Agentschap

voor Maritime Dienstverlening

en Kust

legt uit waarom die

nodig is

en hoe die zal werken.

Oké,

we staan hier dus op

de stormbloedkering,

maar wat is dat nu eigenlijk

precies,

een stormbloedkering?

De stormbloedkering

in Iepoort is eigenlijk

één grote klap

om het zo uit te drukken,

een grote,

stalen klap

die op de bodem van

de havengeul ligt

en die,

als er storm is,

kan rechtgezet worden

en eigenlijk

heel de havengeul kan afsluiten.

De bedoeling is

om dan

Niepoort en Achterland

te gaan beschermen

van de invloeden van stormen,

hoogwater,

grote stormholven

die afkomen.

Niepoort is nu

een zwakke plek

en kan bij stormweer

een risico op overstroming.

Vandaar dat we beslissen hebben

om die stormbloedkering

te bouwen

om Niepoort

en Achterland

te beschermen.

We zijn tegen de duizendjarige storm

maar het is zeker niet zo

dat we die maar

om de duizendjaren

zullen gaan bedienen.

Normaal gezien

zal die één of twee keer per jaar

bediend moeten worden

om Niepoort

te beschermen tegen

overstroming.

Tom, Niepoort is

een zwakke plek,

zegt Peter van Bezin.

Waarom?

Alle havens zijn zwakke plekken.

Een haven

moet per definitie open zijn,

om de schepen in en uit te laten.

Je kan er geen dijk voorleggen,

je kan er geen duinerij voorleggen.

Dus moet je op een andere manier

gaan beschermen

en dan

kom we echt

die grote infrastructuurwerken

terecht.

Maar waarom wordt die stormflutkering

dan specifiek in Niepoort gebast?

De haal van Niepoort

mensen die rode op vakantie zijn

geweest zullen weten

dat is eigenlijk

de ijzermonding

en de rivier

komt daar in de zee

en daar is ook

een hele grote jacht haven

aan verbonden.

Een van de grootste van Noord-Europa

trouwens.

En die gaat nog groeien.

Dus

economisch is dat misschien

niet zo belangrijk

maar

het blijft een grote haven.

We willen daarvoor

ook inspanningen doen.

Dus om

heel die boel te kunnen beschermen

hebben ze gedacht

wat kunnen we hier doen

zou heel die haven

een muur kunnen zetten

rond heel die haven

maar esthetisch en haalbaar

is dat

een onhaalbare kaart.

Dus in Niepoort

was het mogelijk

om een stormflutkering

te zitten.

Dus zoals Peter van Bezin

uitlegt,

dat is eigenlijk

een grote klep die

in die nodig kan openzetten.

Misschien kennen de mensen

de stormflutkering

in Nederland.

Die in Nederland

hebben ze gezet

waarvan die

op de Oosterschelden

misschien wel de bekendste is.

Nu,

waarom kan hij

Niepoort

precies omdat

dat een jachthaven is?

Mindergoot,

activiteit mindergoot,

economisch belang.

Kijk ook naar Zebruggen

dat is echt

een hele grote

economische haven.

Dat is van een

heel andere orde.

Zebruggen heeft ook

een heel eigen karakter.

De haven is echt

in zee uitgebaan

met streekdame.

Dat zijn ook

wat we dan noemt

nautische renen,

dus scheepvertechnische renen

dat sommige oplossingen

daar niet kunnen.

De stroming is daar zo sterk

dat die schepen echt

goed moeten mikken

voor ze die haven

want kunnen binnenvaren.

Begin je dat te versmallen

met bijvoorbeeld

die intocht

nog veel moeilijker.

Kortom

in Zebruggen

was dat

een stroomvloepkering

een oplossing

die niet mogelijk is.

Daar moeten ze

aan andere dingen

bedenken.

Dan moeten ze

de haven

infrastructuur verhogen

en om

het achterland

te beschermen

kunnen.

Bijvoorbeeld

meer land inwaars.

Er is ook

nog een kleine

jachthaven in Zebruggen

die meer

op de kustlijn

zit,

dichter op het land.

Dan

een sluis.

Of eventueel

zelfs

een stroomvloepkering

nog aanleggen

zodat dat stuk

beschermd is

en ook

alles wat achterligt.

Dus dan

blijft die

grote haven

zo veel mogelijk

open

en scheepvaart

worden.

Zo

weinig mogelijk

belemmerd

maar is

toch de rest

van Zebruggen

een omgeving

beschermd.

Conclusie

Tom

met die kustfisie

zouden we

wetenschappers zijn

zelf verbast

over hoe snel

die opwarming

gaat,

de stijging van

de zeespiegel gaat.

Zijn we

klaar?

Hebben we enig idee

wat er na

2100

allemaal kan gebeuren?

Het gaat inderdaad

of het zou kunnen

een stuk sneller gaan

maar al bij al

blijft

het toch

een vrij langzaam proces

die zeespiegel.

Dat geluk hebben we,

we hebben tijd nog.

En we kunnen

dat ook opvolgen.

Kustfisie zal

vertaald worden in

actieplannen.

En dat is

vernieuwd worden.

We kunnen

onder 10 jaar

de situatie bekijken van

wordt het zoals we

voorspellen.

Dan gaat het

prager of sneller,

moeten we

het tentje bijsteken.

Dan

kan de tina

nadien

bijgestuurd worden.

Flexibiliteit

is er

ingebouwd omdat

ze zeggen

het heeft nu

nog weinig zin

om

definitieve keuzes

te maken.

We gaan

de weg moeten

doen.

Dat is

een gratueel proces.

Groter gemaakt

dan zo,

maar in het slecht geval

moet ze gewoon

een nieuwe zetten.

Daar

houden ze wel

al rekening mee.

Ze hebben alternatief

voor 2 meter,

3 meter steiging.

Er

zit er al

een beetje in.

Maar

nu zal

een beetje

zaak worden van

wat beslissen we

wanneer.

En

daarvoor

rekenen ze toch

nog

een beetje

op de tijd

die we nog

zouden hebben.

Maar

we hebben

rekening op

20 jaar.

Het

eerste plan

dan de beslissing

geldt ze ook

uitvoering.

20 jaar is

niks.

Dus

dan gaan ze

toch wel

tijdig moeten

ingrijpen of

nieuwe beslissingen

nemen.

Daar

zijn ze

zeker van bewust.

Maar

zoals gezegd

stapsgewijs

gradueel

onder 10 jaar

bijsturen

en in

200.

Dat is

bezig.

En

zeker zien

ook

al een beetje

nadien.

Dus

laten we

maar vanuit gaan

dat we nog

tijd genoeg

om

als het nodig zou

zijn

om

nog veel

drastischer

dingen te gaan

uitvoeren.

Maar

één ding is zeker

dit woord

de komende

decennia

een miljardenfactuur.

Over

kostprijs

zeggen ze

nog

schermen

zo veel schade

potentieel

besparen.

Dat zijn

maatschappelijke

en politieke afwegingen

die we altijd

moeten maken.

Die moeten ze

nog

doen.

Ook de

miljardeffecten

moeten nog

bekeken worden.

Dus

afhankelijk daarvan

zal dan

keuze gemaakt

worden.

En dan

gaan we

weten

welk preiskaartje

eraan vastdankt

omdat

het de miljoenen

zaak wordt.

Volgens

Spotify, Apple podcast

of

eenderwelk

andere podcast platform.

In

onze gratis FDS podcast

kan je niet alleen

ons werk beluisteren

maar ook de beste

podcasttips

terugvinden.

Alle credits van

de podcast die je net

hoorde, vind je op

standaard.be

Schijne Streep podcast.

Reageren kan

via podcast

adstandaard.be

.

Machine-generated transcript that may contain inaccuracies.