Maarten van Rossem - De Podcast: #410 - Erdoğan moet opdonderen

Het is een anti-democrat. Hij heeft alle mogelijke journalisten opgesloten.

Na die staatsschreep, wat heeft hij dan niet voor flauwe kul uitgehaald?

Hij is van de serieuze journalistiek geen sprake.

Er is wel serieuze oppositie namelijk sprake.

Het is wel awesome, kan je het mij horen?

Het is een spannende dag voor het Turkije, want gaat het land een nieuwe toekomst toegemoet met een nieuwe leider?

Daarover gaan we het hebben.

Maar voordat we begonnen met de opname, hadden we er even over cabaretjes en het talent om van nature iets leuks te vertellen.

En toen zei ik van Peter Pannekoek, die doet het op zich wel goed.

Ja, dat eten goed. Er is een enorme markt voor grappigheid.

Dat is algemeen bekend.

En dat heb ik op zo'nzelf geen enkel bezwaar tegen.

Maar die grappigheid moet wat mij betreft een landverscheinsel blijven.

Dus jij wil het maar grappig zijn, maar dat moet ook wel inhoudig zijn.

Nee, maar het is grappig zijn.

Heel veel Nederlandse politiek is van zichzelf grappig.

Daar hoef je er maar in moeite voor te doen.

Het is al grappig.

Thierry Baudet is al grappig, voordat je hebt gezegd dat het grappig is.

En mensen die niet denken dat het niet grappig is, zijn hopeloos verloren.

Dat zal ik maar zeggen.

Ik ben hier in Utrecht een keer naar zo'n stand-up comedian-show gegaan van mensen die het nog moeten leren.

En dat is wel vrij pijnlijk, want dan mislukken er dus ook heel veel grappigen.

Dus dan maken ze een grappig, maar dat lacht niemand.

Dat moet echt heel erg zijn.

En liefst moet de grappig ook niet van tevoren bedacht zijn,

maar in de loop van het verhaal, het gesprek ontstaan.

Ik had altijd de illusie dat als je voor een zaal optreed,

dat de mensen merken of je het wel 26 keer vertelt dat die bob,

of dat het spontaanend ter plekke was ontstaan.

En de echte kracht van de cabaretier is eigenlijk dat die grappen,

die die 80 keer per jaar vertelt aan zo'n theaterpubliek,

dat die daarbij de indruk weet te maken,

dat die avond, zit in die droevige repetitieruimtes,

die dingen die...

De coulissen.

Nee, niet de coulissen.

Die verschrikkelijke ruimtes waar we altijd heen geleid worden,

waar we dan niet in willen zitten.

Die backstage ook.

Ja, de wachtkamer voor de artiest, zoals dat heet.

Dat zou heel truer, is dat wel altijd?

Ja, dat is mijn indruk.

Dat de kracht van cabaretjes is.

Dat je dus al die grappen vertelt die je al honderd keer vertelt hebt,

maar dat je dat dan zo weet te doen,

en dat het toch een soort spontaanend indruk maakt.

Heb je toch een keer verteld dat Toon Hermans op een gegeven moment

zijn muzikanten ging betalen omdat zij niet meer lachten,

want zo hadden die grappel tien keer gehoord.

Ja, dat was die fameuse pianist die die had.

Ja.

Die moesten er steeds op de dijk klitzen,

terwijl die gaten allemaal al,

en misschien nog wel 200 keer gehoord hadden.

En die kreeg je dus de slaagsvolging om maar mee te lachen,

omdat het voor het publiek natuurlijk leuk was.

Ja, dat kan ik maar wel iets bij voorstellen.

Want het moet natuurlijk naar de tiende keer,

maar je moet het al behoorlijk vervelend beginnen te worden.

Ja.

Maar heb jij natuurlijk ook grappjes,

kak me voorstert, die je in het theater maakt,

die je in meppel denk je, hier werkt het,

laat ik dat in fanlog ook een keer vertellen.

Zeker.

Dan zijn er bij die altijd werken.

Ken ik ook, misschien ook,

zelfs als de mensen vermoeden wat je het wel eens eerder verteld hebt.

Maar ik ben zelf bij natuurlijk veel gelukkiger

met iets wat je ter plekke hebt verzonnen, denk ik.

Wat leuk, dat heb ik zo maar verzonnen.

Hele goede grapp.

En het werkt ook nog.

En het werkt ook nog, want dan merk je gauw genoeg aan zo'n zaal,

of het werkt ja of nee.

Ja.

Dat is natuurlijk ook wel de kunst.

Je moet kunnen improviseren.

Er zijn ook genoeg kabartjes die je dan backstage tegenkomen.

Dan merk je altijd hoe gespannen ze zijn,

want dat is dat hele programma.

Handel zenuwachtig.

Dus dat lijkt me al.

Zo is er een reden om geen kabariteit te worden.

Ik neem aan dat die die topfiguren in die wereld

niet ontstekend zenuwachtig zijn

voordat ze opgaan.

Maar je moet het toch niet aan het denken.

Als je echt zenuwachtig bent,

dat is heel vervelend,

want bij een hele tijd lange tijd zenuwachtig.

Nee, dat zou ik absoluut niet willen.

We moeten een beetje uit de losse pols komen natuurlijk.

Laten we even de actualiteit erbij halen.

Dat hebben we natuurlijk Erdogan en Turkije.

Wat zei je gezegd?

Water over je schitterende.

Wat was het ook weer?

Oh ja, de hoes voor de lampen.

Die ligt er.

Maar daar zit een goede hoes omheen.

Dat is volgens mij wel.

Dat valt er wel mee.

Ja, god.

Hoe heet het?

Een economist had een omslaag,

daarvoor gaan we heen.

Een belangrijkste verkiezingen van het jaar.

Laat die een godsnaam opdonder.

Ik bedoel, wat hebben we er voor last gehad van die man?

En wat heeft dat Armen-Turkijen voor last gehad van die man?

Niet maar oversteying.

You're welcome mate,

dat is vertreffend in het Engels.

Sorry, je wordt Engels verschrikkelijk gewoon.

En ook economisch is het een problematisch geval

met die rare opvattingen die hij heeft

over de economisch tevoegen politiek.

Nee, laat in hemelsnaam

laat Allah er dan voor zorgen dat hij dat opkrast.

Nee.

Hij zit er 20 jaar.

En je ziet altijd dat dit soort van type is.

Dus ja, te lang zitten.

Dat is 10 jaar mooi geweest.

Aanvangelijk dacht iedereen dat het was een vernieuwe

en het was dan een gematigde islamiet.

En dat gaf toch de gelegenheid aan grote groepen.

Laten we zeggen, wat minder mocht een modernisierde Turk

om ook mee te doen.

En dan blijft die man 20 jaar zitten.

Ja, ja, ramp.

Hij heeft alle verkiezingen gehoord.

Ik heb overigens achter het lang niet uitgesloten

dat hij gewoon een kozen wordt.

Maar goed, we zullen het zien.

Tegenstanders zeggen natuurlijk ook wel van

nee, inderdaad, wat jij ook zegt,

maar de voorstanders zeggen

hij heeft gezocht voor een auto voor de deur.

En hij heeft ons land minder af...

De laatste jaren heeft hij daar natuurlijk helemaal

niet zo geweldig voor gezorgd.

Inflatorontwikkelingen, die rare schoonzoom

van hem, die minister van Financien was.

Nee, hij is natuurlijk al heel lang de werk kwijt.

Hij moet 20 jaar komen op.

Niemand is geschikt om 20 jaren land te leiden.

Niemand.

Hij is wel iedere keer gekozen.

Onze wil je ook niet.

Hij is wel iedere keer gekozen.

Ja, zeker.

Alsof dat wat zegt.

Ik bedoel, ik impliceer je daarmee

dat de kiezers altijd tweede de verstandigste keuze maken.

Nou, daar kun je toch heel moeilijk volhouden.

Nou, dan kom ik toch heel graag

met hele interessante voorbeelden

dat de kiezers het totaal verkeerd hebben te zien.

Er zijn ook mensen die zeggen

dat Turkije minder afhankelijk gemaakt heeft van het westen.

We zijn nu echt een land om rekening mee te houden.

Oh ja, in welke opzicht?

We zijn niet meer het schootgrondje van het...

Want wat een lastpost is.

Dit is de jongen die op het schootplein

altijd naarigheid veroorzaakt.

Maar wat heb je er aan?

Niks.

Dat je twee onderwijzers naar buiten moet sturen

om die ellendeling een beetje bij de les te houden.

Dat is toch...

Wat is...

trouwens, hij was iets...

Nee, het was het betekenis van Turkije over schatten natuurlijk.

Ja, wat dan?

Het is strategisch.

Het ligt tussen Azië en Europa in.

En het is iemand die nog met Putin kan praten, ja.

Iedereen kan met Putin praten.

Ik neem aan dat er backchannels zijn

waarin er sowieso met Putin gepraat wordt.

Maar goed, nee.

Maar hij heeft natuurlijk...

door de lichting heeft hij daar natuurlijk wel strategisch voordeel

door met zowel Putin als met selectie te pralen.

Dat is wel een strategisch voordeel.

En natuurlijk ook dat gemolderde in Syrië

wat niets heeft opgeleverd dan naarigheid.

Nee, Erdemann moet gewoon vertrekken.

Bovendien, en dat is natuurlijk de kern van de zaak toch,

heeft hij die democratie die toch al dit...

een kasplantje was in Turkije.

Daar heeft hij alle blaadjes van afgetrokken.

En de laatste tien jaar geen water gegeven

zodat het heel treurig bij staat,

het kasplantje van de democratie.

Jullie wat voorbeelden verloemen?

Het is een anti-democrat.

Hij heeft alle mogelijke journalisten opgesloten.

En na die staatsgreep,

wat heeft hij dan niet voor flauwe kul uitgehaald?

Hij is van een serieuze journalistiek geen sprake.

Er is van serieuze oppositie nauwelijks sprake.

Nee, Erdemann is een ramp.

Zo zoveel van dit soort van ramp zijn.

Orban is niet goed voor hongerijen.

Die Orban is een ramp voor hongerijen.

Orban is dan ook nog een ongelooflijke cynicist.

Die hongerijen gewoon rund,

niet waar met zijn eigen diva club, wat dat betreft.

Je ziet natuurlijk een warme supporter van Putin,

zou ik maar zeggen.

Kijk, bij die Kazinski in Polen kunnen denken,

die man die meent het.

Die is gewoon de hele serieuze oude wetserkatholieke normen

en waarde die er gehadhaven te worden.

Orban is gewoon een gezellige, dikke diva.

Samen met zijn kennis en zijn familieleden.

Als je het commentaar leest, lees je ook dat Erdemann een soort kamerleon is.

Hij weet iedere keer weer mee te kleuren met het electoraat,

zodat hij aan de mag blijft.

Nou, dat zou kunnen.

Ja, het is een demagoog.

Maar het is ook een autocrat.

Het is geen democrat, het is een autocrat.

En dan moeten we vanaf zien te komen.

Ook Turkije heeft recht op een normaal functioneerende democratie.

En hij was daar ook bij een paleis te bouwen.

Dat is de eerste wet van Verossum op het gemiet van de politiek.

Zodra ze beginnen over paleisen,

gooien ze eruit zo snel mogelijk.

Paleis is foutenboel.

Paleis is een altijd foutenboel.

Of het zo zesko is of Putin of Erdogan.

Als ze paleisen willen bouwen, dan weet je dat sommige hoeken zijn.

Hoeveel beter zijn er alternatieve?

Naavond schrikken ze het een rommeltje.

Dus ze hebben ook nog een hele goede, goede kans.

Paleis is natuurlijk een ontsamenhangende coalitie.

Omdat de feit en de coalitie alleen op de been is gebracht

vanwege de anti-Erdogan-standpunten.

Maar je moet ergens beginnen.

Maar je loopt natuurlijk de kans dat je,

ik weet ik veel, dat het aan elkaar kende,

dat je weer nieuwe verkiezingen krijgt.

Dat ze mensen denken, wat heeft ons aan geholpen

en dat Erdogan dus weer terugkomt?

Dat voel je een beetje de Netanyahu scenario, zal ik maar zeggen.

Eindelijk verlost van Netanyahu.

En ja, daar maak je ruzie in de tenten.

En er zat wel één partij die eruit stapte.

Dan komt Netanyahu weer terug.

Nou ja, we weten.

Het Arme Israel, wat zijn 75 jaar bestaan,

heeft gevierd onder ontloodzwaren grijzen,

dreigende hemel.

Dus jij zegt dat het alternatieve, die zijn ook niet al te best?

Nee, ergens in die brieven stond een vraag.

En die was van, ja, ik heb altijd kritiek

op het Amerikaanse politieke systeem.

Inderdaad, dat klopt, het is een idiot systeem.

Maar is er ook nog iets goed in het Amerikaanse politieke systeem?

Ja.

En dat is dat de president twee termijnen kan krijgen.

Twee keer vier jaar.

En dan is het klaar.

Helemaal klaar.

Zo is een vrij recente nieuwe abonnementen datteerd

van de vorige jaren vijfde.

Maar het is een prima idee.

Ik ben zelfs bereid

om Merkel daarvoor in te leveren, zou ik me zeggen.

Het is toch ook veel te lang.

Dat heeft toch ook iets, iets, iets...

Ja, zal ik het zeggen, vermoeid.

Ze weten eigenlijk ook niet precies hoe het verder moet.

Het is voorkomen inspiratieloos, toch?

Ik wil niet eens zeggen, total incompetent op alle fronten.

Het is suff-en inspiratieloos.

Waarmee ik overigens niet wil zeggen

dat we een dynamische, autocratische minister-president

moeten hebben in tegendeel.

Maar dan mag het misschien wel toch iets meer inspiratie

en vaard worden geboten.

Maar het zou dus een idee kunnen zijn dat politieke partijen

proberen te agenderen,

dat je ook met termijnen moet gaan werken, bijvoorbeeld in Nederland.

Dat zou je toen jaren hebben.

Ja, maar Japan hoeft alleen voor de minister-president

te helden wat mij betreft.

Nou, bij ministers zou je dat eventueel ook kunnen stellen.

Maar ik vind bijvoorbeeld dat iemand het beste 12 jaar in het parlement

mag zitten. Sterker nog, ik heb eerder alles verdedigd.

Dat riet erbij in het parlement wel het minimum was,

want je moet eerst het handwerk en handen

in de vingers zien krijgen.

Maar we hebben toch te veel ongelukkige avonturen

met luid die veel te lang blijven zitten.

Maar als je dit wil veranderen, moet je dus een wetsvoorstel gaan indienen?

Oh ja, en dat is waarschijnlijk saaije

die hier de grondwetver moet veranderen.

Denk ik hoor.

Ik weet niet of ik ben te weinig grondwetelijk geschold

dit punt om te weten hoe, maar ik vermoed

ik vond het bovendien dat het een leuk idee

dat ik denk zou zeggen dat er zit wat erin,

maar dat er niks van komt.

Dan nog een punt over Erdogan,

dat die heel populair is ook op het Turkse platteland.

Er is hier in het commentaar.

Ja, dat is de klassieke 2-deeling natuurlijk.

Je begrijpt dat Erdogan niet bepaalt.

Hij is ook begonnen als burgemeester van,

weet je het, Constantinople.

Nee, Istanbul natuurlijk, sorry.

Nou ja, dat was vroeger Constantinople.

Hij is begonnen als burgemeester van Istanbul.

Ja, daar heeft hij vier jaar gedaan.

En daarna is hij pas minister-president.

Hij is wel ontslagen, lees ik hier als burgemeester.

Er staat hier ontslag wegen citeren gedicht.

Oh, citeren gedicht.

Ik kan maar niet voorstellen dat dat erg serieus is geweest.

Toen heeft hij vier maanden in de gevangenis gezeten.

Ja, we hebben hier een heel wonderlijke,

ingrijpende totaal vernieuwing door van het gemeentelijk beleid

op het punt van de vuilnis afvoeren.

We zijn namelijk hier een centraal punt gemaakt

waarin je vuilniszak moet gooien.

En dat is verder op in de straat.

Dat is overal in de buurt hier het geval.

De vuil wordt niet meer door die vuilnisauto opgehaald.

Heb je daar al eerder over om op het of niet?

Nou, vast wel, maar vertel me nog een keer.

Ik kan me niet herinneren dat je het zo uitgebreid vertelt.

We komen hier trouwens op omdat de buur van met de vuilnis voorbij loopt.

Dus we gaan zo door met Erdogan?

We gaan doen dat de buurvrouw die overste jong en goed ter been is.

Dus die heeft er verder niet zo heel veel last van.

Maar het blijft een volkomen halfgaar gemeentelijk besluit

dat je mensen, vooral als ze slechte been zijn,

als ze oud zijn,

dat je die dwingt om met hun vuilniszakken naar een verzamelpunt te gaan.

Afwakkelijk deed het hele punt het niet.

Dan moest je met je zakken naar de andere kant.

En dat is natuurlijk voor mensen die oud en slechte been zijn.

Wie verzint zo iets?

Dat is een linkse coalitie die de gemeente bestuurt.

Wat is dat voor lokoek?

En dan komt ooit dat om te bezuinigen op de vuilnisophaal.

Ik heb geen flauw idee.

Hoe zou je het liever zien dan?

Nou, gewoon zoals het was.

Wat was er mis mee?

Dat is toch de Nederlandse overheid dan voeten uit.

Je krijgt nergens korting op.

Maar wel de dienstverlening verschaald,

verschaald, verschaald en verschaald.

Dit vind ik een heel ongelukkig signaal van versraling.

Oké, jij gegooid het gewoon in een bak en die bak zet hij aan de deur.

Ja, precies.

Die zit je gewoon niet in de vuilniszakken bij de boom.

Dat is simpel als wat.

Nou, moet ik zeggen,

het is van hier naar dat verzamelpunt is ruim 100 meter.

Maar voor je met die ouders kan lopen is het een lastige zaak.

Je hebt toch al gauw twee van die vuilniszakken per week.

Ik ben nog goed ter been, dus dat is niks aan de hand.

Maar als je wat verder opwoont, dan is het wel een probleem, ja.

Ik kan me voerstellen dat het makkelijker is

voor degene die het komt ophalen om eentje zo'n container te leveren.

Ja, natuurlijk is het makkelijker.

Maar daar hebben we niks mee te maken of het makkelijker is voor de ophalers.

We hebben te maken of het vanavond makkelijk is

voor de burgers van de stad Utrecht.

Nee.

En de manneton komt er ook weer aan.

Zag dat het weer allemaal verboden was geduurd in één en hele dag.

En het mootbierfestival gaat dat ook door?

Nee, dat maakt niet door.

Dat is voor graf verboden, he?

Ja, dat is de rechter verboden.

Ja, godseldank hebben we in Nederland goede rechten, dat scheelt wel.

Ja.

Oké, tot zover de ergenissen over de vuilnis.

Wil je dan nog iets over zeggen?

Of zeg je dit, dit waren wel de belangrijkste punten?

Nee, om ik zie het wel als een signaal

dat ook bij de gemeente zo'n idee van

ze kunnen de moord stikken, de burgers.

Ja, of al die oude.

Dat is het zelf maar doen.

Ja.

Dat is het allemaal maar zelf doen.

We hebben er een zin meer in.

Heel te duur, hoop gedonde jaar.

Nee hoor.

Maar als je dit soort doet, heb je ook niet meer

de traditionele vuilnisman nodig die achter op zo'n kar staat

en die de vuilniswagen of de vuilniswagen zakt.

Nee, maar ik neem maar een keer.

Ik heb altijd gedacht dat ze vrij redelijk beloomd werden

voor die werkstrijden.

Ja.

Ik heb ook nooit gelezen dat er een enorm tekort

aan vuilnismannen was in Nederland.

Nee.

Dan nog even terug naar Erdogan.

Ik was dus aan het voorlezen

dat hij dus ook vier jaar in de gevangenis heeft gezeten

nadat hij ontslagen was

wegen citeren van gedicht in 1998.

En daarvoor is hij inderdaad vier jaar

burgemeester van Istanbul geweest,

wat jij zei.

Kijk aan.

Ja.

Ik kan er ook zoals zeggen.

Ik dacht ook in het begin.

Ik volgens mij vele in het wester.

Hij stond op goede voet.

Met het wester voor zijn werk.

Dat herinner ik.

En ja, het is ook zo'n verhuur

die natuurlijk stap voor stap ontspoord is.

En stap voor stap, in feite,

is gaan denken dat hij speciaal gezond is.

Om het land op de juiste weg te houden.

Maar dat is niet zo.

Nochmal.

Het is iemand die fundamenteel ondemocratisch denkt.

Ik zwijge even van die achterlijke scheldpartijen van hem

tegen andere landen in Europa.

Ik wil het ook volstrekt geen pas had.

Want hoe stelt hij zich geopolitiek op?

Vind je dat er iets van constructieve houding

zichtbaar is?

Nee, ik vind het ook betrekkelijk onhandig.

Eerlijk gezegd.

Hij heeft ook zo'n russisch luchtverdederingssysteem.

Hij heeft die aangeschaft en ik begrijp

dat de installatie daarvan en de werking daarvan weer

heel onnagenaam kan zijn voor de luchtverdederings

van andere NATO-partijen.

Dat is wat ja,

Turkije is natuurlijk traditioneel een partner in NATO.

Maar het is allemaal typisch er door aan.

Laten wij eens even fijn eigen wijs doen.

Heeft dat voor Turkije iets opgeleverd?

Nee.

Heeft Turkije grote economische mogelijkheden?

Ja, dat is West Turkije.

En kan je verzekeren, daar is hij niet populair.

Nee, maar op een platte land dus wel.

Dus je ziet eigenlijk wat je in andere landen ook ziet.

Het is de klassieke twee delen.

Het is een platte land, een stad.

Ik heb altijd begrepen dat Istanbul

een totaal moderne stad was.

Daar zullen wel wijken zijn,

misschien iets minder modern zijn,

maar een hele leuke stad,

een hele aantrekkelijke stad,

goed een stad die bij het moderne Westen hoort.

Maar je begrijpt wel dat er achterin in NATO

de vlacht er heel anders bij hangt.

Welke invloed hebben we nou die aardbevingen?

Nou, die heb ik begrepen.

Nogmaals.

Ik had het allemaal zitten zeggen.

Ik ben geen dagelijks volger van de Turkse politiek.

Ook geen Turkije-deskundige, misschien ook goed.

Ja, Turkije-deskundige.

Maar voor ons mis je ook al Turkije-deskundige,

als je dan weer op Twitter.

Weet je daar nou ook alweer wat van?

Ja.

Misschien moet ik die mensen toch

eenmaal uitleggen

dat het mogelijk is om heel goed op de hoogte

te zijn van het al van verschillende dingen.

Maar het vervelende is voor dit soort van bedweters

dat kost tijd.

Dat kost werk.

Je moet iets lezen.

Je moet niet één krant lezen,

maar bij voorkeur toch wel twee kranten.

Dat doet u verstandig aan.

Een internationale krant

en een Nederlandse krant.

En dan zou ik u nog zeker aanbevelen

ook die economisch te lezen.

En ik vind het sterker nog

en ik vind zelf voor een verse tegenwoordig

een heel goed tijdschrift.

Dat zou u verstandig aan doen.

U kunt al deze dingen,

kunt u digitaal lezen

en digitaal kunt u zich erop abonneren.

Dus u moet wel aan de slag.

En dan ga ik graag weer met u in gesprek.

Wat dacht u daarvan?

Gewoon hard werken.

Niet lulkoek,

niet naar die flauwe onzin,

op het YouTube kijken

maar gewoon aan de slag.

Gewoon lezen en je verdiepen.

Na YouTube kijken word je niet veel wijzer.

Het zijn leuke beelden daar niet van,

maar analytisch heeft het niet veel te betekenen.

De vraag die ik stelde was

hoe de aardbeving.

Wat voor invloed kan dat nou hebben

op deze verkiezing?

Ik heb begrepen een grote invloed.

Omdat er natuurlijk afhankelijk

en minder meer machteloos gereageerd is

door de Turkse overheid.

En aangezien hij zich daar natuurlijk sterf mee

kreeg hij al makkelijk te schuld.

Van het feit dat de respons wel

bijzonder traag was.

Maar goed, als u denkt aan de omvang

van de rampen dan vraag je af

welk land daar wel zie je snel

en zeer adequaat op had kunnen reageren.

Het ging ook met name om de afhandeling

als je die mensen hoorde in die gebieden

die getroffen zijn.

Maar u denkt aan de afhandeling

van de aardbeving in Italië.

Volgens mij verstaan die in de loop

de ouders beter geweest.

Die verbazen staan nog tentenkampen

staan.

In sommigen van die locaties.

Wat vind je van de mensen die zeggen

van ja Erdogan, fantastische man.

Want hij heeft allemaal westerse investeerders

hier naartoe gehad en dat is goed voor ons wel.

De laatste tijd zijn die nogal weggebleven.

Althans volgens de economist

zou het, als die gewip werd

zou dat voor het investering klimaat

wel een hele positieve ontwikkeling zijn.

En tegelijkertijd hoor je

ook natuurlijk de verhalen van de 10.000

de turken die de gevangenis in zijn gevolgen.

Om welke reden dan ook.

Dat is hij ook verantwoordelijk voor geweest.

Het is maar te zeggen dat Erdogan

een lulderbanger is en een reiderenvangenis in.

Dan word je verdacht gemaakt

als terrorist of als aanhanger

van die andere beweging

waar hij voor wel goed mee was.

Maar het is niet echt

Erdogan moet nu gewipd worden.

Of dat gebeurt, dat wil ik wel eens

zeggen. Want het leek mij dat

in veel stukken ook de wens

wel de vader van de gedachte was.

Ja, je hoorde ook heel veel analisten zeggen

van ja, het lijkt nu wel

alsof er een kan is om hem weg te sturen.

Maar dat begint nog even af.

Dat lijkt mij ook.

En die gasveld in de Middelandse Zee

waar hij ook mee bezig is, gaat dat nog

een verschil maken?

Nou ja, omdat hij daar ruzie maakt

met Griekenland heb ik begrepen.

En had hij ook niet ruzie

in een andere manier, dat weet ik

naar een beetje vergeten.

Ruzie is wel een beetje het centrale woord

rondom Erdogan, met iedereen ruzie.

Ja, hij is een ruziemaker.

Hij weet ook geleidelijk aan te worden.

Daar maand hij natuurlijk een hogere pet

vanzelf op heeft gekregen.

Is hij meer ruzie gaan maken.

Hij ziet er zelfs natuurlijk als een wereldleider.

Dat voel je wel aan je water dat dat zo is.

En dat is hij natuurlijk helemaal niet.

Hij is vooral een stoersender.

Hij is vooral iemand die een stokje

steekt dat hij zijn talent eigenlijk.

Ik heb geen idee hoe het met die

gasvelder gaat aflopen, dat zou

in principe internationaal geregeld moeten

kunnen worden.

En wat zeg je dan tegen de mensen die zeggen van

we weten aan Erdogan

wat we hebben, maar we weten niet

wat we er voor terug krijgen als er een ander komt.

Daar heb ik een heel vervelend antwoord op.

We weten helemaal niet

hoe de toekomst zich gaat ontwikkelen.

Ook niet met Erdogan?

Met of zonder? Met Erdogan weten we

dat er wel hemder blijft.

Zonder Erdogan bestaat er een mogelijkheid

tot verbetering.

Of die er zal komen, dan durf ik niet te zeggen.

Maar in principe zijn we

over de dag van morgen slecht geïnformeerd.

Nou, ik geloof ik

dat het weer dat is nog net te doen.

Als het ook weer vijf dagen weer is voor

spelling is goed te doen.

En daarna is het gewoon chaos.

Dat wil zeggen, dan komt zomer,

dan komt er herf, dan komt er winter.

Dat weten we wel, maar

die verspellingen zijn

daar klopt nooit iets van. Denk aan

economische verspellingen.

Als daar een economie had geleden hadden we al

diep in een zware recessie gezeten.

Ze blijven het hard flink

voor onthouden dat die toch wel komt.

Dat wachten we dan toch nog maar even af.

Je hoort dat dit in een bedrijf ook nog wel eens gezegd wordt.

Door de leider die ook becritiseerd

wordt en die eigenlijk weg moet wezen.

Je weet wat je aan mij hebt, maar je weet niet

wat je ervoor terug krijgt.

Ik heb altijd begrepen dat met name

je een bekeuren voor opvolgings

lijn.

Ik geloof dat als je directeur

wordt van Shell wereldwijd dan

vind je er nooit langer dan vijf of zes jaar.

En hij werkt, dat weet je van de voorwoord.

Hoe je ook naavond dan betaalt

in die jaren.

Je hebt natuurlijk een traject waarin je toe

gooit naar die functie toe.

Dan hebben ze meestal twee of drie mensen

die dat wel zouden kunnen doen.

En dan een van die luiden die wordt het.

Ik heb nooit gehoord

dat bij de Shell 20 jaar aan de leiding is.

Daar komt niet voor.

Ik zou ook ongelooflijk onverstandig vind

eerlijk gezegd.

Nou ja, ik begreep dat

door beide partijen, zowel de

HAC-partij als die coörditie

enorm veel waarnemers op de

been zijn gebracht die nou gaan kijken

of het allemaal wel eerlijk verloopt.

En ik neem aan dat er ook

buitenlandse waarnemers zijn.

Al weet ik niet of die toegelaten worden.

Want er zijn van die internationale

kiezingswaarnemers.

En sommige andere willen die niet

hebben.

Dat weet ik niet hoe dat

in dit geval zit.

Maar conclusie rondom Erdogan is van

we zijn nog niet zomaar van hem af.

Ook niet als hij verliest mogelijk.

Nee, zeker niet. De type van Luiverg

waar ben ik dan ja, hoe natuurlijk al genoemd

en hoorbald en zo.

Het grote probleem is hoe komen

we in godsnaam weer van ze af.

Eerst zijn ze toegejagd

en wat zijn maggen zoals dat

heet in het Duitse

en speerballenpolitiek.

En hoe, hoe, hoe,

komen we voor op time te staan.

Dat is hoor, tot de 100 belangrijkste

personen ter wereld.

Kan dat ook een keer afgelopen zijn

die flauwe kult met die 100

belangrijkste personen ter wereld.

In het algemeen een totaal willekeurige

keuze wat ik er van zien heb.

Ook met die 100 belangrijkste

Nederlanders ook de grootst mogelijke

maar we hadden elke jaar weer van 100

indrukselen. Oh, hij staat op nummer 1.

De voorzitter van de CERN alkom op.

Is Kim Putters nu.

Dat is toch wel een leuke, amabele man.

Ja, maar ik word leuk

is dacht ik in dit verband niet

als ze nog toch hebben over leuk

de 100 leukste Nederlanders.

Dat zouden we kunnen doen natuurlijk.

Nee, we hebben toch toch eens een keer de Nederlander van het jaar

dan heb jij het al vaker over gehad.

Dat je je daar ook zo aan stoorde.

Dat was de Nederlander van

de Nederlander van de Nederlander

van de Nederlanders geschiedenis.

Oh, dat was het.

Dat was het. En toen heb ik

ongelukkig geweest gezet.

Als PIM 1 wordt, dan even

huis ik, dan emigreer ik naar IJsland.

Ja, PIM werd nummer 1

omdat die voorkomende schrift

de verkiezing met je kon gewoon inbellen.

Dus iedereen kon inbellen.

Maar het feit was dat PIM

de belangrijkste Nederlander aller tijder was geworden

via de radioverkiezing.

Dus ik heb nog tijdenlang

kreeg ik van die mails of van die berichten

van, bent u al op IJsland?

Hoe is het op IJsland?

Dat vond ik natuurlijk op te stellen.

Bij me vrij geestig, ja.

Maar ook die verkiezing van

de belangrijkste dit van dat.

Dat is allemaal verstrekt onzin.

Hier is de grootste voetballer

alle tijden. Nou, niet langer messie

met die stomme vie tonkoffers.

Zeg het maar voor een tweede keer

dat ik het fijn vind om het te zeggen.

Dat je die zo laat omkopen

dat is toch van een diepe, diepe treurigheid.

Nee, ook de belangrijkste Nederlander.

En dan de belangrijkste Nederlander

alle tijden PIM voor tuin.

Ik bedoel, daar wordt toch lacherig van.

Dat is toch van zo dadelijk.

Zeker met de kennis van nu.

Onsensicaal karakter.

Ja, zeker met de kennis van nu.

Om met Balken en te spreken, ja.

Het is in het roever gezaken eigenlijk

dat het toen, maar ja, dat was zeker

in het begin bij voor tuin

het al van mensen zagen hem de verlosser.

En er waren natuurlijk bitter teleurgesteld

over de afloop van de zaak.

Overigens, ik zag ook weer

ik weet niet waar ik het zag

maar dat ik voor tuin

kleiner maakte dan die was.

Omdat als die niet vermoord zou zijn

dat die dan misschien wel minister-president

zou zijn geworden.

Nee, al tekenen wij ze

de roppe 7 en de peilingen van die maanden

kijk dat daar geen sprake van was.

Ik had namelijk gezegd

dat de behoeft profituur van PIM voor tuin

dat was natuurlijk het CDA

en Jan-Peter Balken en wat

naar mijn idee nog steeds zo is.

De vraag is natuurlijk

als het ervoor dat PIM voor tuin was blijven leven

zou hij dan

zelfs maar een deel van zijn grootse

beloftes alles moesten

omdat ze hen zo voor het waar hebben gemaakt.

Nee, ik ben er van overtuigd

dat hij dus ook weer ruzie zou hebben gekregen

en een beetje gepiekeerd

de afscheid zou hebben genomen

en dat iedereen zijn schuld was

behalve natuurlijk te zijn

dat was ook typisch PIM

dus nee, ik denk

ook als die was blijven leven

dan denk ik dat het niet goed zou zijn afgelopen.

Vrijezo Hielke maar drachten

wil ik kan maar zijn iets vertellen

over hoe de Tweede Wereldoorlog

de rest van de wereld heeft getroffen.

Hoe?

Ja, de Tweede Wereld

dat is natuurlijk niet alleen de stranden van de manier

het is inderdaad daadwerkelijk

een mondiale oorlog geweest

omdat het natuurlijk aan de andere kant

in de Pacific ook een oorlog gevoerd is

Amerika voert er twee oorlogen

nam ik één in Europa

en één in het Verre Hoosten

en Rusland hield hem dit wel.

De wereldoorlog vraagt hij ook.

Nou, dit is een wereldoorlog

als je oorlog

in de Pacific en in West-Europa

en in het Atlantisch Oceaan

dan zou ik zeggen

welk specifieke moment was aan sprake van

dat het echt een wereldoorlog was

de oorlog in IK is geen wereldoorlog.

Nee zeker niet, zeker is dat geen wereldoorlog

er is sprake van een wereldoorlog

wanneer alle

grote industriele nazi's

tegelijkertijd bezig zijn met elkaar te bevechten

en dan moet er natuurlijk wel

geografische sprijding zijn

en dus wanneer beginnen

de Japaners die beginnen

op 7 december 1941

dus voor die tijd

was het inderdaad in een beperkte oorlogszijd

een hele onvangrijke oorlog

en dan gaan er natuurlijk

hoe heet het

de Japaners die beginnen aan

een grote veroveringsoorlog in Zuid-Oost-Azi

en

voorkomen zinloos belachelijk

onderneming, maar goed, dat is nu weer vers 2

als nou de tweede wereldoorlog

iets duidelijk maakt

dan is het wel

dat veroveringsoorlogen, agressieoorlogen

niets vooropleveren

behalve een hoop naarigrijd, maar niets positief

ja

hij vraagt ook van hoe heeft de bijvoorbeeld

Afrika en Zuid-Amerika

minder besproken regio's en landen

daar heeft die oorlog natuurlijk niet

de impact gehaald

de musselinie in Noord-Afrika

ja, maar dat is een coroniale oorlog

die eigenlijk al zich buiten

de Tweede Wereldoorlog afspeelt

maar wel tegelijkertijd toch?

nou, dat is toch

die coroniale oorlog naar Bessinië

dat is ergens met halve wegen

de jaren 30

een bijzonder betrouw, want je denkt altijd

achter Italianen, dat valt wel mee

hij heeft zijn espressootje

maar dat is onzin

daar zijn we naar een gruvelijke oorlog

gevoerd, echt

een gruvelijke, moorddadigne

coroniale oorlog

Matthijs Koeverd

die heeft ook nog een onderwerp over de Tweede Wereldoorlog

en zegt, hoe zat het met de Nederlandse ambtenaren

en de bedrijfsleven gedurende de bezetting

en hoe was de itiek binnen instituut op dat moment?

nou ja

ze bleven natuurlijk zitten

en zaak moest genund worden

ook bij een Duitse bezetting

het leidingwater moet lopen

en elektriciteit moet geleverd worden

en mensen moeten bekeurd worden

als ze geen achterlichtje hebben

en gaan ze me door

er komt echt een laag boven

van moordschut en halve garen

mentaliteiten, maar

in principe moet het land wel

technisch bestuurd worden

dus ja, dat deed die mensen

en dan is het natuurlijk altijd te vragen

dat is de klassieke dilemma

burgemeester in oorlogstijd

hoeveel moeten gezagd dagelsbeen gaan

met een geweldardige bezetting

en ze kunnen ook zeggen

dan moet je je ontslag nemen

of je wordt ontslagen

en je ziet dat dan bij universiteiten

ook dat zie je bijvoorbeeld

en de Wageningens Universiteit

is een beetje

een beetje een moderne doel gaan

en dan wordt dat natuurlijk al snel

duidelijk dat al heel snel

wordt Joods personeel

wordt ontslagen

en dan op een goed moment als er gerucht

te zijn

dat alle Wageningse studenten

naar het Duitsland getransporteerd

zullen worden daar in de industrie

werkzaam te zijn

dan

fikken ze dat

administratieve bestalt af

de administratie

wordt in de brand verstoken

en dan is de feiten klaar met de universiteit

vroeg dat er dan

20 studenten zijn ofzo

maar goed, dan is het afgelopen

dat is één van de problemen

van de Duits bezetting

dat alles uiteindelijk afliep

ook als ze bij wijsbrengen

militairen wonen hadden

ze waren helemaal niet in staat

om Europa of wat zoenlijk te hebben

en ook voor de toekomstbestendige

wijze te besturen

het waren kapotsmakers

het waren vernietigers

ik wil ja

onmiddellijk in de gedachte

schiet Donald Trump

mensen die meer kapot maken dan

die ook altijd zeggen

en dan gaan we iets veel beter doen

maar dat gebeurt

nooit bij dit soort van mensen

komt helemaal niet iets beter

moet ik oppassen

dat ik niet Trump weer vergelijkt met

de bezetten, de Duitse bezetters

die is erg maar

lang niet zo

een onderliggende vraag van Matthijs zijn recenten

misdragingen van de overheid en grote bedrijven

in een historische context te plaatsen

nou die recenten

misdragingen die zijn er altijd

geweest natuurlijk

je moet zorgen dat er bolig

toezicht is en ook kritisch

toezicht is en dat

dat ontbreekt vaak

en natuurlijk heeft zeker

de zittende macht altijd de leging

om zeker met grote bedrijven in zee

te gaan, want die zijn indrukwekkend

en belangrijk

nee, neem Tata stil

ja, ik komt wel tegen

eindmast te zeggen als ik zeg

dat is de grootste individuele vervuilen

in de hele land, maar

dat wonen we wel

maar het is het 5000 mensen

dan ga je dan twee anders mee om

er is altijd

een diffuse relatie

tussen het administratieve

nationale

apparaat en de bedrijfsleven

en je moet wel zorgen

dat dat niet onspoort dat systeem

ok, goed

mocht je nou nog een aflevering willen luisteren

dan kunnen wij van harte aanbevelen

die wij vorige week hebben gemaakt op de Radboud Universiteit

in Nijmegen

die universiteit bestaat 100 jaar

en ter ere van die verjaardag hebben wij die potlast gemaakt

hoe heeft u dat zelf ervaren

met je dynamiek tussen studenten

ben je zelf lid of niet?

nee, ik ben zelf geen lid, ik zet ook niet bij studenten

nee, dat zie je zo

oh, die had ik

niet zien aankomen

we hebben hem in de beschrijving gezet

dus mocht je hem nog niet gehoord hebben

luisteren we even terug

het blijft

een volkomen halfgaar

gemeentelijk besluit

en als mij straks wat gebeurt

dan zijn zij

nee, de verantwoordelijk

begin februari van 2002

gaf

een interview aan de volkskrant

waarin hij meldde aan de lezers

dat Nederland vol was

Maarten verros hem over het populisme

en nu had hij juist aanleef

bij Nederland beloofd dat hij niet meer zou zeggen

dat Nederland vol was

want dat was natuurlijk ja

dat begrijpt u metaphorisch voor het idee

dat er kom niks meer bij

nou, wel ligt hier en daar nog iemand

maar in ieder geval geen islamite meer

download het luisterboek

via de link in de beschrijving

en wil je nog een podcast luisteren?

luister dan nu naar C Level

daarin vertelt de baas van Ahol del Herrsen

Wouter Kolk, hoe de supermarkt van de toekomst eruit ziet

de link naar de podcast staat in de shownotes

Machine-generated transcript that may contain inaccuracies.