Maarten van Rossem - De Podcast: #394: De Nazireis: Van Anschluss tot Holocaust

Maar de hele recht was in de orde van Joe-Nata..

Wat μια ding le gekste kraak en pipegelijk..

June!

Wat is dit nou?

ét meer.

Maar ik ben wel blij dat je heel huis weer terug bent.

Ja, maar ik zou er ook wel blij om.

Ik kwam gisteren aan de per-station Utrecht na een 12 uurige.

Nou, het is het.

Toen op een kwart over negen bron die te rijden, kwart over acht, 11 uurige treinreis.

En toen was er geen taxi te bekennen, heel Utrecht centraal niet, maar wegen de Ramadan en de Pase.

Dus daar stond ik in de ijzige wind.

Ja, misschien heb ik al lang een steging opgelopen, ik heb geen idee.

Maar wat mij natuurlijk ook opviel is, hoe kun je nou in godsnaam in een serieuze stad als Utrecht,

met het grootste station van Nederland, dat is het drugste station.

Een taxistanplaats bouwen die alleen te bereiken valt na een wandeling van zeker een kilometer.

Hoe gaat iemand op jaren met bagage dat precies doen?

De spanplaats kun je niet zien tot je daar boven staat.

Je kunt het niet zien in de verte.

Wie maakt nou zo iets?

Hoe achter kan de gemeente zijn als je zo iets organiseert, gaat de gemeente daarover?

Of is dit wambeheer het werk van de Nederlandse spoorweging?

Alsof je bent altijd toch verbaasd over de inhumanen krankzinnigheid van degene die boven ons gesteld zijn.

Wat is dit nou voor werk, die taxistanplaats aan de oostkrant van het station?

Ik dacht ook echt.

Hoe kon je hem vinden eigenlijk, hoe wist je dat hij daar was?

Die kon ik niet vinden, uiteindelijk moest ik heb ik de bordjes gevolgd.

Die ook overigens heel verwarrend met verschillende pijla's aan de andere manier inging.

We keren van keer de dingen aanwezig.

Maar op die plek, hoe kun je dat nou?

Niet waar je komt aan op spoor 9, 10, 11, wat je moet naar het oosten van de stad.

En dan moet je dus een kilometer gaan lopen met je bagage.

En we kunnen ook niet meer op het station dat ding maken.

Nou, ik kom van Wien-Haupt-Banghof, net nog even iets groter dan Utrecht.

En daar staan gewoon, dan loop je die ondergrondse gang door en daar staan de taxis.

En niet 1 of 2, maar er staan er 25.

Utrecht, wat een meesterlijke stad.

Wat een achterlijk dorp in dit opzicht.

De meest florisante economische regio was het toch?

Ja, precies, dat kunnen we misschien nog eens navervijzen.

Het is hier zo florisant, dat als de investerende buitenlandse zakelijden aankomen,

dat ze dus zo lang moeten wandelen, dat ze denken, nou, laten we dat nou maar niet doen.

Laten we iets anders verzinnen.

Ja, je dacht niet, ik pak de bus.

Nee, ik dacht ik helemaal niet.

Want ik heb mijn buskaartjes voorlopig, ik ga niet meer met het OV.

Dan kun je bij de busje voor zo'n ding kopen, zo'n strippenkaart.

Dat wist ik niet, maar in ieder geval vond ik het jaar qua stoel.

En helemaal aan de andere kant van het seizoen.

En heel slecht gemuurd geraakt, kan ik je wel zeggen.

Want een stad, je kunt het eigenlijk een stad noemen.

Het is een soort verdwaalde nederzetting in de prairie.

Die was ook opgevoegd door de treinreis of niet?

Nou, het is meer ontzettend meelig, anders kan ik het niet zeggen.

Het is, ik had gelukkig een hele gezellige reisgenoot,

maar in principe is, je wordt 11 uur in de trein, is gewoon meelig.

Maar heb je zelf voor gekozen?

Absoluut, en je weet, gedreven door idealisme en door het idee dat ik niet meer zou vliegen.

En dat staat nu wel natuurlijk vrij geonder op de tocht.

Ik weet niet precies wat ik de volgende keer aan het doen,

maar de treinenvaring was natuurlijk miserabel.

Was het er terug, hij is net zo slecht?

Nee, op het punt van overstappen en aansluiten,

was het de feite niet, ging het allemaal goed.

Maar je bent natuurlijk enorm verbaasd dat je zit daar,

in het modernste rilmaterieel, wat er in Europa is, namelijk de Duitse ICE.

Als ik het me goed erinne heb, hebben we gisteren een halve uurtje heel hard gereden.

Dus dat kan die, 273 kilometer per uurtje.

Daar zit zo'n schildje waar je dat leest.

Dat kan je zien, oh ja, handig.

Maar dan is het een stuk te vraag, hoe vaak rijdt hij zo hard?

Niet vaak.

Nou, op die toktalen van 11 uur, het nog geen uur.

Dus hij boemelt maar dit, en hij boemelt een beetje dat,

en dan stopt hij, dan eerst denk je van, want hij stopt meer in de perverie.

Maar dan blijkt er een seizoen te zijn,

want hij had niet veel meer dan een soort veredelde tremmhalte.

Maar als je nou dit materiaal hebt,

en je wilt het Europese spoorweger opstoot in de vader Volkeren,

dan gaat toch een oostenrijk niet bij elk dorp die zijn hoge snelle treinstruin stil zetten.

Dat doe je toch niet.

En dat is ook het ergste stuk,

is wat tussen Keulen en de Nederlandse grens.

Ik weet niet of ze daardoor zwergen, door het wergen met blauwe,

ik bedoel met rode vlaggen, barreleid worden ofzo.

Ik heb geen idee, maar hoe kun je nou zo'n...

prutswerk maken van internationale treinverbindingen

die beschikken over het modernste en snelste materiaal wat er is.

Daar ben ik niet.

Ik weet niet of het klopt, maar iemand...

Het is treuriger dan de Stansbus, zal ik maar zeggen.

Die doet het beter.

Iemand, ik weet niet of het klopt, maar iemand schreef niet eraf van.

Heb je dat?

Of was het er?

Ik weet niet, maar moet ik even aanzetten.

Ja, je moet een beetje bekeuring traag te vermijden.

Iemand schreef van,

ze mogen niet zo hard rijden in Nederland, want het spoor is er niet geschikt voor.

Nou, dat is ongetwijfeld waar.

Maar het spoor is, ik laat blijkelijk ook een groot deel van Oostenrijk niet geschikt voor.

Dat redt dus ook zo langzaam.

Ja, in mijn herinnering rij je alleen hard tussen...

hoe heet het? Keulen en Frankfurt.

Daar werd serieus hard gereden.

Ja.

We hebben wel wat reacties gekregen van mensen.

Ik weet niet of het je interesseert.

Dus ook met de treinen begrijpt of zeggen de andere mensen interesseert me niet zo.

Nou ja, het interesseert me wel.

Ik vind wel, je gaat met de trein.

Je denkt, laat ik nou eens mijn gedrag verbeteren.

Stomme vliegen, dat is ook niks gedaan.

Namelijk ook waardeloos georganiseerd.

Laten we wel wezen.

Ik ga met de trein en dan krijg je dus dit.

Nou, ik zal eens even eens hier kijken wat meer.

Waar is de stap alsjeblieft niet in de bus?

De stoeltjes in de bus zijn voor een gemiddelde Japanen al te smal.

Mocht je toch instappen voor een lange reis, dan kijk ik nu al uit naar je reisverslag.

Zegt de mevrouw of meneer Campers.

Nou ja, ik heb veel met de bus gedaan natuurlijk.

En op dat punt heb ik heel hunselige ervaringen.

Ja.

Dan hebben we hier iemand die noemt zich 1-1-1-1-2-08-67-2.

Onze ervaringen met treinreizen door Europa zijn fantastisch.

Het vraagt wat en dat is toch ontspannen.

Op een reis van een dag naar bijvoorbeeld wenen kun je wel wat oponthoud verwachten.

Net als met de auto.

Ja, wat zegt dat?

Wat is er nou van een raar soort van beredenering?

Zo van, nou ja, het is waardeloos georganiseerd,

maar ja, met de auto sta je ook in de vielen.

En dan als je niet met de auto gaat,

bij het vliegen is het ook kloten georganiseerd.

Ik vind dat een beetje een raar reidenering.

Dan hebben we dus drie op zichzelf complex en peperdure transportsystemen.

En we slagen dat niet in om ze behoorlijk te laten functioneren.

We weten allemaal dat het vliegen een chaos is.

De treinen worden gerund door mensen die,

ik weet niet precies wat ze uitspoken,

maar ken ik andere prioriteiten hebben dan hun werkgoed doen.

En moeten we een kwammer maken of we met de auto staan in de vielen,

of weinig in de vielen, vele in de vielen, ik heb geen idee.

Maarten, een auto die zegt afgelopen zomer via Parijs naar Zwitserland

en terug met mijn zesjarige dochter.

Als werknemer op een internationale trein ben ik er ook helemaal klaar mee.

Vakantie is auto, zegt-ie.

Nou ja, dus ken ik, heeft hij ook geen gunst en geen ervaring opgedaan.

En daar kan ik mij dus wel iets bij voorstellen.

Dus ik zou zeggen, als je nou van Europa iets maken wil,

stel wat mij betreft een real commissaris aan in de commissie.

Geef die man zij uitgewijde bevoegdheden

en laten zijn godsnaam ophouden,

niet waar met al die kleine nationale spoorsysteempjes niet waar,

met hun eigen incompetentie en eigen wijzigheid de zaak te laten bepalen.

Want natuurlijk naar Belijn gaat het wel goed met de trein,

maar die stopt ook bij elke dikke boom.

Enig wat goed functioneerde is dat ding naar Londen.

Wie was je reisgenoord, wie was je tegengekomen?

Nee, die was een mevrouw van hetzelfde gezelschap,

waarbij ik in Benen was geweest.

Die ging ook met de trein, wat gezellig.

Die was ook met de trein gegaan.

Er was nog wel een ietsje andere route, maar die was ook met de trein gegaan.

Ja, dat was heel gezellig, we hebben heel gezellig zitten praten.

Maar dat neemt niet weg dat het treinsysteem als zodanig

niet maar dysfunctioneel is, anders kan ik het niet noemen.

Bovendien bouw je in godsnaam miljarden verslinde de supertreinen

die niks anders doen dan ongeveer 80 kilometer per uur rijden.

En niet veel sneller dan de stoomlokomotief van 120 jaar geleden.

Maar waarom irriteer je daar?

Want je kunt ook denken, ik ga lekker boekje lezen.

Nee, ik kom op mij irriteerd, is de incompetentie.

Dat je met zo'n honderden een trein uitgestuurd wordt,

omdat die defect is.

En vervolgens, als je met zo'n honderden extra in die andere trein zit,

dan ineens blijkt dat die niet defect is.

Nee, dat de alda gepraat van, je kunt toch hier naar buiten kijken.

Het is zo fijn.

Nee, dat is helemaal niet fijn.

Ik wil gewoon op een engelsinsvallzoonlijk draaien transport van uur terecht naar Benen.

Dat zou toch moeten kunnen.

In 2023.

Ja, blijkbaar niet.

En god al die mensen die zich hergaan met een commentaar.

Ik zeg, u heeft alle vrijheid om te laten komen,

niet geen aansluiting in de treinen te hebben,

een fijne tijdje op zo'n eeuwde station,

dat je te zitten, allemaal prima als u dat rollen vindt,

gaat vooral uw gang.

Maar ik vind het idiot dat het niet functioneert.

We moeten toch, wat is het, we moeten toch meedoelen in de wereld.

Ik weet niet hoe het is.

Nou ja, dan neem je het in Thalys,

waar ik ook wel eens in heb gezeten.

Die rijdt in Nederland verrassend hard, kan ik je wel zeggen.

En dan komt hij een handwerp aan,

dan moet hij een handwerpen naar Brussel en dan rijdt hij 40 kilometer toe.

Ja, dat klopt, dat rijdt ook heel langzaam.

Dat is nu voor een systeem, Stomme Belgen.

Ja, dan moet iemand ons toch eens even uitleggen hoe dat zit,

dat moet een reden voor zijn, want het is structureel.

Eerst heb je dus de ambitie, nadat Japan en Frankrijk het voorbeeld hebben gegeven,

om een hoge snelheid, net te bouwen en te exploiteren.

En vervolgens heb je een enorm duur materiaal,

en dat blijkt eigenlijk over die dorpspoorwegen,

te moeten rijden die niet aangepast zijn aan de moderne eisen.

En dan is het dan een godswonder dat de Duitser is ICE,

dat hij dus gewoon Nederland binnen kan rijden,

dat hij niet hoeft te stoppen voor een nieuwe locomotief,

zoals de trein naar Balein-D, althans toen ik ging.

Maar is er iets over nog van de romantiek van de treinreizen na deze reis naar Wenen?

Nee, dat zou ik zeggen, maar niet.

Helemaal weg, voor het Wenen.

Het enige grote voordel dat je hebt, is dat je op sommige trajecten,

dat je daar mooi landschap hebt, en soms mooi licht,

niet altijd, maar dat valt niet te verwijten aan de...

...reel autoriteiten natuurlijk, overal het stuk.

Keulen-Nederland is ook niet erg aantrekkelijk om te zien.

Je zit voortdurend in van die bakken, want het spoor door een bakker.

Is dat een hoge gebied daar al?

Nee, want je buigt links af, zou ik me zeggen.

Keulen ligt aan de reinen, dan buik je links af naar boven,

om te slotte uit te komen.

Ik weet niet, eerst ga je via Blerik.

Nou, daar wacht je, ik ken het niet.

Ja, de rij dan 13 kilometer per uur, dus dat had je ook heel langzaam.

Nee, het is een systeem waarin alle elementen...

...niet goed bij elkaar passen.

Dat is eigenlijk het probleem, denk ik.

Zou het iets te maken met met burgers, bijvoorbeeld?

Nee, het heeft iets te maken met de traditie van de nationale spoorbedrijven.

Die staat zijn in feite volstrekt voor kalkte bureaucratieën,

die zich nooit hebben aangepast aan de revolution in het spoorverkeer,

die de bedoeling was van al deze zaken.

Hoe is het in de Verenigde Staten?

Nog als het IC-materiaal wat die Duitsers hebben gemaakt, daar is niks mis mee.

Nee, dat klopt wel, ja.

En hoe is dat in de Verenigde Staten?

Dat hebben ze ook van die mooie fototrijden.

Nee, dat is nog veel dramatischer en slechter.

Een treinverkie.

Dat is helemaal verschrikkelijk.

Die corridors, anders zeggen Boston, New York, Washington,

daar is in ieder geval het netwerk opgekalvaarderd.

Dat is de laatste keer dat ik dat deed.

En dan moet je ook, neem in Amerika nooit een gewone intercity-trein.

Daar zit de stront op het plafond in de WC en de deuren klapperen.

Nou ja, dat is onbezijfelijk.

Dat is gewoon Oost-Europa.

Het is te vaak in de Verenigde Staten, dat dacht ik het is helemaal niet.

Het is heel begrijpelijk dat er gewoon een deel van de Amerikaan uit de Oost-Europa-afkomst er is.

Slorder, viezer, geniet op tijdschoon gemaakt.

Nou ja, al die dingen waarbij de Nederlander denkt,

dit kan beter als we er even iets meer aandacht en liefde aan zouden besteden.

En hoe heette dat ding ook alweer?

Je had daar de metroline aan.

Nou weet ik het niet.

En bij de metroline hangen al op het seizoen een bord,

dat als die een half, meer dan een half uur te laat was, kreeg je geld terug.

Nou, dat leek me wel een deal.

En je begrijpt ergens. Zouden we vanbij van de helftje of zo, gingen de metroline stilstaan.

Zonder aanwijsbare reden werd ook niks omgeroepen,

want dat is ook karakterstiek voor deze, moet ik zo nog eens over zeggen.

Voor deze bedrijven, namelijk de totaalige bereik aan behoorlijkke informatie.

En net op het moment dat ik dacht, nou, als die nou nog even blijft staan,

krijg ik mijn geld terug in Washington.

Ik begon hier weer te rijden, maar het was die precies op tijd, zodat ik niet allemaal nog mijn geld niet terug heb gekregen.

Ik weet niet wat ik toen heb gemaakt.

Ik geloof dat ik met de kennissen terug begrijp, en dat je met de auto ook ook.

Nee, de rest van Amerika.

Ja, je hebt wel natuurlijk, je kunt in Canada zo'n reis maken,

langs de verschitterende natuur.

En dat kan in Amerika volgens mij ook, maar dat heb ik zelf nooit gedaan,

dus daar kan ik niks over zeggen.

Ik kan alleen maar zeggen dat mijn intercity ervaringen in de Verenigde Staten lamentabel zijn.

Oké, maar hebben ze daar ook zo iets wat hier wat gelijkbaar is met de ICA of de Tali's in de U.S.?

Nee, dat waren ze van plan, maar ik geloof dat dat in California waren ze van plan,

maar volgens mij is dat volledig in het zand gelopen.

Oké.

Komt dat uiteindelijk niet klaar?

Het kan dus. Nou, denk aan China, wat in noot-time een enorm hoge snelheid net uit de grond gestampt heeft.

Even afwachten of dat ook goed blijft en blijft functioneren.

Maar goed, de Japanen zijn de uitvinders.

En ik bij mij weet dat ze hebben die de zaken goed op de ril staan.

Zo metafoelig is dat lekker.

Ik sprak van de week mensen die kwamen terug uit Japanen, die zeggen,

dan rijden ze tot op de seconden ook weer.

Ja, dat schijnt zo.

Het lijkt wel eens waar gelok wel tot zelfmoord van de machinisten die twee seconden te laat zijn, maar...

Oh, is dat... Heb je dat gehoord, ja?

Is bijna eens verteld, ja.

Dat kan niet instaan voor de waarheid van de ene mededeling.

Want wat ik nog even vergeten was, waren de omroepberichten in de trein.

Oh, ja.

Want dat is kennelijk per traject zijn er verschillende personen die de verantwoordelijkheid daarvoor ragen.

En eigenlijk hadden ze allemaal, above it, alle laatste die was min of meer verstaanbaar.

Maar de hele recht was in de orde van...

Geen idee.

Ook zijn er vaak langer teksten en je hebt geen vrouw idee wat er over gaat.

Echt totaal niet.

En heeft niet te maken dat je wat ouder bent, dat je niet meer verstaat.

Dat zou kunnen, maar ik zou zeggen dat is niet mijn schuld.

Dat is de schuld van het omroepsysteem.

Want moment in de gekste kraak en piep geluid.

Ja, dat je denkt, wat is dit nou?

Hij is er net naast aan schrikken, je werkt een apel-apelaasers.

En natuurlijk, een klassiek probleem.

Bij de twee wc's per wagon is er altijd één defect.

Nu zit je, doet de deur open en dan staat er een voldoende pis in.

Zo of er een koe in gezegd heeft.

Het is ongelofelijk werk.

Dat was trouwens ook een appaar naar alle musea en wenen.

Niet waar dat de liften of zo traag werken.

Dat je denkt, je gaat maar met zwakken gestelden met de trap op.

Ja, of je staat dus een half uur te wachten.

En als hij dan komt blijken het al tien mensen in te staan, dan ga je niet bij staan natuurlijk.

Jongen, jongen.

Dan ben je niet de kritisch, Maarten.

Nee, ik ben helemaal niet de kritisch. Ik stel doodnormale eisen.

Aan doodnormale, doodsimpele systemen, die al twee eeuwen bestaan, grote deels.

De spoorwegen zijn persoonlijke rekening van herf van 1830 en 1840.

En toen hadden we besloten, het moest anders, het moest moderner, het moest sneller.

Het moest ook een alternatief zijn voor het vliegen.

Niet waarde, want in alle opzichten, ook een bepaalde bezwaar, betoon.

En dan krijg je dit soort van rommel aangeleven.

Ik moet toch denken aan die omroepbericht.

Hier bij de NS heb je vaak van die conducteurs die dan grappig willen doen.

Die maken dan zo'n heel grappig bericht.

Ja, dat is het jongens en meisjes genre.

Jongens en meisjes, waar komen zo aan en goud aan?

Hoe zo jongens en meisjes?

Wat is daar voor lolers aan?

Goed, dus je begrijpt, ik was er niet echt tevreden over.

We hebben nu een hele mooie bundeling gemaakt.

We hebben eerst een aflevering, een half uur over Schiphol, waar het niet deugd.

Een uur de vorige keer over de treinen naar Wenen of in Europa en nu nog een half uurtje.

Dus het is een mooie bundeling voor mensen die nog...

Het zijn defecte systeemen.

De euro-staarden hebben geweldige ervaringen mee.

Naar Londen, ja.

Ik heb er nooit pech mee gehad, ongetwijfeld zijn en mensen die dat wel hebben gehad.

Ik heb er nooit pech mee gehad.

Het is ook qua tijd goed te behappen, 4,5 uur of zoiets dagelijks.

Overigens ook voor de euro-staard geldt.

In Frankrijk rijdt die verdomt hard.

En je maakt wel dat in Engeland het Reelbed wel een beetje zaag past,

maar echt echt de top snelheden maakt hij dat niet.

Maar je hebt natuurlijk wel het enorme voordeel dat je op een heel mooi seizoen aankomt in Londen.

Dat zijn pankers.

Dat is prachtig.

Maar je hoogst ook weer achterlijk lang moet wandelen, ook weer 2 uur lopen.

Wat denken toch al deze autoriteiten die zelf ongetwijfeld alleen in auto's met chauffeurs rondrijden

van oudere mensen met bagage.

Dan maak je het toch zo dat dat zo simpel mogelijk is.

Of dan maak je toch desnoods loopbanden.

Daar rijden toch van die kachetjes rond die je dan kunt bestellen.

Dan komen ze je op halen.

Dat schijnt schriftelijke 2 weken van tevoren aan te moeten varen.

Ik geloof dat je alleen in Rome werd met verteld dat je zo zo'n kaartje kon krijgen en dat klopte.

En mensen hadden ook zo'n max verstappen op.

Dus die liever hadden wel lol in.

Omdat er over die roms...

Hoe heet dat daar ook weer?

Leonardo da Vinci ofzo heet het, geloof ik.

Nou ja, ik volgens mij ben ik bepaald de enige niet.

Als ik ook naar de reacties kijk.

Is dat weer op deze reelsysteem gewoon een zoetje.

Hoe was het eten?

Nou het eten was lekker.

In de trein bedoel ik he?

O, in de trein heb ik niks vergeten.

Dus dan was het niet zo nodig, een stukje chocolade.

Komen ze met zo'n kaartje door de dingen?

Ja, ik heb wel twee cappuccino's gedronken.

Dat was niks mis mee.

Want bij de NS hebben ze nu zo'n ruggezak.

Omdat ze trapjes erin hebben, is dat kaartje weg.

Dat is niet meer handig.

Ik ben bij de NS heb ik al en volgens mij een jaar er geen consumpties aangeboden gekregen.

Ik ben maar blij dat je zit ook nooit in de trein hier toch?

Nee, geen kleen en zo is het maar net.

Ik heb het opgegeven.

Ik ben maar blij dat het is denk ik bij de NS toch erger.

Dat zou best kunnen.

En dan heb je natuurlijk al die problemen.

Dat je vaak als ouderen, als je dus niet, als je het vervelend vindt,

op de rol trap te gaan waar ik alle begrip voor heb,

ik doe dat toch wel, ik kan dat toch wel.

Maar als je wat minder goed ter been bent en wat ouder bent,

dan is dat dan een probleem.

Wat is er één aan?

Het is een bewezen ding waar je op moet stappen.

Het is niet zo dat die even stil staat, dat jij stapt erop.

En dan dat je maar knoop druk en dan gaat er maar mee.

Maar je moet toch gewoon doorlopen en dan gaat het gezellig?

Nee, het is zo heet zo'n ding, dan weet je dat het volgens een continu draai in het systeem.

Ja, kapseldig ofzo.

Nou ja, hoe dan ook, dat is ook er.

En dan vind ik dat liften moeten daar onmiddellijk zichtbaar aanwezig zijn.

En ook functioneren.

Denk aan die musea waar die liften van niet functioneren.

We hebben in ieder geval wat mooie punten voor Wouter Kolmes.

Ik weet niet of die luistert, maar anders moet iemand bij de NS hier maar even op wijzen.

Die kan allemaal dit soort punten meenemen.

Ik pleit ervoor, hou op met die nationale spoorwegbedrijven.

Zorg dat het hoge snelheid net,

dat dat overal zodanig is dat er ook hard gereden kan worden.

Wat heb je nou aangabommen met zo'n peperdure trein, toch niks?

Nee, dat klopt, maar ze kunnen de NS toch niet weg doen.

Dat is toch niet te doen.

Nou, je doet de NS, die mag wat mij betreft te kleine werk doen.

De sneltrein tussen Halem en Amsterdam zijn ze ook mee begonnen, dus waarom niet?

Nee, maar zorg dat er een internationaal Europees netwerk komt,

want naar behoren functioneert.

Het materiaal is er.

Waarom zouden we dat dan niet zo verder uitbouwen?

Zo moeilijk kan het goed beter toch niet zijn om het railbed aan te passen.

Ik heb wel eens gezien hoe ze die nieuwe spooregeling maken.

Dat is een enorme puzzel, want het moet allemaal maar in elkaar passen.

Volgens mij is het wel heel lastig.

Ja, dat valt niet.

Ik geloof er ook niks van.

Het moet vrij simpel zijn.

Bovenin, als je naar Belijn gaat, is het heel opmerkelijk,

want dat is heel een normaal railbed voor z'n verkeerd consignen in ieder geval.

En dan rijdt die Nederlandse trein, de Nederlandse wagons,

die rijden dan tot iets voor over de Duitserheids,

met de bekende Nederlandse snelheid van 130 kilometer per uur,

kom ik zo nog even terug,

en dan komt er een Duitse locomotief voor,

en dan denk je een aantijdje.

Dit voelt anders, er is iets gebeurd, en dat klopt.

Hij rijdt 200 kilometer per uur over een normaal railbed, voor z'n w, kan zien.

Dat kan zien.

Op grote stukken van dit traject loopt de spoorbaan naast de vierbaansweg.

Dan is het vrij lullig,

niet waar dat je op de vierbaansweg het golfje met aanzielijke snelheid voorbij komt zetten.

Terwijl jij in je trein zit van wat zal z'n ding kosten.

Nee, het is blijft dan.

Daarna zie je toch dat Europa wat je verder van Europa mogen denken,

en je weet hoe ongelooflijk pro-Europeus ik ben,

maar dat Europa nog steeds bestaat uit een hele reeks van kleine prutsers.

Ook Nederland, wat mij betreft,

ook omdat ondanks het feit dat Utrecht niet waard,

dan was het ook weer de meest fantastische regio van Europa, is om te investeren.

Gaat u vooral eerst voordat u gaat investeren,

ik zeg het maar even voor de zekheid, even kijken of u een taxi kunt krijgen op het stationen Utrecht.

We hebben veel dingen besproken over de reis, wil je dan nog iets aan toevoegen?

We hebben dus de heenreis, de terugreis, wat vertel je?

Het is misschien langzaam wat veel voor de luisteraand.

Ik kan misschien nog even zeggen waar we geweest zijn.

Oh ja, dan schrijven we even mee, want het is misschien een leuk programma ook voor mensen.

Ja, we zijn geweest.

Alleen maar in musea volgens mij, en in E-tenten.

Nou, we zijn natuurlijk wel in musea, maar we hebben mooie handen zijn.

Nou, we zijn eerst begonnen met een wandeling langs de ring.

Ween is een klassiek voorbeeld van het ongekende voordel

wat steden hebben gehad die in de tijd zijn voorzien van versterkingen.

Wat bedoel je met versterkingen?

Een muur met groten en forten.

Nou ja, fortificaties, laten we het zo zeggen.

Dit waren we eerst natuurlijk nog in de laatste 17e eeuw door de Turken aangevallen

en heeft er zelf toen effectief verdedigd.

Het was een indrukwekkende vesting.

Maar het was natuurlijk iedereen duidelijk, halverwege de 19e eeuw,

dat die vesting niet meer nodig was,

dat de Turken ondertussen hun eigen gehaalds en mislukking hadden georganiseerd,

dus dat hoefden ze niet bang meer voor te zijn.

En toen is hij die vestingwerken afgebroken,

waardoor er een hele brede strook van de stad als het ware vrij viel.

En in die brede strook hebben ze dus een voortreffelijke infrastructuur aangelegd,

dat is punt één, en langs die infrastructuur hebben ze een hele reeks van

typisch 19e eeuwse cultuurpalijzer gebouwd.

Een opera, een muziekgebouw, twee schittigende musea,

het kunsthistorische museum aan de heen die kant,

het natuurhistorische museum aan de andere kant, dat zijn pendanten,

dat zijn identieke gebouwen, in principe.

Een parlementsgebouw, schitterend, ik mooi vind het niet,

maar het is een indrukwekkende parlementsgebouw,

en mijn theorie is altijd,

hoe indrukwekkende het parlementsgebouw,

hoe behoorlijk het parlements functioneert,

dat klopt ook althans voor.

Het begin van het parlementaire gebeuren in Wene en in de Donomonagie,

en dan is er nog een indrukwekkend universiteitsgebouw opgetrokken,

en dat geheelt dit hele ensemble van de Ringstraatse, zoals dat heet,

het is heel indrukwekkend, dat kun je wel zien, denk ik,

als een triomphantelijke uiting van wat de liberale burgerij over cultuur dacht

en van cultuur verwachtte.

En dat is de interessante van Wene, in feite,

dat rond de erwisseling er eigenlijk een avant-garde onstatisch

afzet tegen die liberale culturale orde,

en daarvan zijn er ook diverse uitingen te vinden, natuurlijk.

En dat is bijvoorbeeld, dat hebben we ook bezocht,

het C-sensioonsgebouw, en daar heb je weer een vries,

de zorgende Beethovenvries, dat is gemaakt na aanleiding van een soort herdenkings-

en toonstelling van Beethoven.

Overslag dat gebouwtje totaal in elkaar aan het eind van de Tweede Wereldoorlog,

die is prachtig gerestoreerd,

sowieso heeft Wene enorm een schade opgelopen tijdens de Tweede Wereldoorlog,

en zeker in de Russische bezettingsvonden,

die is ook vrij effectief leeggestolen door de Russen.

Maar waar we gaan blijven?

Nou ja, die ring, die triomfantelijke ringstrazen,

dus dat kun je in principe allemaal gaan bezoeken,

en daar kun je naar binnen gaan kijken, als je dat leuk vindt.

Als het kerstmis is, ik ben er geweest in de kerstperiode,

hartstikke leuke kerstmarkt in Wene.

Nou ja, daar zijn we natuurlijk onvermijdelijk geweest naar Schoonbroen geweest,

het gek genoeg is dat tegenwoordelijk grote deels geïnterreerd in de stad Wene,

dat was vroeger het zomerpalijs van de Kijzer,

dat zit de Kijzer van het Duits-Taaner gedeel,

en de Koning van het Hongaarse deel.

Want natuurlijk in 1867 hadden ze de zaak in tweeën gedeeld,

het was wel zo dat als je een paspoord had van het Hongaarse deel,

dat gooit niet voor het Duits-Taaner gedeel.

Dat heette overzindig tijds Sissleitanen hier,

omdat de luida was de soort van rivier die die twee,

dat rijkijken twee stukken, verdeelde.

Dus rond eeuwwisseling kreeg je een culturele avangarde

die zich afzetten tegen de burgelijke cultuur.

Nou, dat kun je ook overal bezoeken, daarvan zijn misschien denk de schilders

ook de schrijvers goede vertegoordigers naar mijn idee,

maar je kunt denken aan Klimt en Schiele.

Nou, waarom moet je die gaan bekijken?

Die kun je gaan bekijken natuurlijk in die oberste belverderen.

Daar zijn wij overens niet geweest,

maar je kunt ze ook gaan bekijken in het Leopold Museum.

Wat ik van harte kan aanbevelen,

vooral als u een geschold en een trap lopen bent,

en u heeft ook liefde voor de trap,

dan is dat een uniek museum, een hele hoop zichter.

Bent u iets meer van de lift, dan zou ik zeggen,

oefen u een beetje in geduld, maar ik ben er slonder gewoon

bij de bovenste twee verdieping geweest,

waar nu juist een tentoonstelling eigenlijk gegaan was.

Over dat moment waarop,

laten we zeggen, die avangarde in WN ontstond,

die sterk van het jonge stielachtige elementen opgebouwd was.

Je kunt dat natuurlijk wel hartstikke leuk nalezen

in dat boekje van Caroline de Guitler, die je vergelijking maakt,

tussen de donamonigienenzijds en de Europese Unie Anderszijds,

over zou ik goed uitleg dat dat in alle opzichten

ook heel verschillende systemen zijn,

maar wel duidelijk maakt hoe moeilijk het is

om zo'n complex geheel wat niet een,

zeg maar, natuurlijke nationale binding onderling heeft

om dat te runnen,

daar altijd compromissen moeten luiden,

dat het allemaal verschrikkelijk lang duurt

en dat het ingewikkeld is.

Nou, dat was toen zo en dat is nu in de EU,

in alle opzichten nog zo.

Het cardinalen verschillen stuk dat de donamonigie

uiteindelijk één natie was,

waar de meeste nationaliteit in zich honderd drukt voelde

behalve de Duitsprekende en de Hongaren,

en dat natuurlijk de Europese Unie is een samenwerkingsverband

van soeverreine staten,

wat ook op het punt van de spoorwegen

zo uitstekend duidelijk is natuurlijk,

want hoe meer en effectiever ze elkaar

in de wielen kunnen rijden,

hoe liever ze dat in feite doen,

dat is wel eens de indruk die je hebt.

Dan zijn we geweest naar het Literatuurmuseum.

Leuk om te doen, maar ja,

een literatuurmuseum heeft altijd natuurlijk

iets lasters wat laat je zien.

Ja, wat hangt er dan het Kamerjas van een bekende schrijver?

Daar heb ik dus niks mee.

Kamerjas van een bekende schrijver.

Maar toch ook, maar ja, het was ook niet, niet.

Je kunt er best even rondlopen,

je kunt er iets opsteken.

We zijn naar het Freudmuseum geweest,

dat is er ook,

dat is ondergebracht in het appartement

waarin Freud lang gewoond heeft,

en Freud is van 1856,

als ik het wel heb,

ben overleden in Engeland,

in 1939,

want hij is tenslotte in 38 uitgeweken in Engeland.

Hij wou overzaken helemaal niet weg,

maar hij is tenslotte toch door de omstandigheden.

Het wonen om dat natuurlijk in 38

Oosterrijk in Duitse handen viel,

over z'n hardtelijke medewerking

van het overgrote deel

de Oosterrijkste hebben we net volgens mij al over gehad.

Wat hebben we dan nog meer gedaan?

Wij zijn ook nog naar het Drittenman Museum,

zoals het daar heet,

de Thurthman Museum,

zijn we ook nog geweest.

Wat een voortreffelijk boek is over deze hele periode,

zeg maar eind 1919,

is dat boek die wel vond gestern van Stefan Zweig.

Dat is ook in het Nederlands vertaald,

in het Engels vertaald,

en vanzelfsprek,

het is dan Duitse tekst,

het is, Zweig heeft niet zijn hele leven meesterwerken

gekomponeerd,

het was ook eens enorm succesvol,

is daar ook rijk van geworden,

maar die wel vond gestern is een boek

wat naar mij niet eens zeer de moeite waard is,

vooral omdat het naar mij gevoel

een mooie beschrijving geeft van

al die jonge intellectuele,

jonge Joodse intellectuele,

in Ween in de later 19e en volgende stijl,

die dan eigenlijk gloriëren in die,

zowel in de liberale cultuur,

als in de Avangarde,

die dan rond 1900 in Ween tot ontwikkeling komt,

want Ween was natuurlijk een van de cultuur

hoofdsteden van de wereld in allerlei opzichten,

en het al van luid zijn er natuurlijk ook de slot uit geweken

naar alle mogelijke landen,

hetzelfde patroon natuurlijk in Duitsland,

Belijn was natuurlijk ook in de jaren twintig,

als Belijn ook in allerlei opzichten

cultuurheden leidend in de wereld,

ja ik zit even te denken wat zou je daar nu van kunnen zeggen,

dan zijn er eigenlijk geen steden meer die,

die de functie vervullen,

omdat misschien moet je het internet zien

dat als een gigantische stad

die wereld opspannen te isen

en die enorm vernieuwend en veranderend werkt.

En de steden vullen elkaar een beetje aan heb ik het idee ook?

Ja, maar om nou te zeggen,

New York is zeker na natuurlijk de rampsaligheden

in Europa in de jaren 30 en 40,

heeft New York zeker een tijd de rol vervuld

van de culturele hoofdstad van de wereld,

ik verrijd Parijs natuurlijk maar voor de oorlog,

Parijs misschien ook wel even na de oorlog,

zoals voor iemand dat mijn vader begon,

het was Parijs, de nabel van de wereld,

in Parijs gebeurde het Parijs met alles,

dat heeft Parijs denk niet lang volgehouden,

in de losseekere legalistische tijd was,

had Parijs die functie niet meer,

dat komt bij dat wat mij betreft,

de Franse intellectuele in, zeker na de oorlog,

schromelijk over schat zijn in de betekenis

van wat ze bedachten hadden

en de invloed die dat wereldwijd heeft gehad.

Londen heeft nooit zo'n uitgesproken

cultureel leidende functie gehad,

maar goed, de jeugd zwermt nu vooral naar Belijn.

Ik heb begrepen dat het club bleven daarvan

een ongekende revolutionaire levendigheid is,

wat ik de jeugd van harte toe wens.

Ook gewoon op straat, hè?

Nou ja, op straat heb ik nou weer zo

mijn kritische gedachte over,

want we moeten natuurlijk ook terslottig

de kunstgestoolingsmuseum,

maar hadden we niet op de lijst staan.

Ik zit nog even te denken, wat hebben we in godsdam,

wat heb ik nu vergeten bij mijn opzomming?

Nou, in ieder geval niet zo verschrikkelijk veel terslotte.

Nou ja, het Joodsmuseum hebben we natuurlijk bekeken.

Op het Joodsmuseum zijn we dan direct doorgegaan

naar het Leopoldsmuseum.

Ik vond het Joodsmuseum sober,

maar wel de moeite waard om eens te gaan kijken.

Het was over zo dat die,

ik geloof dat er in totaal 400.000 Joden waren in Oostrijk,

op het moment dat het,

dat was in de 38e moment van de ansloes,

daarvan was een aanzienlijk deel al vertrokken.

Daarvan is het nog weer een groter deel vertrokken naar 38,

maar ik dacht toch dat er eindelijk nog iets van 65.000

Oostrijkse Joden het derderheid niet hebben overleefd.

En ook als je in het Joodsmuseum,

word je eigenlijk toch binnen 10 minuten weer getroffen

door die eigenlijk die soort van totale verbaasding

die je tot lichte hulp brengt

van de onbeschrijflijke, gruwelijke,

onbegrijplijke gewelddadigheid

van het Nationaal Socialistische Regime.

De moordzucht, de verwoestingsdrang,

wat heeft een godsnaam die armenatie bewogen

niet waar, die dan Duitsland tussen 33 en 45,

maar het is onvoorstelbaar.

Ik geloof ook dat Hanne Haag het ooit geschreven heeft,

dat had niet moeten gebeuren, het kon eigenlijk niet gebeuren

en het is gebeurd.

Het heeft geen Haag gescheeld of ze altijd blijvend

voor Europa naar de verdomme is geholpen,

met die mafkees.

Ja, het is, nee.

En dat voert te stellen dat er mensen zijn die het ontkennen.

Ja, dat is de afdeling,

dus de gekke brigade die je altijd overal opereert natuurlijk.

Daar moet je ook niet al te veel vandaan trekken,

maar misschien zouden ze er goed aan doen

om eens her of der iets te gaan bekijken in Europa.

Nou, dat was toch laatst een onderzoekje,

maar het blijkt een groot deel van de jonge mensen,

die dus deze geschiedenis waag kennen,

niet goed weten hoe het precies zit.

Ja, dan zou ik zeggen Seyman Joem,

maar dat is dan ook een tekort van het Nederlandse onderwijs,

als dat zo is.

Maar dus zo'n museum is heel hard nodig.

Nou, dat zou zeggen, ga het aankijken,

maar je kunt natuurlijk net zo goed in Duitsland gaan kijken

naar die versen en de geden.

Ik ben geen groot liefhebber van het bezoeken van concentratiekampen.

Ik denk dat je van het dag al behoort,

want je bent al drie keer geweest of zo,

is dergelijks ook op vergelijkbare reizen.

Maar ja, als je door het dag gaan loopt,

het is een zondige voorjaarsdag,

dan denk je wel een lolere vakantiecoronie.

En die huisjes zijn keuren wit,

het gras is Duits kort en gezond geschoren,

de populiertjes zijn uitgelopen,

dat je denk, potverdomme.

Wat het was, is niet terug te brengen.

Ja, je kunt zeggen, dit was Daghous.

Hier zaten ze, ze hebben er zo van,

met 10.000 of 100.000 de mensen vermoord,

maar je kunt veel beter een aangrijp in het boek lezen

over het concentratiekampen,

het universum, want dat was het wel,

dan dat je gaat kijken.

Althans, ik ben nooit in Daghous geweest,

dus misschien zou ik daar in principe

anders op reageren.

Dus ook nog het Joods Museum, dat hebben we ook bekeken.

En dan hebben we volgens mij alles weg gehad.

En we zijn natuurlijk ook onwoordel

dat niet op het officiële programma stond

naar het kunstje Storys Museum geweest.

Had ik al verteld dat ik,

hoe heet het, een jaakkaart moest staan.

Ja, voor ruim 50 jaar.

Ja, dat vond ik niet praktisch.

Waarom kan je nou zo'n museum geen W-kaart krijgen?

Er moeten toch meer masses mensen

een paar dagen geen ween zijn

en meer dan één keer willen gaan,

want zo ben ik dan wel.

Kan de museum jaakkaart hier iets in betekenen, denk je?

Nou, daar volg ik natuurlijk ook nog,

dat ik denk, zeker bij een Nederlander museum jaakkaart.

En hebben ze hier niet zo iets,

is er geen verbinding mogelijk tussen

de Nederlandse museum in Nijdenen,

dat zat er niet in.

Als u trouwens naar dat museum gaat,

gaat het prima naar de schilderijenabdeling.

Daar heb ik denk al met de ene en de andere over gezegd.

U heeft al een beetje een idee wat u moet gaan bekijken.

Maar als u naar toch voldoende tijd hebt,

het is een prachtige gehal

en al die beschilderingen in die gehalen

vergroot deelden van zijn vandaan, van kliemd

en zijn broer.

Maar als u ook naar rechts gaat,

hoeft u maar een klein trapje op over eens,

dan heeft u de afdelingen antieken.

Dus dat begint met Egypte.

Dat is een redelijke collectie,

maar in Leiden ziet er de mensen even goed uit

naar mijn idee.

En dan vervolgens kan je natuurlijk de Grieken.

Hier is de oude periode dan een nieuwe periode

en de slotte de Romeinen.

En daar hebben ze toch,

dat zijn allemaal echt fantastische dingen om te zien.

Het is de meeste aandoenlijke kinderspeelgoed

wat ik ooit in mijn leven heb gezien,

wat dan iets van vijfduizend jaar oud blijkt te zijn.

Het is zo'n soort vierspan op een kinderonderstel

dat je hem ontheert.

Het is echt,

het is allemaal dat we niet aan de plaatjes doen, maar

ga kijken.

Dat hadden we net nog even over die bezettingssonnes.

Daar heb je het eerder over gehad,

dat je heel duidelijk kon zien,

ook in Wenen wat het Russische bezettingsgebied was.

En het andere.

Denk aan West-Berlijn en Oost-Berlijn.

Waar liep die grens dan in Wenen?

Nou, dat is eigenlijk vrij lastig te bepalen.

Dan kunnen de luisteraarsverenigd, we doen de verreweg,

het beste aan hem even een kaartje te bekijken

van de bezettingssonnes in hele Oostrijk.

En dan de bezet en dan de indeling in Wenen.

En in het centrum daarvan had je

de Allied Control Commission.

Die was een commissie die,

je ziet dat ook heel aardig in de film,

The Third Man.

Dat was anders,

omdat de bezettingsautoriteiten daar

in feite de lakjes uitdeelden.

Wat viel daar dan op?

Nou, je kunt zien dat de Engelse en de Amerikanen daar

het voor het vertellen had in 1948.

En dat heeft dus genuurd tot 55.

Maar je zegt net de Russen hebben de boel helemaal leeggeroofd.

Nou ja, helemaal leeggeroofd,

maar die hebben gewoon niet de klaseraars

dat ze voor zeker 20 miljardens stolen hebben

in hun bezettingssonne.

Kijk, het grootste lemde die je kon overkomen

was door Russen bezetten te worden.

Niet waar.

Dat was ten eerste natuurlijk de verkrachtingen.

Ja, iedereen zal zeggen zeker

ten aanzien van de Azi Duits

aan natuurlijk eigen schulddikke buulten.

Daar zitten we het in.

Maar de Russen hebben zich natuurlijk overal

waarschijnlijk iets gedaan en hebben zich misdragen.

Dus de dachten naar de nazies,

oké, dan hebben we ergens wel gehad.

In allerlei opzichten, ja, zo kun je het wel zeggen

van de regen in de drupp.

Ik las het wel een stuk over criminaliteit in Weenen.

Volgens dat stuk was 90 procent

van de criminaliteit in Weenen

na de Tweede Wereldwolle

dat waren dronken Russen.

Kijk in Ukraine, daar zie je het zelfde nu.

Nou ja, precies.

Ook dezelfde nuttalozige weldadigheid.

Ook wat moordschut.

Het is in het oren

want het zijn een dolvige zakenvrijden.

Maar Weenen blijft een hele aantrekkelijke stad.

Maar Weenen heeft niet meer die

culturele vitaliteit die het ooit had.

Wat is de definitie van een culturele hoofdstad?

Wat moet je dan hebben?

Dan moet je hebben de attractie voor iedereen

die iets met cultuur te maken heeft

die moet zeggen

ik ga naar de hoofdstad.

In beperkte mate had Amsterdam

dat in Nederland.

Als je in wat is het winter zwijk werd geboren

geren de komrij bijvoorbeeld

dan besef je al vrij snel

als je een gedichtje hebt geschreven

dat winter zwijk daarvoor

niet de ideale omstandigheden biedt

en dan vertrek je naar Amsterdam.

Maar heeft de hoofdstad dat niet altijd?

Nou, postteden die er maar niks hebben

die zijn er ook

ongetwijfeld afsterk afhankelijk van het regime natuurlijk.

Want dat is iets wat

we nog eens vergeten.

Nou, dan wil ik de grafkelder van de Habsburgers.

Ja, ik word daar met een beetje lacher van

die je daalt eraf in die grafkelder.

Moet je voorstellen dat wij die in die kelder

in Delft vrij toegankelijk maken

voor de moderne massa toerist.

En dat staat daar helemaal voor

met ongelooflijk lelijker vond ik

ijzeren dozen waar die luien in zit.

Alleen Popperkast, Tierenland-Tijnen er aan

enzovoort.

Ja,

het gek genoeg heb ik toch

in de maat ik over deze zaak

heb gelezen in de loopte jaren ook wel.

Een soort

liefdevolle bewondering ontwikkeld

voor Frans Jozef.

Die sisi dat is een tragisch geval

en dan moeten we nou verder maar niet over hebben.

Over scheersen, over de koektrommels

en romantica

en alle meisjes willen zich met op hak haar

op de achtergrond fotograferen.

Dat was een symbol van Wene.

Ja, verschrikkelijk eigenlijk.

Maar goed, Frans Jozef was een aarts-konservatieve

zeer katholieker voor zijn werk

dat heb kunnen nagaan

een man, maar hij was een fatsoenlijke man.

Hij was niet een moordenaar,

hij was niet een man die in

politie staat van de rondtrok.

Hij was simpelweg een net mens.

Hij zegt het met enige verbazing.

Ja, omdat in zo'n positie

is dat lastig denk ik.

Hij had zelfs belangstelling voor cultuur.

Hij heeft naar best te weten

en iets van proberen te maken.

Terwijl ik denk dat het Dona Monoghi

eigenlijk al...

Nou ja, vanaf 1860-70

is de Dona Monoghi eigenlijk

ten dode gedoemd.

Als je denkt dat het zeg hebben,

geloof ik in dat parlement

die prachtzuilen ervoor

jarenlang de hele boel geblokkeerd

omdat zij ook wilde wat ongaren

eigenlijk al hadden.

Maar toch,

de nostalgie naar de Dona Monoghi

is wel begrijpelijk,

vind ik wel begrijpelijk.

Denk aan het feit dat Prinship,

dat is de man die ook

bij een hal uit dingen vergeten

nog even door,

denk aan het feit dat Prinship,

die Frans Verdinand heeft doodgeschoten

en zijn man was overens,

morganatisch getrouwd,

dus ik geloof dat zij niet

in die kripte mochten leggen

wat dan wilde wat dat betreft.

Maar Prinship heeft een doodgewone

gevangenis straf gekregen

dus die is niet op kruubelijke wijze

geëxecuteerd ofzo.

Prinship is overigens ook niet oud geworden,

die is, ik dacht,

in Terezinstad in een gevangenis

aan TBC dood gegaan

in het laatste jaren

van de wereldoorlog,

dus een soort wonderlijk

rechtig uitzuien

het eventueel kunnen noemen.

Maar ja,

ik heb wel iets met Frans Joseph.

Nou ja, je kunt hem niet missen

in benen, want er is ook weer

geen koektrommel,

er is geen doodje,

er is geen raampje waar Frans Joseph niet

verschijnt natuurlijk.

Die heeft zijn 18, de begonnen 1848

wat 1916 heeft gezeten.

Nou, toen hebben we nog 2 jaar

die karren gehaald, toen was het

gepiept.

Als de vrouw van Carl, namelijk

Keizer en Zita,

die is inmense oud geworden.

Ik weet niet precies hoe oud, maar wel

inmense oud.

Maar nu ik dus over Prinship begin,

heb ik ook weer direct, die ziet dat ik

toch een beetje een oude sleetse

man begint te worden in de bovenkamer.

Want van mijn hoofd

krijg ik precies, ik bedoel één van de dingen

die ik altijd het aardig vind

in benen, wat ik altijd ga bekijken

dat ik precies weet hoe het eruit ziet.

Dat is de auto van Frans Verdinans

waarin hij

op de 28e juni

van het jaar 1914

doodgeschoten is.

Zijn vrouw was meteen dood

en hij is na

een half uurtje overleden.

Dat is zo'n wonderlijk verhaal

hoe dat,

en heb ik dat al een keer verteld?

Nee, hier niet.

Reeks van zondelingen, toevalligheden

ik zal het een keer uitgebreid

uit de doeken doen, want dan

kun je toch koppelen aan het begin van

de eerste wereld worden.

Die auto is er nog, en die staat

in het Heeresmuseum.

Het is geen replica echte auto?

Nee, het is de echte auto.

Hij was nu voorzien wel

alarm, installatie, jammer genoeg.

Want jaren geleden, toen ik

was weer een heel ander punt, ik wijk even

af van de thematiek, maar

ik ben denk ik

7, 8 geleden voor het laatste

in Wenen geweest

en het is gewoon 5 keer zo

druk geworden.

Met name weer met die bekende horders van

jeugd of de promoter.

Je ziet dat hij is steeds de promoter, dus denk

al die mensen gaan maar eens kijken.

Oh, zou dat het zijn?

Maar ook degenen die aantallen uitmaken

zijn vooral jonge mensen.

Ook in het kunsthistorisch museum

lopen van die enorme roepen

ja, ik kan het, sorry

dat ik het zo moet beschrijven.

Griegelende meisjes, die

als ze niet griegelen, kijken ze

zo verveeld als alleen pubers

kunnen kijken.

En dan zijn ze verduurend bezig met elkaar

te fotograferen.

Ja, de bekende ziekte van het moderne

telefoontje natuurlijk.

Maar goed, ja, die auto die staat er

nog.

Er was in de tijd

een verkeksmerk en door en door

reuzachtig naar een solide auto.

En de bloedplekken zitten

nog in de bekleding.

Dat zijn natuurlijk geen rode bloedplekken,

daar heb je maar hoestige

vlekjes zijn.

Zijn zwaar beschadigde uniform

ligt er ook nog.

Een soort van glazen doos.

En dat Heeres Museum voor iedereen die

een beetje interesse in die richting heeft

is zeer de moeite waard.

Het was wel enigszins gecooperd

eigenlijk.

In de zin dat er nu aan het eind

je kunt daar naar links en naar

binnenkomen kun je naar links en naar

Heeres.

Naar rechts moet je voor de auto,

die kom je al heel snel.

Ze beseffen nu geloof ik ook dat

het interessantst object is wat ze

eigenlijk hebben.

Ja, die staat toch aan het begin van

dat hele immense drama van

de vorige eeuw natuurlijk.

Van eerste wereld, oorlog, tweede

aan elkaar gerelateerde

conflicten vanzelfspreikend.

Toen was het afgelopen

met de kawale, dachten we na

eindelijk rust.

Het had allemaal de goede kant op en

we weten nu dat in nooptime hebben we

de boel weer grondig weten te verpesten

en zitten we weer met een hele

reeks nieuwe probleem.

Waarvan ik overigens de afgelopen

gezien mijn leeftijd niet mee zal maken.

Maar goed, als je nu iets

dichtbij probeert te komen

dan gaat het meer zo'n vreemdelijk zo'n schel

een luidje af, weet je wel.

Waar de auto staat, dan gaan we er al

kijken.

Het staat een hele reeks bejaarde

tanks die niet goed worden onderhouden.

Dat staat toch ook een zelfgemaakte

straaljager waar je ook teninder hebt.

Dat moet een held zijn geweest die

met dat ding de lucht in durfte.

Maar het Heeresmuseum,

afgezien van het feit dat het

architectonisch bijzonder

zonderling gebouw is, is te moeite

verdiend.

Wat maakt het dat je er iedere keer weer

terwijl je het kent, je weet wat je gaat

zien.

Dat is waar.

Het was ook wel wat gehusseld

en natuurlijk als je nu naar links ging

had je eerst even een stukje tweede

wereldoorlog.

Een mooie exemplaar van de Duitse

superkanon.

Een 88 mm kanon.

En ineens een hele nieuwe

marine afdeling.

Een stukje van de Donamagier,

de grens ook aan de middelandse museum.

Een hele fijne modelletjes.

De Oorsneden verslagschepen.

Ja, jouw vragen is

interessant.

Want ik klijd daar feit al

jaar aan.

Een tal van die museum heb ik

twee keer gezien, drie keer gezien,

soms vier keer gezien.

Ik ga er meer, ik kan ook altijd winnen

uit dezelfde museum.

Bij schoten rijden is het al heel eigenaardig.

Ik krijg er nooit genoeg van.

Ik ben er nu natuurlijk weer aan kijken

na jaren in de sneeuw en al die andere

fantastische brugels.

De zal is gewisseld.

Ik weet niet, ik geloof dat ik heb gezegd

zal 14, maar dat is nu zal 10.

Waarom zijn die dingen ook regelmatig verhangen

en grond mag het weten, maar het is nu

zal 10 geworden, haal dat

inderdaad.

En dat zit meubulair veel je tegen, dat moest iets strategisch

opgesteld worden.

Ja, dat komt iets strategisch opgesteld worden, absoluut.

Je moest net scheef naar die.

Hoe dan ook,

ik ga weer kijken naar de jaren in de sneeuw,

denk ik dan.

Nou, ik heb het wel gezien met die jaren.

Zo'n zeen

van de reisgenoten opmerkt

en nou ja, jaren in de sneeuw

als er nog drie passen naar voren doen,

dan flickeren ze allemaal naar beneden.

Op diepe dielling.

Nee, ik vind het altijd weer even

mooi, leuk, interessant.

Die auto kan ik ook best

over drie jaar weer een kiertje gaan bekijken.

Daar heb ik hem niet zo moeite mee.

Omdat het ook wel een klein beetje toch is

en

dat je, hoe romantisch

en nutteloos dat gevoel

misschien ook is,

dat de geschiedenis dan toch

heel dichtbij is.

De historische sensatie, zoals dat zo

treffend heet, die heb ik heel sterk

bij die auto.

Ik kan het niet anders zeggen.

En daar geldt toch vooral die schilderij,

en ook al die schilderijen,

want als ik geen keppel had in die zaal

voor Rubens,

die portretten van Rubens zijn fantastisch geweldig.

Hij kon enorm schilderen,

maar die mallige auto-dingen

met die Bijbelster tevreden, daar heb ik hem

niks mee, dat durf ik je wel

te verklappen, maar dan is er zoveel anders

in de museum wat enorm de moeite waard is.

God al die prachtige

portretten van duurzijnen

holdbaar en het is zaal na het zaal,

is het van absolute topkwaliteit.

Maar dat geldt ook voor het museum

en

als ik in Londen ben,

zal ik altijd naar de National Gallery

gaan. Ik zal niet denken,

ik heb het alles gezien,

het hoeft niet zo,

ik weet wel eens hoe de Mount Everest eruit

zit.

Nee, daar heb ik nooit last van haatgek genoeg.

Dus ik ben nu ook weer uitgebijt, geen kijk.

Nou, dat was het Heeres Museum,

dat was ik dus ook even vergeten.

En er waren nog een paar andere

dingen die ik, die me nu aanweer.

Om schoten zijn,

het geeft wel te denken natuurlijk,

want ik dacht er eigenlijk pas aan terwijl

ik bezig was mijn verhaal

op te bouwen.

Maar daar waren nog een paar dingen.

Ik vroeg je naar de bezettingssoners en toen zei er

ik ben iets vergeten te vertellen.

Oh, is dat zo?

Maar je voelt je wel weer verrijkt naar deze reis,

dat je denkt ik heb je wel veel gezien.

Ja, ik bezoek dat de kunsthistorisch museum

steeds met het grootste genoeg

een heel pop museum.

Ik ben een bewonderaar van Klimt

en van Schiele.

Dus ja,

Schiele kon ook ook.

Volgens mij heb ik dat ook al gezegd.

Oh, ongelooflijk tekenen.

Heb ik die aandacht dood nog verteld

van Klimt en Schiele, volgens mij wel.

Nee, die heb je hier niet verteld.

Jawel, volgens mij wel.

Wanneer heb je dat gedaan dan?

Schiele kwam als jong kunst en kunstenaar

bij Klimt, was toen de grote voorman

zeggen,

de schilderkunstenaar van Kade

in Benen.

Klimt is stukken,

Schiele is stukken, stukken jongen, dan Klimt.

En die komt dan

met zijn werk bij Klimt

en zegt van, heb ik talent.

Want Klimt

haar het zwijgen enige tijd

te doen en dan te slotten.

Niet waar de onsterflijke woorden spreekt.

U heeft meer talent.

Nee, u heeft te veel talent.

U heeft te veel talent.

En ik ben er overtuigd

dat dat een enorm

wijze opmerking was.

Maar god, als je in dat leelpomp museum

loopt, je loopt die zaal in waar

het werk van Schiele hangt

en daar zie je er echt voor je uit

zie je een

office voetloos,

gruwelig zelfportret,

zelf naaktportret.

En als je dat niet tussen de ogen

raakt, dan weet ik het ook niet meer.

Dat is van

ontsagelijke brillantie eigenlijk eng.

Maar wel, maar wel brillant.

Is de volgende culturele reis

eigenlijk al bepaald?

Ja, begin september

gaan we naar de DDR, voor ons

DDR-reisje.

Ja, dat doen jullie ieder jaar? Ja, dat doen we praktisch ieder jaar.

Dat is ook ontzettend leuk, het DDR-reisje.

Omdat je natuurlijk, omdat er ook

in het DDR, maar van die

aandoemelijke DDR-museum zijn.

Er is

niets wat de jaren 50 zo

intens verbeeld

en dichterbij brengt,

als alle rommel uit de DDR.

De DDR is eigenlijk de gestolde jaren

50.

Anders kan ik het niet beschrijven.

Het is ook allemaal even lelijk

en krakken mee, geen feiten.

Dan gaan jullie naar kijken. Ja, dan gaan wij naar

kijken, ja, dat zit

trouwens ook aan heel mooi, hoor je het

automuseum waar

Horg en Audi staan

ook nog twee van die racers van

Audi uit de jaren 30.

Die zijn ook zo prachtig.

Ja, het is naziemateriaal,

ik weet het maar.

Het zijn eigenlijk magnifiek apparaat.

Echt ongelooflijk.

Maar mensen kunnen zich daar even aanmelden voor die reis?

Zeker, dat kan.

Als die niveau is, dan kun je nog steeds aanmelden.

Bij Libris, hè.

Dat is de limit is 25.

Bovendien, die reis,

die reis,

dat doen wij niet met het vliegtuig.

Niet met de trein.

Niet met de individuele auto

maar met een uiterst comfortabele bus.

Waarin iedereen

een hele bank daar beschikking heeft.

Dan kunnen eigenlijk 50 mensen in de bus.

Maar daar zitten er maar 25 in.

Maar jij zit altijd op het zultje voor naast

de chauffeur, toch? Nee, alleen als ik dan

een praatje hou, een lezing hou,

dan zit ik even voor je.

Ik dacht dat je er blijft zitten.

Maar de glasinstallaties zijn me prima.

Ik heb wel iedere lezing in

een soort zaaltje van het hotel.

Maar ik ben er van overtuigd

dat dat de rijbureau

een paar honderd euro gekost heeft.

Oké, nou interessant.

Dus dan kunnen mensen zich wel aanmelden

als ze dat leuk vinden.

Ja, maar het is een leuk werk om te doen.

Het was wel ontzettend koud in ween.

Dat heb je gezegd.

Ja, dat heb je gezegd.

Ik ben goed beter om

deze tijd in Romer geweest.

Maar niet dat het zo

godsvergeten koud kon worden in Romer.

Ik ben dit jaar in ween

er had het eigenlijk

ook 15 halen moeten zijn.

Het is al die dagen niet boven de 7

of de 8 geweest.

Maar het snijdt een koude wind

waardoor de wind shield factor, zoals dat

zo treffend heet, extra pijn deed.

En wat voor mensen gaan eigenlijk mee?

Zijn dat allemaal alleen maar oude mensen?

Nee, er zijn ook wel wat jongere

mensen bij.

Het heeft een hoog gehalte

aan 50-plussers.

Dat je omhoep maks grijs.

Ja, maar het zijn bijna allemaal

mensen met natuurlijk een levendige belangstelling

over dit soort van zaken.

Hans moet je ook niet mee gaan, dat spreekt voor zich.

Die wel aan.

Zeker dat die voldoende

culturele bagage hebben

om het ook nuttig

en interessant te vinden.

Maar zitten er ook mensen bij die denken

oh, dan heb ik een kans om maar te verrossen

maar dat lijkt me helemaal niet.

Het zou mij verbaasd

als ze hadden gezegd jongens,

kijk eens dat hele kloten we heen

interesseert ons echt geen flikken.

Maar ja, je ziet die van ons

hoe heen ook is wat die

zomaar in de dagelijkse

contact zegt.

Misschien gaat hij zelfs ook wel naar de WC

en zo.

De groupies, de Maarten groupies.

Dat is niet mijn indruk in ieder geval.

Gaat Filip niet eens een keer mee? Die lijkt me ook wel hierin geïnteresseerd.

Nou, ik heb wel eens met Filip samen

en we zijn wel eens in gesprek geweest

over een gezamenlijk programma.

Wat ook wel

slaven er opzijdelijks

het hele probleem

van de Europese cultuur aansnijdt.

Wat is eigenlijk

Europese cultuur?

Zijn dat

de kerken? Er staan net zo goed christelijke kerken

in Zweden als in Sevilla natuurlijk.

Is het Christendom

de verenigende factor?

Is de Duitse bezetting

een stimulans geweest voor?

Nou ja,

het immense conflict tussen Frankrijk

en Duitsland wat uiteindelijk de EU

gecreëerd heeft.

Zitten de wortels van Europa veel dieper

moet je hoe ver en zijn

moeten we daarom eiden daar

een belangrijke invloed

in toeschrijven.

Nou, dit allemaal dit soort van zaken.

Is het inderdaad zo dat

de spoorwegen in Noorwegen lopen

of het Japaners zijn

terwijl ze in Griekenland

nou ja, ik wil daar niet ook geen flauwe

grappen maken over die

recente ontsporing,

de minst om de

maam dat ze hier ook

het reparatiemateriaal

iets te snel op het spoor gebracht hadden.

Ja, dat zijn

wel interessante vragen.

En hebben jullie dat antwoord gevonden op die vraag?

Wat de Europese cultuur is?

Nee, ik denk dat iedereen duizenden eigen interpretatie van heeft.

Is het zo iets als

de Europese auto,

een billenkeur of wat materialistische

vragen te stellen.

Zijn Europese auto's

anders dan de Amerikaanse auto's.

Nou, dat verschil was ooit

gigantisch groot, maar in allerlei

opzichten hebben wij dat gewonnen.

Je kunt ook zeggen, als je wilt

Japaners hebben

en hebben die Japaners het eigenlijk wel gewonnen.

Kijk eens of je nou in een taxi

stapt in Wene

of je stapt in een taxi in Chicago.

Of je stapt

nog niet in Nederland,

want wij bij ons bestaat dat niet.

Wij denken dat taxis per zee

Mercedes moeten zijn.

Maar voor de rest zijn het allemaal

Toyota's.

Om in op enige wijze.

En als je

als taxi

overleefd in Chicago

als je ooit daar een studie hebt gemaakt

van het werkdeck in die stad

dan weet je dat

die Toyota Priers zijn allemaal Priers.

Die zijn onversluitbaar.

Hoe kwam er op taxi's?

Nou, voor de Europese auto's.

Ja, ik moet er nog iets anders scherks bij zeggen.

Want

wil mijn collega

en Willem Melging

mijn collega reisleiden, of niet?

Hij is de reisleide

en ik hangen zo

bij als praten de dwerg.

Hoe had je zo'n hoofdnarr aan het hoofd?

Of het hangt

ook in het kunsthistorisch museum

zo'n wel een leuk

portret van een hoofdnarr.

Echt dat je ziet, ja geweldig.

Nou, ga even kijken

u ziet het vanzelf, als u een beetje

opletten natuurlijk.

Kwam ik hier nou op.

Oh ja, we hebben, hij had

zo'n uber abonnement op de telefoon.

Het schijnt

dat dan al hij op zicht in

de organisatie is waar veel mis is.

Maar het is wel

godvergeten handig, zeg.

Het jongen had hij ergens gegeten

waar hij iets te laat blijven zitten.

De man van het restaurant

zou een taxi bellen bij behandelen

naar buiten, het is aarde duister

de sterke schitteren

en geen taxi.

En dan met bellen je zo'n uber en

dat zie je op het schermpje van

hoe de chauffeur heet.

Hij heet Amamina

Dus je kunt kussen zeggen

of weerder zijn Mina.

Ja, ook als ze baarden hebben

het is ook Mina, dus dat is

het eigenaardige van de zaak.

En je ziet hem komen.

En je ziet het wel eerst, ja.

Het is heel handig.

Dus daar staat in

het aarde duister

op deze van god van later plek.

Het verschijnt wel de uber taxi.

Dus ik dacht, pot van drie.

Ik ga nu nog even maar kijken

hoe onmenschelijk het systeem eigenlijk is.

Maar

het werkt fantastisch.

Dat zou je hebben nodig op het centraal station.

Dat je dat ook trouwens kunt doen.

Had ik het gehad op het centraal station.

Ik ben

uiteindelijk op het centraal station.

Dit was een verwaalde

chauffeur die zei, ja

ik had een afspraak, maar die ging niet door.

En ik zie u zo eenzaam staan.

Ik stond er niet om te jubilever

een woede.

Samen met

een Amerikaans meisje die er helemaal

niets van begreep.

Waarom

in deze verwaalde vlakte

geen enkele taxi te zien was.

En die man heeft mij ten slotte naar huis gereden.

Dus ik ben ten slotte wel

door een taxi bediend.

Maar die was er aanvankelijk niet.

Wat wel meteen de gekste kraak

een piep gelaten.

Heb je de live podcast

over de oorlog in Oekraïne gemist.

Vervolgens voor je eigenlijk

uitgemaakt voor een rande bil

die niet wist wat er aan de hand was.

En dat volgens zeker

in het geval natuurlijk van Aarend Jan wel

heel verringt. Aangezien hij vrijwel

nooit gelijk gehaald heeft.

De live podcast is nu terug te luisteren

als luisterboek.

De gelijke tijd hoef je dan weer niet meteen

niet waarschiddigend wakker te schudden omdat

je ook hebt gehoord

geen kloot voorstelt

en ook moeite zo hebben met lietouwer te bezetten.

Geniet ruim 2 uur lang

van Maarten Varossum op ouderwets

Studium Generale Niveau.

De link naar het luisterboek staat in de shownoots.

Nog een podcast luisteren?

Luister naar de aflevering waarin wordt uitgelegd

waarom het niet verstandig is om je mobiele telefoons

nachts op je nachtkastje te laten liggen.

De link naar de aflevering vind je in de shownoots.

Machine-generated transcript that may contain inaccuracies.