DS Vandaag: Waarom sputtert de Chinese economie en voelen wij dat ook?
De Standaard 8/14/23 - Episode Page - 20m - PDF Transcript
Het is 14 augustus.
Dit is vandaag de dagelijkse podcast van de standaard.
Ik ben Yves De Lepeleire.
China kennen we als onze economische uitdager
met steevast groeissijfers om van te duizelen.
De VS werden er zenuwachtig van
en Europa zocht goeie handelsrelaties met Peking.
Maar de Chinese motor sputtert, sputtert vel.
Wat is er aan de hand en wat zijn de gevolgen voor de rest van de wereldeconomie?
MUZIEK
De Chinese economie is zik.
Alles die ergens is, gaat ergens.
De Chinese economie gaat niet echt lekker.
En de werelde tweede economie is stil om te revijden.
Mensen en bewoners zijn niet te verdienen.
Dit is de tweede maand dat de Chinase exporten ontdeklijden.
Consumere prijzen ontdeklijden in juli voor de eerste keer in meer dan twee jaar.
Er is geen vraag dat China in gevolg is.
De vraag is, hoe lang zal het gaan lachen?
Groot is geslapen, miljoenen ontdeklijden,
investeringen in de lokale regio's zijn verdedigd.
Het is gevoelig, China is in een eeuw van slechte economische groei.
De slowdown in de tweede grootste economie
zal een uitzijde impact hebben op globale traden,
consumptie en commodityprijzen.
Dit zijn symptoen van een chronische zieze.
Experten hebben een naam voor het.
Ze proberen het een economisch lang covid.
Het zal allemaal ramifications hebben voor ons.
MUZIEK
Nico Tang, welkom.
Jij volgt voor onze krant al een tijdje
de economische prestaties van China.
Worden er net een aantal doemberichten over de Chinese economie?
Ik dacht dat China een economisch wonder was.
Dat is natuurlijk heel lang geweest.
Je mag niet vergeten, op dit moment is China
nog altijd de tweede grootste economie van de wereld.
En het is eigenlijk de voorbij 20 jaar
ook altijd de snelst groeiende economie van de wereld geweest.
Met soms groeizijfers van 6, 8 tot zelfs bijna 10 procent per jaar.
Dat heeft bijvoorbeeld als de resultaat gehad,
dat China eigenlijk honderden miljoenen mensen
uit de armoede heeft getild met hun economische model.
Dat ze ook de voorbij twee decennia
werden omschreven en terecht als de fabriek van de wereld.
Iedereen die ergens iets goed koop wil produceren,
directe fabriek op in China.
En dat model, dat lange tijd zo goed draaien,
is nu plotseling helemaal aan het spullen gaan.
Dat is toch voor een deel onverwacht.
Want China is natuurlijk wel het land
dat na de coronacrisis
het langs nog de coronamaatregelen heeft aangehouden.
Die zijn eigenlijk pas in de tweede helft van vorig jaar losgelaten.
Ja, na heel wat protest trouwens.
Ja, inderdaad.
Don't ask, don't ask.
Don't ask, don't ask.
Don't accept, don't vote.
Dan kwamen er in de eerste kwartaal
nog relatief optimistische groeizijfers.
Men zag het net als in het westen
dat daar toch een heropleving was.
Vele hadden gedacht dat die heropleving zich zou doorzetten,
maar plotseling is het beeld dan eigenlijk radicaal veranderd.
We luisteren eerst even naar Kristalina Georgieva,
directeur bij het internationaal Monetair Fonds,
zei het in jullie nog in een interview met Bloomberg
over de groei van de Chinese economie.
Ja, Nico zei echt dat China waarschijnlijk nog met 5% zal groeien dit jaar.
Dat lijkt mij een cijfer waar veel landen jaloers op zijn.
Ja, Nico zei echt dat China waarschijnlijk
nog met 5% zal groeien dit jaar.
Dat lijkt mij een cijfer waar veel landen jaloers op zijn.
Ja, absoluut. Alleen is het nu wel de verwachting
dat die 5% absoluut niet meer zal gehaald worden,
want er kwamen voorbij dagen en weken
een aantal donkberichten vanuit China.
Bijvoorbeeld, er is het exportcijfer.
Dat is gekomen begin deze week.
Je ziet daar dat in jullie de export met 14,5% is gezakt
ten opzichte van dezelfde maand het jaar ervoor.
En dat was eigenlijk veel meer dan verwacht.
En als je dan kijkt waar die daling van daankomt,
dan zie je vooral dat de export naar de Vreene de Staten
en naar Europa spectaculair is gedaald.
Naar de Vreene de Staten met 23% en naar Europa met 21%.
Het enige tegenwicht kwam een beetje uit Rusland.
Daar is de export met 5% gestegen,
maar dat was sowieso al een klein deel van de Chinese economie.
Dus dat biedt eigenlijk weinig tegengewicht.
Wat wil dat concreet zeggen?
Wij kopen geen spullen meer bij Alibaba.
We kopen inderdaad veel minder.
En als je dat wil verklaren, moet je terug naar de coronapandemie.
Wat gebeurt er tijdens de coronapandemie?
Wereldwijd kon niemand nog het huis uit.
Iedereen was aan het kijken van, oké, wat kan ik dan wel doen?
Veel mensen hebben huizen verbouwd.
Veel mensen hebben allerlei producten gekocht
om zich bezig te houden tijdens de coronapandemie.
Dat is een soort voor een explosie van bestellingen in China.
In die periode, en dat zorgde er ook voor
dat de voorraden en de stoks hier in onze Europese havens
op dit moment nog altijd choc vol zitten.
Want er werd massaal wat de producten vanuit China gehaald.
Maar wat is er gebeurd?
Als bij ons veel eerder dan in China de coronapandemie ten einde was
en alle beperkingen werden opgegeven,
dan hebben heel veel mensen zich gestopt met te consumeren.
Of ze consumeren veel minder.
Ze gaan liever op prijs.
Ze gaan liever investeren in diensten dan in producten.
En dan zie je uiteindelijk
dat die vraag naar Chinese producten spectaculair is gedaald.
Ook al omdat, zoals ik al zei, die stoks nog altijd choc vol zitten.
Dus dat denken veel bedrijven.
Nog even wachten om bij te bestellen.
Eerst even die stoks verkopen en dan zien we wel eer.
Maar Niko blijkbaar slaapt ook de binnenlandse markt in China.
Ja, inderdaad.
Het is niet alleen die export die zo hard vertraagt.
Ook de binnenlandse consumpties sputtert enorm.
En dat heeft ook voor een deel te maken met die coronapandemie.
Wat in het westen gebeurde, namelijk massaal uitgeven
terwijl ze opgesloten zaten.
Dat is in China veel minder gebeurd.
En een keer dat de coronamaatregel werd losgelaten
hebben de Chinezen eigenlijk ook het held maar heel kort laten rollen.
Zoals ik eerder al zei in de eerste kwartaal was er even een heropleving.
Maar uit angst voor de toekomst zijn veel Chinezen
dan toch op de rem gaan staan wat betreft
het aankopen van allerlei diensten en goederen.
En dat heeft eigenlijk twee redenen.
Eerst reden is de voorthoekeren de vastgoedcrisis.
Je moet weten dat in China heel veel mensen veel sparen.
Het is echt de spaarland zoals België ook.
Maar in China is het heel moeilijk om te sparen
door bijvoorbeeld te beleggen op de beurs of zaken in buitenland te kopen.
De meeste Chinezen hebben een spaargeld gestoken
in een of andere appartement, soms meerdere appartementen.
En dat is dan eigenlijk voor hen een appartje voor de dorst
die ze dan later kunnen gebruiken als ze met pensioen gaan
eventueel verkopen, daar geldt uit het halen.
En wat is er gebeurd door de vastgoedcrisis?
De waarde van dat onderroerend goed is echt spectaculair gedaald.
En dat maakt de Chinezen onzeker.
Ook al omdat in tegenstelling tot hier
ze eigenlijk ook maar een heel klein sociaal vangnet hebben.
Een pensioen bijvoorbeeld is ook niet hoog.
Dus heel veel Chinezen maken zich zorgen
of ze eigenlijk later nog voldoende financiële middelen gaan hebben
en het gebruik aan sociaal vangnet aan de ene kant.
Plus die vastgoedcrisis die weegt
op een spaarvermogen aan de andere kant
heeft ervoor gezorgd
dat ze niet durven te consumeren op dit moment
of toch veel minder dan voorheen.
Ja, dan voorheen.
Ja, we luisteren nog eens naar Kristalina Georgieva
die had het in hetzelfde interview
ook over die sociale bescherming voor de Chinezen.
Ja, Nico, wat Georgieva hier eigenlijk zegt,
is een duidelijk signaal, denk ik, aan de Chinezen-president.
Ik zie die binnenlandse consumptie weer aan te zwengelen
om iets te doen om dat geld weer te laten rollen.
Ja, inderdaad. Iedereen kijkt nu naar ik zie.
En naar de Chinezen-overheid.
Maar het is niet zo gemakkelijk
in sommige buitenstaanders denken.
Het eerste probleem dat er is
is dat eigenlijk in het verleden de Chinezen-economie
niet alleen snel is gegroeid
door zwaar te steunen op export
maar ook door grootschalige investeringen
door de Chinezen-overheid
en allerlei infrastructuurwerken
gaande van bruggen en wegen
tot luchtgaves enzovoort.
Die investeringen werden eigenlijk
in het verleden vooral ook gedragen
door lokale overheden.
Maar het probleem nu is
dat die eigenlijk al heel zwaar in de schulden zitten.
Dus het is voor hen moeilijk om bijkomend held te lenen
om dat terug in de economie te gaan stoppen
om dat te laten rollen ook al.
Omdat die vachtgoedcrisis ook op die lokale overheden weegt.
Want vaak hebben die daar ook
toen het goed ging met vastgoed
door te investeren en opnieuw te verkopen
haalde je er daar heel veel inkomsten uit
of konden die bepaalde vachtgoedinvesteringen gebruiken
als onderpant voor bijkomende leningen.
Dus dat kan niet meer.
Dan zijn er nog twee andere mogelijkheden.
De eerste mogelijkheid is eigenlijk
tussenkomst van de Chinezen Centrale Bank
door eigenlijk het monetair beleid aan te passen
en eventueel de rente te verlagen
om op die manier te proberen
investeringen aan te wakken
en het vertrouwen bij de consument.
Heel veel westers, analisten,
verwachten de komende dagen
toch wel op dat vlak wat beweging.
Alles de discussie over de vraag
hoe ver dat Chine daarin kan gaan.
En dan het laatste
en misschien de meest tastbare remédie
die ik zie kan bedenken
is veel meer investering in een sociaal vangnet
als mensen geen angst meer hebben
om straks als ze met pensioen gaan
te weinig financiële middelmeer te hebben
als school geld wat minder duur is
of als de staat daar wat meer gaat bijspringen
als de sociale zekerheid
als ze ziek worden wat beter uitgebouwd is.
Ja, dan gaat die binnenlandse consument
toch op termijn veel sneller
het geld laten rollen.
En ik denk dat daar nu de bal ligt
in de kamper van Chine
en de communistische partij.
Maar niemand kan natuurlijk in het hoofd kijken
want het is een zeer autoritaire leider
in hoeverre dat hij al klaar is
om op dat vlak echt en grijpende beleid
bewijzingen te gaan doorvoeren.
Maar door die dalende export
waarover je het al had
door die slaapbakkende binnenlandse consumptie
zijn de prijzen van producten in Chine
toch al gedaald nu?
Je zou toch verwachten
dat dat dan net weer die consumptie
aanzwingen op lagere prijzen?
Wel, ja, inderdaad.
Ik kan me goed voorstellen
wij hier als we naar Talkers
als we naar de supermarkt gaan
en we zien dat de prijs van een winkelkaartje
alweer zo veel
tientallen euro's duurder is geworden
we zouden blij zijn
als de prijzen gaan dalen.
Maar het is niet zo simpel
dat fenomeen van dalende prijzen
wordt in vakjargon, economisch vakjargon
deflatie genoemd
of negatieve inflatie.
En op korte termijn
als dat kort duurt
is dat inderdaad positief.
Maar het gevaar is
dat dat veel langer gaat duren.
Dus als de prijzen dalen
want we zagen nu voor het eerst
in een aantal jaar in Chine
dat ze wel de prijzen aan de fabriekspoorten
dus als de goederen
worden verscheept voor export
dat die prijzen aan het dalen zijn
en nu ook voor het eerst
heel lichtjes de consumentenprijzen
dus de prijzen in de winkels
zijn ook lichtjes aan het dalen.
Als je dat al krijgt
ja, dat is dat toch
herze waarschuwing sindiaal
zoals ik gezegd, als dat lang duurt
als dat maanden zo niet jaren duurt
dan krijgt het gewoon een soort fenomeen
waarop dat mensen gaan verwachten
dat die prijzen gaan breven dalen
en dat ze daardoor hun aankopen
gaan uitstellen.
5% hoe kopen
als ik nog een beetje wacht is
straks misschien 10% hoe kopen
dus ik kan nog een beetje wachten
als dat te lang duurt
gaan bedrijven
hun investeringen
gaan inkrimpen
want ze zeggen ja, we verkopen
als maar minder
dus waarom zouden er nog
zoveel produceren
als die bedrijven een productie
inkrimpen
dan gaan ze personeel ontslaan
en dat personeel dat nog slagen is
dat denkt ja
zelfs al dalen prijzen
ik ben net met een job kwijt
ik heb minder inkomen
waarom zou ik nog producten
gaan kopen
en die stellen een aankomen
nog verder uit
want het is waarschijnlijk
een soort negatieve spiraal terecht
waarbij dat eigenlijk
bijna alle onderdelen
van uw economie
aan het krimpen zijn
ook de investeringen
en dat is wat economen
als het deflasie spook
omschrijven
namelijk dat is wel heel negatief
dat is een scenario
die ten aal prijzen moet vermijden
dus als ik het goed begrijp
deflasie kan ook leiden
tot ontslag van personeel
is dat nu al bezig
zie je dat nu al
nee op dit moment
zien we dat nog niet
absoluut niet
want zoals gezegd
de eerste maand
dat we de eerste tekenen
van deflasie zien
en het duurt een hele lange periode
voordat je dat gaat zien
in de cijfers
maar wat we wel zien
is dat in China
er nu al heel veel jongeren
zonder job zitten
21 procent
van de jongeren
onder 25 dachten
die hebben op dit moment
geen job
dat is 1 op 5
jonge Chinezen
en ook dat is een probleem
een probleem
dat dus in de toekomst
nog groter kan worden
dat heeft veel te maken
met de mismatch
op de arbeidsmarkt
die er eigenlijk is
in China
heel veel
jonge Chinezen
zijn hoog opgeleid
vaak zijn die jongeren
enig kind
en wat zie je
dat heel veel van die jongeren
willen eigenlijk
een hoog opgeleide
job in de stad
vaak in IT-bedrijven
gaming-bedrijven
als er wat technologie
te maken heeft
en het is net daar nu
dat de werkgelegenheid
zwaar aan het crimpen is
bijvoorbeeld
door de handels sancties
die genomen zijn
door de VS
ook door extra
wetgeving
die ervoor zorgt
dat de Westerse bedrijven
veel meer informatie
moeten geven
aan de Chinese overheden
over alles wat
volgens peking
gevolgen kan hebben
op de nationale veiligheid van China
je zag al die dalende investeringen
ook in het land
dalende buitenlandse investeringen
dus eigenlijk
net die sector
die aan het crimpen is in China
net daar
willen de meeste
jonge Chinezen
een job gaan zoeken
want wat ik nog niet vermeld heb ook
dat is dan
wat er de voorbije jaren
ook veel in de media's geweest is
is dat ja
niet vergeten ik zie
en ping heeft vooral de techsector
kermis Alibaba bijvoorbeeld
maar ook de gaming sector
die heeft die heel stark aan banden gelegd
die heeft die allerlei regels opgelegd
waardoor dat jonge Chinezen
veel minder tijd mochten doorbrengen
om te gaming
wat dat ook betekent
dat die bedrijven natuurlijk
veel minder producten
veel minder inkomsten hebben
die gaan ook gaan crimpen
Alibaba is opgespleedst
en zo wordt dat zover
dus die harde aanpak
van de technologischector
is er net voor de zorg
dat de sector waar de jongeren
het vaagste job zoeken
zwaar aan te crimpen is
en hoe reageert Peking daar nu op
ik zie probeert de jongeren
te duwen naar het platteland
echt op een heel ouderwetse manier
probeert jij die aan te moedigen
om te zeggen
doe zoals ik ooit gedaan heb
toen ik jong was
ga naar platteland
start een boerderij
of een zaak daar
ga daar werken op het land
en probeer je zo bezig te houden
wat leidt tot heel veel
spanningen
bij die Chinezen jeugd
die dat eigenlijk belachelijk vindt
en ook daar
onder geraafd voor een deel
denk ik het vertrouwen
om een concreet mooie voorbeeld te geven
heel veel jonge Chinezen
zetten op de Chinezen sociale media
als ze afstuderen
een soort foto
waarbij dat ze gesminkt voor dood liggen
dat is een soort ja
kritiek op het beleid
om te zeggen van
ja, zelfs al hebben we een diploma
we gaan toch niet aan een job raten
precies of dat we dood zijn
dus ook daar zijn nieuw fenomeen
en ook daar zie je
dat wat vroeger allemaal
één groot monolithisch blok leek
een economische motor
die alleen maar sneller
en vooruit kon gaan
ja, dat er hier
en daar toch wat
wheeltjes aan het afbraaien zijn
en dat is ook weer
een voorbeeld daar te gaan
Niet groot tot slot
wat betekent deze dreigende
Chinezen-malijzen voor ons?
wel, als de fabriek van de wereld
sputtert Janavoud
de Hansen Wereld had
ik heb in een eerder podcast
ook al is het beeld gebruikt
als chinanist
dan is de Hansen Wereld verkouden
en dat is ook zo
en omdat wat concreet te maken
naar België en Vlaanderen
dan hou je dat denk ik
vooral voelen in de industrie
want je weet wel
wel echt
dat de Chinezen zot zijn
op Duitse luxuwagens
als je kijkt naar Duitsland
en de grote autoconstructeurs
van Mercedes tot BMW
dan is eigenlijk
op dit moment Chine
al ver uit een grootste exportmarkt
als daar natuurlijk
de Chinezen veel minder
van die Duitse auto's
gaan kopen
gaan die Duitse fabrikanten
ook veel minder
onderdelen gaan moeten bestellen
aan de leveranciers
en wie is de grote leverancier
van Duitse autobedrijven
en andere industrie
Vlaanderen, Vlaamse industrie
leverd heel onderdelen
voor bijvoorbeeld Duitse luxuwagens
die dan naar China
worden geëxporteerd
dus ja
via zo'n soort domino effect
gaan wij dat eigenlijk
ook hier gaan voelen
dus voor ons is het beter
dat de Chinezen economie goed draait
dan draaien die Duitse
autoconstructeurs
volop
en dan krijgen
onze bedrijven
volop bestellingen binnen
dus dat is eigenlijk
een grote nadeel
en hoelang dat dat gaat duren
hangt natuurlijk af
van hoe de Chine
gaat doen de komende
maanden en jaren
een voordeel
is wel natuurlijk
die dalende prijzen
en dan vooral die dalende
prijzen aan de fabriekspoort
in China
dus dat gaan wij wel
voelen
ook hier in de winkel
en online
als we gaan shoppen
dus dat gaat wel helpen
om
de inflatie
een beetje te helpen temperen
dat is aan het voordeel
een dubbele effect
zou ik zeggen
maar het grote vraagteken
is dus
is het tijdelijk die malaise
in Chine of
het begin van het einde
kan dat ook?
Ja inderdaad
en op dit moment
zijn er echt twee scholen
als je
alle economische analyse
begint
te lezen dan zie je
de ene grootbank die zegt
van ja
we zijn hier te snel
want onze conclusie
is je mag Chine
niet onderschatten
ik zie je gaat wel
ingrijpen
centrale bank had
ingrijpen
en
dit is tijdelijk
en voor elke
analyse die dus
positief is
over de afgelopen
heb je daarin
die negatief is
en die echt zegt
ja kijk
al aan het vergrijzen
wordt voorbij stoken
als grootste land ter wereld
door India
dat nu ook een veel jongere
bevolking heeft dan
Chine
dus ook op dat vlak
wordt het er niet beter of
dan denken zij van
ja ok Chine heeft
eindelijk zijn
het economische piek bereikt
en vanaf nu zal
het alleen maar
minder gaan
ja Timel tellen
dus ik durf niet zeggen
wie dat op de moment gelijk heeft
ja we zullen zien
hoe het evolueert
Nico bedankt
graag gedaan
dit was vandaag
de dagelijkse podcast
van de standaard
voor het luisteren
volg ons op Spotify
Apple podcast
of eindelijk
ander podcast platform
in onze gratis
FDS podcast
kan je niet alleen
ons werk beluisteren
maar ook
de beste podcast tips
terugvinden
alle credits
van de podcast
die je net hoorde
vind je op standaard.be
het schijne streep podcast
reageren kan
via podcast
adstandaard.be
morgen zijn probleem
eindelijk
Machine-generated transcript that may contain inaccuracies.
China kenden we als onze economische uitdager met steevast groeicijfers om van te duizelen. De VS werden er zenuwachtig van en Europa – Duitsland in het bijzonder - zocht goeie handelsrelaties met Peking. Maar de Chinese motor sputtert. Wat is er aan de hand en wat zijn de gevolgen voor de rest van de wereldeconomie?
See omnystudio.com/listener for privacy information.