DS Vandaag: Van Al-Idrissi tot de Zwinhavens: de Vlaamse canon verrast (en ook niet)

Dit is Vandaag, de dagelijkse podcast van de standaard. Ik ben Marianne Justaert.

Zelden was er zoveel te doen over de samenstelling van een lijst als tijdens de voorbereiding van de kanon van Vlaanderen.

Met die kanon wilde de Vlaamse regering een 60-tal anchorpunten opleisten als leidraad voor het onderwijs

en wie weet ook ooit voor een inburgeringscursus.

Een schande zeiden de tegenstanders, de NVA wil via de geschiedenis haar identiteire lijn doordrukken.

Want de kanon is er nu en de vraag is wat staat er in, wat staat er niet in en vooral wat gaan we ermee doen.

Het is er eindelijk de kanon van Vlaanderen. Zo twee jaar geleden heb ik opdrag gegeven aan een groef van experten

om in kaart te brengen neer te schrijven welke gebeurtenis, evenementen, welke personen Vlaanderen gemaakt hebben tot wat wij vandaag zijn.

Dit is een blik op wie wij zijn als Vlaandingen. En daar ben ik hierop.

Dat was Vlaamse minister van Onderwijs, Ben Weitz van de NVA, de opdrachtgever van de Vlaamse kanon.

En die is nu af, uitgegeven en voorgesteld.

Bart Brinkman van onze wetstraatredactie, is die kanon geworden wat jij van verwacht hebt?

Eigenlijk toch wel, absoluut. We wisten eigenlijk al dat er 60 fensters zouden komen.

Wat is het concept van zo'n kanon? Je kijkt via een fenster naar het verleden.

Zo'n fenster wordt een beetje opgegangen aan een kapstok.

Dat kan een gebeurtenis zijn, dat kan een figuur zijn, dat kan ook een gebouw zijn.

En wat men dan ook gedaan heeft, dus men heeft 60 items, maar die zijn onderverdeeld in,

zijn noemen dat focus, noemen het een stuk item.

Want als je uit het fenster kijkt, dan zie je een panorama, dat is het algemene beeld, het thema.

Het fenster opent zich.

Maar je kunt natuurlijk ook focussen op bepaalde punten in dat landschap en dat doet dat ook.

En dus krijg je eigenlijk in totaal, uit 60 fensters, ongeveer 3 items per fenster heb je toch wel 180 items.

Dus dat is best veel.

En in het algemeen, wat is de teneur?

Ja, dat is moeilijk om te zeggen.

Kijk, een kanon is een soort richtsnoord.

Dus men wil eigenlijk het verleden ordenen, waardoor het natuurlijk voor ons makkelijker hanteerbaar is.

Het maakt een soort van selectie.

En ja, elke selectie creëert natuurlijk debat.

En dat is ook iets wat men eigenlijk wil.

Dus een kanon is zeker niet in Marmer gepijteld.

Dat zeggen ze ook uit drukkelijke inleidingen.

Het is iets waarover gediscussieerd kan worden.

En wanneer je daarover discussieert, discussieer je natuurlijk over het verleden.

De hele discussie over de kanon lag van meta van heel gevoelig.

En dat moeten we toegeven.

Ik merk je ook wel in het werkstuk.

Het is men heeft heel veel items genomen.

En een beetje peoretief zou ik kunnen zeggen dat er met hagel geschoten is.

Dus men heeft niet met scherp geschoten.

Men heeft niet 60 keer de rols willen raken.

Maar men heeft ook allerlei dingen daarom willen raken.

En dat heeft natuurlijk te maken met de gevoeligheid van het onderwerp.

Men is er als de dood voor.

En dat is ook de reden waarom men in de aanvankelijk kanon niet onder een bargo op voorhand wilde geven.

Men is er echt als de dood voor.

Dat we zouden gaan meer hun euken bewijzen van spreken.

En gaan zeggen dat zit er niet in.

Dat zit er niet in en dat soort dingen meer.

Maar het is alles bij elkaar een vrij academisch werkstuk geworden.

En de taal is ook heel zakelijk.

Het is zeker niet strijdend of enthousiasmerend of begeefsterend.

Het is gewoon een sober academisch, heel tegelijk werkstuk.

Dat heeft dan mogelijk te maken met de samensteller ervan.

Absoluut ja.

Dat kanon is samengesteld door een commissie.

Wie zat daar allemaal in?

Daar staat eigenlijk ook alleen maar academisch in.

Dus allemaal slimmen, mannen en vrouwen.

De commissie werd geleid door Emmanuel Gerard.

Dat is een professor gemeritus van de Universiteit van Leuven.

Die heeft in het verleden al wel wat politiek opdrachten tot een goed einde gebracht.

Hij zat onder meer als specialist in de Lumumba-commissie.

Die net na de eeuwisseling de moord op Lumumba heeft onderzocht.

Het is iemand die ervaring heeft met politieken...

Zonder net adelbrieven.

Dat klinkt dan ook weer peoriatief en dat hoort hij niet graag.

Maar hij heeft contact met de politiek.

Hij weet hoe de politiek werkt.

Hij heeft ook die commissie samengesteld.

Dat viel wel een beetje op.

Hij zat daar maar één historie in.

Jan Dumoulin van de Universiteit van Gent.

En dan had je nog twee kunsthistoriekafs.

Je had twee profen in de letterkunde.

Je had een archeoloog.

Je had in het vrij de journalisten.

En onze kolumniste Tinneke Beekman.

Dat zat ook in de commissie.

En wat opviel, gedurende het hele maakproces of het samenstelproces...

Zwegen zij als vermoord?

Absoluut.

Ik denk dat zij ook allemaal een contractor moesten ondertekenen.

Absoluut.

En het is ook van meta van afgesproken.

En ik begrijp dat eigenlijk ook wel.

Dus geen interviews over de kanon.

Over de discussies over de kanon.

Dus zij moesten echt wel zwijgen.

En ze hebben zich daar, denk ik, heel goed aan gehouden.

Want bij mijn weten,

buiten het feit dat er 60 vinsers zouden komen,

is er, denk ik, niks uitgelegd.

Niks uitgelegd en dat is inderdaad...

En wat er uitlegde, staat er wel in.

Want mijn hart beweert dat er geen woord over FC de Campione zou instaan.

Maar er staat toch een verwijding naar FC de Campione.

Toch? Welkijk eens aan FC de Campione, maar de kanon gaat ook om er nog op.

Nu, wat er dan in zou staan,

wat er niet zou in zou staan, daarover is maanden gespeculeerd.

Het was, je zei het al, een ongelooflijk gevoelig onderwerp.

Maar wat dachten, denk je, de mensen op straten van?

Dat wilden wij ook wel eens weten.

En onze podcastkollega Charlotte de Roux,

die trok even naar Gent om eens rond te horen.

Ik vind wel op zich wel een goed idee,

maar dat is een beetje verig voor zo'n populistische ideeën.

Ik vind wel goed dat het op show zou aangeleerd worden.

Maar om dat te verplichten,

bij mensen die in ons land komen, vanja, wel een beetje erover of zo.

Dus moet je dat doen?

Nee.

Dat zijn woorden waarschijnlijk wel.

Ik denk erom dat, af hoe de geschiedenis...

Ik ga een tentoonstellen.

En vooral of ze...

De alle kanten tonen over het recht

en gewoon een eenzijdige verheerlijking

wordt van de Vlaamse geschiedenis.

Ik vind dat wel goed dat er komt eigenlijk.

Ik vind wel een goed idee.

Het is belangrijk om hem af te wiegen

wat de rest van de Vlaamse kanan moest staan.

Dat er niet teveel van een bepaald politiek spectrum komt.

Wat zou jij in de Vlaamse kanan zetten?

Ja, dus wel echt de geschiedenis en het ontstaan van Vlaanderen.

Maar ik zeker niet alleen de positieve kanten.

En dus ook de dingen waar we als Vlaanderen,

als Vlaamingen minder positief en vier moeten opzetten.

Nu moet ik nadenken over mijn favoriete Vlaamse dingen.

En natuurlijk het Vlaamse eten, want dat is, ik vind dat superlekker.

Ik word een grote fan van de frietjes en het is een stoverij.

Ja, alles wat als hoogwerder literatuur wordt te zien zeker?

Dus op de spoorslag was ook, oh ja, dat moet er zeker in.

En ja, het is wel interessant om te hebben.

Ik denk ook...

De Tweede Wereldoorlijk en de Eerste Wereldoorlijk,

ook welk deel dat wij daar hebben ingespeeld?

Ja, gebeurd.

En ik denk, die belangrijkste zijn voor Vlaanderen.

Ja, dan is ook de vraag, wat is Vlaanderen?

Toegegeven, Charlotte kwam terug met de boodschap

dat mijn ingend niet heel erg wakker leek te liggen

van de kanan of toch niet op de dag dat zij er was.

Maar wat staat er nu eigenlijk in?

Ik zou kunnen zeggen dat ze vragen van een half miljoen,

want zoveel heeft het maken van de kanan gekost.

Eigenlijk is dat heel voorspelbaar.

Voor iemand die iet of wat de geschiedenis van België of van Vlaanderen kent,

moet je concluderen dat de Tweede tot Drieveerde

dat dat heel voorspelbaar is en dat je bewijzen van spreken

aan iemand die is afgestudeerd in de richting geschiedenis.

Ja, die kan zo 30, 40 fensters opschrijven.

Dus in die zin is dat weinig verrassend.

Het is natuurlijk wel zo, als je dan vraagt,

waarover gaat het aan, bijvoorbeeld Tongeren,

de Romijnen, de Ambiorics,

hebben Aula Vogela het eerste Nederlandse zinnetje

dat is teruggevonden.

Het is in ondersteen twee natuurlijk,

Evergreen, de Eizertoren, Consiaanse, de Taalgrens,

maar ook het sociaal pakket van net naar de Oorlog,

waar onze sociale zekerheid hebben te danken,

een betoging uit de hand loopt in Leuven,

waar een aantal doden vallen, voor het algemeen stemrecht,

de pil, het homo huwelijk.

Ja, je kan bezig blijven.

Ja, dat is heel breed natuurlijk.

Ja, dat is heel breed.

Een opmerking die je kan maken,

is dat een aantal fensters, namen van fensters,

wel zeer abstract zijn.

Bijvoorbeeld, op een bepaald moment,

gaat het over de verdwenen Zwin-Havons.

Oké, het Zwin ken ik, maar...

En dan gaat het eigenlijk natuurlijk over Brugge,

omdat Brugge lag vroeger niet helemaal aan de zee,

maar was via kanalen en rivieren verbonden met het Zwin,

waar de Monning was.

En natuurlijk, de hele handel van Brugge speelde zich daar af.

En dus het hele Bruggedeel, met alles wat erbij komt kijken,

het onstaan van de peurs en de lakenhandel,

en dat soort dingen meer, zit onder die kapstok.

Dat is toch een, vond ik, iets of wat abstract.

Maar goed, er zitten ook dingen in,

en dat is, denk ik, zeer aangenaam,

die echt wel verrassingen zijn.

Bijvoorbeeld de kokboek van de Boerinebond.

Hey.

Ja, wat ik zeer terecht vind,

omdat je, als je weet wat voor invloed

dat kokboek heeft gehad,

over dat kokboek valt er al een geschiedenis te schrijven,

ook maar ook hoe zo'n ding multicultureel wordt.

Er komen migranten in België, wonen en werken en leven,

die nemen hun eetgewondes mee

en vroeve vlaadverzeilen die eetgewondes in hun kokboek.

En staan er ook zo culinaire zaken in.

Nee, dat moet ik een beetje te lurs tellen.

Echt culinaire zaken.

Geen wafels.

Geen wafels.

Geen mosselen met fritten.

Blonkel en bechamel zaken.

Zeker niet, zeker niet.

Wat er ook in staat,

bijvoorbeeld de Oostakkers gedichten van Hugo Klaus,

is ook een venster.

Omdat het heel vernieuwend was op vlak van literatuur.

En dat is al zeker een aantal Vlaamse nationalisten plezieren.

Ook Shaak Bril is een venster.

Omdat, ja, natuurlijk ook Franstalige

Vlamingen hebben een grote invloed gehad.

Ja, Bril is daar natuurlijk de meest bekende van.

Maar een schrijvers was Materling,

die de Nobelpreidse voor literatuur heeft gekregen.

Die heeft ook een vermelding.

Dus er zitten ook opvallende dingen in.

Ja, sommige mensen vrezen op voorhand dat de lijst te mannelijk zou zijn.

De geschiedenis is natuurlijk voor een groot stuk domineerd door mannen.

Ik hoor jou nu ook vooral mannen opnoemen.

Is dat zo of heeft men daar toch ook echt op gelet

om daar volgende vrouwen in de vensters te zijn?

Absoluut.

Vind ik ook een heel goeie zaak.

Nogal wat vensters zijn echt opgehangen aan vrouwen.

Ik geef een aantal voorweelde catelijnen van een bulke.

Die naam zal u wel echt niet zeggen.

Die werd beschuldigd van Hexerij.

Die is ook geëindigd op de brandstapel.

En dat is natuurlijk een mooie antree.

Of een beetje dramatisch natuurlijk

om de hele fenomen van de Hexe-processen aan te kaarten.

Wie er ook bij zit, is Emily Kluijs.

Die we natuurlijk ook kennen uit het verhaal van Vlaanderen.

Een voorvechter van het stemrecht voor vrouwen.

Ook voor sociale rechten.

Die woonden in Genten.

Marie Belperen, misschien zegt u naam u iets.

Maar is echt grondleger geweest van het meisjesonderwijs in Vlaanderen.

Het hoge onderwijs of het voortgezet onderwijs was vooral gerecht op jongens.

Maar er is iemand die echt de focus heeft verlegd naar meisjes.

Paula Semer.

Dat kennen we natuurlijk ook allemaal.

Omdat je natuurlijk het fenomeen televisie moet je aan iemand ophangen.

Ja.

En moet je aan iemand ophangen.

Dus er zitten best wel wat vrouwen in.

En de hele Congolezen-periode is dan weer opgehangen aan een man.

Paul Panda Farnana.

Dat is een vrij onbekende figuur.

Er was een landbouw ingeëer die in België gestudeerd heeft.

En eigenlijk iemand die in Congo...

Ja, eigenlijk.

Tracisme van de België daar heeft aangeklagt.

Zeg, en wat staat er niet in?

Wat mis je echt?

Dan denk ik dat het toch een beetje vreemd is

dat iets waar België, Vlaanderen extreem goed in is.

Namelijk de productie van bieren.

Alle mogelijke soorten bieren.

Daar staat gewoon geen letter over in.

En dat is een beetje vreemd.

Een mogelijke verklaring zou kunnen zijn

is natuurlijk dat bier geen exclusief Vlaams verhaal is.

Dat dat een Belgisch verhaal is.

En dat men dat ook wil van die reden

en een beetje heeft willen vermijden.

Ik weet het niet.

Het valt wel op.

Wat we ook wat missen is

ja, de cafécultuur en alles wat erbij komt kijken.

Dus bijvoorbeeld...

Ja, dat ook wel best.

...werechter.

Werechter is een venster.

De festival cultuur.

Rockwerchter.

Rockwerchter.

Rockwerchter.

Rockwerchter.

Rockwerchter.

Dat is lang geleden.

Daarom zijn we hier op de muziek.

We gaan het beste van u zelf geven.

De festivalcultuur.

Tot zelfs de jongere huizen en zo.

Wordt er dan in ondergebracht jongere cultuur.

Maar dus de cafécultuur.

Met Beljaard bijvoorbeeld.

We hebben net een wereldkampioen.

Het is wel iets waar snoeker.

Maar we hebben ook...

Rimon Keulmaans, wereldkampioen Beljaard.

Het is niet de bedoeling

dat er nog levende mensen in de kaan ontrecht komen.

Maar goed, Beljaard, kaarten.

Dat soort dingen meer.

De duivenmelkerij krijgt geen enkele vermelding.

Dus daarom voel je dat het toch vrij academisch van opzet is.

En dat je...

Toch dingen die zeer vlaam zijn.

Maar misschien...

Ja, en oud genoeg al echt.

En oud genoeg.

Maar misschien wat ons weet demonstren.

Dat je die daar niet in terug vindt.

Oké.

Dat is dan wat politieker.

Wat ook een beetje vreemd is.

Geen woord over de Koningsquestie.

Je zou kunnen zeggen...

Ja, dat is natuurlijk een Belgisch fenomeen.

Maar ja, de Koningsquestie heeft het land

toch bijna de rand van een burgerolo gebracht.

Dus het valt echt niet te minimaliseren.

En in het...

Ja, een beetje in de slipstream.

De komst van partijen ook.

Opkomst van extreme rechts krijgt helemaal geen aard.

Zijn er echt helemaal van weggebleven?

Ja, er zijn ze helemaal van weggebleven.

En is dat dan omdat het te gevoelig ligt?

Ik weet het eigenlijk niet.

Dus het is een beetje vreemd

dat er geen aandacht is voor de partijen.

Ja, ik zeg nu niet dat je aandacht moet hebben

voor de particaratie als exclusief laams fenomeen.

Dat zou misschien wat overdreven zijn.

Maar de hele context

van hoe het partijlandschap zich ontwikkeld heeft na de oorlog.

Waarbij dan toch de naasleep van die oorlog

toch een groot rol heeft gespeeld.

Er krijgt geen aandacht terwijl dat wel het geval is

voor de naasleep van de eerste wereldoorlog.

Ja, ja.

Ja, rare kronkels in elk geval.

Laten we ons nog eens heel even terugkijken

naar de totstandkoming van die kanon.

Is heel moeilijk gelopen.

Het was een turbulent maakproces.

Ik heb een kleine gewis voor jou om te beginnen.

Van wie is de volgende uitspraak?

Geschiedenis laat zich niet kanoniseren

tot absolute en eeuwige waarheid.

Een officiële versie van het verleden opleggen

als dienstmaakt voor het politieke heden

is typisch voor totalitaire regimes.

Dat is Bart de Wever.

Ah, je weet dat.

Ik had het kunnen weten.

Maar dat is wel Bart de Wever toen

en nog geen voorzitter van de NVA was.

Hij was zeker politiek actief,

hij verdiende zijn centen toe nog als assistent

aan de Universiteit van Leuven.

En dan kijk je aan bersteden dingen,

zo gaat dat.

Absoluut, inmiddels zou de uitspraak van Bruno de Wever

kunnen komen, zijn broer.

Want dat is wel een van de

velste kritiek van het hele project al van in het begin.

We horen hem hier even op de VRT.

We hebben een NVA die zeer sterk,

een identitaire lijn heeft

en die Vlaamse identiteit wil gaan uitbouwen

en lijkbaar geschiedenisonderwijze

als een instrument wil gebruiken

en dus geschiedenis als dienstmaat gebruikt

voor haar politiek project.

Zo oud als een straat,

het ruikt echt naar bottenballen.

Dat is inderdaad zo.

En er kwam spraken van de kanon

in de nota die Bart de Wever,

uitgerekend Bart de Wever, had geschreven

en de aanloop van de Formatie

voor de Vlaamse regering in 2019.

En dan was het echt bedoeld

en ik citeer even

om het identiteit te besef

van de jonge regeneratie te bevorderen.

Dat is natuurlijk al meteen

een bepaalde context.

Dus hij wou een lijst van anchorpunten

uit onze Vlaamse cultuur en geschiedenis

die Vlaanderen als Europese nasi typeren

en die onze leerlingen op school

en in onze inburgeringscursies moeten kennen.

Dus de lat lag meteen hoog.

Moet het toegeven

dat dat dan wel een beetje is afgeswakt

in het bestuurzakkoord.

Die moeten eens mogen geworden.

Dus ja, je moet het niet meer kennen,

het is meer een broon van inspiratie

en dat soort dingen meer.

Bij de uiteindelijke opdracht

van...

Tot maar nu zat dat bij Ben Weitz,

minister van onderwijs,

dus niet meer bij cultuur, bij Jan Jamon.

Dan werd het duidelijk gezegd van

kijk, het mag niet de bedoeling zijn

dat het hele werkstuk

naar een bepaald doel toewerkt.

Met andere woorden

dat je allerlei anchors gaat zoeken

of winsters gaat openen

die uiteindelijk eindigen

in het Slaamse naziestaat.

Dus het was zeker niet de bedoeling.

Het werd ook uitdrukkelijk gezegd

dat het ook niet de bedoeling was

om identiteitsbevorderend te werken.

Dus men had ondertussen wel door

dat er zodanig veel kritiek was

en dat men uiteindelijk ook geen commissie zou vinden

die zich wilde inschrijven

in zo'n identiteitsbevorderend project

dat men dat heeft losgelaten.

Dit past vooral in onze ambitie

om zonder complexe, zonder schroom

maar ook zonder taboest

die gebeurtenissen die vandaag maken

dat wij Vlaanderen zijn

en dat sommigen dan in een kramp schieten

ja, dat laat ik voor hun rekening

wij doen dit in alle openheid

dit is ook in alle onafhankelijkheid gebeurd.

Nu, ondanks die

opdracht, omschrijving

en het werk van de commissie

bleef er kritiek komen

en vorig jaar schreef een groep van

historici en andere academie

een redelijk vernietigen pamflet.

Een van de initiatiefnemers

was geschiedenisprofessor

Jo Tollebeek van de KU Leuven

we horen hem hier op radio 1

in november 2022.

Het probleem daarmee is dat je natuurlijk

een soort van

politieke instrumentalisering van de geschiedenis krijgt

dat is een zware term natuurlijk

maar eigenlijk wat er gebeurt is

dat de politiek, de Vlaamse regering

en in eerste instantie

de NVA die dat idee van

de Vlaamse kanon al veel langer had

het is ook de NVA die dat in

het regerakkoord heeft binnengebracht

dat die de geschiedenis

willen gebruiken voor politiek doeleinden

denk dat je historici

moet laten hun werk doen aan de ene kant

en tegelijkertijd ook

mensen hun eigen identiteit of dat dat

nu een nationale identiteit of wat dan ook is

dat je die niet moet opleggen als het ware

van bovenaf, dat je daarvoor niet

het instrument van de geschiedenis moet gebruiken

maar dat je als het ware inderdaad

moet laten groeien

dat is iets wat heel

sterk leeft, zeker in

academische kringen, in Nederland is

er heel dat initiatief aan onderuit gekomen

omdat men het gevoel had dat

de jonge Nederlanders dat hij totaal geen

benoel niet meer hadden van geschiedenis

en men wilde daar bij helpen

en men wilde dat wat structureren

ja, in Vlaamse komt er natuurlijk van bovenaf

en dus

hebben die academische

toch een beetje de indruk

dat inderdaad de geschiedenis wordt geinstrumentaliseerd

dat het de bedoeling is

om de Vlaamse weg te trekken

van het Belg

om die Vlaamse te leiden

naar die Vlaamse identiteit

wat dan uiteindelijk moet leiden

naar Vlaamse onafhankelijkheid en dat soort

dingen meer

en welke partijprogramma van de NVA

een beetje naar de partijprogramma van de NVA

en dat is ook iets wat Jan Jambon

in een interview met ons een paar maanden geleden

uitdrukkelijk heeft gezegd, ja natuurlijk

we willen niet liever

dat we die identiteit kunnen bevorderen

het staat gewoon in ons programma

dus dat hielp allemaal niet

en die aanbijkomende opmerking is

zo'n kanon, dat is eigenlijk

een zeer ouderwetse manier van werken

in de zin van verdelen dat in

zoveel puntjes en dan

ja, de geschiedenis is natuurlijk wel iets ingewikkelder

en ja, de hedendaagsgeschiedenis

onderwijs verwacht natuurlijk ook wel

dat er meer aandacht is voor dingen die in de wereld gebeuren

die dus mij aan de woorden

Vlaanderen overstijgen

Vlaanderen is niet het centrum

van de wereld

er is eigenlijk geen centrum van de wereld

dus er moet meer aandacht zijn voor mondiaal

en ja, met zo'n kanon van Vlaanderen

ja, mis je dat natuurlijk wel een beetje

een minder ouderwetse manier

om de geschiedenis te vertellen was

het televisieprogramma verhaal van Vlaanderen

niet opgelegd van bovenaf

wel betaald

dat klopt

door de overheid veel over gezegd en geschreven

Vlaanderen

een kleine lap rond waar we met zijn 6,5 miljoen wonen

werken

leven

en dat doen we al heel erg lang

in het verhaal van Vlaanderen ga ik 10 weken lang

diep in het verleden duik

op zoek naar wat er zich hier

voor ons heeft afgesproken

presentator Tom Waas onderfond

ook aan de lijven hoe gevoelig

de geschiedenis of

een overgeschiedenis hoe gevoelig dat dat ligt

het is heel grappig om te zien

dat als je een programma maakt

dat er zeker nog vooruit op antennen is

heel veel mensen daar een mening over hadden

en wat het ging zijn

en we zitten daar als onafhankelijke tv makers

dat te krijgen, we denken

we maken eigenlijk gewoon 10

leuke afleveringen over de geschiedenis

van wat hier op ons grondgebied gebeurt

dus kijk, wij maken programma's voor

kijkers

en dan heb je daar rond

die mening spijt

en dan heb je nog politici die

langs beide kanten daar ook

proberen zich iets van toe te eigenen

waarschijnlijk zal de ene kant

die bevorten tot onze identiteit

en de andere zullen dan zeggen

dat dat gebeurt

Ja, Tom Waas op de VRT

de vergelijkeling richt voor de hand

en ja

je zou kunnen zeggen, Tom Waas

is veel leuker om naar te kijken

maakt de geschiedenis veel spannender

om de kanon van Vlaanderen niet te hebben

wie doet, dit is de heel degelijk werk

maar

het verhaal van Vlaander was gewoon

heel goede televisie

maar waar ik vond

dat het verhaal van Vlaanderen wel

te kortschoot is

zeker in de laatste aflevering

werd het de hele, laten we zeggen

het communotaire, het feit dat we

een federaliseerd land zijn geworden

de hele taalkwis die werd volledig

ongenoemd gelaten

dat is natuurlijk iets wat de kanon

niet heeft

er gaan echt over

Vlaamse emancipatie

de taalgrens, de eizertoren

de conscientie nummer op

dus er zit wel genoeg taal

veel meer dan

in het verhaal van Vlaanderen

de vraag is natuurlijk

waarvoor die kanon zal gebruikt worden

waarvoor hij moet

of zal dienen, daarover gaan we het hebben

na de reclame

ik ben elke van mellow

radiosten en actrice

hoewel ik je mens op altijd mijn hart volgt

maak ik zakelijk liever rationele keuzes

maar met een Mercedes-Benz

plug-in hybride doe ik beide

een elektrische rijbereik van 100 km

ook 100% of trekbaar

en vooral heel veel luxe en comfort

het wordt helemaal niet verplicht

dit is gewoon een aanbottouwe formuleer

aan leerkrachtig geschiedenis

maar even goed, Nederlandse aardrijkskunde

kunsten, iedereen kan ermee aan de slag

Bart, we zijn terug bij de Vlaamse kanon

dat was Vlaamse minister van onderwijs

Ben Weitz

van de NVH

de vraag

ik zal het maar eens stellen

vanuit de ogen van onze kinderen

wat moeten we kennen voor ze

wat moeten we kunnen

wat moeten we kennen voor het examen

wel

ik zou die vraag genuanceerd

willen beantwoorden

ik heb 2 kinderen en 1

ervan heeft geschiedenis gestudeerd

ik zou het toch graag hebben

dat ze daar

min of meer in mee zijn

ik denk dat zo'n kanon echt wel kan helpen

om uw eigen geschiedenis

te leren kennen

dat staat los van de tactische

opmerkingen of zelfs de politieke

opmerkingen die je kan maken

als je gewoon als burger

als ouder daar naar kijkt

dan kan dat helpen

dat is natuurlijk niet de ultieme vorm

dat is niet de enige vorm

het is een handleiding in een massa

gebeurtenissen uit het verleden

en natuurlijk

Vlaander bestond niet in de 17e eeuw

Vlaander bestond ook niet in de 10e eeuw

Vlaander is een concept dat pas

in de 19e eeuw een ingang vond

maar eigenlijk doet dat er dan niet toe

leven op de plek waar vroeger

andere mensen leefden

en die allerlei dingen beleefd hebben

dus het is iets van

ja, goed, het mag

maar er moet niks

dit is geen verplichte kost

bij de inburgeringscursus

zoals wel eerst geplant was

maar het heeft me laten varen

dit is ook niet bedoeld om

de eindterme te vervangen in het onderwijs

dat is wel schrik voor omdat

dat in Nederland wel gebeurd is

als je de eindterme vervangt

dus hier is dat niet de bedoeling, maar goed

wat vinden de leerkrachten geschiedenis ervan

tegenstanders van de Kamer

noemen het op voorhand een belediging

voor historici

die zeggen zij kennen hun vak wel

zij hoeven helemaal geen

opgelegde handleiding te krijgen

best is dat ze een brede referentie

kouden aan bieden aan studenten

maar als je het bekijkt als een opgelegde handleiding

dan begrijp ik hun kritiek

het is niet zo bedoeld

maar natuurlijk

er gaat wel een zekere autoriteit van uit

het is betaald door de overheid

er hebben

academicsie hard aan gewerkt

dus het is niet zomaar

een gevoel gehariseerd te werken

dus ik begrijp

dat wel, maar

volgens mij is het ook iets waar

leerkrachten inspiratie kunnen uitvinden

en het is zeker

het boek zal ongetwijfeld of krijgt

ook een vertaling naar het internet

waar er 10 tegen 1 nog veel meer informatie is

er komt een website

waar veel meer informatie

dat zie je ook in de Nederlandse website

er worden allerlei

trips voorbereid

of aangeboden

dus in Disney staat trouwens ook in inleiding van het boek

heeft het ook een toeristisch effect

Nederland is hier nu al een paar keer gevallen

onze collega Charlotte kwam in Gent

ook toevallig eigenlijk maar een aantal

Nederlandse mensen tegen

het concept welkenden

en zij zeiden er het volgende over

wat ik heel mooi vind aan de Nederlandse kanan

is dat het een heel goed ooggegeven

van de geschiedenis voor je land

maar de kanttekening die wel geplaatst wordt

tenminste nu in Nederland

is die wel inclusief genoeg

het is een stukje levende geschiedenis

wat altijd door blijft gaan

waar je dan naar kunt kijken

waar je jezelf kunt herkennen

het geeft een stukje identiteit

en daar je ook wel heel erg belangrijk in

maar we moeten ook niet vergeten

dat het ook een tijd niet inclusief is geweest

dat zijn ook belangrijke versetten

van je geschiedenis en dus ook van je cultuur

en dat vind ik dus nu heel mooi

dat er aan toegevoegd wordt

en ook steeds meer

dat ze bijvoorbeeld Alete Jacob ze aan toegevoegd

en de kom-versetssneider

van 1945

en ik denk dat dat wel heel belangrijk is

dat het niet een statisch iets is

maar dat er altijd gedeelte wordt

is eigenlijk een belangrijk geweest

in onze cultuur

want het perspectief

hoe je het terugtijkt naar je geschiedenis en je cultuur

wordt daar natuurlijk ja, dat verandert altijd

wordt die mening breed gedeeld

in Nederland?

Ja, toen ik dit hier allemaal voorbereiden

ben ik even gaan surfen

en bijvoorbeeld bij de voorstelling

van de hernieuwde kanon

was er eigenlijk heel weinig media-aandacht voor

dus bestaat ook al sinds 2006

al een hele tijd

in Nederland hield men veel minder zwaar

zijn er geen grote debatten

daarover

Is er een bredere nationale trots?

Ja, maar de Nederlandse kanon

is ook een stuk soberder

is het beknopter

50 fensters, dus toch wat anders

van opzet

en dat vind ik wel nog een leuk om te vermelden

het laatste fenster

in Nederland is het oranje gevoel

omgetwijfeld

maar eigenlijk vind ik dat goed gevonden

omdat

dat land staat op zijn kop

als die Nederlandse ploeg voetbal

en wij vragen ons dan af

wat is er in die Nederlanders gevaar

om zo idiot te worden

tijdens een WK of een EK

maar als je dan door denkt

ook wij willen ons wel iets aanstellen

tijdens dergelijke turnooy

maar ja, ik begrijp wel

dat het Belgische gevoel

niet erin staat

we vragen standerrode duivels

erin het Belgische elftal

nee, helaas

dat is het verschil

geen rode duivels, maar dus wel

FC de kampioenen

de voetbalcultuur

zit er dan toch nog een klein beetje in

zeker, meggedacht

dankjewel, Bart Brinkman

graag gedaan

dit was vandaag

de dagelijks op opkast van de standaard

bedankt voor het luisteren

alle credits van de podcast die je net hoorde

vind je op

www.standaard.be

schuinensstreep podcast

reageren kan via podcast

op standaard.be

Machine-generated transcript that may contain inaccuracies.