Boekestijn en De Wijk | BNR: Oorlog woensdag 602: Het Westen in de knel

Jelle Maasbach, BNR Beurs, elke werkdag Beurs nieuws over wankelende banken.

De lijst van schandalen, dat krijg je niet op een nieuwe wc-rol, zolang is het.

Met de vooruitziende blik van een analist.

Ik vraag me allereerst af om te blij moeten zijn met het complimentje op handen.

Presley Beerts.

BNR Beurs, speciaal voor de slimme beleggen.

Je moet ook een beetje zelf juist werk doen.

BNR Beurs, elke werkdag in je podcast-app of om half 7 op de radio.

BNR Beurs wordt mede mogelijk gemaakt door Bridgefund.

Make Money Smile.

Welkom bij Boekestein en de Wijk.

Het is woensdag dag 602 van de oorlog in Oekeen.

Maar we moeten natuurlijk alweer beginnen in het Midden-Oosten.

Dat nog na smult van de explosie op het terrein van het ziekenhuis op de Gaza Strok gisteravond.

Daarbij zijn volgens de gezondheidsautoriteiten daar bijna 500 doden gevallen.

Hamas zegt als gevolg van een israelisch bombardement.

Israelische leger ontkent in alle toonhaarden en stelt dat het lijkt op een mislukte raketaanval van islamides jihad vanuit de Gaza Strok.

Waarbij een raket vroegtijdig uit de lucht kwam.

En er zijn ook beelden die dat lijken te ondersteunen.

Wachten op meer gegevens.

Maar de gevolgen zijn er al in de vorm van grote protesten.

Op de westelijke Jordaanoever is er avond laat en in verschillende hoofdsteden in de regio.

Ook in Europa trouwens.

Arabische landen houden israel verantwoordelijk.

Jordaanie heeft het overlegd dat voor vandaag gepland stond tussen president Biden,

de Jordaanse koning en de Egyptische en Palestijnse president daarom geschrapt.

Het is allemaal een hele droevige ontwikkeling dit.

We weten nog steeds niet zeker wie het gedaan heeft.

We weten wel dus dat de israelische regering zegt bewijzen te hebben dat het islamides jihad is.

Biden toen hij uit het vliegtuig kwam zei hij van ik denk dat het looks like dat is dat het niet heeft gedaan.

En Sula konden in het parlement aan dat de Britten een onafhankelijk onderzoek instellen zelf.

Ja ik zat toch even naar de kanten te kijken uit de islamitische wereld.

Al jazira bijvoorbeeld en de website daarvan.

Ja die smaak veronderwonden van het feit dat de israeli achter zat en een grote kop van israel dode zoveel honderd mensen.

Ja weet je dan kan ik me dus ook wel voorstellen dat als dat de tenur is in de Arabische wereld.

Dat iedereen de straat opgaat.

Het is natuurlijk wel verschrikkelijk wat daar is gebeurd maar het is misschien wel handig dat wij wat al betreft een beetje het hoofdkool houden.

En toch even wachten op wat hier nou eigenlijk uitkomt en wie dit nou eigenlijk echt gedaan is.

Veel media ging ook vroegtijdig uit van dat israel dus ook te voor te stellen want dat bombardeert daar natuurlijk.

Maar die moesten daarna weer een beetje terugkomen op het toch niet helemaal zeker is.

Mijn dame Ines Hansblat ging een beetje over de schreven die werd er ook heftig.

Mijn dame die zat dus de hele avond de berg dat israel het was.

Maar dat was nog niet echt duidelijk of dat werkelijk zo is.

Dus dat is toch een beetje merkwaardig voor een kwaliteitskrant zie je niet.

De gevolgen zijn trouwens groot dus grote onderis op de Westbank wat jullie ook vertelden.

Maar ook jongens in onze hoofdsteden de Franse vliegvelden.

Sommigen zijn dicht door alle lege nogal wat vliegvelden hoor.

Dat is zeg maar niet de grootste velden rond Parijs.

Maar die lokale velden die zijn die zijn wel dicht.

Nou ja die gaan vanmiddag denk ik weer open maar daar waren allemaal bom meldingen.

Dus dat is ook iets wat nog veel verder kan zich ontwikkelen.

Nou tegelijkertijd zijn dus is Turkije die wil natuurlijk heel graag een broker zijn een makelaar zijn.

En Turkije heeft natuurlijk goede betrekking met Hamlas.

En die zijn bezig maar er is dus nog helemaal niks te melden.

Het gaat ook niet goed.

Qatar schent ook bezig te zijn.

Mosul in boederschappen, soenities.

Die zitten in Qatar dus die twee zouden kunnen doen.

Egypte heeft heel duidelijk gezegd die heeft gelijk trouwens ook net als Jordanië de schuld bij Israel gelegd.

Over de initiatie in het hotel.

En heeft ook gezegd wij zijn raadman niet van plan om Palestijnen op te nemen.

Op te nemen met de Sinei, dat is de woestijn dus van Egypte.

Dat doe je maar lekker in de Nekef is als je in je eigen woestijn.

Want als je dat zou doen, we hebben al problemen genoeg met allemaal jihadisten in de Sinei.

En er zit echt niet op die Palestijnen te wachten.

Nou wat er wel interessant is, wat je dus nu allemaal zegt, dat zijn allemaal diplomatieke schermmusselingen op de achtergrond.

Wat interessant is is dat je ook zegt van Turkije en Qatar die proberen dus nu een stap naar voren te maken.

Maar dat betekent dus eigenlijk dat Biden, weet je, hij is op dit moment in Israel.

Ik zie niet goed, dat was voor geweldige succes die er ook boekte.

Als ik kijk naar het bezoek van blinken van de afgelopen dagen, hij heeft veel Londen bezocht.

Maar ook daar is niet veel uitgekomen.

Bijvoorbeeld hij wilde graag dat Amerikanen die Hazelstrook zouden kunnen verlaten.

Nou dat is tot nu toe nog niet te gebeuren in de richting van Egypte of het moet op dit moment wel weer gebeuren.

Maar hij heeft dat niet voor elkaar gekregen.

Dus Biden mag niet op bezoek naar Jordaanien.

Als de koning heeft gezegd, nou kom maar even niet langs in verband met wat er gebeurd is, met het ziekenhuis in de Hazelstrook.

Hij zal wel wat telefoontjes hier en daar plegen met leiders in de regio.

Maar daar blijft er dan ook bij.

Dus die timing van dit bezoek is ook wel risicovol, moet ik zeggen.

Dat vind ik ook en als je ook nog betekent dat blinken heeft dus drie uur moeten wachten bij de koningprins.

Litten ze even merken hoe de machtsverhoudingen waren.

Ja zeker.

En het punt dat je zegt is natuurlijk waar.

Ze willen heel graag die gijselaarsvrij.

Dat is al een helse klus.

Nou wat gebeurt er dan?

Dan zegt de Egypte, we willen er misschien wel mee werken.

Maar dan moet eerst die medische vrachtwagens moeten naar binnen.

En dat is wel dan weer niet, weet je wel.

Dus Biden heeft nu onderdeel gemaakt van een hele verslechterende situatie.

Nou ja, dat is echt een waar woord.

Want wat je dus nu ziet is dat Biden, net als blinken, die worden nu van beschuldigd in de Arabische wereld.

Om ook een oogje dicht te knijpen voor de schenningen van het Oorlogsrecht dan wel mensenrechten die daar aan de hand zijn.

Nou, ik bedoel, dat is een discussie die mag je hier bijna niet te voeren.

Want van Israël niks, niks kwaad.

Maar wat hier gebeurt door het volledig afgrendelen van Gaza.

Ja, ik bedoel, dat leidt natuurlijk met name in de Arabische wereld tot ongehoorde reacties.

En daarmee verliezen de Amerikanen doordat ze dat toch steunen.

Wat ik maar ook wel weer kan voorstellen.

Maar ik kan me dus ook wel voorstellen dat de Arabische wereld dan op de achterste boot staat.

Maar dit kan toch niet zo zijn.

Dit is een open luchtgevangenis aan het worden waar geen ontsnappen mogelijk is.

Dat is ook een enorm dilemma, namelijk de Amerikanen ook.

Aan de ene kant, je moet dus echt iets doen om die gijs luisterheid te krijgen.

Je moet ook proberen aan Maas leiders uitschakelen.

Dat begrijp ik wel naar die brute, verschrikkelijke aanslag die daar is geweest.

Alleen, hoe doe je dat nou zo chirurgisch mogelijk?

Nou ja, ik heb dat al eerder uitgelegd.

Dat is bijna niet te doen.

En dan dit soort, laten we zeggen, ongelukken.

Want ik denk hoe je het ook wend of keert dat echt niemand behoeft dat.

Wie er ook achter zit om een ziekenhuis zijn pijn te schieten.

Maar dit is natuurlijk gewoon wat er gebeurt in zo'n oorlog.

Ik bedoel, gerichte aanvallen als zwaar is, alles is mogelijk.

En dit soort dingen, onverwacht, die gebeuren we gewoon.

Maar realiseer je dat als je deze oorlog zou willen winnen, dan moet je de metron troepen in.

Dan moet je eerst zoveel mogelijk kapot maken om de gevaar voor jouw eigen mens.

In dit geval voor de israelische soldaten zo klein mogelijk te maken om het succes af te kunnen dwingen.

Nou, we weten ook dat er de afgelopen jaren, met name vanaf 2014,

een verselling is gekomen in de bouw van tunnels onder de Gaans astrook.

Dat zijn honderden kilometers.

We weten dat er op een gegeven moment een fulltime stad was om van 900 arbeiders om die tunnels te graven.

Honderduizend euro per tunnel heeft dat gekost, wat trouwens niet al te veel geld is.

Maar het probleem is dat als je in zo'n tunnel zit, dan kun je niet orienteren.

Je GPS doet het niet, er is geen communicatie mogelijk.

Het is heel erg donker, waardoor ook je nachtvisieapparatuur het niet doet.

Want die hebben toch een beetje licht nodig, maar dat werkt dan niet in zo'n tunnel.

Locatie is lastig, er zitten booby traps in, vernietigen is moeilijk.

Dus hoe je dat gaat doen, dat is echt een geweldige probleem.

Want wat je dus gaat krijgen, is als je zo'n stad inkomt en je denkt dat je een gekliert hebt,

dat al die mensen weg zijn, dan komen die strijders, daar wordt gesproken,

dat er 10.000 of 10.000 done zijn.

Ik kan dat absoluut niet beoordelen hoeveel strijders er echt zijn.

Die kunnen dan uit vanuit die tunnels komen om de israelische soldaten aan te vallen.

In Zijtama hebben we dat ook gezien.

Dat zijn geproefde tactieken.

Ja, dat is heel erg lastig hoor.

Weet je wat je eigenlijk zit jongens?

Amerika staat naast Israel, dat doen ze dus in de hoop dat ze nog wat invloed hebben

op wat israelisch daar gaan doen op de Gaza Stroom.

Maar het probleem van die positie van Amerika is natuurlijk dat het gemakkelijker wordt

voor Putin, die vandaag bij Xixi is overgezet, voor China en Rusland

en over de Global South zich uit te spreken voor de Palestijnen.

Ja, en dat betekent dus dat ook hier zien we dus weer machtsverlies van het westen.

Ook omdat de Saudis, die literis blinken drie uur wachten, die zijn hier ook zeer ontevreden over.

Dus Amerika stekt enorm zijn nek uit om zo naast Israel te zijn om alle begrijpelijke redenen.

Zullen we dat even verder bespelen, Arjan, als we Ukraine hebben gehad?

Want dat is een directe relatie, hè?

Ja, zeker.

Om die kopeling even te maken.

Laat we dat doen.

Misschien nog even te melden, want ik zit ondertussen te volgen bij, dan is nog niet weg.

Maar wel wat dingen gezegd al, waaruit blijkt dat hij dus probeert zijn invloed uit te oefenen,

heeft gezegd op X dat hij als vriend van Israel moeilijke vragen heeft gesteld aan Netanyahu.

Hij heeft ook, ik heb niet exact de quote paraat, maar via een live-blog dat hij heeft gewaarschuwd

de Israelis niet dezelfde fout te maken als de Amerikanen na 9.11.

Hij heeft 100 miljoen humanitaire hulp aangekondigd voor de Palestijnen in Gaza en op de westelijke Jordan-oever.

En een bron zegt tegen de israelische krant Haaretz dat er gesprek nog loopt

met Israel over doorlaten van minimum hoeveelheid voedsel, water en medicijnen van Egypte naar Gaza.

Die oplegg is ons belangrijk.

Eigenlijk heeft Maarten van het Beginnervraag gezegd, dan ga niet de Gaza-strook herbezetten.

De situatie voor 2005, want dan gaat het fout.

En de parallel met 9.11 in Irak is natuurlijk van ja, als je denkt dat je daar dan kan blijven.

En je kunt wel de oorlog winnen, maar de vrede winnen is nog iets anders.

Ik vind het al wel weer sterk van beide, dat hij dat soort dingen zegt.

Ja, maar Jan, dat is zo, ik moet zeggen, ik bewonder ze moet ook op je 80-jarige leeftijd.

Dat je dit soort dingen gaat doen, dat je daar de schoon naartoe gaat.

Dat heeft hij ook eerder gepresteerd in Ukraine.

Dat doet hij toch maar wel.

Hij is wel zonder vrees, moet ik zeggen, maar het gevoel dat ik continu heb,

dat is ook het gevoel waar wij het vaker over hebben gehad, als we het over Ukraine hebben.

Het zou wel eens een keer kunnen zijn dat hij toch zijn eigen krachthand overschat is.

En dan hebben we wel een probleem.

Zullen we eens even naar Ukraine toe gaan, want daar zie je dat op dit ogenblik gebeuren.

Vertel, ja.

Nou ja, kijk, wat nu uit de berichtgeving blijkt, is dat die hoemruchte etechems,

waar wij het ongelooflijk vaker over hebben gehad, met een bereik van 300 kilometer,

zeer gevreesd door de Russen, dat die nu kennelijk in het geniep zijn geleverd aan Ukraine.

Wij hebben altijd gezegd, de Amerikaan doen het niet, in verbande vrees voor escalatie,

dat blijft ook inderdaad zo te zijn.

Maar in september schijnt Sullivan, dat is de veiligheidsadviseur van Biden,

heeft er gezegd dat er geen risico meer zou zijn,

dat heeft hij gedaan ook na aanleiding van de ervaringen die er waren met de stormshadow

en de scalp-geketten van de Frans, die ook een groot bereik hebben, dat heeft eigenlijk

erop niks geleid.

Dus die rode lijn in de ogen van Amerika is nu geen rode lijn meer.

En we hebben al vanaf het begin gezegd,

iedere keer kijkt Amerika hoe ver je kunt gaan ten aanzien van de rode lijn,

lijkt dat niet op escalatie, dan nemen ze de volgende stap.

En kennelijk is het nu door Sullivan en zijn team bepaald dat die rode lijn niet meer

van kracht is en dat je er dus nu overheen kunt gaan.

Dat is belangrijk om dat even in het achterhoofd te houden.

Dus ik denk dat die worden nu geleverd, het is niet bekend hoeveel, wel weten wat

het oude versies zijn.

We weten ook dat ze terug getuned zijn, maar zo te zeggen.

Geen 300 kilometer, maar 165 kilometer.

Voorzien van cluster munitie.

De allen nieuwste versies die hebben een enkele kop, dus geen cluster munitie,

maar daar zijn er zo weinig van dat Amerikanen het niet kwijt willen.

Ja, en ze worden ingezet tegen vliegvelden, tegen commando structuren, logistiek,

munitieopslag plaatsen en dat is dus de afgelopen dagen al gedaan.

In elk geval een helikopterbasis en het Oostvoekrie, waarbij negen helikopters

verwoest houden zijn.

En ik zag ook nog een doel genoemd bij Berdiansk aan de ASFC en mogelijk nog een derde.

Dus het verrassingselement is in elk geval gelukt.

Dat mag je wel zeggen en de Russische muilbloggen zijn ook toch een beetje van de leg geraakt.

Want die zeggen u dat dit wel de meest betekenisvolle aanval is geweest van de afgelopen 20 maanden.

Ja, er wordt gefluisd dat het om 20 etekken zou gaan en die kunnen dus 166 kilometer, 100

mile, die Franse skalp die kan 340 maanden, die kan veel verder.

En de touwen is nog verder he, van Duitsland, alleen die moeten ze nog zien los te puten.

Ja, en men verwacht nu dat de Duc op Duitsland natuurlijk heel groot hoog wordt om die touwers te

leveren.

Overigens, die skalp is heel kwetsbaar, die moet je namelijk doen vanuit een vliegtuig,

moet je niet lanceren.

Terwijl dus het mooie van die etekken, dat doe je van die verrijdbare vrachtwagens.

Maar als je buiten de luchtverdeling blijft van Rusland, dan kan dat dan lanceren.

En is dat geen enkel probleem?

Dus hier, je moet maapysteemen hebben die je van af-Oekerinsgrondgevies of boven-Oekerinsgrondgebied

kan lanceren.

En nou, als dat zo is, dan kan dat dan tamelijk risico-loos, kan dat gebeuren hoor.

Dat wordt pas echt een probleem als je boven-bezetgebied gaat te vliegen op boven het front.

Hebben we ook een beeld van wat er op de grond gebeurt?

Ja, dat hebben we zeker.

Als je dan evenweer van het verre oosten van Oekraïne naar het Zuideltoe gaat, dan worden

er door Rusland enige voordingen gemaakt in die Luhansk olblassen.

Dus het ligt helemaal tegen het oosten aan.

In de richting van Koepjansk waar we het zo vaak over hebben, enige voorderingen.

Dan ga je een beetje verder naar het zuiden, dan kom je in de Donetsk-o-blast terecht.

Daar maakt Oekraïne weer enige voorderingen naar bij Bakmoet.

Dan ga je weer wat verder naar het Zuidwesten.

Dan kom je in de omgeving van Donetskstad uit.

Dan zie je dat ten oorde van die stad rond Ardivka heel hard wordt gevochten.

Maar de rusten waar ze het grote officief zijn begonnen, eerder deze week eigenlijk al

anderhalve week geleden, geen echte voorderingen worden gemaakt.

We zien ook dat daar op dit ogenblik nieuwe brigades worden ingepraagd.

Twee russische brigades komen het Centrale Militaire District uit Rusland en die moeten

daar dan gaan helpen om die doorbraken te forceren.

En dan in de Zapparitia-o-blas waar we maand in maand uit naar gekeken hebben, daar gebeurt

eigenlijk niks.

Daar zit het helemaal vast.

Dus daar wordt ongelooflijk hard te gevochten, maar wederom zit er boel qua gebied dat

veroverd wordt voor beide kanten eigenlijk gewoon muurvast.

Er gebeurt niet heel veel.

Aanval op Ardivka zijn de rusten uiteindelijk toch niet succesvol, hè?

Dat moet nog blijken.

Kijk, ze hebben dus nu die, wat ik heb gezegd, die twee brigades ingezet, gezien het aantal

soldaten dat daar is ingezet, zijn twee brigade is wel betekenisvol.

Dus we moeten dat even afwachten.

Ik vind het heel erg lastig om heel snel te constateren dat iets succesvol is, want

we zijn met de Ukraine, we zijn ook al een maanden aan het discussiëren, over 100 meter

vooruit en 200 meter naar links of naar rechts.

En dus dat kun je op dit ogenblik nog niet zeggen, want op een gegeven moment, als je

maar lang genoeg doorbuikt, dan kan er wel degelijk een doorbraak komen.

En ja, beide partijen hopen dat.

Het eerste voor de studie voor is septisch, of het zal lukken, ze denken het niet.

Eens.

Eens.

Ja.

Oké, even de raketten, jongens.

Het is een russische aanraketaanval, vannacht en ook heen en morgen, vijf doden in Garkiv

en ook een elektriciteitscentale uitgeschakeld.

In Saporitia, twee doden met rakettenaanval en in het zuiden, weet je, de Dniepropetrovske,

één dode in het dorpje Obokivka.

Dus ook hier zien we weer dat er niet zo fleselijk veel rakettenaanvalen zijn van Rusland.

Misschien nog even te noemen dat Zweden een tweede gesaboteerde internetkabel meldt.

Ja, het is toch wel heel vreemd, jongens.

Maar het is op hetzelfde moment gebeurd, staat het in New York Times.

Als die eerste kabel tussen Finland en Estland...

En een gasbijplein was het toen, hè?

Ja, en een gasbijplein.

En nu sloof ik alleen in de internet op een communicatieskabel.

En deze gaat van de jongens, deze gaat van Zweden naar Estland, die de andere ging van...

Finland en Estland.

Ja, dit gaat van Zweden naar Estland.

En niemand durft te zeggen wie het gedaan heeft.

Nee, maar kijk, we hebben het al gehad over escalatie.

Het is wel verstandig om dat een beetje in het midden te laten.

Om niet direct te gaan wijzen.

Dat is de reden, want dat leidt natuurlijk weer tot de volgende reacties.

Dus als je dus niks zegt, en het allemaal een beetje in het midden laten...

...waar je je eigenlijk best wel misschien wel weet waar dat vandaan komt...

...dat daar ook keihard bewijs voor hebt, dat zou allemaal best kunnen...

...dan leidt dat ook niet tot tegen reacties.

Dat moet je op dit moment gewoon niet hebben.

Met al die shit die we op dit moment hebben in het Midden-Oosten...

...kunnen we dit er ook niet nog een keer bij hebben.

Want, zoals ik het tegenaan kijk, als het dus inderdaad klopt...

...dat er twee aanvallen zijn geweest...

...dan zou je kunnen redeneren met veel slagen onder arm...

...maar dan moet je er zelf precies weten wie er achter zat.

En stel je voor dat rustland dat zou zijn, maar dat moet echt nog maar bewezen worden.

Dat dit onderdeel is van horizontale escalatie.

Om het leven in de naverlande zuur te maken.

Ja, weet je, dan wil je proberen om die horizontale escalatie...

...die horizontale verspreiding van de strijd tegen te gaan.

Dus hou je gewoon je kop dicht.

Exact, exact.

En is zo'n kabel onder de zee geldt dat als navo-gebied ook?

Ja, dat is een groot probleem.

Dat is een groot probleem, vormeel niet.

Daar is wel over gesproken.

Sommige geleerden zeggen ja, andere zeggen nee.

Maar het vindt plaats in de...

...hooghoud in de exclusieve economische zonens van een land.

Maar als het in de territoriale water plaatsvindt, dan is het inderdaad artikel 5.

En dat is het nu niet.

Voor zover ik het kan bekijken.

Volgens mij ligt het gewoon nu in internationale wateren...

...dan wel de exclusieve economische zonnen van één van beide landen.

Weet je wat die horizontale escalatie betreft, dat is natuurlijk heel interessant.

Dat kun je ook een beetje zien als er nieuwe alliancies ontstaan.

Poetin is vandaag bij XI, daar waren we net al hepisch over.

Ze hebben een coördinatieplan opgezet, maar liefst tot 2030.

Het is heel duidelijk dat Poetin wil dat zo sterk mogelijk doen.

En het is ook duidelijk dat zowel de reactie van XI als Poetin...

...op de gaza-strook is dat ze heel duidelijk partij kiezen voor de Palestine.

En daarmee pijzen dus ook een groot deel van de Global South.

Met andere woorden, wat ik nu zeg, dat doe ik met heel veel slagen om de arm...

...het komt Poetin natuurlijk ook uit als ze in het westen weer alle aanslagen gaan plaatsvinden.

Alles hangt met alles samen, hij hoopt daarop dat dat gebeurt.

En ik vind het zo langs meantwoordig ook wel behoorlijk eng worden...

...dat er op zoveel fronten nu crisis ontstaan.

De zaak wordt er niet beter op door die lenden in de gaza-strook.

Nee, het punt is natuurlijk, het traakt autocontrol.

En niemand wil een oorlog denk ik, niemand wil een grote oorlog...

...maar door dit soort dynamieken kan dat dus wel ontstaan.

Dus kijk, ik zag ook dat de Iraanse minister van Buitenlandse zaken...

...die zegt, ja, een meer fontoorlog wordt echter met het uur denkbaarder.

Terwijl Iraan zelf iedere keer wel aangeeft dat ze buiten een oorlog willen blijven.

Maar hij doelt dan op die Iraanse minister, dat die Iraanse procties...

...die schrijtgroepen die door Iraan worden gestuurd, daar worden ingezet.

Als ik op het allerhoogste niveau, dus de grootmachten niet meer botert...

...de veiligheidsraad niet meer functioneert...

...dan zitten daar weinig remmen meer op om een grote escalatie tegen te gaan.

En dan kan het dus gewoon door ongelukken uit de hand lopen.

Als je het allemaal niet toepast op Hezbollah, ik wil je allemaal scenario's loslaten...

...steer voor dat Hezbollah de komende dagen niet reageert als Israel erin trekt.

Dat is ook een probleem voor hen zelf, voor hun geloofwaardigheid.

Ze hebben veel betere raketten, ook GPS-raketten van vroeger.

Dus het lijkt me bijna onvermijdelijk dat zij zich gaan roeren.

Het is nu nog heel rustig, maar de kans dat dat goed afloopt lijkt me niet groot.

Nou dat weet ik niet, maar tot nu toe blijven we perk...

...maar waar ik gewoon het meest naar kijk op dit oorlog...

...mik is hoe het westen eigenlijk op alle fronten in de hoek gewoon gemanuvererd wordt.

Je hebt geconstateerd wat er gebeurt in China, met goed en anxie.

En dat is denk ik het allerbelangrijkste punt.

Er is geen hegemoon meer, een groot macht meer...

...die als een soort arbieter boven de partijen gaat staan...

...en zegt van nou is het afgelopen van het probleem, met het probleem.

En nu is het afgelopen met het gesolimeter in het Midden-Oosten...

...en nu is het afgelopen met het gesolimeter in Oekraïne.

Die heen gewoon is er niet meer.

De grootmachten zijn nu zelf onderdeel geworden van dit machtspel.

En dat is heel slecht nieuws.

En wat dat er nog erger maakt is dat Europa, ik ben hartstikke voor Europa...

...ik vind dat het meer gezamenlijk moet doen.

Die hebben gewoon de afgelopen dagen een soort cabaretstukje opgevoerd...

...en daar zijn ze totaal verdeeld over de gazastrook.

Mevrouw van de Leiden loopt al voor de toepen, uitvoort natuurlijk niet teruggeblazen.

En iedereen ziet dus nu dat Europa niet in staat is om een vuist te maken.

Dat weet ik ook.

Het is toch wel treurig, dat moet toch...

Ja, maar dat hadden we 20 jaar geleden moeten bedenken...

...toen we op hele nijvere wijze onze defensies aan het afbouwen waren.

Want wil je wat doen, dan zul je ook een sterke defensie moeten hebben.

Geld alleen is in dit geval echt onvoldoende.

We moeten hier zaterdag maar eens even verder over praten...

...als we praten met onze grote Vlaamse vriend, prof. David Krikkemans.

Ja, dat lijkt me een leuke idee.

Over dat grote plaatje.

Voor nu bedankt.

Goedemorgen.

Waar we naar zitten kijken is eigenlijk de verbouwing van de wereld te horen.

Hoe vinden jullie erop met de muzikale begeleiding?

Moeten we dat erin houden?

Maar hoe kunnen leiders ons dan door al die crisis heenslepen?

Dat bespreken we met jullie in de Boekesteinende Wijk Eindejaarsshow.

In december in het theater bij U in de Buurt.

We beginnen op 5 december in Delft.

Dan gaan we naar Amstelveen, Rotterdam, Eindhoven, Maastricht...

...en tot slot 2 december in Amersfoort.

De boeken staan aan de wijk Eindejaarsshow.

Een avonddoemdenken voor de hele familie.

Kijk voor datum en tickets op bnr.nl-theater.

Carleijn Meinders.

Over de grote vragen van het leven en de kleintjes.

Over planeten ver boven ons hoofd.

En cellen diep in ons lichaam.

In Wetenschap vandaag hoor je de onderzoekers die elke dag proberen...

...de wereld een beetje gezonder, leefbaarder en slimmer te maken.

En ja, je leert ook een heleboel feitjes die het goed doen op feesten en partijen.

Machine-generated transcript that may contain inaccuracies.