DS Vandaag: Is de wereld wat veiliger na de toenadering tussen de VS en China?

De Standaard De Standaard 6/22/23 - Episode Page - 20m - PDF Transcript

We beginnen meteen aan de podcast, maar mag ik eerst nog even je aandacht vragen voor onze news app die we grondig vernieuwden.

In de app lees je alle recenten news, updates en de verhalen achter de feiten.

Maar je vindt er ook meer zoals tips en inspiratie voor het leven.

Download DS News nu in jouw appstore.

Amerika en China praten weer met elkaar.

De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Anthony Blinken en de Chinese-president Xi Jinping

drukten elkaar eerder deze week de hand.

Het is al van 2018 geleden dat een hoge plaatste Amerikaanse minister China bezocht.

Dus dat lijkt goed nieuws, zeker omdat de spanning tussen beide landen de laatste jaren stevig opliep.

Maar wat betekent deze ontmoeting echt?

De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken

Roelandtermote van onze buitenlandredactie volgde het bezoek van Anthony Blinken aan China

en je schreef in onze krant dat het lot van de mensheid afhangt van stabiele verhoudingen tussen China en de VS.

Het lot van de mensheid heb ik zelf niet verzonnen.

Dat is de term die Xi zelf gebruikt heeft.

Dus hij heeft ook ronkende bewoordingen gebruikt.

Dat zijn heel grote woorden. Is het ook echt zo?

Wel, het is natuurlijk een voor Xi welgevallige quote.

Want wat hij eigenlijk wilde zeggen is,

het is in het belang van de hele mensheid en de rest van de wereld,

dat China en de VS niet op ramcoers blijven raken

en het is niet de bedoeling van China om dat te doen,

het is ook niet de bedoeling van China om de VS van de troon te stoten als de belangrijkste grootmacht.

Dat is enerzijds lichtverzoende taal in de richting van de VS,

anders is het ook taal die bedoeld is om de rest van de wereld aan te spreken

en te zeggen van, kijk, wij zijn er niet op uit om iedereen te domineren.

In de VS zal zo'n opmerking gelezen worden als niet echt warachtig.

Wat deed Blinken daar de afgelopen maandag?

Blinken legde een aantal bezoeken af.

Eenerzijds heeft hij dus gepraat met Xi,

op het niveau dat eigenlijk nog een trapje boven het zijn is, zou je kunnen zeggen.

Dat is even niet van president Biden.

Maar hij heeft ook gepraat met topdiplomaat,

heeft ook gepraat met zijn tegenhanger in China en dat urenlang.

Wat er allemaal precies gezegd is, dat is een beetje onduidelijk.

Dus hoeveel vooruitgang er geboekt is op substanti, dat weten we niet.

We weten in ieder geval dat op een aantal,

dat is hier eigenlijk best beweinig vooruitgang geboekt lijkt.

Er zijn een paar stapjes gezet.

Ja, en achteraf spraken ze verzoelende typische persconferentietaal.

Typische persconferentietaal, maar wel gunstige persconferentietaal.

En dat is eigenlijk misschien wel het beste wat je kan verwachten in de huidige omstandigheden.

De relatie tussen China en de VJ's zit op een absoluut dieptepunt

en zat op een absoluut dieptepunt.

En nu zijn we op zijn minst op een punt beland waar,

laten we zeggen, in de verzoenende bewoording en constructieve bewoordingen

vooral over elkaar gesproken werd.

De bodem was bereikt, zeg maar.

Hoe was de relatie tussen beide landen?

Hoe zijn we tot op dat dieptepunt geraakt?

Er is natuurlijk die hele structurele strijd tussen de groot macht in de wereld

en dan een opkomende macht en die leidt onvermijdelijk tot concurrentie,

geopolitiek, militaire, zeker economisch.

En dat is allemaal gedemarreerd zeker al onder president Trump.

Maar de afgelopen maanden ging het van kwaten naar erger.

Eenderzijds zijn er een aantal confrontaties geweest recent

na bij Taiwan, ook in de Zuid-Chinese zee,

tussen marineschepen, Chinese-Amerikaanse marineschepen en vliegtuigen.

Anders is het zo dat president Biden het beleid van Trump deels doorgetrokken heeft

en deels verhaard.

Dan is Nancy Pelosi een tijd geleden in Taiwan verschenen

en dat leidt allemaal tot verharding al die kwesties Taiwan,

de economie, de technologische concurrentie tussen beide grootmachten.

En dan op het moment dat Blinken eigenlijk in februari al richting China moest,

dan kwam een Chinese-spionageballon,

het Amerikaanse balon,

het Amerikaanse balon,

het Amerikaanse balon,

dan kwam een Chinese-spionageballon, het Amerikaanse luchtruim binnen drijven.

Wat Blinken nu gedaan heeft, is eigenlijk het bezoek afleggen

dat hij in februari al had moeten afleggen en dat toen geannuleerd werd

en dat bezoek heeft hij eigenlijk als bedoeling gehad

om een bodem te leggen onder de relatie

zodat die neerwaardse spiraal niet eindeloos naar beneden konden blijven circlen.

Je zei dat Biden het China-beleid van Donald Trump,

dat al heel hard was vooral in taal, nog verhard heeft.

Hoe zagen we dat afgelopen jaren?

Bijvoorbeeld een van de allerbelangrijkste maatregelen die we recent zagen

is het afsnijden van de toegang voor de Chinesen

tot complexe halfgeleider technologie

die dan weer nodig is om de elektronica te maken

die dan weer past in de militaire technologie.

En de bedoeling is om ervoor te zorgen

dat Amerika zijn technologische competitiviteit

en zeker zijn militair technologische edge behoudt tegenover China

en dat wordt in China natuurlijk alles behalve gesmaakt

en dan gaat het ook over het doortrekken van de importtariefen

die ervoor zorgen dat een aantal Chinesse importgoederen

dat importer van forsgedaald is.

En dan heb je nog iets wat de gewone Amerikaan vaker merkt

de war on tiktok, zeg maar.

Ja, de war on tiktok is een meer recent gegeven

en dat is eerderzijds een beetje frivool

en anderzijds heel erg serieus.

Tiktok wordt gezien als een Chinese app

waarvan de data niet veilig is

en misbruikt kan worden onrechtstreeks

door de Chinesse overheid.

Tiktok ontkent dat natuurlijk

maar er is recent een opbod geweest

in vijandigheid jegens tiktok.

Does tiktok access the home wifi network?

Only if the user turns on the wifi.

I'm sorry, I may not understand the...

So if I have a tiktok app on my phone

and my phone is on my home wifi network,

does tiktok access that network?

It will have to access the network

to get connections to the internet

if that's the question.

Ja, dan zie je dat bijvoorbeeld in hoorzettingen

die daarover georganiseerd worden op Capitol Hill

dat er enerzijds ernstige bezwaren

van Amerikaanse politici naar voren gedragen worden

over privacy, over wat er nu precies met die data gebeurt

over de content die rondgepompt wordt via tiktok

en anderzijds dat er ook gewoon ronde

uit schofferen in de taal in de richting van China gegooid wordt.

Die wordt dan in China weer gerecycleterd

door het propagande apparaat van de Chinese communistische partij

om te zeggen van, kijk, die Amerikanen die zijn compleet onredelijk

en die willen ons eigenlijk gewoon puur uit de neid

willen die een...

een...

een...

een...

een...

een...

een...

een...

een...

een...

een...

een...

een...

een neid willen die een succesvol, florisant Chinese bedrijf kapot maken.

En hoe hebben de Chinezen zich de afgelopen jaren gedragen

tegenover de Amerikanen, zeg maar?

Was dat ook...

was dat vergelijkbaar?

Ja, de Chinezen hebben zich gedragen, zeg je,

zonderlijk hard tegenover de Amerikanen

en ja, dat heeft eigenlijk alles te maken

met hoe ze de VS zien.

China is in Opmars

en de VS blijft de grootmacht in de wereld

maar de VS heeft natuurlijk zowel economisch als militaar

heeft het lang een hegemonie gehad in de wereld.

China contesteert hier nu

en vindt daar de VS op zijn pad

en vanuit China gezien probeert de VS zichzelf

op onheerlijke wijze in het zadel te houden door China te fenuiken.

De beoordingen die er dan bij gebruikt worden,

die zijn in zekere zin diplomatiek,

China zegt altijd dat zij nog niet de intentie hebben

om de nummer één grootmacht in de wereld te worden.

Als je dan kijkt hoe dat vanuit de VS gezien wordt,

dan zeggen de Amerikanen, nee, dat is wel zo,

de Chinezen zeggen het alleen niet

om niet diezelfde reactie

en niet hetzelfde ressentiment op te roepen

die de Amerikanen soms oproepen in de wereld,

namelijk, jullie zijn een imperialistische grootmacht.

De Chinezen zeggen dat niet

en vermijden dat soort taalgebruik vanuit de VS gezien

gedraag ze zich wel zo.

En proberen ze eigenlijk

de hele geopolitieke infrastructuur van de wereld

steeds meer naar hun hand te zetten ook.

Ja, dan doelen ze vooral op hun acties in Afrika

en in de rest van Azië.

Acties in Afrika, de manier waarop ze proberen

om hun eigen mensen naar voren te duwen

in allerhande internationale organen,

waarvan zij zeggen, ja, het was tijd

dat wij daar ook beter vertegenwoordigd zijn,

maar waarvan de Amerikanen zeggen, ja,

dat doen jullie niet om wereldbelangen te dienen,

dat doen jullie alleen maar om de naak te Chinezen belangen te dienen.

En die Chinezen belangen, terwijl Amerika en democratie is,

is China een dictatuur en een autocratie.

Ja.

En dat betekent, ja, dat het ook die waarden zijn.

Die zullen primeren in de wereld als China zijn zin krijgt.

Ja, die dictatuur en die autocratie,

dat brengt ons wel bij Joe Biden.

Die blaast tot warm en koud.

Maar vandaag zijn nog dat de relatie tussen beide landen

de goeie kant opgaan.

Maar een dag later zei hij al dat Xi een dictatuur is.

Het is niet dat ze plots beste vriendjes zijn, hè?

Ze zijn absoluut niet plots beste vriendjes.

Dat was ook niet te verwachten.

En in die zin zijn de woorden van Biden eigenlijk eerlijk,

maar ondiplomatiek.

Je moet weten waar hij die gesproken heeft.

Het was op een campagnevent.

In de VS is een opbod tegen China gaande,

dus het is altijd goed om harde rhetoric tegenover China te gebruiken.

Maar het is ook de echte opvatting die eigenlijk heerst

in het Amerikaanse politieke bestel over China.

Namelijk, China is een land

dat onder Xi nog autoritairder is geworden,

dat de VS ook vijandig gezind is.

En eigenlijk maakt Biden het zo,

zegt hij openlijk wat hij beter niet gezegd had,

een dag na de ontmoeting waar dat soort taal net vermeerde werd.

Ik kan me in beelden dat Anthony Blinken wel eens met zijn ogen draait.

Absoluut, absoluut, absoluut.

Anders hij eens moet gezegd worden,

de Chinezen zijn zelf niet vies van harde taal.

Xi heeft eerder zijn nog waarschuwd

voor de meeste extreme scenario's,

worst case scenario's,

en dat China daar klaar voor moet zijn.

Ook met Blinken in China

werd er eigenlijk nog steeds opgewezen door Chinese functionarissen

dat uiteindelijk toch vooral Amerika is,

die desineerwaardse spiraal veroorzaakt heeft.

Dus langsbij de kanten zijn er wat dat betreft blijvende fricties.

Maar diplomatiek was het niet.

Het was al van 2018 geleden

dat een lid van de Amerikaanse regering nog eens naar China kwam.

Dat is wel opvallend voor twee landen

die elkaar economisch gezien toch nodig hebben of niet.

Het is heel erg dubbel, want die economische relatie

tegelijk zie je dus die importarieven

en dat zorgt ervoor dat bepaalde goederen

dat de uitwisseling daarvan,

dus bij de landen, dat die daalt.

Tegelijk, als je alles samen neemt,

namelijk de hele bulk van goederen

die één en weer gaan tussen China en de VS,

dan is in 2022 een nieuwe kortpijl bereikt,

in het handelspijl bijvoorbeeld,

die hoog geavanceerde halfgeleider technologie.

Daar zie je wel een Flessenhals.

En er zijn een aantal andere gelijkaardige zaken

die niet meer van de VS richting China gaan,

een aantal zaken die niet meer van China naar de VS mogen komen.

Maar bijvoorbeeld tijdens de pandemie

is iedereen in de VS laptops beginnen te kopen

en daarop zijn er niet dezelfde trengen importrestricties van taal.

Dus de laptop-import blijft gewoon dragen als een terelier

en zo zijn er nog veel goederen

die nog steeds wel heen en weer blijven gaan tussen de VS en China,

houten prijzen voor de consument in de VS-laag,

dus daar moet je ook rekening mee houden.

Tegelijk zorgt het ervoor

dat op bepaalde gebieden Amerikaanse arbeiders

onder druk komen te staan,

wat je onder, en dat heeft onder meer geleid

tot de opmaars van Trump,

wat je dan ziet is dat Biden probeert

om zich daarvan los te kopen

met dat op een heel aantal gebieden

die bij de economie nog steeds erg verstrengeld zijn.

Straks vragen we ons af welke winst

de VS en China concreet boektende voorbijdagen,

maar eerst gaan we even uit voor de proclame.

Ate raske sfeer,

dat is een podcast in mijn oren,

een superachteroes in mijn hand,

waarschijnlijk met een decolletier weer goed verbrand.

Superacht, lekker onverwacht.

Roland, terug naar de VS en China,

dan weten we nu of dat bezoek van Lincoln

iets concreets heeft opgeleverd of niet.

Kleine stapjes hier en daar.

Er is gesproken over een grote uitwisseling

van bijvoorbeeld researchers,

academische studenten

over het opschroeven van het aantal vluchten tussen beide landen.

Heel opmerkelijk is het allemaal niet.

Het is ook logisch

dat het aantal vluchten tussen beide landen terug naar omhoog gaat

na de coronapandemie.

En één van de dingen die blinken,

absoluut wel,

wat bespreken was het herstellen

van de militaire communicatie kanaal

tussen beide landen,

die er eigenlijk voor zorgen

dat als het misdreig te gaan

of als er confrontaties dreigen,

bijvoorbeeld op de Zuid-Chinese zee,

dat Washington en Peking vlug

met elkaar kunnen praten.

Wat was dat vroeger?

De rode telefoon?

De rode telefoon, exact.

In de koude oorlog.

Exact.

Dus dat soort antagonisme,

maar wel met een beetje zekerheid,

dat we nog kennen van de koude oorlog,

dat is eigenlijk waar de Amerikanen hierop aan sturen.

Maar de Chinezen willen dat op dit moment niet echt.

Eenderzijds hebben ze een aantal van die communicatie kanaal

verbroken toen Nancy Pelosi naar Taiwan kwam,

werd door hen als de provocatie gezien.

En anderzijds,

lijkt het fundamenteel zo

dat zij wel kunnen leven

met een zekere mate van onzekerheid.

Als hun idee lijkt te zijn

dat als de onzekerheid daar blijft bestaan,

over hoe ze wel en niet zullen reageren,

dat dat de Amerikanen net tot terughoudend tijd zal nopen

en dat door de Amerikanen

eigenlijk in een interne keuken te laten kijken

of aan te geven wat ze zelf van plan zijn,

dat ze de Amerikanen te makkelijk maken

om Chine eigenlijk in een soort van veiligheidscorsette

te doen.

Dus onvoorspelbaarheid is daar een beetje

een bewuste strategie van Peking.

Ik kan me emeelden

dat de oorlog tussen Rusland en Ukraine

ook ter sprake kwam van de VS,

weten we,

dat ze aan de Ukraine-se kant staan.

China heeft een ambiguous houding.

China stelt zich daar openelijk op

als een soort van globale bemiddelaar,

maar wordt duidelijk gezien

als eigenlijk een objectieve bondgenoot,

ook al vermijden ze

dat soort taalgebruik van de Russen

door de VS.

En ja,

dat heeft die relatie

tussen bij landen zeker geen goed gedaan.

En verder past het ook

vanuit Chinese kant gezien

binnen de Amerikaanse

bondgenootchap met Taiwan.

Waarover blinken nu?

Bij zijn bezoek gezegd heeft

dat de VS

niet de onafhankelijkheid

van Taiwan ondersteunt.

Daarvoor heeft hij kritiek gekregen

van Republicans,

maar dat is op zich helemaal

niet opmerkelijk,

want dat is het beleid van de VS.

Taiwan hoeft niet onafhankelijk te worden,

maar mag even

met een militaire bedreigd

worden door China.

Dat is het staande beleid van de VS.

Goed, dit was nu Anthony Blinken

die op bezoek ging bij Xi.

Biden heeft Xi vorig jaar

ook wel op neutraal terrein,

moet ik zeggen,

in Bali was dat,

maar is het nu mogelijk

dat Biden ook eens naar China trekt

of Xi naar Washington?

Dat is nu in ieder geval mogelijk gemaakt.

Eigenlijk, het feit dat blinken

niet naar Peking komen

in februari zorgde ervoor

dat ook andere contacten

bemoeilijkt werden.

Daarvoor staat de deur nu open,

dat betekent dat er een uitwisseling

zal zijn op een aantal niveaus.

Mensen in Washington en Peking

kunnen weer bij elkaar over de vloer.

En als dat allemaal goed loopt

en de wielen niet van de wagen

komen tussen hier

en ja, pak weg in november

dan zou het bijvoorbeeld kunnen

dat Xi en Biden elkaar

op moeten in San Francisco

tijdens hun ontmoeting.

Dat is iets waar naar uitgekeken wordt

en wat in ieder geval weer

een nieuwe stap zou kunnen zijn

in de stabilisatie van de verhuiding.

Ja, zouden we kunnen zeggen

de woorden van Xi,

van het begin van de podcast

in Dachten, over dat lot van de mensheid

zouden we kunnen zeggen

dat de wereld nu

een iets veiligere plaats is geworden

sinds die ontmoeting van begin deze week.

Wel voor deze week

en waar ik ook nog

tot het einde van deze maand.

Dat is wel mooi, hè.

Dat kan wel op zak steken.

Fundamenteel gezien blijven al die spanningen

die lijnen tot de hele neerwaartse spiraal

die nu moest gestabiliseerd worden

die blijven bestaan

en niemand ziet meteen

denk ik het licht daar aan het einde van de tunnel

dus het blijft een beetje bubberen.

Ik denk dat beide landen

over hun eigen schaduw zullen moeten stappen

daar gaat het waarschijnlijk om.

Daar kunnen we in geloven

hangt er maar van af of het

glas half ool of half leeg is

en hoe optimistisch we zijn.

Dat laten we aan de luisteraar.

Dat laten we inderdaad aan de luisteraar.

Goed, Roeland termote, dankjewel.

Reageren kan via podcastatstvandaard.be

Machine-generated transcript that may contain inaccuracies.

Amerika en China praten weer met mekaar. De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken en de Chinese president Xi Jinping drukten mekaar eerder deze week de hand. Dat lijkt goed nieuws, zeker omdat de spanningen tussen beide landen de laatste jaren opliepen. Wat betekent deze ontmoeting?

See omnystudio.com/listener for privacy information.