De Stemmen van Assisen: DE INSIDER: "De Reuzegommers zijn niet langer een hechte groep. Toch beschermen ze elkaar"
Nieuwsblad 3/14/23 - Episode Page - 16m - PDF Transcript
Dag, luisteraar van de stemmen van het season. Dit is een extra aflevering rond het proces
reuzecom. En we hebben deze opgenomen voor onze nieuwe dagelijkse podcast, The Insider.
The Insider is een podcast van het Nieuwsblad. Je vindt die op alle mogelijke platformen
en uiteraard ook op onze website en in de app van het Nieuwsblad. En ja, we hopen dat
je het interessant vindt en we hopen vooral ook dat je ze kijk komt nemen op de kanalen
van The Insider.
Het is vandaag, dinsdag 14 maart en Vlaanderen's bekendste weerman moet stoppen met werken.
Wel, dat mooie weer loopt op zijn laatste benen.
Het overleg tussen de beleizen en de vakbonden sprong afna welgeteld een kwartier.
En in Halle staan er 15 kermiskramen van één familie op de voor.
Maar met onze Insider van vandaag hebben we het over het proces van de week.
Het proces reuzigom natuurlijk, waar 18 leden terechtstaan voor de dood van Sanadia.
Na één dag is een vraag waarom laten de kroogeduigen niet het achterste van hun tong
gezien.
Ik ben Bert Heijvaart, welkom bij The Insider.
Wie?
De twee schachter die samen met Sanadia hun doop deden.
Wat?
Het proces reuzigom.
Waarom?
Omdat ze niet openlijk partij kiezen tegen reuzigom.
En dat is opvallend.
Dag Pieter.
Dag Bette.
Pieter Huibrechts, chef creamy hier bij het Nieuwsblad en het raart ook The Insider.
Als het gaat over de zak Sanadia, je hebt er een boek over geschreven.
Je volgt die zaak al jaren en vandaag, we zijn nu maandenavond, dan nemen we deze podcast
op.
Zat jij in de rechtshaal voor proces dag één alweer van een hernieuwd proces rond reuzigom.
Vertel eens, hoe was het, hoe zou het eruit?
Ja, ik zat op een kilometer achter de 18 reuzigom, maar ik moet weten, een speciale setting.
Ze zaten met 18, negen rijen, twee per twee, tussen de advocaaten van de reuzigomers geklemd
en de rechtbankvoorzitter voorheen.
En dan rechts een meter hooger, wel opvallend beeld, vond ik, de familie, de nabestaande
van Sanadia, die zo'n beetje meter hooger zaten en die met primende blik richting die reuzigomers
zaten.
Ze kon er dus wel naar kijken, want dit is een antwerpen vooral duidelijkheid in Hasselt.
Vorig jaar, het vorige proces, zei Papies Dia nog, dan kon ik ze niet in de ogen kijken.
Dat kan u wel dus.
Ja, dan zaten de reuzigomers, als ze tijdens hun plateau stonden ze recht voor de familie
en stonden ze met hun rug naar de nabestaande, nu is er veel meer theoretisch contact mogelijk.
Ja, ja, ja.
En toch las ik daar net in één van de stukken, over de dag één van het proces, van de sfeer
was eigenlijk helemaal anders, er ging minder spanning dan in Hasselt een jaar geleden.
Vertel eens waarom.
Ja, heel opvallend, en je zou het niet verwachten, aangezien ik net die setting heb geschetst van
zo dicht bij elkaar, heel beladen natuurlijk, maar er ging zo opvallende sereniteit, opvallende
rust in die zaal, misschien ook mede door, door het feit dat het was niet de eerste keer
dat ze elkaar in een rechtszaal, in zo'n beladen context tegenkwamen, maar je had ook de rechtbank
voorzitter die duidelijk het strak wil leiden, die geen ruimte laat voor incidenten, die
iedereen wel de nodige spreektijd wil geven, maar die dat eigenlijk strak in de hand heeft
en ja, zo hoort het ook natuurlijk.
Ja, kan je dat eigenlijk in schatten, in die zaal, hoe de band is tussen die groepen
nog, het was een groep van 18 jonge mannen, komen die nog overeen, praten die nog vaak
tegen elkaar?
Ja, die vriendschappen zijn natuurlijk door een traumatische ervaring, vooral voor de familie,
maar ook voor hen natuurlijk, zij waren betrokken, zij staan terecht, dus wat je merkt
ook tijdens de pauze, sommige gaan nog wel samen een sigaretje roken of gaan samen
na de zitting naar huis, dus er zijn overduidelijk nog vriendschappen, maar ik denk niet dat
ze met 18 nog samen op vakantie gaan, bijvoorbeeld meteen als Sandas Doop, waren er wel zo van
die collectieve wandelingen die ze organiseren, maar dat is voorbij.
Ja, ik vraag het ook omdat er net voor de zetting begon, was er van de quote van advocaat
Pieter Halzen, advocaat van Kelter, een van de reuzenkomers, en die zei dit.
Als het of zich bevoegt, dan hoop ik dat ze me gaat individualiseren, want me spreekt
over wat of ze hier reuzen komen, maar studenten club reuzen komen wordt zelf natuurlijk niet
vervolgd, het zijn 18 leden, en het opstel voor ieder van die 18 leden moeten aangaan
waar waren zij, wat hebben zij gedaan, en tragen zij wel of niet individueel mogelijk
verantwoordelijkheid voor het overlijden van Sandadia.
Ik vond dat een vallende quote, Pieter, omdat ik denk die reuzenkomers lijken vaak naar
buiten te komen als een hechte groep, maar deze advocaat stuurt op iets anders aan,
stuurt op een individuele behandeling aan.
Ja, en zo hoort het natuurlijk ergens ook, want het is nu de taak van justitie om te
bekijken welke reuzenkommer heeft precies wat gedaan, heeft ook misschien wat niet gedaan,
wie heeft wanneer ingegrepen, en advocaat Halzen is advocaat van de enige geneeskunde
student in dit verhaal, Kelter, niet onbelangrijk, want dat is de genet die final op de dag
twee van de doop zegt, we moeten nu naar het ziekenhuis, die neemt wel initiatief, en
ik denk dat advocaat Halzen doelt, van kijk, mijn client heeft op zijn minst wel meer verantwoordelijkheid
gezien getoond dan de rest.
Ja, wie wat gedaan heeft wordt heel belangrijk in dit proces, de vraag die vaak terugkomt
is ook die van Vizoli, wie heeft de Vizoli uiteindelijk toegediend aan Sanadia, er zijn eigenlijk
twee mensen die dat zouden kunnen duiden, dat zijn de schachten die samen met Sanadia
en de put zaten, en die werden vandaag ook ondervraagd, of dat stond toch de minste oplanning,
wat is daar juist gebeurd?
Ja, wat dat u zei is de voordering van het Openbaar Ministerie, die is de strafijs en
heeft geformuleerd, en dan was het de beurt aan de schachten, advocaat van de twee schachten
die de tijd in de put zaten, enkersluik, heeft eerst zijn plaidooi gehouden, opvallend
kort plaidooi, hij gaf heel duidelijk te kennen, van kijk, het is niet onze taak om hier de
eerste viool te spelen van de burgelijke partij, dan vond ik heel opvallend.
Wat wil je daarmee zeggen?
Wel, hij gaf te kennen, van kijk, wij gaan eigenlijk niet in op wat er tijdens de doop
zelf is gebeurd, daarvoor verwijs ik naar wat het Openbaar Ministerie heeft uiteingezet,
wel wil ik kaderen waarom die schachten bij Reuzigom zijn gegaan, en hoe die onderlingen
verhoudingen zijn, en vooral de dubbele houding van die twee schachten naar de familie van
Sanda toe, maar ook naar de Reuzigomers.
Dus ze laten niet het achterste van hun tong zien, als ik het goed begrijp.
Nee, het begint Albert met het feit dat een van de schachten er niet was, maar heel opvallend
vond ik, die gaf versteck, liet zich vertegenwoordigd door zijn advocaat, want het was op stage,
wat vreemd is, want die zit met een kroongetuige, mensen die naast staan, dat die in de put
stonden, die hetzelfde beleefd hebben, die van alles gezien hebben, wie heeft die goudfis,
wanneer moeten inslikken, wie heeft die bevelen gegeven, wie heeft de muis als eerste moeten
inslikken, zij zijn daar gewoon deel van.
En de rechtbank kan dan niet verplechten van, kom nu getuigen, nee.
Nee, je kan nog laten vertegenwoordigen, perfect door uw advocaat, ze zijn ook meermaat
voor de politie, die verhoorde zitten in het dossier, ze staan ook niet terecht, ze zijn
in buurlijke partijen, ze zijn in deze ook slachtoffer, net als de nabestaanden van
Sandadia.
Ja, maar ze hebben een beetje een dubbele rol als ik jou zo hoor, waar zitten ze dan
eigenlijk?
Zitten ze naast de reuzegommers of zitten ze naast de familie?
Wel, ze zitten in de rechtszaal zelf naast de familie van Sandadia en dan krijg je natuurlijk
al een speciale setting, heel opvallend zijn namen geen afstand van de 18 beklagde, dus
de mensen die wel terecht stonden, en dat is die dubbele houding, ja, we zijn nog wel
bevriend met een deel van die doopmeesters en er is wel boosheid, er is frustratie, er
is angst, er is verdriet, maar opvallend, zei je advocaat Lux, er is ook medeleven.
Medeleven met de reuzegommers?
Ja, want dat duurt allemaal zo lang en de zaak is uitgewet in de meen gekomen en ze hebben
dit ook niet gewild en er wordt dan een racisme-quest die bijgesleut en dat is allemaal niet aan
de orde en dit moet vooral zo snel mogelijk voorbij zijn zodat wij ook met ons eigen leven
veilig kunnen.
En zorgt die band dat ze nog hebben met de reuzegommers er eigenlijk voor dat ze niet
alles zeggen?
Wel, dat is een goede vraag Bert, ik kan alleen maar vaststellen dat als journalist in de
zaal niet zwijzer geworden zijn, maar dat heeft mij niemand uitgelegd wie nu die vis-sauce
heeft toegediend.
Ja, en je krijgt zo een beetje het onheimlijke gevoel, net ook omdat ze aankondigd van
we gaan er niet de eerste viool spelen en we gaan het eigenlijk niet over de doop hebben,
dat ze toch niet meteen het achterste van hun tong hebben laten zien en dat ze hun vrienden
van reuzegom voor een stuk zijn gewild, ongewild toch een beetje beschermen.
Ja, ja, ja.
Hoe reageert de familie daarop eigenlijk?
Hoe reageert Papis Dia, de vader van Sanda en ja, de broer van Sanda, hoe reageer is
hij?
Wel, je moet weten, Sanda is gestorven op 7 december 2018, in de dagen nadien zaten die
twee schachten in de living van Papis Dia in Edeghem om te vertellen wat ze beleefd
hadden.
Wat ik nooit ben vergeten is dat die familie mij later zei, want kijk Pieter, waar dat
toen al het gevoel dat ze niet achterste van hun tong lieten zien, als je dan op zo'n
cruciaal moment, het is de zitting, je hebt de twee krongetuigen, één van hen is er al
niet, ja, dan heb ik toch het gevoel dat de familie weinig wijzer is geworden en dat
gevoel, ik zag Papis Dia bijvoorbeeld ook zo leunen op zijn linkerhand en amper naar
die schacht kijken.
Ik vond dat eigenlijk heel veelzeggend.
Ja.
Nu, Pieter, opvallend ander feit van de dag, er zijn ook straffen geëist door het openbare
ministerie zoals dat dan gaat en ik las dat voor drie reuzigommers minder zware straf
geëist dan een hasselt, dan een klein jaar geleden.
Ja, voor 15 van de 18 beklagde is dat hetzelfde gebleven, variërend van 18 maanden cel tot
en met 30 maanden cel.
Voor drie protagonisten zijn de zaadje, de prezes, de schachtemmer Janker en Strontvlieg
en voor alle duidelijkheid zijn de bijnamen van de reuzigommers, is er een opvallende strafkorting
voorlopig, zij riskeer respectiefelijk 40 maanden, 50 maanden en 24 maanden cel.
Ja, dat is minder, dat is een korting van ongeveer 10 maanden dat geëist wordt, we zullen nog
zien of ze effectief die straffen krijgen, maar waarom is dat eigenlijk, waarom riskeer
ze nu minder straf?
Ja, moet je weten Bert, dat is in strafrichting niet zo heel gek, je hebt eerst de aanleg en
dan beroep, er komt een andere procureur in het spel die herleest de dossier en die heeft
nieuwe inzichten en die adi.
Dat is gewoon een interpretatie, het is niet dat er iets gebeurd is enthousië.
Nee, er is niets gebeurd, bijvoorbeeld voor Strontvlieg is er wel een psychiatrisch verslag
toegevoegd, speelt dat een rol, dat zal nog moeten blijken.
Ja, het gaat nog altijd wel om gevangenen straffen die geëist worden, is dat realistisch,
dat ze die effectief ook krijgen, dat die naar dezelfde willen moeten gaan?
Ik had altijd gedacht bij aanvang dat dat niet realistisch was, dat het meest plausiblescenariërs
dus dat ze een straf met uitstel gaan krijgen, een wille zwaar van meerdere jaren, maar één
van de advocaatens hebben vandaag zijn van Pieter Kijk, dat valt allemaal niet uit te sluiten
want stel dat, ik zeg maar eens, de prezes vier jaar cel krijgt, effectief, dan moet
je wel naar de gevaring in de cel.
Dus dat valt af te wachten, de verwachting is wel dat de verdediging die de komende dagen
aanzet is zal proberen om straffen met uitstel te bekomen, werkstraffen te bekomen en dan
zeggen we, kijk dat is veel raadsamer dan die jonge reuzgommers die hun leven allemaal
op de rails hebben, die afgestudeerd zijn, die werk hebben om die naar de gevangenis te
sturen.
Oké, dat zullen we dan wel zien.
Het proces gaat een week duren, dacht ik.
Dat klopt.
En gaan we tot het einde deze keer?
Dat is wel de verwachting, er was veel skepties bij aanvang van, kijk het proces gaat hier weer
stranden en veel willen terug naar Hassel, maar ik merk een zekere gemoedelijkheid bij
de advocaaten van de reuzgommers van, kijk we zijn hier nu, iedereen wil dat het vooruit
gaat, er moet ooit een proces komen, we gaan onze verantwoordelijkheid niet ontlopen, we
gaan gewoon, we zijn nu wel van boven in Antwerpen, we gaan er voor, we blijven hier, dus ik denk
dat die juridische discussie relatief snel beslechts zal worden.
Ja oké, dat we hopen voor alle partijen dat dat inderdaad deze week gebeurt en ja
we horen jou en we zien jou waarschijnlijk ook nog wel terug, we horen jou zeker in
de podcast de stemmen van Assisen, onze True Crime podcast van het Nieuwsblad en we lezen
jou ook in de app op de site en in de krant.
Merci Pieter, graag graag en tot de volgende.
Nogover naar het andere nieuws van vandaag en daarvoor is Joni erbij komen zitten dag
Joni.
Dag Bert.
Joni, ik vond het een beetje trist nieuws deze ochtend want deze man gaat op pensioen.
Morgen begint de dag zoals hij vandaag begonnen is met een prachtige zonsopgaan, maar na de
middag komen vanuit het westen de eerste wolken aanzetten, regen zit er gelukkig nog niet
in.
Dat is Frank de bozeren, dit was zijn eerste weerbericht in 1987 en zijn laatste komt er
nu al heel snel aan.
Ja volgende week maandag op 20 maart gaat hij zijn allerlaatste weerbericht presenteren.
Ik pink een traantje weg.
Ja ik ook wel eigenlijk, maar ja we wisten eigenlijk al dat hij op pensioen ging gaan,
normaal officieel op 1 september maar nu komt dat vertrek dus vijf maanden vroeger omdat
Frank zoveel vakantiedagen had opgebouwd en dus ja hij nog moet opnemen voor een vertrek.
Het verbaasd mij niet want Frank was er altijd.
Ja elke dag.
Ja het is dat.
Misschien moeten we hem eens bellen voor deze podcast.
Dat zou wel een goede idee zijn denk ik.
Ja dat hij hier het weer kan komen presenteren.
En hewee, andere nieuws vandaag natuurlijk er stond ook nog een overleg geplant tussen
de lijzen en de vakbonden van de werknemers daar.
Hoe is dat verlopen?
Ja daar is niet veel uitgekomen eigenlijk.
Het gesprek werd een week geleden aangekondigd, er waren hoge verwachtingen maar het heeft
welgeteld een kwartier geduurd, de directie bleef bij haar standpunt om de 128 supermarkten
over te dragen aan zelfstandigen en de werknemers schuiven aan dat ze daar niet tevreden over
waren en alvast de stakingen gaan voortzitten tot.
Oké.
Wanneer ze wel tevreden zijn.
Wordt vervoegd, dat is duidelijk.
Is er nog nieuws van ons favoriete rubrieke de regio?
Ja zeker, uit Halle.
Daar opent Flora Severs haar eigen frituurt en daarmee is ze de vijftiende van de kermisfamilie
de paraplukjes.
Het is begonnen met een parapluverkoper die een kermismolen opkocht en een hele carrière-switch
doormaakte maar ondertussen heeft de familie ook een lunapark, een viskraam, botsautols
en dus sinds kort twee frietkramen.
Als je dan zo de meemee of pipi bent van de familie en je moet met die kleinken ervangst
al die kramen, veel geld kwijt.
Inderdaad.
Oké.
Bedankt Joni.
Mogelijks zien we elkaar de voor in Halle of wel zien we elkaar morgen terug in de studio
voor Nieuw Insider.
Dit was The Insider, een podcast van het Nieuwsblad in samenwerking met Nostalgie en GVA.
De muziek is van Pieter Santens door montagen gebeurde door House of Media.
Wil je reageren?
Meel naar podcastetnieuwsblad.be.
Machine-generated transcript that may contain inaccuracies.
Wie heeft de visolie aan Sanda Dia toegediend? Dat is de hamvraag op het proces-Reuzegom. Maar voorlopig hebben we daar nog geen antwoord op. Zelfs niet na de passage van de kroongetuigen, de schachten die samen met Sanda Dia in de put zaten. “Ze vertellen niet alles wat er gebeurd is”, zegt Stemmen van Assisen-stem Pieter Huyberechts in ‘De Insider’, de nieuwe podcast van het Nieuwsblad. “En je krijgt het unheimliche gevoel dat ze hun vrienden van Reuzegom – gewild of ongewild – beschermen.”