DS Vandaag: Bonus. Bits & Atomen: Dreigt een zeepbelscenario voor artificiële intelligentie?

De Standaard De Standaard 6/24/23 - Episode Page - 31m - PDF Transcript

We beginnen meteen aan de podcast, maar mag ik eerst nog even je aandacht vragen

voor onze nieuws-app die we grondig vernieuwden?

In de app lees je alle recente nieuws-updates en de verhalen achter de feiten.

Maar je vindt er ook meer, zoals tips en inspiratie voor het leven.

Download die eens nieuws nu in jouw appstore.

Dingen en wezes hebben grofweg twee bestaansvormen, leven en niet leven.

Maar wat is het verschil op moleculair niveau?

Wetenschappers hebben dat uitgezocht.

Verder hebben we het over Mistral AI,

een bedrijf dat in geen tijd tientallen miljoenen waard is

over de oorlog om Reddit en over het feit dat het vroeger echt niet beter was.

Het is vrijdag 23 juni. Ik ben Alexander Lippenveld

en van de standaard is dit bits en atomen.

Pieter van Doren, wetenschapjournalist en Dominic Dijk, mijn technologiejournalist.

Pieter, een plant, een dier, een mens, leeft, een steen of een zandkorrel niet.

Tot nu toe wist we niet wat het verschil is op het allerkleinste niveau.

Maar wetenschappers hebben dat wel...

Eigenlijk weten we nog altijd niet wat het verschil is.

Er zijn er docente definities van leven en die zitten allemaal in dezelfde richting.

Maar heel exact weten we het nog altijd niet.

We weten wel dat deze planet is ooit doodbegonnen.

Bij water, wintersteen en dat was het.

En ergens onderweg is die chemie ingewikkelder geworden.

Plots ontdekten we dat we in biochemie zaten en nog iets later waren we aan levende wezen.

Maar hoe het exact allemaal zat, dat weten we niet.

Het pad is eigenlijk namelijk mysterieus en nu hebben we op een van die punten

waar we toch al 150 jaar ons hoofd overbreken.

Hebben we nu misschien waarschijnlijk een oplossing.

Je zit dus met een dode planet.

Steenen, zeeën, een beetje wind, een beetje bliksem.

Dan situeren we ons ja, miljardenjaar geleden.

4,5 miljardenjaar geleden, zo iets.

En geleidelijk aanzin daar ingewikkelder dingen ontstaan die uiteindelijk zo ingewikkeld waren

dat we ze leven konden noemen.

Nu ingewikkeld, dat ontstaan niet vanzelf.

Terwijl de chemische reacties die je nodig hebt om van die basistoffen

waarmee je begint naar verder te gaan, die moeten spontaan verlopen.

Daar is niks dat zegt, ik ga even een duwtje geven.

Geef ons geen eten meer en wij sterven en wij ontbinden.

We zijn nog een plasje water en een beetje stinkende gasten en dat zit.

Stof en as.

Om van stof en as naar leven de wezen te gaan moet je er heel veel

en continu energie in pompen en dat is niet evident.

Dat is op aarde waarschijnlijk via bliksem gegaan.

Zo hebben we de eerste wat ingewikkelder molest.

Zo hebben we de eerste wat ingewikkelder moleculen gemaakt.

Die ingewikkelde moleculen zijn dan aan samenklikken.

Lego blokjes, zeg maar, tot wat grotere dingen.

DNA, eiwitten, dat zijn keten moleculen, wat dingen aan elkaar geklikt zijn.

Ja, dat is al zeer bizar, want in de meest gevallen

als je zo'n dingen aan elkaar probeert te hangen, wat er dan vrij komt is water.

Dat leven is ontstaan in water.

Hoe ga je in een omgeving die al vol zit met water?

Spontaan een reactie maken die nog meer water, dat komt zo andersom moeten zijn.

Maar dat is nog een mysterie, hoe dat...

Je kunt daarom wegen vervinden, wat men dan denkt dan bijvoorbeeld,

zijn meren die langzaam droog vallen, het water verdwijnt.

Wat er in het water zit, cristalliseert, zet zich vast op de bodem.

En op dat moment zijn er dingen mogelijk.

Dus zij wel drukken om te bedenken hoe het gegaan zou kunnen zijn.

Volgende stap, en dat is helemaal bizar, en dat is waar we het nu over hebben.

Leven de wezes zijn links en rechts handig.

Niet alleen dat wij sommige mensen van ons met een gewone gitaar

niet aan de slag kunnen, want de aarde verkeerde kant op staat.

Die moeten een links handige gitaar hebben, maar het zit dieper.

Een aantal dingen, bij ons zijn spiegel beeldig.

Wij hebben een linkerhand en een rechterhand.

Nu neem een linkerhandschoen, een rechterhandschoen is gemakkelijker.

Probeer die maar te draaien en te keren en binnenste buiten te halen

en onderste boven te leggen.

Je kunt niet van de linkerhandschoen een rechterhandschoen maken, lukt niet.

Zijn twee spiegelbeelden van elkaar.

En dat zit tot op moleculair niveau.

Ons DNA bijvoorbeeld is rechts handig.

Alle moleculen die daarin zitten, als je naar die vorm kijkt,

die zijn de rechts handige keuze uit twee mogelijkheden.

Je hebt dat spiegelbeeldversies van het leven kies maar één van de twee.

De rechts handige.

Om eiwitten te maken klik je aan minuus uren aan elkaar, maar alleen links.

Rechts gebruik je niet.

Voor suikers alleen rechts.

Links gebruiken we niet, hoewel het bestaat.

De natuur maakt evenveel links als rechts,

maar wij leven de wezen kiezen op bepaalde plaatsen voor één van de twee.

Hoe is dat in godsnaam ontstaan?

Uit de natuur die spontaan symmetris is, die van Alex evenveel maakt,

zijn wij asymmetris geworden en hebben wij gekozen voor één van de twee.

En dat was dus de vraag waarvoor we zaten, hoe kom dat?

Nu zijn er mensen van de universiteit van Havert.

Die hebben nu een nieuwe voorstel gelanceerd.

Als je naar de spin van elektronen kijkt,

elektronen kunnen links om rond hun as draaien of rechts om,

die spin die kun je beïnvloeden met een magnetveld.

En we weten ondertussen ook dat de spin van die elektronen

gekoppeld is aan de links of rechtsse vorm van de moleculen waarin ze zitten.

Deze keuze hebben dan inderdaad een sterk magnetveld gemaakt.

Hebben daar een stof waarvan ze weten dat ze inderdaad in spiegelbeeld vorm voorkomt

en waarvan ze weten dat ze in de chemie van RNA bruikbaar is om RNA mee te maken.

Een van de twee samen met DNA, de bouwstenen van ons genetica.

Ribo, Amino, Oksa, Zoline, voor wie het wil opzoeken.

En ze hebben die magnet in water gelegd, de water langzaam laten verdwijnen

en dat het spul kon uit cristalliseren.

En toen bleek, als we dan kijken, dat 60% van wat ze op hun magnet vonden,

één spiegelbeeld vormen was. Dus het was niet meer 50, 50, het was 60, 40.

Maar als ze dat verder liet te groeien, die 60%, die hadden een beetje voordeel

en geleidelijk aan duwden die al de rest weg.

Dus als je dat maar lang genoeg deed, kwam je uiteindelijk aan 100% cristallan in één vorm.

Als we dan het magnetveld ompoelden in plaats van de noordpoel boven, de zuidpoel boven

en de proef herhalden, kregen ze weer één vorm van uiteindelijk.

Dus nu is het ouder. Ondertussen zijn ze die proeven aan het herdoen.

Het ziet er naar uit dat je met het magnetveld van de aarde

en ergens een stof die dat magnetveld kan capteren, in dit geval was dat gewoon magnetijzer.

Dan heb je een stof die uiteindelijk in één van de twee spiegelbeeld vormen kunt maken.

En eens dat je dat hebt, dan kun je hopelijk een heel systeem maken.

Dat voor één richting kiezen, want we hebben nu één stof in spiegelbeeld vorm.

Het is nog niet gezegd dat je daar een hele reeks chemie in gaat kunnen aankommelen

die telkens weer voor één van de twee vormen kiezen.

En wat betekent dat nu voor ons vandaag?

Wel, bij zijn levende wezen.

En wij gaan dus met of die linkse of die rechtse spiegelbeeld vorm aan de slag.

En dat heeft effecten.

In de jaren 60, bijvoorbeeld, was er softtinnon, een geneesmiddel tegen hoofdpijn.

Dat zo veilig was dat je het aan zwangere vrouwen kon geven.

Maar inderdaad, toen begon er kindjesgeboren te worden, zonder handen,

zonder voeten, zonder armen, zonder benen.

En men heeft dat dan softtinnon kunnen koppelen, dus dat is verboden geweest.

En sedertien is het maken van geneesmiddelen een stuk veiliger geworden.

De ijzen zijn onheindig veel verzaard om dit soort rampen te voorkomen.

Nu achteraf is gebleken dat softtinnon inderdaad een heel veilig hoofdpijnpoeder

zou geweest zijn als men maar één van de twee spiegelbeeld vormen gebruikt had.

Alle geboorte afwijkingen zijn aan één van de twee vormen te wijten.

Hal die eruit en je hebt een perfect veilige pill.

Maar we wisten toen niet.

Dus het is toch wel van belang om te snappen waar die spiegelbeeld vorm in ons leven inzitten

en waar ze vandaan komen.

En nu hopelijk kunnen we daar toch dingen mee vernijden.

Dominique, ik had tot voor kort nog nooit van

Mistral AI gehoord, simpelweg omdat het bedrijf nog niet bestond.

Maar het is nu al tientallen miljoenen, honderd miljoen zelfs al waard.

Die moeten het warm water uitgevonden hebben.

Ja, het zal niemand verbazen als ik zeg dat er een goudkort aan de gang is

die te maken heeft met de generatieve AI en dat is begonnen met chat-shippity

en vorig jaar en dat weten we ondertussen allemaal.

En dus het nieuwe verhaal is dat er dus een Frans AI opstaardbedrijf is plots.

Ze bestaan letterlijk enkele weken, maar met enkele eminenten mensen die daar in diensten gegaan.

Maar ze zijn nog eigenlijk nog niet eens begonnen met te werken.

Laat staan dat er al een product zou zijn en die ze naar geld gaan ophalen

en iedereen staat te dringen om hen dikke stapels bankbillet toe te stoppen

in die mate dat ze dus meer dan honderd miljoen euro hebben opgehaald voor een legendoos.

Voor de helft van een legendoos, zo moet je het zeggen, want het is de waardering van het bedrijf.

Dus als je kapitaal geeft aan een bedrijf, dan kop je een stuk van het bedrijf.

Maar als ik het goed begrepen heb, hou je die mensen controlen over de meerheid van hun bedrijf.

En dus die honderd en vijf miljoen euro die ze hebben opgehaald

is voor minder dan de helft van het bedrijf.

Het bedrijf zelf wordt dan gebaardeerd op 240 miljoen, wat inderdaad erg veel is

als je nog helemaal niks hebt, want ze hebben dus echt nog...

Nee, maar ze zijn van plan om van die grote AI-modellen te gaan maken.

Van die generatieve AI-modellen te maken.

Een eigen GPT-of GPT-4.

Ja, de GPT-4 zou dan het vergelijkingspunt zijn.

En ja, het interessante is dat we dat in Europa eigenlijk niet echt hebben.

Dus een paar open source initiatieven.

Dus het is best wel interessant.

En ik kan me ook wel indenken dat veel mensen zeggen, want als er dan iemand de Europese open AI is,

dan willen we daar een stukje van in de veronderstelling dat er plaats is voor een Europese open AI natuurlijk.

Maar dat zou bijvoorbeeld kunnen, omdat we met in Europa, met relatief strengere regels gaan komen

rond artificiële intelligentie.

Dus je kan er wel een redenering ontbouwen waarom het best wel nuttig zou zijn dat er een Europese AI-bedrijf is

en dat sommige mensen daarmee gaan willen werken.

Goed, maar geef wel geld aan mij. Ik wil ook wel zo'n bedrijf gaan.

Nou ja, dat is een beetje de fun, dus die mensen komen allemaal vandaan van de grote AI-bedrijven

en met name dan van DeepMind, het Britse bedrijf dat door Google is overgenomen geweest.

En ook van Meta, dus een aantal mensen die van DeepMind en Meta komen, die hebben dat bedrijf nu opgericht.

Nu, Frank, kijk.

Ze zijn geen fantasten met andere woorden.

Nee, nee, nee, absoluut niet, duim.

Maar het punt is, ja, die moeten nu dus zo'n groot taalmodel gaan beginnen maken.

Dat is heel wat werk, dat is wel een paar jaar werk.

En vooral is nu bekend dat vergt vooral heel veel arrekenkracht van computers.

Dus ja, je moet concurreren met open AI en die hebben van Microsoft drumgeroffel 10 miljard gekregen.

Ja, en daar koop je wel wat arrekenkracht voor.

En dus ja, daar moet je dan mee concurreren.

En die andere concurrent, Anthropic, heeft zo net nog eens een klein half miljard opgehaald.

Dat hele bedrijf wordt nu op zo'n vijf miljard ingeschad.

En die hebben al wel producten.

Ja, maar dan ook.

Een aardige...

Dat zijn bedragen die, ja, ik was toen nog maar een jaar of tien,

maar het doet mij wel heel hard tanken aan de dotcom-bubbel van het begin jaren 2000.

Die vergelijking wordt inderdaad gemaakt.

Dit is de Veelderfkapitaal.

Ja, je moet de dotcom-bub, dan moet je zeggen eind jaren 90,

moet je zeggen dan werd die koorts echt zo groot.

En inderdaad, de vergelijking zou kunnen zijn.

Wat je toen had, inderdaad, had je een goudkoorts ook op investeren in het volgende dotcom-bedrijf.

En dat er in duizenden en duizenden, want die bedrijven, is geïnvesteerd.

En dan bleek uiteindelijk dat er maar een klein klein handvol echte winnaars waren.

En al de rest is verdwenen.

En ja, dat wordt nu ook wel gedacht van, ja,

behalve OpenAI en Google en Meta is er eigenlijk nog wel plaats voor iemand.

En ja, dat zou je kunnen afvragen.

Aan de andere kant denk je dan van, ja, maar oké,

maar dat kleine kansje dat je met de superwinnaar,

dat één van die bedrijven toch de nieuwe Google kan zijn,

dan kan je die kans toch niet missen.

Maar Jan.

Ja, dan krijg je zeebel, hè, want iedereen denkt,

ik zal die kans wel hebben, dan laat het geld maar stromen.

Ik denk dat je er niet meer omheen kunt kijken dat er zeebel is.

Ik denk dat je er nu niet meer omheen kunt kijken,

dat ze echt wel gekke bedragen voor als er nog geen product is.

Wat natuurlijk allemaal niet wil zeggen,

dat er allemaal geen echte, echte, heel belangrijke dingen aan het gebeuren zijn

rond die generatieve AI.

Dus wat daarachter zit, is de vaststelling.

Want dat begint toch stelling aan de vaststelling

te worden dat je met die generatieve AI-systemen mensen productiever kunt maken.

Dus mensen krijgen meer werk gedaan met die AI.

Iedereen die chat-trip die alles vast heeft gepakt, stelt dat vast.

Dus het gaat door over productiviteitsverhoging.

En dat hebben we in de technologissector, in het algemeen,

SINZDI.COM, boom van eigenlijk 25 jaar geleden.

Eigenlijk niet meer meegemaakt.

Meestal als er nieuwe technologie komt,

gaat het je misschien wel een klein beetje productievermaken,

maar zo'n grote stap in productiviteit,

bij zoveel verschillende typen van beroep,

dat hebben we eigenlijk al heel lang niet meer gezien

en dat verklaart die opwinding wel.

Er gaat hier geld verdiend worden, want bedrijven willen die technologie gebruiken

omdat ze daarmee denken, ja, dat kost het stevig te besparen.

Er zijn nog times wat bedenkingen bij te maken.

Veel mensen pleiten ervoor om even wat gas terug te nemen,

maar zijn we met dit soort dingen niet aan het gas geven en aan het remmen tegelijk?

Ja, dat is wat we inderdaad momenteel zien.

Wat is in dezelfde week als dat we vernemen,

dus dat misteraal AI dus zo'n 100 miljoen toegestopt krijgt om eens te proberen.

Want dan komt het eigenlijk op neer.

Diezelfde week stemt dan het Europees Parlement voor zijn AI-acte,

dus dat is nog geen wetgeving,

maar dat is een strenge tekst waarin Europa eigenlijk zijn burgers proberen

te beschermen voor de wildgroei van AI.

Regels die heel wat strenger zijn dan op het men elders in de wereld aan het bekijken is.

En ja, aan een eiltempel zijn bedrijven die technologie echt aan het implementeren,

dus daar gaat ook echt wel geld naar toe.

En tegelijkertijd doet heel die snelheid waarmee dat allemaal gebeurt.

Ja, mensen zich zorgen maken.

En ik denk dat de politici in Europa goed begrepen hebben dat de Europese bevolking zich zorgen maakt.

En dan gaan ze dan plots een wet tekst die eigenlijk al voorlaag gaat ze dan stevig verstrengen.

Misschien is dat ook een hype, is dat ook een zeep.

Dat die angst groter is dan eigenlijk hoeft.

En dat we nu zowel teveel geld investeren in dingen die er nog niet zijn

als wet te maken tegen dingen die er nooit zullen komen.

Nou, maar beter safe than sorry of zo, toch?

Ik denk dat het wee hand in hand kunnen gaan.

Dus het hele principe van die Europese AI-wetgeving was

laten we streng zijn voor gevaarlijke toepassingen, risicovolle toepassingen.

Wat was het? De high-risk AI-systems noemen.

Als er geen risico is, laten we het gewoon toe, want we willen uiteindelijk wel de ontwikkeling van die technologie stimuleren.

En dat is op zich een simpel en goed idee.

Alleen botsten we dan op problemen dat plots waren er die grote generatieve AI-systemen

en die kun je zowel voor veilige als onveilige dingen gebruiken.

En dat past er niet goed.

En daardoor is die wetgeving nu ja, is de complexe geworden en een stukje logger misschien ook wel.

Maar op zich probeert Europa nog altijd de kerkje het midden te houden

en zowel de mensen beschermen tegen ontsporing van die technologie uitwassen

en toch onszelf economisch niet in de voetschieten.

Het lijkt me dat we dat nog niet zo slecht aan het doen zijn.

We gaan er even uit voor reclame.

Ik ben Elke van Mello, radiostein en actrice.

Hoewel ik in mijn job altijd mijn hart volg, maak ik zakelijk liever rationele keuzes.

Maar met een Mercedes-Benz-plugini-briide wil ik beide.

Een elektrische rijbereik van 100 km, ook 100% of trekbaar en vooral heel veel luxe en comfort.

Laat onze Hayden Automotive Specialisten ook u informeren

waarom u best nog voor in jullie Mercedes-Benz-plugini-briide besteld.

Meer info op haydenautomotive.be

Pieter, nostalgischie zeggen wel is dat het vroeger altijd alles beter was en zo voort.

Maar dat blijkt niet te klop.

Nee, nog de jucht van tegenwoordig.

Dekadent, omgeschoft, ze willen niet meer werken.

Op Pieterij.

Er wordt aardig wat afgeklagt over de jucht van tegenwoordig

en over het verval in het algemeen in onze samenleving.

Vroeger was het allemaal beter dat hoogjes steeds weer zeggen.

Alleen, ja, daar is feiten naast, dat zijn meenden.

Dit zijn geen feiten en wetenschap gaat over feiten.

Dus er zijn nu mensen van de universiteit van Columbia en van Harvard.

Adam Mastroiani en zijn collega's die hebben nu eens gronder gekeken van wat is daar nu eigenlijk van aan.

En die zijn in enquêtes wereldwijd gaan duiken met miljoenen data-punten met elkaar geschraapt

over wat zeggen mensen over het morheelverval dat ze denken te merken

en dan zeggen ze, kijk, we zijn vanaf 1949 begonnen.

In Amerika, vooral, maar in 59 andere landen ook.

En in 85% van de gevragen die in die ethische richting gaan,

zeggen mensen, ja, doe moral, ga naar beneden.

Er is verval.

In 2020 hebben ze daar nog een eigen enquête aan toegevoegd

en de vragen die ze zelf opgesteld hadden.

En dat blijkt ook dat de mensen minder, en ik zeg even in het Engels, zoals in hun enquête,

dat was minder kind zijn, minder honest, minder nice, minder good.

En die antwoorden zagen ze bij links en bij rechts, bij jong en bij oud,

bij blank en bij zwart.

Bij iedereen.

Bij iedereen, op alle leeftijden, alle opleidingen, hebben ze allemaal gecheckt

en telkens weer was dat het antwoord de wereld gaat naar de knoppen.

Maar dan hebben ze dan de mensen gevraagd of hebben ze gezocht naar enquêtes

waar de mensen gevraagd werd.

Hoe schat u de moraliteit van op dit moment in?

Wat vindt u van de wereld vandaag?

En wat vind je van uw eigen moraal?

En dan, ja, de mensen hadden daar een schatting over.

Hoe goed of hoe slecht dit ging met de wereld.

En dan zijn ze gaan kijken naar enquêtes die om de paar jaar herhaald werden,

waar dezelfde vragen opnieuw gesteld werden aan dezelfde mensen.

En dan bleek, na tien jaar, dat ze zeggen, ja, ik geef een zeven.

Daar hadden ze tien jaar geleden ook gezegd.

En na 15 jaar gaven ze nog altijd een zeven.

Met andere woorden, dat strook niet.

Als ze kijken naar hoe zit het op dit moment en niet zagen over vroeger,

dan blijven ze constant hetzelfde antwoord geven.

Nu wordt het wel speculatief, dan zijn ze in de psychologie gaan kijken.

En daar merk je dat in heel veel onderzoek herinneringen, slechte herinneringen,

sneller vervagen, dan goeie herinneringen.

Denk aan de vakanties in de jeugd.

Dat was zie, het was altijd goed weer.

Het was leuk buitenspeel, je hebt je gamuseerd.

Het was aan zee enzo verder.

En die keer dat je een insect de beet gehad hebt,

of dat je een glas scherf getrapt hebt, dan ben je al lang vergeten.

Het zijn de leuke dingen die blijven hangen.

Uiteindelijk, als mensen dan in hun geheugen gaan graven,

zien ze over vroeger veel meer goede dingen dan over vandaag.

Gewoon omdat ze de slechte vergeten zijn.

Heeft dat gevolgen, is dat van belang?

Toch wel.

In 2015, net voor de Amerikaanse presidentsverkiezingen,

hebben ze nog eens een enquête gehouden.

En toen hebben ze aan de mensen gevraagd,

wat zou de overheid volgens u prioriteaire moeten doen?

Wat zijn de belangrijke dingen waar overheid mee bezig zou moeten zijn?

En drie mensen of vier zeggen dan, voor mij is een hoge prioriteit,

dat de Amerikaanse regering iets gaat doen aan het morheelverval.

Oké.

Maar naast of gekozen hebben voor de president,

die meest aan morheelverval voldoet uit de hele Amerikaanse geschiedenis,

maar dat is weer van anders.

Ja, met andere woorden.

Het is even goed, als vroeger.

Wat.

Doe men ik, er is op het sociale netwerk Reddit een oorlog aan de gang.

En het wapen daarbij is tegenwoordig.

Fotos van comic John Oliver.

Vertel eens.

Ja, wel, mag je Reddit wel een sociale netwerk noemen?

Het is zo'n speciaal beestje.

Er is zo maar één website.

Als ik iets noem, dan noem ik het eerder een forum-site.

Oké, forum.

Dat zijn er eigenlijk.

Laten we zeggen, het is een beetje een website-soeigeneris.

Een vreemde in de bijt die toch al lang bestaat.

Een beetje een vreemde in de bijt.

En het is daar al meer dan een week boel.

En zodanig boel dat een heleboel van de vrijwillige moderatoren,

die die verschillende forums, want het zijn allemaal van die aparte discussiegroepjes,

die zijn in een soort revolte tegen het moederpende hef tegen Reddit terechtgekomen.

En dat escalert maar verder, want die baas van Reddit

zegt dan dingen die die moderatoren nog bozer maken.

En waarom zijn ze dan zo boos?

Ja, het is het niet gewikkeld vooral, maar we gaan toch vertellen.

Reddit is dus een website, maar heeft ook wel een app.

Maar ze waren nogal laat met een app te ontwikkelen

en er zijn een aantal andere bedrijven die ook een app voor Reddit hadden ontwikkeld.

Ik had er vroeger kon dat gewoon.

Dan kon je zeggen van, ja, ik maak een leuke app voor Reddit

en er waren een paar populaire apps voor Reddit.

En een padmoment heeft nu Reddit gezegd van,

ja, met die mensen eigenlijk, die verdienen meer aan Reddit dan wij zelf.

En ja, we kunnen niet meer blijven zo de basis leveren

waar andere mensen geld aan verdienen.

Dus wij gaan vanaf nu een flink bedrag eisen aan iedereen die iets doet met Reddit.

Met Twitter was er een paar jaar geleden ook zo'n discussie.

Ja, met Twitter heb je dat eigenlijk, ja, in de geschiedenis van Twitter twee keer gehad,

want ze hadden al flink dus het aantal apps en toepassingen.

Dat ging dan niet alleen over Twitter apps, maar bijvoorbeeld ook apps waarmee je tweets kunt lezen,

maar ook apps die statistieken opmaken over Twitter of zo.

Je had een heel ecosysteem van apps rond Twitter.

En dat heeft Twitter inderdaad is een keer flink afgebouwd

en dan onder Elon Musk recent hebben ze dat nog een boel strenger gedaan.

En dat heeft blijkbaar, want dat heeft die baas van Reddit in de tussentelijke gezegd,

dat eigenlijk wel een beetje van Elon Musk afgekeken is.

Als Elon Musk dat kan, kan ik dat ook.

Ik wil meer geld van iedereen die iets doet met Reddit en daar misschien geld aan verdient.

Daar komt een factor bij, namelijk waar hij echt op doelt,

is mensen die echt heel veel geld hebben.

En hij hoopt eigenlijk vooral geld los te krijgen van de makers van

en daar zijn we weer bij de generatieve AI.

De mensen die tekst willen gebruiken om hun grote AI-modellen te trainen.

Daar gaat het werkelijk om, he.

Want daar zit massas geld, wij hebben het net verteld.

We komen dit jaar altijd op hetzelfde onderwerp uit,

maar dat kun je dus niet aan doen.

Dus de baas van Reddit denkt van we moeten eigenlijk vooral geld vragen

aan iedereen die zijn AI-model wil trainen op Reddit.

Waarom? Op Reddit worden discussies gevoerd.

Die bovenin nog is gemodereerd, dus het valt daar allemaal redelijk keurig momenteel.

Ze hebben in het verleden wat problemen gehad.

Dus levendige discussies al jarenlang over talloze onderwerpen

en het blijft er al bij al redelijk keurig.

Dat is het training.

Ideaal trainingsmateriaal.

Ja, ze kunnen natuurlijk wel.

En dus die AI-modellen zijn vooral flink stuk getraind op Wikipedia.

Dat is dat heel wat doorlopende tekst.

Maar dialoog, goede dialoog, dat vind je niet zoveel.

En daarom dat Reddit en Twitter ook zo'n enorm belangrijke programma zijn.

Dat is eigenlijk de reden dat ze bij Reddit gezegd hebben.

Het moment is gekomen om eens geld te verdienen

of tenminste al een beetje een veruitzicht te hebben op geld

want dan kunnen we naar de beurs gaan

en dan gaat iedereen zeggen van

ah, dat bedrijf, dat is nu eens een bedrijf

dat Dick gaat verdienen aan de AI-boom.

En ja, dat hebben we net verteld.

Mensen zoeken naar een manier.

Er is een boom bezig.

Hoe kunnen we de geld daar verdienen?

Wel, een manier zou kunnen zijn.

Koop aan de Reddit.

Die kun je nu nog niet kopen, maar het bedrijf wil naar de beurs.

Dus probeert dat je van te profiteren.

Dat speelt allemaal mee.

Maar ondertussen zijn het slachtoffer van heel die actie.

Zijn die mensen die een appje voor Reddit ontwikkelde

want wie je gewoon de Redditberichten kunt lezen.

En ja, die vallen er nu eigenlijk een beetje uit.

En men vermijdt Reddit

dat ze plots met geld in hun hoofd rondlopen

en dus een heleboel van die forums,

het gaat letterlijk over duizenden van die forums,

hebben de boel helemaal dicht gegaan, gegooid.

Je komt er eigenlijk niet meer op.

En dat is dan nu een beetje versoepeld.

Dus een aantal van die forums, daar mag je nu wel terug posten,

maar alleen maar foto's van komiek John Oliver.

Oké.

Dat is het.

John Oliver van het onvergelijkbare programma Last Week Tonight

te bekijken bij ons op streams.

Als je de Amerikaanse samenleving,

ook als Europé aan de Amerikaanse samenleving wil begrijpen,

moet je kijken naar Last Week Tonight

omdat je daar eigenlijk een Brit hebt die daar al,

denk je, heel z'n volwassen leven in Amerika won.

Maar dan had het heel Brits eens gebleven.

Dus de manier dat hij dus alle problemen

in de Amerikaanse samenleving analyseert,

op een grappige, maar ook heel rake manier,

heel interessant,

wat overigens hier niks mee te maken heeft.

Er zijn gewoon foto's van een Britsencomic

aan het posten op die forums, op Reddit.

Maar ja, voila, hoe moet dat nu verder met Reddit?

Het is eigenlijk een fijn overblijf,

zijn eigenlijk van het oude internet,

want inwezen dat soort forums,

dat doet heel sterk denken aan die vroegere usenetnicksgroepen,

die nog eigenlijk ouder zijn dan het web,

dat is het internet van vroeger er een web was,

de usenetnewsgroepen.

En dus ja,

dat een stukje van die, van die

een beetje goud is, zeg maar,

anarchistische cultuur,

is daar op Reddit blijven leven.

En ja, dat bots nu met eigenlijk

de realiteit van die AI-egoats,

want eigenlijk komt het daar op neer.

Een botsing die zich nog moet uitklaren

de volgende weken en maanden.

Ja, afwachten.

De sterren van de week.

Goed stage 1 ignition.

34, no man has gone before.

Tot slot, Pieter.

De sterren van de week.

Star Wars fans die weten

dat de familie Skywalker is opgegroeid

op Tatooine,

de planeet die rond twee sterren draait.

En nu hebben sterrenkundigen

een echte Tatooine.

Ja,

het is niet de eerste die ze gevonden hebben,

maar toch,

er staat waar films is van 1977.

En George Lucas had toen

Tatooine bedacht

als een planeet die rond

een dubbelster draaide.

Zelfs de opening-scene, geloof ik,

na de tekst die over beeld zweefde.

Na de lange tekst die daarin

toen eindig is kruld.

En de astronomie zei toen allemaal,

waaral je dat in goed snaap.

Dit is toch echt wel science fiction.

En dat is ook bijna 30 jaar of

meer dan 30 jaar zo gebleven.

Er was geen enkele planeet bekend

die rond twee sterren draaide.

In het begin was er zelfs geen enkele planeet

bekend die rond welke sterren dan ook draaide.

De eerste exoplanet,

een ster die aan het planeet

die niet rond ons eigen zon draaide,

is van 1995 of zoiets.

Dus,

dat is al ruim 20,

dus bijna 20 jaar

na de Star Wars films,

dus laat staan,

rond een dubbelster.

De eerste Tatooine

is in 2011 ontdekt.

Die heet Kepler 16 B.

De B betekent dat het de eerste planeet is

die rond die sterstirkelt.

En de sterse zelf is door Kepler ontdekt.

Het is een ruimte-telescoop die specifiek ontwikkeld is

net om planeeten met andere sterren te gaan zoeken.

Dus heel veel van exoplaneten

en ook van planeeter-ondubbelster

hebben een Kepler naam.

Ondertussen zijn we aan 12 tergelijke planeeten.

En degene die we nu gevonden hebben

is de tweede keer

dat je een dubbelster vindt

waar niet één planeet rondraait,

zelfs maar wat er twee rondraaien.

En deze heet Bebop 1 C.

Dat is Charlie Parker achter.

In de astronomie tegenwoordig,

het is ontdekt met een toestel

dat Espresso heet.

We kennen ook de trapist-planeet

en er is tegenwoordig een rage bezig

om alles leuke namen te geven.

En die Bebop staat eigenlijk voor

binaries escorted by orbiting planets.

Dus een project dat specifiek zoekt

naar dubbelsterren met daar een planeet rond.

Nu van die 1B wisten ze dat die bestond,

maar ook niet meer dan dat.

En ze zijn dan gaan zoeken naar zijn massa.

Daar heb je weer heel andere waarnemingstechnieken voor nodig.

Het Europese Azo Observatorium in Chile

heeft met hele grote telescopen

en de juiste techniek,

inderdaad de massa van 1B,

niet kunnen vaststellen.

Het heeft alleen maar ontdekt

dat het heel weinig moet zijn.

Die planeet moet lichter zijn als Pondskeek.

Maar terwijl ze naar die massa van 1B aan het zoeken waren,

hebben ze dus gezien dat er ook nog een tweede planeet was,

1C.

En daar hebben ze de massa wel van.

Die is 65 keer die van de aarde.

Dus dat is toch al een stevig ding.

Dus het zou best kunnen

dat Luke Skywalker daar gewoon het heeft.

Dit was Bits en Atome, bedankt voor het luisteren.

Volg ons op Spotify, Apple Podcast

of één de welke andere podcast platform.

Alle credits van de podcast die je uit hoorde,

vind je op standaard.be,

schijnenstreep podcast.

Reageren kan via podcastatstandaard.be.

Volgende week zijn er ook niet.

Machine-generated transcript that may contain inaccuracies.

Voorwerpen en wezens hebben grofweg twee bestaansvormen: leven en niet-leven. Maar wat is het verschil, op moleculair niveau? Wetenschappers hebben het uitgezocht. Verder hebben we het over Mistral AI, een bedrijf dat in geen tijd tientallen miljoenen waard is, over de oorlog om Reddit en over het feit dat het vroeger echt niet beter was.

See omnystudio.com/listener for privacy information.