Maarten van Rossem - De Podcast: #484 - Waarom is de Wehrmacht het beste leger aller tijden?
Tom Jessen en Maarten van Rossem / Streamy Media 9/20/23 - Episode Page - 50m - PDF Transcript
In ieder geval ergens in Noord-Afrika. Daar wordt een hele Amerikaanse divisie niet
maar tot geruis van me halen door de Duitsers.
Ja. Het was een gigantische schok.
Amerikanen begrepen ook dat je een groot deel van het kader wat ze meehadren
was dat je dat er best meteen uit kon gooien om door jongen luid te vervangen
die in ieder geval bereid waren iets te leren om het maar even zo te zeggen.
Het is wel awesome dat jullie mij horen.
Hebben we het eerder over het boek van Paul Kennedy gehad, The Rise and Fall of Great Powers?
Ja en nu moeten we dus die engineers of victory een hartstikke interessant boek in.
Eigenlijk, ja. Kijk, dat boek Rise and Fall heeft natuurlijk enorme pretenties.
Maar in alle opzichten is dit boek is praktische, omdat het ook over hele praktische problemen gaat.
Ook op een praktische wijze opgelost moesten worden.
Dat heeft een aantal hoofdstukken van problemen die de voordelen tijdens de Tweede Wereldoorlog
en hoe die problemen zijn opgelost.
En het probleem wat we straks gaan bespreken is het verbijstrende succes van het Duitse leger
in de eerste twee jaar van de Wereldoorlog.
En natuurlijk, ja, de vraag wat moesten ze daar aan doen?
Hoe konden ze die Duitsers niet bij bestrijden?
Dat is een heel interessant vraagstuk en daar gaan we straks een soort van antwoord op geven.
Dus diezelfde Paul Kennedy die we ook laatst hebben besproken met The Rise and Fall?
Ja, het is dezelfde Paul Kennedy.
Ja, ik dacht ik ben eigenlijk toch mijn Paul Kennedy en ik moet bekennen.
Ik had nooit gehoord want dat boek niet waarover, hoe heet het, engineers of victory.
En een kennis van mij zei, dat is hartstikke leuk boek.
Dus ik begin te lezen en ik begin eigenlijk met het stukje over de T-34 tank.
Volgens iedereen altijd de beste tank van de Tweede Wereldoorlog.
De beste tank ooit in de Wereldwonderloop, oprupsen, zou ik maar zeggen.
En hij heeft een hele leuke intro voor een die laat zien dat die eerste twee jaar dat ding
echt voor een meter functioneerde.
Dat is wat ik niet wist.
Zo toen heb ik toen dat boek gelezen.
En daar gaan we nu de diverse hoofdstukken daarvan behandelen.
Collega-historikers is het, hè?
Paul Kennedy, ja, zeker.
Ik geloof straks dat hij minder mee even oud is dan ik.
Zouden ze aan elkaar niet veel uitmaken.
En hij heeft in de tijd een enorme plons voor oorzaak bij dat boek Guy's and Fall of the Great Powers.
En daarvan heb ik voor een keer uitgelegd hoe leuk het is dat al die verspellingen die klopten.
Ik was sympathiekritisch.
Ik wilde eigenlijk voornamelijk laten zien dat je zo'n analytisch verhaal over
de Guy's and Fall of the Great Powers sinds 1500, want om straks die tijd begint dat boek.
Dat je daar eigenlijk niks aan hebt als je dus zelfs de naaste onmiddellijke toekomst wil verspellen.
Dat pint namelijk natuurlijk maar dat geldt voor onszelf en voor mensen.
Ook voor mij overens.
Dat ik de enorme mogelijkheden van de EU niet heb gezien op het moment dat de Soviet Union natuurlijk in elkaar storten.
Waar moesten die landen heen?
De Baltische Republieke, de Polen en de hele Santa Creme.
Die hadden maar één vluchtweg natuurlijk, namelijk de NATO en de Europese Unie.
En ook de benen, dat toch toch Zweden en Finland dat die ook bij de NATO hebben aangesloten.
Ja, dat vinden we nu ineens allemaal heel normaal en ja, de Finland hebben ook met die muggies en zo.
Dus dat was eigenlijk een hele zonderlijke situatie.
Dat is eigenlijk de implosie van het Soviet Imperium.
Hoe gek dat dat klinkt, er is een soort nieuw Imperium gecreëerd in de vorm van de Europese Unie.
Alleen is dat een qua vorm een betrekkelijk unieke Imperium omdat het bestaat uit zelfstandige staten.
Die een enorm talent hebben om met elkaar het was te zitten en dus iets te maken.
En tegelijkertijd overhuiften worden door een groot deel 1 munt.
Een groot deel dezelfde regelgeving, dezelfde normen en waarden enzovoort enzovoort.
Dus dat is een, ja nu heb ik natuurlijk een heel gevaarlijk woord gebruikt voor de Europese Unie.
Namelijk dat het een Imperium is, een empire.
Dat was mijn idee niet dat, god wie last ik daar nou, in zo'n bekendame Engels S.I. is zij.
Je moet de EU zien als een empire.
Daar dacht ik van nou, nou we gaan even wachten, maar goed.
Ik heb het voorbeeld gegeven van Oostrijk en Hongarije.
Wat heeft hij daar 2, nogal verschillende onderdelen bestond?
Nou, ook het bekende Duitse onderdeel natuurlijk, het W.N.S.O.V. dat en dan nog allerlei buiten gewesten.
En je kon, als je een Hongarisch paspoort had, kon je geen Oostrijk paspoort krijgen.
Kortom, ook dat was een Imperium geloofd wat je dat kunt zeggen.
Ja, de Europese Unie is een zonderlijn nieuwssoort Imperium.
Wat we misschien iets serieus zouden moeten nemen dan we zelf doen. Zeker in Nederland, hè.
We halten het symptoon, is nou ja, kon scheld, ze hadden stroopwafels verbieden.
Ja, je weet het maar nooit met die luid, dat, dat, die toon.
Ah, dat was H.N.S.O.V. natuurlijk.
Hoe kwamen we hierop?
Nou, op het boek van Paul Kennedy, het tweede boek wat we gaan noemen.
Ja, op het boek van Paul Kennedy, ja.
Ja, het is hartstikke leuk om te lezen.
Ja, je ziet hier op één volging van Imperia, die natuurlijk allemaal de slotten toch een beetje in de verzuckeling raken.
Tot de 52 buiten-Europese landen, niet waar dat de Koud-Oorabbeheers namelijk een Soviet-Unie in de Vrijne de Stade.
Soviet-Unie, het werkt economisch niet.
Als het economisch niet werkt, dan kun je er wat tijdje volhouden.
Je kunt dan gewoon al de vlaggen wappen, een interessante pop-up-kast, wortelschepen, maar op het moment is het op.
En dat moet je zeggen van de Vrijne de Stade, omdat de Vrijne de Stade een wonderlijk fenomeen zijn in die zin.
Dat het aan de ene kant een beetje op is, met name het politieke systeem is natuurlijk.
Ja, volledig onspoort, ik denk dat je dat toch wil deels kunt zeggen.
Als de meest invloedrijke politicus van het land een persoon is, die A, evident, psychisch gestoord is,
die B, een staatsreker heeft gepleegd in 2016.
21 natuurlijk, 6 januari.
Ja, en die man die is de kans hebben om kandidaten zijn van 1 van de 2 grote partijen,
dan weet je natuurlijk dat er iets grondig mis gegaan is, en dat is naar mij een idee in het geval.
Maar Amerika is zo'n divers en complex land, dat in de gelijkheid allerlei dingen goed gaan in Amerika.
Je hoeft hem niet lang aan het bosten te zijn, om te denken, goh, het valt er nou mee.
Ja, oké, we hebben die gek, maar die komt nooit naar bosten.
Iedem Dito, wat je in L.E. treft, dan geweldig, dan vind ik al dans.
Ja, ik heb ook zo'n kans, de stad is een minder kant en dat geef ik toe,
maar ik vind L.E. eigenlijk een prachtig voorbeeld van een echte moderne stad.
Dus ja, dat heeft de Amerika ook.
Ja, en dan dat vleuwe overkant, zoals ze het zelf noemen.
Dan zijn er een dorp in Wyoming, dan denk je, ja, dit is toch ook wat zeggen.
Daarbij vergelijkers bunnen ik het paradijs.
Dat zijn me niet terug, maar stadjes.
Maar die zijn er ook, het is een continentale staat.
Dat is van Nederland ook volgens mij moeilijk geestelijk te verwerken, hoe groot het is.
Ik ben nou een week lang met de bus door Duitsland gereden,
ik moet je zeggen dat ik al heel snel dan in die bus zit.
Prachtig, zeker in het voormalige DDR,
om aangetast cultuurlandschap van grote schoonheid, vind ik.
En dat je denkt, daar zitten we ons in Nederland toch,
druk te maken, het is toch eigenlijk een kapotte landje.
Ja, het is een mengeling van vaderlandsliefdom,
ik kom het met mij even zo te noemen aan de ene kant,
en dat je ook denkt, wauw op, jongens.
Het is een stadsgewerst,
heel veel meer dan een soort van goed opgeverend gehoorgebied, is het niet.
Ja, dat is gek eigenlijk,
omdat je toch in Nederland zelf zijn gevaar raakt in,
zeg maar, de nationale bubbel.
Ja, ja, wat heeft Duitsland?
En dat je het weet, dan denk je, wat belangrijker het allemaal is.
Dat is een boer, dat is zo'n zus en zo,
en terwijl het ja, wat ik kan zeggen.
Noord-Rijnland-Westfalen is ongeveer even,
het grootste Nederland, heeft ongeveer even veel inwoners als Nederland.
Zijn we daar enorm in geïnteresseerd in Noord-Rijnland-Westfalen.
Ik wil wel dat de meeste mensen het niet eens op de kaart kunnen aanwijzen.
Dus als je wel wat armer dan Nederland, dan moet er waarbij gezegd worden.
Dus ja, dat had ik veel last van.
Voordat dat natuurlijk in Amerika,
eindeloze, eindeloze wezen in Wyoming,
want dan gewoon niks is.
En om de opwinding dan, als ik weer terug ben in Kabouterland,
met kabouterpartijen, zo'n soort erbij.
Ja, oké.
Dit wat betreft mijn algemene wereldhistorische beschouwingen,
zal ik iets doen aan de engineers of victory.
Zo is niet het eerste hoofdsequenpoek.
De hoofdstukken betreffen eigenlijk, wat ik nu dadelijk ga behandelen,
namelijk het enorme succes van de Duitse Panzerdevisies
in de bredere zin van het woord.
Die kwestie van natuurlijk de aanvoer van goed over de Atlantische Oostiaan,
dat we zeggen, hoe maken we de tocht van Amerika naar Engeland veilig,
dat speelt het rol.
En wat natuurlijk een groot probleem is, hoe gaan we landen
als we hier te slotten natuurlijk in zijn Europese westen willen aanpakken.
Dan hebben we er drie.
Dat is nog een slot hoofdstuk, dat is wel ook vrij een algemene beschouwend.
Ik wou van al die dingen ga ik aandacht besteden,
dat het misschien niet allemaal kan zijn,
dat ik de landingsproblematiek verbind met één van de andere kwesties,
maar ik ga het allemaal toch behandelen.
Want dat is wel op zichzelf ook wel interessant,
dat natuurlijk, omdat ik zelf de word dat het gaat detailleren aan de orde gesteld,
namelijk de geallieerde campagne in Italië,
waar het meerdermalen echt kantje boord is geweest,
omdat ze daar meerdermalen geland zijn.
Salerno, Anzio, ja, zal het uit de doeken doen.
Dat er echt geen haar schreeuwde,
ze waren gewoon die zeven in gejaagd door de Duitsers.
Want ja, dat is wel een stramien in dit hele boek,
Engineers of Victory,
dat het eigenlijk allemaal gaat over het verbaasende succes
van de Duitsers als het op gewoon puur vechten aankwam.
Ook de slotte bij al die hoofdstukken zegt hij toch de slotte.
Wanneer het ook maar was, of het in de eerste periode van de oorlog was,
of in de tweede periode van de oorlog,
of op de walreep van de oorlog,
als het daarbij de afgelopen is,
het vechten van de Duitsers was altijd,
als je kijkt naar het aantal gesneuvelen enzovoort,
20 tot 30 procent effectiever dan het vechten van de andere partijen.
Ja, de Russe banen,
enorm overwinning aan het oostrond,
dat je even naar de cijfers kijkt,
en dan zie je dus dat de Russen veel grotere verlies hebben geleden,
dan de zich terugtrek in de Duitsers.
Maar dat de Duitsers uiteindelijk toch verloren hebben.
Ja, dat moet ik je zeggen,
als je dit nou ook wil lezen, al die hoofdstukken,
en als je wat breder leest over die oorlog,
het was echt een voorkomen half jarig rok.
Ja, vanaf december 1941 was het een verloren boel.
Toen zei ik, ja, dan is die doorgaan om al die joden te vermoorden,
dat, ik weet niet even,
ook in een soort soort wonderlijke traumagen is die geraakt,
en die hele naast je eigenlijk met hem,
blijft een hele wonderlijke vertoning,
maar Duitsland was qua vechten,
verder werd de beste partij in de Tweede Wereldoorlog.
Maar ja, je kunt net zo nog zo enorm goed kunnen vechten,
als je natuurlijk vecht tegen en Engeland,
en de Soviet Union, en de Verenigde Staaten,
dan weet je zeker dat je vroeg of laat zult verliesen.
Het had misschien nog iets eerder afgelopen kunnen zijn.
Pak een beetje herfst, 1944.
Het had ook wel later afgelopen kunnen zijn,
dat die even met moeite of opna hadden ongelukkig kunnen gebeuren,
maar de Duits-Nederlaag was, stond,
als een paal boven water,
ondanks al die praat.
Nou, nu moeten we aansnijden het probleem,
dat met name in de eerste, nou nou nou,
meer zo'n minietje, he.
Ja, ik heb ook zo'ntheorie,
dat hoe kleiner het ooit is,
die bestuurders willen even laten merken dat ze er ook zijn,
sluit een beetje aan bij Nederland als klein landje,
klein landje, kleine houtetjes,
kleine mannetjes, enzovoort, enzovoort.
Ja, kijken we even naar de eerste helft van de Tweede Wereldoorlog,
dus dat begint in september 1939,
en waar ligt het kantelpunt, zo,
eind 1942, begin 1943,
over een periode van een half jaar of zo,
en wat we daar zien,
dat is natuurlijk het ongekende succes van het,
van de Duitse Weermacht,
met name het modernste deel van die Weermacht,
namelijk de Panzerdevisies,
hadden die, dan waren allemaal,
natuurlijk uit rust met tanks,
waren dat allemaal de modernste tanks ter wereld,
nou eigenlijk niet,
allebei op de Franse hadden meer tanks,
en allebei op zich de betere tanks dan de Duitsers,
maar je kunt toch zo'n geweldige tank hebben,
als je hem niet kunt gebruiken,
dan heb je er echt geen bal aan.
Zou je met z'n tweeën een tank zouden kopen,
dan zou je wel nog
heel wat naarigheid zou kunnen aanrichten met dat ding,
maar je moet tanks kunnen gebruiken,
en dat is wat de Duitsers konden,
en dat is natuurlijk,
het gebruik van die Duitser tanks,
van die Duitser Panzerdevisies,
was een hele complexe aangelegenheid,
want daarvoor had je ook nog
een mobiele invanterie nodig,
daarvoor hadden ze welverachtigd auto's en zo,
die konden ze relatief snel verplaatsen,
een groot deel van de mobiliteit van de Weermacht
was ook nog steeds afhankelijk van paarden, tracten en zo,
en was een Disney-automest,
maar die, laten we zeggen, die top,
van de Duitser-legen, die was enorm
efficiënt en modern georganiseerd,
want er was natuurlijk ook nog de luchtsteun,
de tactische luchtsteun,
de Luftwaffe was in feite
anders dan de Engelse luchtmacht,
ga ik het ook nog even hebben,
of de Amerikaanse luchtmacht niet georganiseerd,
om strategisch te bombarderen,
om wat gewoon bombardeerd worden,
waar relatief kleine twee motoren gebomberd hebben,
de luchtwaffe was prima georganiseerd
voor tactische ondersteuning van gevechten,
van vechten, vechten op de grond,
en dat hele systeem, dat werkte zo fantastisch,
dat je daar ook nog een vraag bij moet stellen,
hoe kwam dat?
Hoe kwam het die enorme discipline,
want daar heb ik het wel eens eerder over gehad,
altijd valt je op als het over de Weermacht gaat,
tempo, tempo, tempo,
ik heb wel,
ik kwam ook een beetje op dat idee natuurlijk,
omdat ik dat Market Garden dan doorgespit heb,
want wegen die berieven van mijn open,
dat je ook toch gevrapeerd wordt,
het enorme tempo,
en ik wou dat,
dat die Engelse die zitten met haar prutsen en haar kloot,
en die raken een commandant kwijt,
en de radio werkt niet,
en ze gaan theezetten,
nou ja, het is dat je denkt van,
Amerikanen waren ook vaak heel kritisch
over dat gepruts van die Engelse.
En die Weermacht,
dat is van hele andere hoofdstukken staat,
dat is dat ontsagelijke tempo,
wat ze ontwikkelen.
Nou ja,
dat wordt voor het eerst,
wordt dat getoond in Polen,
nou ja, hoe lang,
wat heeft er ook twee weken geduurd,
voor dat de eerste Duitse Pansen
de visite hoogte van Wascha was er al in vier,
dat is relatief snel,
en dan krijgen we er een paar andere kleinere
campagnes in Europa altijd hetzelfde betroon,
dat de Weermacht in nooktime klaar is met de campagne,
ook daar in Noorwegen, in het Noorden,
en ten slotte natuurlijk,
de kleine landjes, Denemarken,
daar zijn ze meteen al,
we gaan helemaal niet vechten,
we doen een slaagbomenmogen van harte welkom,
we komen binnen,
altijd een lastig moreel,
moet je je verdedigen,
moet je toch nog enkele honden
mensen laten ze neuvelen,
om te laten zien dat je je in ieder geval verdedigd hebt,
of moet je gewoon zeggen, zoals de DNA,
we weten van de voordat we het gaan verliezen,
dus we hebben weinig zin om al een paar slachtoffers te laten,
daar spreek ik me niet precies over uit,
misschien moet je toch iets doen naar,
hoe dan ook,
en ten slotte,
de klap op de vuurpijl,
de werkelijke start van de Tweede Wereldoorlog,
de gebeurtenis,
die tal van mensen die het waar waar bleek heeft weg,
heeft toen verbleken,
de campagne tegen Frankrijk,
Frankrijk was een grote mogelijkheid,
Frankrijk had een groter leven dan Duitsland,
Frankrijk had meer tanks dan Duitsland,
Frankrijk had betere tanks dan Duitsland,
de Franse luchtmacht was waardeloos,
de radiocommunicatie was waardeloos in Frankrijk,
dat hadden de Duitsers tiptop onder de knie,
dus zo'n man,
hij had van die foto's van die generaals,
die was een pansendevisieleider,
die had ook een soort commandoauto,
en die konden zo in no-time de stoeka's oproepen
om hun verwoestende en zenuwslopende werk te doen,
want de stoeka,
een duikbommenwerper,
die zette ook een soort sirene aan,
ook enorm effectief de werk,
wel en niet veel meer was dan sirenes inderdaad,
ja,
en dat die grote tegenstander
tot ieders voorbijstreekt,
ook van de Franse zelf natuurlijk,
maar denk aan de Engelsen,
Stalin schijnt echt helemaal van de kaart geraakt te zijn,
in drie weken niet waar verslaat de weermacht
het Franse leger,
ja,
hierom daar nog wat mopping-up operations,
maar in feite is het Franse leger
drie weken weggewaagd,
en dat begint natuurlijk,
dan is de vraag,
wat moet je hier aan doen?
Ook in brede zin werd er over geschreven,
over de Duitse weermacht was een,
volgens veel,
een totaal nieuw fenomeen,
eigenlijk een uiting van,
van de meest superiore uiting
van de moderne industrie en de samenleving,
van de managerial society.
Nergens hadden ze het zo goed,
onder de knie als de Duitsers,
met die pans aan de visies,
die zulke enorme succesen boekten,
en ja,
iedereen beveiligd aan om nog eens te kijken,
hoe die Duitse planning was voor die aanval op Frankrijk,
en het was door daardennen heen,
in drie weken,
was het drie weken,
het was nog veel korter,
stonden ze in Abbeviel aan de kanaalkurs,
het was een,
het was een wonderbare,
militaire prestatie.
Het probleem was natuurlijk ook,
voor Duitsland,
kijk, enorme militaire succesen,
dat is in eerste instantiaal,
ja, je bent juist,
je bent blij,
je ziet je wat dat kunnen wij,
die andere circles,
die kunnen niks,
maar,
ze zijn altijd ook,
kunnen hele negatieve uitwerkingen hebben,
in die zin,
dat je je eigen mogelijkheden overschapt,
dat je zoals Hitler ging denken,
die werd ook grootvast genoemd,
de grootste veldheer al had zijn,
en dan dacht hij vanzelf,
toen hij in Frankrijk versla,
de R-fijand,
was in drie weken,
onder de voet gelopen,
nou je moet je voorstellen,
maar door die,
in de loop van het verdere conflict,
steeds de neiging had hem denken,
ah, dan is een fluitje van een cent,
eh, campagne tegen Rusland,
dat was een zandkasten spiel,
een zandbak exorcitie,
stelt niks voor,
die wil ze kunnen niks,
wij zijn,
nou ja,
een beetje denk aan de spectaculaire overwinning
van Israël in 1967,
jongen, jongen,
dat was ook indrukwekkend,
het is natuurlijk vaak indrukwekkend,
per graag van de totale incompetentie
van de tegelstander,
dat was ook in 1967 zo,
maar dat was in 1940 eigenlijk,
precies zo,
en dan denk je,
wij kunnen alles,
wij hebben,
en dan,
dan maat je hier maar lang genoeg,
treuzelt of wacht of iets anders gaat doen,
het verrafelt altijd,
succes is nooit voor eeuwig,
succes is ook altijd duidelijk,
succes sleit,
sterk en nog,
succes kan je er toe brengen,
om in volgende situaties te tegenstammen,
schromelijk te onderschatten,
of, laat maar zeggen,
een slijtage van de tijd,
schromelijk te onderschatten,
zoals Israël heeft gedaan,
ze hadden niet waar een fantastische voorzet voor oplossingen,
voor het dilemma,
want ze hadden eenmaal met zich meedragen,
in de middenoosten,
en dat hebben ze niet gedaan,
nu zitten ze,
het lijkt natuurlijk of Israël onantansbaar is,
maar feitelijk zitten ze heel diep,
met de gebakkerpeer,
zo kun je het toch wel stellen,
iedem die to Duitsland,
dat zou je niet zeggen,
in de Tweede Wereldoorlog,
en de vraag is natuurlijk nu,
hoe moet je het bestrijden,
hoe,
hoe, hoe zorg je ervoor,
dat je die,
dat je die afstand,
dat je zo'n pansende visie afstopt,
dat je dat tempo eruit haalt?
Nou ja,
langzaam stap voor stap,
hebben de tegenstanders van de Duitsers wel geleerd,
hoe je net het beste,
zou kunnen bestrijden,
en de eerste keer natuurlijk,
dat de Duitsers verloren hebben,
ergens verloren hebben, laat maar even zo noemen,
dat was in Noord-Afrika,
tegen de Engelse,
bij El Alamein,
aan de andere kant,
als je dat nou bestudiert,
die kwestie,
ja, daar heeft Monde Gommery gewonnen van Rommel,
want Rommel werd breed beschouwd,
als een van de meest competenten,
Duitse pansengeneraals,
ze hadden een hele zwik van die luif,
met van die zonder brillen op,
en zo'n petje,
en ook in zo'n commando waren en zo,
en Rommel was zonder twijfel,
een van de aller, allerbeste,
en te slot hebben de Duitsers toch verloren,
in Noord-Afrika.
En waren ze Mussoliniën te helpen, toch?
Ja, ze zijn heel...
Ja, sommige Italiaan hebben ooit wel eens,
dapper en effectief gevolgd,
maar over de hele lid,
die moet je generaliseren,
stellen over het Italiaanse leger,
dat het echt een hopeloze onderneming was,
dat op zichzelf enorm interessant is,
want we weten allemaal,
dat de Italiaan hun bekwaamheden hebben,
dat de Italië een schittigend landschap heeft,
maar op dit punt vergelijkend met die Duitsers.
Ja, en eigenlijk was Rommel onderschikt,
omdat het Italiaanse hopenbevel is,
daar was hij niet altijd gelukkig mee,
omdat, nou ja,
Rommel was ook een meester van het tempo, tempo, tempo.
En ook allerlei creatieve oplossingen
voor die woestijnoorlog, die daar gevoerd moest worden.
En als je nou die situatie bekijkt bij El Alamein,
dan moet je toch zeggen waarom hebben die Engels er daar gewonnen,
dat lag wel een klein beetje aan de geografische omstandigheden,
laat maar zeggen,
dat het operatieterrein
ter plekke niet erg onvangrijk was,
waardoor die, wat die Duitsers zo goed konden,
zo'n snelle bewegingsoorlog
iets lastiger was uit te voeren,
en waren enorme hoeveelheden meinen gelegd,
dat valt mij toch steeds op bij die diverse campagnes
in het tweede wereld, hoor.
Die gigantische hoeveelheden meinen die gelegd werden,
met name om ervoor te zorgen
dat die panzerdivisies,
dat die dus niet bewegen konden of gedwongen werden in,
in bepaalde, laat maar zeggen,
smalle stroken.
Ja, precies, want je denkt er niet zo aan.
En dan zie ik, in de Ocarina als je maar goed opnet,
kijk, we zijn natuurlijk altijd veel geneigd
om het allemaal romantisch te zien,
maar de belangrijke wapen zijn bijvoorbeeld mijneleggen,
ja, het schijnt dat Frussen eigenlijk
de hele strook 1600 kilometer of zo
om met mijne hebben gelegd,
en archieriebeschietingen.
Archierie, dat is toch,
als ik ooit nog een keer naar school ga,
dan ga ik naar een militaire school,
omdat ze me dan gaan uitleggen
hoe je archierie goed gebruikt,
en waarom dat in film zei ik,
nooit eigenlijk aan bod komt,
niet duidelijk wordt hoe dat precies in elkaar zit.
Eigenlijk wordt je ook,
ja, dat wordt steeds gezegd,
tempo, tempo, tempo van die Duitsers,
maar hoe het precies ging en werkte,
dat wordt je niet duidelijk,
misschien moet ik toch een keer naar zo'n stafschool
en daar is het uit de doek,
hoe je dat nou aan moet pakken.
En misschien zegt ze,
als je er zo'n heel minus in sport goed koopt,
dus het is een heel makkelijk te gebruiken,
wapen en archierie,
wat leest je voortdurend over Ukraine,
en altijd hebben ze te weinig archierieamunitie,
zowel Ukraine als de Russen.
Nou, ook in een halermijn,
en dan kijk je naar de cijfers,
en dan zie je dus dat Montgomery 600 tanks had,
en als ik het uit het hoofd,
ik geloof dat de rommel er nog 53 over had.
En dan besef je dus,
momentien was ondertussen de Royal Air Force
ook tactisch in de lucht uitgewijd aanwezig,
er waren veel meer Engelsen droepen in totaal,
en dan besef je dat, ja, verdomd,
ze hebben, laten we zeggen,
tempo eruit gehaald bij de Duitsers,
ze hebben gewonnen van de Duitsers,
maar ja,
bij dit soort van getalsmatige superioriteit
zou je ook wel een ongelooflijke oelewappen moeten zijn
om te verliezen.
En dan mijn idee was Montgomery
een ongelooflijke oelewappen, maar dat
staat er naar het gebreide discussie
over de bekwaamheden van Montgomery,
of hij niet een knettig hek was,
of dat hij toch wel een echte,
of hij niet meer en meer bij toeval
de eerste overwinning op de Duitsers
heeft behaald bij Halermijn.
Halermijn moet je voorstellen,
dat ligt op de grens, of net over de grens van
Libië en Egypte.
En ze zijn daar ook een hele behaald
keren langs die kust op en neer gereden.
Eh, ik weet niet, zouden
die stuur meer dat?
Nou, waarschijnlijk niet.
Dus ja, ze verliezen,
de Duitsers verliezen bij Halermijn.
En daar zitten in die,
in die verliezen, in dat verliezen zitten
een aantal elementen waarvan je kijkt,
je moet de tempo eruit halen,
zoveel is natuurlijk, is wel duidelijk.
En je moet ze vooral niet
te gelegenheid geven
om te doen waar ze goed in zijn.
En bovendien moet je oppassen
dat je niet, je moet meer doen
dan één verdedigingslinie aanleggen
of twee verdedigingslinies aanleggen,
of drie verdedigingslinies aanleggen.
Je moet je verdedigings,
zo diep mogelijk leggen.
Want het moet niet zo zijn,
want dat deden Duitsers heel vaak,
de Duitsers vielen aan,
met maximale krachten en snelheid.
En enkelemaal liepen het dan vast
en ging het niet goed.
Nou, tegenstander, we hebben gewonnen,
Duitsers gaan niet door.
En dan reorganiseren ze
in noodtempel en velen vallen
voor een tweede keer aan op hetzelfde punt.
En dat is dan meestal de reden
dat de tegenstander die ondertussen
bezig is met juichen en de vlag te hebben
en zo, dat de tegenstander
te slotte blijven verslagen wordt.
En je ziet eigenlijk,
bij de volgende,
we zullen allerlei kleinigheden slaan we over,
bij de volgende grote campagne natuurlijk,
dat is Barbarossa,
als Duitsland besluit,
om Rusland aan te vallen.
En je kunt zeggen, zijn de Duitsers
aan het Oostrond verslagen,
ja, de Duitsers zijn zonder een
aan het Twijfel aan het Oostrond
verslagen.
En die technieken waar ik het nu over gehad heb,
dat is de diepte van je verdediging.
Het
leggen van enorme hoeveelheden
mijne halen, tempo uit
uit die Duitse operatiestat
is allemaal, door de Russe
ook wegebruikt na het Overs,
na dat natuurlijk, de campagne,
de eerste campagne, niet waarvan
juni 41 tot
het laatste najaar van, van 41.
Ja, daarbij zijn de Russe
natuurlijk, die hebben open afschuwelijke
wijze klop gekregen, die
hebben 5 miljoen krijgsgevangen
en verloren, die de Duitsers over
schmoven moord hebben, anders kun je
de feiten niet noemen.
Dus het zag er natuurlijk heel pinibel uit.
Maar in Rusland
maken de Duitsers natuurlijk kennis met
een ander probleem, want die generaal
zoveel snel genoeg in het snotje hadden,
dat eigenlijk de ruimte,
kijk die Duitser
vechtig, ik had ruimte nodig.
Een stad bijvoorbeeld
is een hoop voor een pansende visie,
had een hele, hele lastige klus
daar heb je geen ruimte
en zit daar al die huizen tussen
en je mag het kortom dat
je moet een beetje, maar
in Rusland was de ruimte te groot
eigenlijk. Ze hadden toch
in Rusland iets, hoe moet je dat zeggen,
een hap afgebeten die ze
die ze niet behoorlijk verteerden
konden, daar kwam de grote treikop
neer. Dus ja, uiteindelijk
hadden Russe in het tegenaanval
bij Moskou.
Dat was een hele verrassing voor de Duitsers,
die moet ook een heel eind terugtrekken,
maar toch, ze gaan weer in het offensief
in 1942.
En daar kun je zeggen, ja,
ze hebben natuurlijk Stalingrad aangevallen,
dat is heel slecht afgelopen
al met al, maar ook in
en dan zie je ook
dat de Weermacht slettage
oploopt, niet meer zo fantastisch
functioneert als die deed,
want je zou de stad
Stalingrad kunnen zien
als een enorm diepe
verdedigings,
verdedigingssysteem,
wat er al was, vanwege
het stedelijke karakter.
En ja, dat heeft, dat heeft
ik voor een niet omlang gereden,
Hitler op z'n geweten, hij wilde per se
dat Stalingrad uit symbolische overwegingen
werd ingelopen, het heet
ook geen Stalingrad meergelopen,
het heet tegenwoordig wolkograd.
Ja, wat wil je misschien anderen,
de Duitsers het weer willen heen,
maar het lijkt me vrij klein.
En dan komen we aan 43
en dat is het laatste
jaar dat de Weermacht nog
in het offensief gaat aan het oostfront
en dat kwam omdat
er een soort bult was in het oostelijke
front, de hoogte van de stad
Koersk, ligt iets boven
de Ukraine waar mensen die teven
opzoeken.
En het was een Duits idee
die gewoon weet je wat we doen, we snijden
af, we vallen die bult
aan, de Russen hadden natuurlijk ook gedacht
wat we aan de Duitsers doen,
aan die bult af snijden.
Inderdaad, zegt zo, gedaan.
En de Russen hebben die bult
laten we zeggen, met gebruikmaking
van alles wat ze geleerd
hadden over
hoe je die Duitser troepen,
hoe je die Weermacht zou kunnen stoppen
als ze op lekker volle snelheid
aankwamen, dat hebben de Russen gebruikt.
Dus in wat ik al zei,
die 1 verdediginglinie, ik geloof
dat het er 7 of 8 waren
en dat,
nou ja, daar loopt je uiteindelijk ook
hoe goed je ook bent, als
snel opererende
panselevisie, daar loopt je te sloten
op vast.
En zo is het ook gebeurd, want dat
offensive in 43, dat is lukt.
En vanaf dat moment gaat
eigenlijk het rode leger, dat gaat
massaal in de tegenaanval
en, ik moet
even generaliseren, doorpakken natuurlijk
er sloten eindigt
het rode leger in Belang.
Maar als je ziet
hoe de Duitsers
zich verdedigd hebben, tegen die
massaal, want ondertussen
was echt het rode leger
die gaat dan in een offensive
in 44
en daar hebben ze echt 1.700.000
man, en de Duitsers
ook nog wel 800.000, maar
dus ongeveer de helft
dan is hij spectaculair
hoe effectief de Duitsers
zichzelf verdedigd hebben.
Omdagen ze ook al, hij heeft
Louwe Kultheorie van Hitler, die
vond dat alle steden moesten
verdedigd worden, tot
het uiterste, allemaal vrij zuf.
De tal van generals hebben gezegd
ja, we kunnen als het beter
toch terugtrekken, kon solideren
en dan eens kijken of
dat zat er al even niet meer in.
Dat betreft, als de Tweede Wereld
een onzinnig conflict,
daar kon eigenlijk niet gepraat worden
over een, laten we het zeggen,
compromis
aan het moment dat je beide
vindt, waarom die hadden
geallieerde al besloten dat
de Duitsers echt onverwaardelijk moesten
overgeven.
Maar ik zeg toch nog even iets over Italië
ja, want de Duitsers
waren dus uit Noord-Afrika
gegooid, dan landen
de geallieerde op Sicilië, dat ging
volot, en wat al heel kenmerkend
is, de Duitsers zijn
er ingeslaagd om al hun troepen
en materieel uit Sicilië
te evacueer, zonder dat
de Amerikanen en de Engels erin
zijn geslaagd om dat te verhinderen.
Met als gevolg dat ze de straat gewoon
in Italië, op het vaste land van Italië
weer voor te konden zetten.
En dan zie je eigenlijk in alle
versituatie steeds weer
hetzelfde, wat we eigenlijk
door de hele Tweede Wereld
zien, als het 1
op 1 is,
als het niet 10 op 1 is, of 6
op 1 is,
1 op 1 is winterweermacht
altijd.
Ondanks het feit dat ze natuurlijk
een latere fase van de Oord-Afrika
tactische luchtstoen, steun van de
Loeftwaffe kwijt waren.
Dus je moet weer de Duitsers,
weer de beelden je de weermacht
verslaan, dan had je dus
die verdedigingssysteem
overhat, dat je niet één systeem hebt,
maar dat je een hele reeks
van systemen achter elkaar
bouwt, dat je de hele boel volledig
met meinen, dat je zorgt
dat hun luchtsteun zoveel mogelijk
afwezig is,
en dan heb je in ieder geval een kans
dat je ze af kunt stoppen.
Maar als je de hele zaken
beschouwt van de Tweede Wereld
moet je toch zeggen,
ja, de weermacht
was altijd beter, alleen
de weermacht is verslagen door
een enorme
overmacht van de tegenstander,
zowel materieel
als personeel,
anders kun je het niet zeggen.
Maar stij je voor
dat je de wereld zou kunnen,
nou ja, dat we een soort lolig
een extracitie zouden kunnen doen,
ergens in een open ruimte,
we zouden de oude wetse
weermacht weer terug kunnen toveren,
we zetten dan enige andere legeren
dan zouden, dan ben ik van overtaag
de weermacht nog steeds winnen.
Wat natuurlijk niemand kan
verklaren is van waar
de discipline,
van waar de gevechtskracht,
van waar het feit dat
wel een camarader gesneuveld
waren, dat ze gewoon
spijken hard doorvochten.
Hoe, hoe, hoe,
hoe hadden ze dat tempo erin gekregen?
Want kijk tempo,
daar worden wij in, dat ik tegen jou zeg
ja, wacht nog even,
ik zou niet meer zien.
Nee, voor tempo, dat moet, iedereen moet
daar aan meedoen, de hoeft aan mij heen
te zeggen, ja, kom op,
dan heb je een kop tekeningen jongens,
we hebben nog een paar kaakjes liggen,
dus zo zal zo'n vaart niet lopen.
Ik zou volledig ongeschikt zijn,
weet je het in ieder geval.
Ja, dan wil ik nog wel
zo'n goed boek overlezen,
want het betekent dat die lijf,
want het staat ook, dat schrijft
highly trained German soldiers,
dat schrijft hij nooit over
Rusje, over de Engels
of andere Amerikanen,
ja, misschien moet ik dat verhaal
er nog aan toevoegen, want je zult
misschien zeggen, ah, die Amerikanen
die hadden ontzettend veel spullen,
die konden toch in principe, waar
dat toch ook gezellige vechtjassen,
het eerste contact
tussen 6.000 batteljons
in de kasseringpas
in, wat was dat
al geweest, en ik schat Tunisie
ofzo, weet ik precies waar,
in ieder geval ergens in Noord-Afrika,
daar wordt
een hele Amerikaanse
divisie niet, maar
tot geruidsvermalen
door de Duitsers.
Het was een gigantische
schok. Amerikanen
begrepen ook dat je een groot deel
van het kader wat ze meehadden
had, dat je dat er best
meteen uit kon gooien, om door jongen
luid te vervangen, die in ieder geval
uit waren iets te leeren, om het mij
even zo te zeggen, maar
als je, we hebben het daar
eerder over gehad, als je de film
Patton bekijkt, dan weet je
dat een van de allereerste momenten
van de film Patton is
met die bootjes. Nee,
dat die Amerikanen vernietigen
verslagen zijn in die kasseringpas
en dan, ik geloof
dat Bradley dan aankomt, dan rij je
in het jeepje, weet je met wie
en dan zie je hoe die
Arabieren bezig zijn om al die spullen
van de Amerikanen, die stelen, die
geosneuveld zijn. Maar dus
de eerste confrontatie tussen
de Weermacht, nou de been een betrekkelijk
klein deel daarvan
in Hoord-Afrika en de Amerikanen
was vernietigen voor de Amerikanen
die simpelweg geen
gevechtsenvaring hadden.
Je hebt in de eerste en hele tijd
gevechtsenvaring op moeten doen
voordat ze een beetje partij konden
hebben, als je dan vervolgens vijf keer
zoveel mensen hebt, dan kun je natuurlijk
uiteindelijk
kun je de Weermacht wel verslagen.
Hoe gek
dit ook mogelijk lenk in de Weermacht
was een betere zaakwaarde geweest.
Waar werden die
Duitse soldaten getraind?
Ik weet niet precies, ik moet me daar
nog eens in verdiepen.
Hoe krijg je die lijn nou
zo opgeleid
dat ze precies doen wat ze moeten doen?
Er is ook nog
dit punt is er iets door Klaas-Jan Barneveld in gestuurd
die zegt, volgens mij was naast de zware
training ook
het hebben van één doel, namelijk de eet van
aanhietler, waardoor ze gezamenlijk voor één doel
eigenlijk één geloofstrijd, een belangrijke
verklaring van waarom ze zo sterk waren.
Ik weet niet of dat geloof
het is meer dat je
kijk
wat vechter
personen vechten niet individueel
personen vechten
in een hoop
in een peloton
of in een battalion
en dat moet functioneren
dat draagt
die waarde van tempo
dat je doorblijft
vechten ook als het enorm tegen zit
dat je bereid bent even
te retireren en dan vervolgens weer
aan te vallen.
Dat zijn allemaal groepsprocessen
niet voor niks had ik het over die sleetboten
en die hadden we nog meer verzonnen
dat zijn kleine
hertengroepen
men zei ook wel
dat de weermacht zo
verschrikkelijk goed was omdat
onderofficieren zo goed waren
dat zijn dus niet de officieren die al wat meer
maar
een onderofficier leidt een peloton
als ik het allemaal goed begrepen heb
en dat de weermachter
eigenlijk exceleerde door de unieke
kwaliteit van zijn onderofficier
en natuurlijk
vertellen we dat niet vergeten
het vechten dan moet je oefenen
het is niet zo dat iedereen kan vechten
ofzo
we hebben dat gezien in het gedoe
met het Midden-Oosten, met de ISIS
en zo van de jongens
die dan zo'n AK-47 hadden
die dan om de hoek van de straat schoten
kijk het eerste wat
wachtmeester
de sezant die leert is
niet schiet als er niks zich bij is
niet schieten als je wel zeker weet
dat je toch niet kunt draken
om saviour fire
of weet ik hoe het mogelijk heet
heb je mee nou al die hoofdstukken die je aan het begin noemde
van Palkennedy gehad
nee lang niet
moet nu alle andere hoofdstukken
die gaan namelijk al voor andere technische problemen
hoe schaken je de oerboten uit
de hondenzeeers
hoe moet je landen
op een strand wat
effectief verdedigd wordt
daardoor dat ik die landing in Italië noemde
waarin er echt twee keer
er geen haar geschreilt heeft of ze hadden
de Duitsers hadden
ook weer met
veel minder man
ze hadden hier zo de zee ingejaagd
dan worden weer de generaals weer ontslagen
dan komen er nieuwe
dan begrijpen ze wel
vechten moet je leren
ik denk dat
dat was op zichzelf een hele leuke
observatie van Kissinger
de honderdjarige
dat die zei ja
dat die Ukraine meteen lid van de naad
wil maken
want ten eerste is dat de nuttige waarschering
voor de Russen
te maken hebben met een lid
van de halkbondgenootschap
maar je moet er ook over nadenken
dat die Ukraine is als dit zo doorhaat
verder weg
de best vechtende partij in Europa zijn
om de voudige reden dat ze het hebben gedaan
lange tijd
werd terecht gezegd
dat die israelis
defense force
en natuurlijk verder weg het beste leren ter wereld
was hem dat ze verdurend hadden gevochten
in 48, 56, 67
en in 73
daar heb je dus allemaal officieren
die gevechts ervaring hebben
en soldaten en reservisten
die gevechts ervaring hebben
niets is zo waardevol als echt
de serieuze gevechts ervaring
kijk hard schreeuwen
en zo'n machine weer uit de leeg schieten
dan kan iedereen
dat is een heel ander sepite
dus we gaan nu
andere aspecten eigenlijk
van de complexe oorhofvoering
in de tweede wereld doorgaan we bekijken
omdat die daar
ook het bombardieren gaan we uitleggen
afhankelijk, ja, de Amerikanen en Engelsen
bombardieren wel, maar de verliezen waren
echt gigantisch
nou wat hebben ze bedacht
om hier gigantische verliezen te verminderen
dat ze gaan we ook bekijken
was gewoon een vliegtuig
wat met de
met de bommenwerpers meekomf
een jager die met de bommenwerpers meekomf vliegen
kunnen we nog even
laten we die
de Duitsers hebben, ik wist
dat pas
dat kan een jongetje was, wist ik dat niet
dat gaat wel van die boekjes
met de vliegtuigen uit de tweede wereld door
maar dat stond die
die eerste effectieve straaljager
die behijpte de Duitsers gebouw
als ze of de Amerikanen
de Messerschmitt 2
2 in 60
een fantastisch doestel
maar ja
toen waren ze al in eindfase
het was vaak slordig in elkaar gezet
ze hadden eigenlijk onvoldoende brandstof
maar het is wel leuk om die
Amerikaanse piloten te horen van
nee ja, dat dat plotseling
een vliegtuig was verschijnen
want gewoon 200 km per uur harder gingen
dan zij gingen
is dat als je zo
dat die Duitse piloten die dat ding vlogen
die Messerschmitt
dat die daar enorm aan moesten wennen
omdat alle technieken die ze kenden
waren geend op de snelheden
van propeller vliegtuigen
waarbij zeg maar een soort
Spitfire of de P51 dat de snelste waren
dus ze moesten
wennen aan de feit dat je zo snel
de tegenstander naderde
dan moest je van de vorige rekening
mee houden
ik had het toest dat zo super
een uur was dat die
totaal andere gewichttechnieken noodzakelijk maakt
je hebt zeker ook
maar de plaatje gezien van de ding
spectaculair ding
ja, die Duitsers
waren toch wel dat
een knap staaltje werk is dat
als je met de Gloster midden je vergelijkt
maar je moet ook in je maatschappij
natuurlijk maar de kennis hebben
en de mensen die het weten hoe je...
nee, je moet iemand hebben die een straal motor kan ontwerpen
die dingen waren vrij effectief
dan bouw ik ook nog eens een keer aandacht aan besteden
aan de straalmotor
dat je tegenwoordig niet waar
in het vliegtuig gaat zitten zonder dat je denkt
nou ja, het is te vragen
of we leven daarin komen
je weet het niet, zeker maar goed
vinkers, koorts, dat werk
de straalmotor is
een zo ongelooflijk
betrouwbaar product geworden
als je dat vergelijkt
met zo'n, nou ja, zeggens wat
zo'n 10 cilinder sterrenmotor
hoef je ook maar de kruk
kast van te zien, dan weet je al, oh jee
hoe ingewikkeld is dit
en dat realiseren mensen
is natuurlijk ook niet
dat de ongelooflijke veiligheid van het vliegverkeer
hoe een belangrijk deel
het product is van
het is steeds verder door ontwikkelde
straalmotor
terwijl de meeste mensen niet
geen idee hebben hoe die straalmotor werkt
neem ik aan althans
als u het interessant vindt
dan moet u maar een brief schrijven
dan gaan we de straalmotor doen
voor de rest ben ik geneigd om te zeggen
dat programma met Frankrijk
enzovoort dat wil ik wel doen
nadat we Kennedy uit de doeken hebben gedaan
wil je nog meer weten over geschiedenis
dat brand treed af
er zijn vrij plotseling maar
weer de ontdekking van die DDS Pion
in zijn naast de omgeving
download dan nu het nieuwe luisterboek
over de Duitse bondscanceliers
en dan hebben we een week lang
hebben we een bondscancelier gehad
waar niemand ooit van gehoord heeft
de link naar dat nieuwe luisterboek staat in The Show Now
en in de podcast C Level
is Wouter Koltengast
de baas van Ahol del Herzen
het moederbedrijf achter bol.com en Albert Heijn
hoe ziet hij de toekomst van de supermarkt
dat vertelt hij in de podcast
de link staat in The Show Notes
Machine-generated transcript that may contain inaccuracies.
Het leger van Nazi-Duitsland, de Wehrmacht, was onverslaanbaar sterk. Zeker in de eerste jaren van de Tweede Wereldoorlog. Ook later werden de Duitsers geprezen om hun enorme vechtlust. Waarom waren de nazi's zo goed in vechten? Maarten en host Tom Jessen leggen het uit aan de hand van het boek Engineers of Victory van de bekende historicus Paul Kennedy. Praat door met luisteraars op WhatsApp.
🎧 NIEUW: Luisterboek Bondskanseliers
💬 WhatsApp met Maarten
Shownotes
🙏🏻 Kleine donatie
🎧 Luisterboek Minister-Presidenten
🔥 Supermarkt van de toekomst
💬 Praat door op Telegram
📱 Instagram
Meld je aan
✉️ Nieuwsbrief
Luister en kijk terug
🎧 Maarten fan van Klimaatprotesten: 'Ga door!'
🎧 Wat is het verschil tussen BBB en NSC?
🎧 Tip: Bom ontploft bij Partij voor de Dieren
Social media
👉🏻 Volg Tom
👉🏻 Volg Maarten
👉🏻 Ook een podcast maken?