Maarten van Rossem - De Podcast: #462 - Henri Bontenbal: Gemiste kans voor CDA

Ja, hartstikke leuke podcast, maar dat had linkse gezwaam, dat vind ik niks, die zuppen, die linkse zupp, Pieterij,

Houd het toch overop, wanneer ze slap, gezeven, ik maak daar ernstige bezwaren tegen.

Het is wel awesome, kunt u mij horen?

Zorg ervoor dat je elke aflevering ontvangt door je te abonneren op deze podcast.

Dat doe je door te klikken op de abonneerknop in de app waar je nu luistert.

Ik heb dat eigenlijk niet zo gerealiseerd toen ik dit huis kocht.

Dit huis heb ik gekeken, want ik kom eerst in de Ramstraat.

De Ramstraat?

Ja, fantastisch huis, eigenlijk mooier dan dit, nog groter over is.

Maar hij werd zo ongelooflijk druk doen, omdat die Ramstraat aansluit op de route naar de uithof.

Je zet weer drukker en drukker en drukker, en de motorfietsen kwamen dan over die sporenwegovergang.

Hoe je ze hoort, dat hebben we nu al te veel weer te weinig gedronken.

En die motorfietsen knalden dan lekker de gas open, dat was verschrikkelijk.

Dus toen dacht ik, ik moet een beetje rot geregenen, dit leek me wel rustiger straat.

En ik zag je kinderen betminden, kinderen die nu alweer eind 40 of 50 zijn, dat is een gek idee.

Dus ik dacht, dat is een leuke straat, dus ik had dan een maaklagervraag van, kijk eens of er iets te koop is.

Nu heb ik dit huis op de top van de marktmeneer, en daarna zakte de markt totaal in de thuis.

Ik zocht zeker in de jaren 1986, 7 jaar onderwater gestaan, zoals dat heet.

We waren gaan scheiden, dan hadden we er niet voor gekregen wat we ervoor betaald hadden.

Aan toe vanaf 1990 zijn die prijzen door de lucht ingeknald.

Even voor de luisteraars die denken van, wat is er aan de hand?

Ik denk een introductieweek.

Je had het door mijn lopen staan, dat heb je nu aangezet.

Dat is een introductieweek denk ik, heeft het mee te maken, dat zou kunnen dat die meisjes zoveel erbij maken.

Dat doen ze sowieso wel, want ook op mooie zomeravonden zitten ze ook in dat tuintje, het is nauwelijks een tuintje.

Maar dit is wel extreem wat we nu horen.

Ik weet niet wat het voor de luisteraar te horen is, maar we horen in ieder geval groezemoes en gelach en muziek.

Ja, en studenten, dat is zoals bekend een bijzonder sympathiek volk, maar ze hebben wel de neiging om ze als volledig aansociaal te gedragen.

En ook daarbij te maken, wat natuurlijk in een betrekkelijke rustige programma straat als deze natuurlijk wel irritant kan zijn.

Vooral de zomeravonden, dat zit ook wat ik al zei in dat rare tuintje.

En daar kun je, daar is het geluidsvolume, een recht even reden aan hoeveelheid witte wijn die ze naar binnen gewerkt hebben.

Dus dan te slotte moet hun buur gaan roepen dat het gelader afgelopen moet zijn.

Dan geloof dat het dan ook wel afgelopen is.

Ik hoor het wel, want ik zit daar natuurlijk boven, zover is het niet, ik heb altijd mijn raam open staan.

Maar ze zouden best iets attenter kunnen nadenken over het feit dat er verder heel gewone mensen met kinderen en sofort hier in de straat mogen.

Het is wel de charme natuurlijk als student om in de stad te zitten, niet bijvoorbeeld op de uithuis.

Ja, je begrijpt dat het een toplocatie is voor een student.

Tussen zit het precies tussen de uithouden of er binnen staat in.

Ja, je kunt het soorten van net groeienhuis.

Je bent in de uithouden of bij een 10 minuten en je bent in de binnenstad inminder met de fiets.

Dat is ideaal als student.

Ja, geweldig.

Het is natuurlijk ook een hele leuke buurt.

Het is een laar en groeiendje.

Maar de gemeente Utrecht heeft beleid dat ze wijken maken waar dus alle generaties samen wonen.

De studenten, ouderen, juppen.

Ja, op zichzelf.

Is dat ook in deze straat zo?

Want ja, ik ga nu iets zeggen wat ik zelf nog steeds vreemd vind om te zeggen.

Want wij zijn de ene oudste bewoners tegenwoordig van deze straat.

Dat hou je bij?

Ja, die wonen nog langer dan wij.

Wij wonen hier nu 45 jaar.

En dat was het moment dat ik dacht, het zijn alleen nog maar oudjes.

Waar moet dit heen?

Dat kleupelde barond hier.

En toen ineens ging dat eigenlijk in een vrij hoog tempo verdwenen die ouderen.

Misschien naar verpleeghuis of verzorgingshuis.

Of weet ik, of doodsringen dood.

En nu is het een hele hardige mix met het opgroeiende kinderen.

Ik vind wel grappig jouw kleinzoon die gaat nu een ritje maken.

Ik zie hem altijd zo kijken naar jou zo van.

Ik denk dat hij zich later opa herinnert van die zat altijd in de auto met die microfoon.

Wel grappig.

Hij herinnert dat zijn opa volgens mij vooral aan de auto's.

Zij wonen in Amsterdam en hebben geen auto.

En hij heeft dat meerdere voorstellen gedaan aan mijn echtergenoten.

Hij is toch graag die dan altijd beleefd hebben jullie genoeg geld.

En dat zegt mijn echtergenoten.

Ja, we hebben voldoende geld.

En dan zet hij.

Als jullie nou ook eens een auto nog erbij kochten, dan kunnen jullie die aan ons geven.

Dan heeft hij er ook een.

Het liefst zou hij dan deze hebben die ik nu heb.

Dat is wel een deftige auto.

En hij is enorm in de auto's, wat merkwaardig is.

Want bijvoorbeeld mijn kinderen hebben niks met de auto.

Maar jij wel.

Ik wel.

Maar mijn theorie is dat je iets met auto's hebt als je er zonder auto opgroeit.

Ja, ik ben natuurlijk zonder auto opgegroeid mijn moeder kreeg.

Een duifgrijs dofientje.

Nou, dat is al 59, 60 zijn geweest.

Want toen moest je ook nog een rijbewijs halen enzo.

Dat heeft ze gehaald op zichzelf.

Een onbeschrijvelijk godswonder.

En tegelijkertijd een levensgevaarlijke chauffeur op de weg.

Want mijn moeder niet iets verschrikkelijks is overkomen achter het stuur.

Dat vind ik al steeds zo'n wonder werkelijk.

Kijk, ze gaan steeds meer lawaai maken.

Dat lawaai genereert zichzelf eigenlijk.

Dat krijgt dus zo'n eigen momentum lawaai maken.

En ze zijn natuurlijk op een leeftijd dat je denkt dat lawaai maken dat dat fijn is.

Hoe meer lawaai, hoe beter.

Denk aan al die mensen, al die armen mensen die al voor in 25e gehoerschade oplopen.

Maar goed, daar had ik het eigenlijk helemaal niet over.

Ik had het over auto's.

Ik ben natuurlijk ook autoloos opgegroeid.

Ik vond auto's fantastisch.

Mijn grootste verlangen was een auto.

En ik weet nog dat ik een auto had gekocht.

En ik had dat met dat ding.

Ik had het in mijn tante, waar ik het wel gekocht had wonen.

Namens voortkreeg ik met de ding terug naar Utrecht.

Zoals een Ami-Acht, een Citroën.

Banaankleurige Ami-Acht.

Ik zat daar achter dat stuur.

Dan heb ik een vrij ruime eentachtige auto.

En ik zeilde daarover die aantwaal.

En ik ben zelf de zo gelukkig geweest als op dat moment.

Het was een gewaarige auto.

Dat viel van alles paan te merken.

Maar ik was er echt doorgelukkig mee.

Heb jij de ontwikkelingen rondom Henry Bontenbal gevocht?

Ja, Bontenbal is nu de leider van het CDA.

En ik moet zeggen, ik ben uit hem niet.

Ik vind het een moedige figuur, lijkt het mij.

En bovendien heeft hij natuurkundige studeerd.

Dat werkt bij mij altijd al een zeker vertrouwen.

Heb je gymnasie hem gedaan?

Ja, dan denk je van nou, Niveau heeft hij zijn vijf alle vijf op een rij.

Hij werd beschreven als rustig en deskundig.

En hoe je die beter?

Nou ja, dat is kennelijk.

Je bent wel verbaasd dat ze zo talentvolle figuur daar nog in de fractie hadden zitten.

Waar hij ook pas sinds 21 in zat, begreep ik.

Ja, en weet je, dat is nog wel opvallend.

Hij mocht er in komen, want hij is niet met voorkeurstemmen gekozen.

Dat omsicht hun ziek was.

Toen mocht hij als vervangertijdje...

O, je leidste vervanger van omsicht?

Ja, een beetje ook nog.

Nog grotere geestelijk lodenlast voor Bontenbal.

Maar het leek mij weer een prima figuur.

Hij komt uit een bevindelijk gereformeerd gezin.

Wat is dat eigenlijk, bevindelijk gereformeerd?

Ja, dat moet je mij niet precies vragen.

Ook bij die gereformeerde heb je weer heel verschillende stromingen.

Ik zou me zeggen, alleen al bij de predestinatie heb je...

... al van verschillende mogelijkheden.

Dus wat daar bevindelijk...

... ik interpreteer als streng gereformeerd.

Maar of het zo is, weet ik niet zeker.

Nee, het is 40 jaar, dus ook erg jong.

Relatief heel jong, ja.

En ja, het is natuurlijk ook wel als je het even omdraait.

Wat heeft hij te verliezen?

Niks.

Ik bedoel, in de peilingen staan ze tussen de 4 en de 8.

Dus als hij de 6 maakt, dan is iedereen al heel tevreden voorlopig.

Dat zou ik nog slechter kunnen gaan, natuurlijk.

Het kan ook zijn, het is een keerpunt nu.

We zakken helemaal bergappart.

Dat weet ik niet.

Dat zal toch nog wel ergens naar de kern zijn.

Ja, kijk, het CDA heeft natuurlijk toch heel suff...

... gemanoveerd in de afgelopen jaren.

Hij heeft een beetje eigen schulddikke beeld, toch?

Weer zo'n klassieke vergrijzing met zo'n lijsttrekkersverkiezing.

Stomme kun je het niet doen, hè?

Ja.

Ruzie in de tent, eindeloze opwinding, gelullende talkshow.

In de talkshow gaan ze bedoelen...

... met dat gevolg dat je alleen maar verwaardige naarigheid creëert.

Dat zou ik hebben gedaan.

En wie je er ook neerzet, ook Bonte Bouw of ook al is het iemand anders...

... te vragen ze natuurlijk, waar staat het CDA nog voor?

Wat zijn de idealen van het CDA?

Ja, dat zou ik je niet precies kunnen beschrijven...

... maar het CDA heeft natuurlijk een op zichzelf langdurig...

... en naar mij die deed toch wel betrekkelijk belangrijke rol gespeeld...

... in het centrum van de Nederlandse politiek.

Omdat de klassieke confessionele partijen...

... waren niet uitgesproken rechts en ze waren niet uitgesproken links.

Daar waren vaak vertegenwoordigdens de confessionele vakbeweging...

... aan de indicant en tegelijkertijd vertegenwoordigdens ook de confessionele werkgevers.

Dus ze waren in het midden en eigenlijk nu...

... ons politieke bedrijf zo enorm versplint dat is geraakt in de afgelopen jaren...

... omdat een deel van de kiezers...

... daar lag dat namelijk niet zeggen.

Dus wat beter naast zou moeten denken over de keuzes die ze maken bij de diverse verkiezingen...

... maar goed, het CDA was een solide partij in het midden.

En wat ons nu ontbreekt zijn solide, middenpartijen...

... wat uiteindelijk zal het land bestuurd moeten worden vanuit het midden.

Niet vanuit de linkerkant, daarvoor is het een veel te behouden land eigenlijk...

... en ook niet vanuit de rechterkant, want dat lijkt tot allerlei problemen...

... zoals we gemerkt hebben met 13 jaar VVD...

... die toch 13 jaar lang de dominante politieke partij geweest is.

Dus hoe gek dit ook klinkt, maar ik heb dat natuurlijk al vaker verwoord...

... ik mis natuurlijk de verzuiling, je mist de stabiliteit in de Nederlandse politiek...

... de simpele verantwoordelijkheid voor de dagelijkse gang van zaken.

Normaal waarde, bedoel je dat?

Nou, als je dat zoveel noemt...

... dan zijn het niet mijn normen en waarden...

... naar mijn idee kun je...

... zijn het ook hele fatsoenlijke, niet christelijke normen en waarden...

... maar wat ons ontbreekt in de Nederland is toch stabiliteit.

Kijk nou eens wat een trammerland waar we nu middenin zitten.

Het zonnetje schijnt nog wel, dat wel, maar...

... ja, het is wel een probleem.

Dus ja, ik mis, het is verschrikkelijk, ik had nooit gedacht dat ik het ooit zou zeggen...

... ik mis de verzuiling.

En daarvan, in zekere zin, mis ik mijn padruimen bemeten.

Ik heb liever een wat ruimer bemeten...

... de CDA dan nog meer van die partijtjes aan de rechterkant...

... waar we niks aan hebben, al die aandachttrekkers die het waren...

... op de rechte vleurel.

Maar van ik hoop dat het deel opgeruimd kan worden bij de komende verkiezingen.

CDA stond natuurlijk wel tijd voor gemeenschapzin, hè?

Ook dat, het was nogmaals een centrumpartij, heb je nodig.

En of die nou christelijk geïnspiratie, daar kun je een hele...

... discussie over opzetten, en natuurlijk in hoeverre...

... ik vind het sowieso vrij stomzinnig om, laten we zeggen...

... dat wat Christus zegt in een nieuwe testament...

... om dat te koppelen aan een Nederlandse politieke beweging...

... aan het begin van de 21e eeuw.

Maar alleen, dat was toen helemaal de gewoonte...

... en die partijen hadden een confessionele achtergrond...

... dat had ook weer allerlei sociaal, economische achtergronden.

Maar goed, als het nu helemaal zo is, moet je daar niet teveel van aantrekken...

... omdat natuurlijk de boodschap van Jezus in het nieuwe testament...

... dat spoor natuurlijk op geen enkele manier...

... niet maar met de klassieke, normale CDA-machtspolitiek...

... in het centrum van het Nederlandse politieke bedrijf.

Een positieze grote deel zijn kwijt geraakt.

Daar moet ze natuurlijk wel weer naar zoeken, lijkt mij, hè?

Dat ze een nieuw verhaal vertellen.

Ja, misschien kunnen ze zichzelf gewoon afviseren...

... als verantwoordelijk in het midden.

Dat lijkt mij eigenlijk gezegd.

Hebben ze ook niet ooit eens een campagne gevoerd...

... voor het radicalen midden of zo?

Meen ik me vragen te herinneren.

Dat zou goed kunnen.

Kijk, de electoraal gezien is er wel potentie...

... want het Sociaal- en Cultureel Planbureau heeft recent...

... nog uitgebracht dat Nederlanders zeggen van...

... ja, we moeten meer samen doen, want het is belangrijk om...

Ja, dat vinden we allemaal.

Even volschraven, allemaal ruzie maken met elkaar.

Dat is het eigenaarige.

Nou, laten we nog even terug naar de Cultureel Planbureau.

Ja, het Cultureel Planbureau.

Dat constateert eigenlijk elke keer weer dat ongeveer 75 procent...

... zeg maar 3 kwart van de Nederlander.

Ik ben er tevreden en vind het allemaal prima.

Maar er is een kwart wat, laten we zeggen, systematisch...

... reuring veroorzaakt.

Al is dat wel misschien te positief gesteld.

Een nieuwe opwinding veroorzaakt door boosigheid...

... en scheldpartijen en alles moet anders.

En alles kan anders.

En elke keer hebben ze weer een nieuwe aansprekende...

... charismatische leider die alles anders gaat maken.

En het probleem is dat aan die 3 kwart van de betrekkelijk tevreden...

... Nederlanders, dat gaat maar naar kijken naar de cijfers.

Daar wordt eigenlijk nauwelijks aan dat dan besteedt.

En aan die lawaaiige factie, die eigenlijk met alles...

... over alles om te vreden is...

... en altijd boos is onder alle denkbare omstandigheden...

... krijgt alle aandacht.

Het is het klassieke familie verhaal...

... van een familie die hebben 3 kinderen, 2 van die kinderen...

... en een paar andere kinderen die gaan altijd op de bed...

... en spreken met 2 woorden...

... en eten een bordje leeg.

Maar er is er één bij een rebel.

Hij deugt nooit.

Hij heeft nooit zin in eten.

Hij heeft liever een zakje patat wat hij op de hoek heeft gehaald.

Hij raakt al vrij vroeg aan de duurks.

Hij maakt altijd lawaai.

Hij vindt je echt dat hij recht heeft op dit...

... en hij heeft recht op dat.

En je begrijpt wie krijgt alle aandacht van het gezin.

Wie is het lievelingetje van zijn moeder?

Dat is de gebel.

That's the way it is.

Nee, dat zou ik natuurlijk niet moeten zeggen.

Zo is het meestal.

En dat is ook een beetje de Nederlandse politiek.

Wie zien we aan de talk?

Niet waar de alleropgewonde boze type is.

Vaak is alles best reden voor bozigheid.

Maar die is er op zichzelf weer gekoppeld dan specifiek.

Dat nou Groningen is.

Hoe al die dingen die weer opnieuw op te noemen...

... die naar vader afgelopen kabinet in het honderd hebben gestuurd.

Want dat hebben ze gedaan.

Het is natuurlijk vrij beschamend...

... dat de overheid zelf een reeks van de huidige problemen heeft veroorzaakt.

Hoe besteed je aandacht aan...

... tevreden Nederlanders, gewone Nederlanders...

... die niet voortdurend boos zijn?

De Twintige Meenschap, hoe groot bleek die te zijn?

Relatief klein.

Maar de kranten schrijven wel stukjes...

... en dan doen ze nog vier van die Twitterberichten onder.

Ik zwijgt overal de bedreiging en zo.

Zijn er burgemeesters in Nederland die niet bedreigd zijn?

Je begrijpt toch wel dat dat een betrekkelijk kleine groep...

... is die bedrijgers.

Het is niet zo dat dat 80% van een Nederlands regelmatig tegen de vrouw zegt...

... weet je wat ik ga doen?

Ik ga die klote burgemeester, daar haak ik nu...

... die ga ik een pistool sturen met een koel.

Nou, nee natuurlijk.

Dat zijn kleine groepen.

Maar ja, het zijn wel de mensen die de aandacht trekken...

... en die de sfeer verpesten.

Polarisatie begint altijd met dit soort van lieden.

Want de ontevredenheid, het schelden, de agressie...

... wekt ook aan de andere kant weer nieuws...

... schelden en agressie enzovoort op.

Dus je moet daar enorm mee uitkijken.

Ze krijgen wel alle aandacht, sinds pimpvertuin niet waar.

Dat komt ook omdat de media en zij zich van pimpvertuin een aap geschrokken.

Want ze dachten, oh jee, we hebben de straat zoals dat heet geloof ik.

We hebben de straat verwaarloosd.

We hebben niet gezien wat de modale Nederlander denkt.

De modale Nederlander is eigenlijk vrij tevreden.

Terecht om een goed draaien in de economie.

Daar is niks meer mee.

Maar er is een betrekkelijk grote groep die altijd ontevreden is.

Kijk op Twitter.

Ze hebben de naam aangepast.

Heb je het meegekregen?

Het is ik.

Dat is zwaar.

Ik ben je rare naam, ik stof.

Je denkt aan kerstmis in het Engels.

Ik weet niet precies wat de bedoeling ervan is.

En die bonte bal komt natuurlijk in dit politieke landschap terecht.

En hoe ver kan hij nou het verschil maken ten opzichte van zijn voorgangers bij die partij?

Geen idee.

Ik heb altijd gezegd dat ik hoekstra...

de hoogste, ongelukkig en vreemde keuze vond om het CDA te leiden.

Ik heb altijd gezet.

Is er nou niet ergens een beetje een solide varkensboer te vinden...

die ook een behoorlijk opleiding heeft genoten...

die behoorlijk uit zijn woorden komt.

Maar tegelijkertijd, dit waar met twee van die fijne lazen in een botter staat...

die hadden ze moeten zoeken.

Wie neemt nou hoekstra?

Voorzitter van de Senaat in Leiden.

Van minervijbel.

Laatste persoon op aarde die geschikt is om het CDA uit de moeilijkheden te helpen.

Maar kan bonte bal dat wel?

Nou, dat is de vraag.

Dat is een natu-kundige.

Hij komt uit Rotterdam Zuid.

Heeft hij zijn hele leven gewond.

Ja, dat is de kok een beetje typisch.

Het zou beter zijn geweest als hij in Barneveld was.

Als hij groot was geworden.

Een beetje een dorpsachtergrond.

Dat is ik.

Wageningen.

Een beetje dorpsachtergrond.

Kom je ook nooit meer vanaf?

Ik moet me niet af laten leiden door passanten.

Opa en oma is dit.

Je hebt een klein kind op bezoek, zo te zien.

Dat is ook leuk.

Maar ga ik dan als een landsbreker voor opa's en oma's?

Ik heb het al eens eerder gedaan, volgens mij.

Als je echt een leuke opa's en oma's hebt, dan heb je zo ontzettend veel aan.

Dat is gewoon een enorm extra in je leven.

Ik heb van mijn grootouders daar heb ik enorm veel plezier van gehad.

Mijn oma, zeker mijn oma van moederskant, was echt een top oma, kan je anders zeggen.

En wanneer ben je dan een top oma?

Heb je dan ook slechte opa's en oma's?

Top oma's zijn oma's die de indruk geven dat ze je ongelooflijk aardig vinden.

En als je mijn moeder daar nou niet zo verschrikkelijk goed in was,

was het wel fijn dat haar moeder daar wel verschrikkelijk goed in was.

Of zij dat ook aan haar eigen kinder, want je weet dat opa's en oma's

natuurlijk een andere relatie hebben met hun klein kinder dan met hun kinderen.

Je kijkt toch anders tegen je eigen kinder aan dan tegen je klein kinder.

Wat is het verschil dan?

Nou dat je je eigen kinder, dat vind je allemaal vrij normaal,

die kun je over zó ook wel vertederen.

Ik was zelf heel enorm tevreden met mijn eigen kinder, laat ik dat zeggen.

Hele, hele, braver aardige kinderen die relatief nauwelijks problemen hebben voor de zaak.

Maar bij je klein kinder is toch een extra factor,

een soort vertedering die nog iets diepersteekt.

En natuurlijk het feit dat je fijn zo'n dag met ze door kunt brengen,

dat je dan ook weet wat in verband met je leeftijd

en je algele constituentie wel van belang is,

dat ze de slot opgehaald zullen worden.

En met bontenbal, daar hadden we het over.

De naam heeft hij niet mee zeggen veel mensen.

Bontenbal, dan kunnen natuurlijk allemaal flauwe dingen op bedenken.

Ja goed, dan kunnen de kabeltjes meer aan de slag met bontenbal,

maar dan zit ik nou verder niet zo mee.

Ja, het is ook een beetje kinderachtig toch,

om daar nou veel werk van te gaan maken.

Het is geen varkensboer, het is niet iemand die achterbal van het CDA...

Nee, het is niet mijn ideale kandidaat om het CDA te redden.

Maar hij werd beschreven als rustig, deskundig en een goede debate.

Dus ik dacht van ja, zo gek is dat niet.

Maar ik denk dat Hoekstra's hele uitstraling niet goed was.

Ik heb die bontenbal nooit op tv.

Ik ben natuurlijk een waardeloze tv kijken.

Dus ik heb bontenbal nooit aan het werk gaan zien.

Hij heeft bij steden ingewerkt en in 2018 stond hij nog in de duurzame honderd van trouw op plek 94.

Dat laat ook een beetje zien waar hij voor staat.

Aan het einde van zijn studie raakte hij namelijk geïnteresseerd...

in het stoppen van de klimaatverandering.

Ja, wat dat betreft is natuurlijk wel een vrij opmerkelijke zaak...

dat Jette nu, de voorman van D66 is geworden...

dat deze bontenbal ook toch een man is van een andere generatie...

met andere politieke preoccupaties...

die mij eerlijk gezegd heel passend lijken in dit tijdsgevricht.

Dan heb je ook nog natuurlijk Frans Timmermans...

die zich feiten in Europa ook voor een groep behamer heeft ingespannen.

Dus je ziet toch dat daar op dat punt ook...

ten aanzien van de politieke leiding dingen ingrijpend aan het veranderen zijn.

Hij is voor bio-massa en kernenergie sluit hij ook kruipsel niet uit.

Ja, hij was ook wel een pleitbezorger van kernenergie...

of dat de beste richting is, weet ik niet...

maar kernenergie is wel iets wat de moeite waard is om goed te onderzoeken...

en in ieder geval op de rilse zetten...

omdat het natuurlijk altijd langer termijnprojecten zijn.

Want als je het nu gaat bouwen, ben je...

hoeveel dit al jaren verder...

Ja, ik weet niet of het al 15 jaar duurt is zo...

maar ik moet even afverzien van de milieuverheuning...

en dat soort dingen in Nederland.

En waar hij ook wel voorstander van is...

is dat hij pleit voor overheidsinvesteringen in de infrastructuur voor waterstof.

De waterstof economie.

Ja, hier in de buurt is het hele gasnet vernieuwd.

Dat vond ik al eigenaardig omdat we van het gas af moesten.

Dus ik raakte met die voorman van het project in gesprek...

en hij zei, ja, dat is het ziet daar maar enorm.

Solide en mooi, je zag het eruit, die pripijpenboel.

Ik zei, ja, dat is eigenlijk voor de waterstof.

Toen heb ik wel gezegd, ja, de waterstof.

Bij mijn weten heeft de gemeente daar nooit enige uitspraken over gedaan.

En bij mijn weten is er nog geen nationaal gerichtbeleid...

en richting van waterstof gebruik.

Dus ik vond het wel een beetje typisch.

Helemaal afverzien voor het feit dat voor drie verschillende zaken...

dit boel hier drie keer open is geweest in de buurt.

Eerst voor de gasfezel...

en toen voor het gas waterstof...

en daarna voor de stadsverwarmen.

Dat zijn drie verschillende.

Ze zeggen dat is toch wel te coördinieren.

Dan hoeft het allemaal maar één keer open.

Nee, dat kan niet.

Dat is uitgesloten.

Namelijk die drie verschillende dingen...

dat is een heel verschillend vergunningenbeleid.

De gemeente van de gasfezelkabel moet een supporter van de gasleidingen afblijven...

en omgekeerd.

Maar op zich als het je deskundigheid is, snap ik dat wel.

Jij bepleiderskeurt niet allemaal tegelijkertijd.

Ja, dat zou wel hebben gedacht.

Dat de gemeente van God is God.

We hebben geen lijstje en dan kunnen we dat niet een beetje boorlijk coördineren.

Dat is ook goedkoper uiteindelijk.

Je hoeft maar één keer de straat open te halen.

Ja, even afverzien van ons vuilnisverzamelpunt.

Ook zo'n geniaal politiek besluiten.

Hoe het mogelijk is dat je zo iets fantastisch bedenkt...

dat ding is te klein.

Dus na enkele dagen staat daar een enorme hoeveelheid vervelende zaken...

die er niet meer in kunnen.

En je begrijpt, ja, dat leidt tot rond zo in.

De katten zullen het fijn vinden.

Ja, de katten vinden het heerlijk.

En de kouden en iedereen.

Neem je je zakking mee terug als die vol is?

Ja, dat doe ik wel.

Maar ja, ik zit er natuurlijk op.

Het is 100 meter vandaan.

Maar dat het meteen al niet werkt, is toch wel vrij truerig eigenlijk.

Ik vind het niet prettig dat je je vuilnisverzamel hier voer deed, waarschijnlijk in de bak.

Nee, je zet hem hier bij de boom en dan werd hij opgehaald door een vuilnisverzamel.

Ja, kom maar, dit komt één keer vanwege.

Maar een van de raadselachtige reden heeft de gemeente besloten...

dat de mensen zichzelf hun vuilnis naar verzamelpunten moeten brengen.

Het is natuurlijk makkelijk op te halen.

Ja, mijn vrouw beschreeft dat er gister een manier voor een aanhangwagentje vond met rotzooi.

En die heeft hij allemaal in ons verzamelpunt gegooid.

Ja, dat krijgt geweld aan.

Ja, precies.

En er zijn waarschijnlijk ook verzamelpunten te zijn waarbij je een soort kaartje hebt.

Dus je kunt hem alleen openen.

Heb ik het gehad, maar dat hebben ze afgeschapt.

Ik had in het begin...

Ik had eerst zo'n kaartje, dan kon je maar alleen met het kaartje openen.

Dus voor bewoners was dat...

dan kreeg je dus dit soort toestanden niet.

Maar op een gegeven moment hebben we gezegd...

nee, dat gaat ervan af waarschijnlijk om het te bevorderen.

Ja, dus nu hebben wij meestal aan het eind van de week voordat dat ding is geleegd wordt.

Is het daar een onzagelijke zooi.

Dank u wel, gemeente, wat een magnifiek besluit is dit weer geweest.

Doordacht, ook voor de lange termijn, is hier gedacht...

structureel, indrukwekkend, indrukwekkend beleid.

Tuurlijk afgehamerd in de gemeenteraad.

Iedereen was het ermee eens.

Niemand heeft één kritische vraag gesteld.

Het is treurig.

Wel fijn dat je die stinkende zakken dan niet de hele week thuis hebt staan,

want je kunt ze meteen weggooien.

Ja, nu is de vraag.

Ik moet nu straks gaan kijken of ik die zak weer kan gooien,

omdat het kan zijn dat die al vol is.

Dan loop je toch even naar een puntje verder.

Nou, daar valt niet mee.

Ik weet niet waar het andere punt is.

Daar ben je al een paar honderd meter onder de pannen.

Maar je wandelt toch in het avond?

Dat wonderlijke idee.

Kijk, jij leidt ook aan deze kwaal.

Voor jou is dat helemaal geen probleem.

Maar voor jou is het ook niet.

Maar ja, ik word tachtig.

Je kunt ook wel met een zak wandelen, hè?

Nou, de zaarsstikke zware zakken.

Moet je hem niet zo vol doen.

Ja, dat is ook wat.

Nee, het is natuurlijk een idiotbeleid.

En wat bespaart het volgens mij niks,

behalve dat je er extra rommelen in je straat hebt.

En dat mensen daar terecht naar mijn idee tegen protesteren.

Net zo goed als niemand heeft nagedacht

over die godvergeten blikjesstaatsing geld.

Dat blijkt ook een enorme ram te hebben veroorzaakt.

Want?

Ja, dat mensen dus zwervers die breken die vellenbakken open

om die blikjes eruit te halen

en dan blijft er rotzooi op straat liggen.

Wat is het 5 cent per blikje volgens mij?

Nou, het is meer volgens mij.

Ik weet niet wat het is.

Ik heb geen geluid idee.

Wij geven ze altijd mee aan de Albert Heijnman.

Die neemt ze wel bij terug.

Nog een ander plan van Bontebal, wat wel opmerkelijk is.

Hij heeft gezegd van misschien moeten we wel

de hoge ovens van Tata Stiel, Deels of misschien wel helemaal kopen

zodat we in ieder geval ze kunnen verduurzamen.

Anders gaat het niet gebeuren.

Nou, ik weet niet waarom wij ze dan samen moeten kopen.

Als ze het verduurzamen?

Dwingt Tata tot verduurzamen.

En zegt tegen Tata, als je niet verduurzaamt.

Tata heeft natuurlijk al al veel beloven weinig geven.

Doe te gek om vreugd te leven, is eigenlijk het algemeen

de beleid van Tata altijd geweest.

En als je die dat niet doet, dan gaat het ten dicht.

Het is heel simpel.

Vergeet nooit dat het dan ergens anders gaan ze dan de boel vervuilen.

Maar ja, we kunnen die ijzer wel sterren, vind ik.

Bonte Bal heeft trouwens ook nog meegeschreven

aan toen die kabinetsformatie vast liep in 2021-2022.

Toen heeft hij meegeschreven

om een plant te maken voor het minderheidskabinet.

En dat heeft Gert-Jan Seegers toen nog in de trein laten liggen.

O, die?

Dat had ik al niet verrennen.

Dat was geestig natuurlijk.

Dat is een beetje ontsicht functieel.

Dat is kennelijk een beetje slorig met de papier.

Of ze zijn moe.

Of het is bewust gedaan.

Dat is ontsicht functieel.

Dat weet ik niet.

Dat moet je wel hebben.

Je moet de genialiteit van politie niet overschatten.

En nog een puntje over Bonte Bal.

Het is een afstammerling van Klaas Bonte Bal.

En die leefde van, ken je die?

Nee, Klaas Bonte Bal, die ken ik niet.

Hij leefde van 1575 tot 1623.

En hij was betrokken bij de samenzuering tegen Prins Maurits van Oranje.

En die Bonte Bal werd daar voor onthoofd.

Ach, jeetje, aan mijn arm, Bonte Bal voorvader.

Ik moet zeggen dat ik elke vorm van samenzuering tegen Prins Maurits...

...dat ik die toenjaar aanlendering moorde naar van van Olde Barneveld.

Wel, en over zijn knapper militaire.

Nee, op sommige punten deurde die Oranje is voor zijn meter.

En Nick Jan van Kestige, de CDA-senator die nu gestopt is...

...die heeft in de kwaliteitskrant nog een interview gegeven.

Ja, dat hij ze zorgen maakte.

En dit was er wel een beetje een keerpunt, begreep ik uit het verhaal.

Ja, dat mogen we even afwachten.

Ik zou zeggen als Bonte Bal pakken bij het Zeven Zetelshaal...

...dan kunnen ze tevreden zijn.

Kun je dan verder bouwen?

Dat weet ik niet.

Dat is ook heel sterk afhankelijk van hoe de BB-beweging gaat functioneren...

...gaan die heel slecht.

Daar kan dat weer af in de komende vier jaar.

Wat dit onmogelijk is, gaan natuurlijk ruzie maken.

Dan brengen priegraden volstrekt de halve rare bij.

Tot nu toe is dat uitgebleven, ook in de provincie.

Ja, daar was wel een van die rare Twitterberichten had verstuurd.

Dus we magden het af.

We willen zien hoe dat precies loopt.

En daarvan denk ik ook het overleven van het CDA, van afhankelijk.

Ja, want hij zei die van Kerstige...

Misschien moet je een tijdje de oppositie in, dat zou misschien hand zijn.

Dat werd voorgepleid deze week.

In Nederland is het zo dat de kiezers voortdurend afrekenen...

...met mensen die wel verantwoording nemen.

Kijk nu naar D66.

En ja, terwijl de partij waar eigenlijk mee afgerekenen zou moeten worden...

...de VVD daarvan blijft eigenlijk betrekkelijk buiten schot.

Kijk, wie er met de VVD samen gewerkt, die heeft daar ontzettend veel...

...elektraal en ervan blijft.

Over zijn geval van de Partij van Arbeid voorkomen terecht, wat mij betreft...

...maar dat is nou weer wat anders.

Ik wil ook nog iets zeggen in verband met al die berichten die je bij had.

Dat is de reactieberichten.

Er waren er meerdere bij met zo'n verhaal van...

Ja, hartstikke leuke podcast, maar dat had links gezwaam.

Dat vind ik niks. Die zuppen, die linkse zuppieterij.

Houd het toch overop.

Wanneer slaap, gezeven.

Ik maak daar ernstige bezwaren tegen.

Ik heb een uitgesproken politiek standpunt.

Dat kan ik heel goed argumenteren.

Als u met mij in discussie wilt door een reactie te sturen, dan vind ik dat prima.

Sterker nog, ik juichen toe.

Maar dan niet van dat twittergescheld van wat er zeven of van een klijtskoek.

Dan heeft u concreetenpunten, die heeft u behoorlijk...

...beargamenteerd en dat zet u op papier en dat stuurt u naar ons toe.

En dan beloof ik u dat ik op die concreetenpunten en op uw argumentatie...

...uitgebreid in zal gaan.

Maar dat slappergescheld, dat twittergescheld, daar ben ik niet van gediend.

Stuurt u dan in godsnaam geen bericht.

Dat vind ik prima.

Als u een politiek bericht stuurt, slaap links, gezeven.

Leg eens uit, wat is dat dan?

Slaap links, gezeven.

Want dat maakt u niet duidelijk, u kunt alleen maar schelden.

Dat is het hele probleem van Twitter en van een polarisierend land...

...dat we kennelijk alleen maar kunnen schelden.

En daar heb je niks aan, slaap links, gezeven.

Ja, wat is dat?

Vindt u?

U redeneert in feite puur vanuit emotie.

En daar hebben we niks aan.

Als u over politiek wil praten, moet u concreet worden...

...en dan moet u iets kunnen beargumenteren.

Kennelijk twittert u ook, want daar is dat allemaal volledig normaal...

...om mensen gewoon uit te schelden zonder enige vorm van argumentatie...

...verdachten maken zonder enige vorm van argumentatie.

Laat ik voor iedereen nog even duidelijk maken...

...wat mijn politieke standpunt eigenlijk is.

Ik ben een sociaal democrat.

En dat betekent, de term zegt het al, dat de kern van de zaak is de democratie.

En die democratie rustt uiteindelijk natuurlijk op een rechtsstaatelijk systeem.

Dat hebben we in Nederland, dat kun je wel eens bezwaren tegen maken...

...maar in principe werkt dat heel behoorlijk.

En dat rustt uiteindelijk op onze grondwet.

Die hebben korte puntsgewijzen doorgenomen.

Ik heb ook duidelijk gemaakt dat de overheid ze op een aantal punten...

...helemaal niet behoorlijk en passend aan die grondwet houdt.

Maar dat is de kern van de zaak.

Dat is dus het rechtsstaatelijke systeem van een functionerende democratie.

Nederland is nog steeds een redelijk functionerende democratie.

Maar een democratie zonder een sociaal gezicht is geen democratie.

Ik durf u wel te beweren en dan ben ik benieuwd naar uw behoorlijk beargumenteerde reacties...

...dat de Amerikaanse democratie in alle opzichten absoluut geen democratie is...

...omdat het een diep asociaal en racistisch land is.

Dus je moet wel zorgen dat je land sociaal op een verantwoorde wijze is georganiseerd.

Dat er geen objectenarmoe is.

Dat er niet allerlei minderheidsgroepen systematisch gediscrimineerd worden.

Dat gebeurt soms wel, ook in Nederland, maar daar moet tegenwoordig opgetreden.

De grote problemen in de Nederlandse samenleving zijn deels het gevolg van het feit...

...dat we de verzorgingstaat geprobeerd hebben te bezuinigen en beter te doen functioneren...

...en dat al deze poging en feiten erop neer zijn gekomen...

...dat die verzorgingstaat minder vertrouwen wekt bij de Nederlandse burgers.

Dus het zal ook zijn aan een nieuwe regering om daar veel beter op te letten.

En ik heb mijn twijfels over een eventuele nieuwe regering dat ook dat werkelijk gaat doen.

Nou, nu weten we dus ongeveer wat sociaal democratie is.

Ik ben geen socialist.

Ik ben geen voorstander van de collectivisering van het productieapparaat.

Nee, zegt dat dan ook niet voortdurend.

Zorg eens dat u weet waar u het over heeft.

Ik ben ook geen communist.

Ik ben ook geen linkse activist.

Ik ben ook geen Stalinist en geen Maoist enzovoort enzovoort.

Al die flauwe scheldpartijen, die irriteren mij wel, maar raken met de slotte niet...

...omdat de meeste van de schelders absoluut niet weten waar ze het over hebben.

En dat is wel één groot probleem in de discussie in de Nederlandse politiek...

...dat mensen absoluut niet weten waar ze het over hebben.

Of het nu gaat over de sociaal democratische inrichting van Nederland...

...of over de Europese Unie.

Het is altijd weer een signaal van diepe onkunde.

U moet niet schelden, u moet argumenteren.

U moet uitleggen waarom u denkt dat ik geen gelijk heb.

Of andere linkse schelders geen gelijk hebben.

En u misschien ook eens afvraagt hoe het met de rechtse schelders zit.

Ja, schelders die...

Ik wil dat best maar argumenteren.

Ik heb u wel meerdere malen uitgelegd...

...dat ik bereikt ben om een verantwoordprogramma voor rechts op te stellen.

Wat niet aan elkaar hangt aan van alle rare emoties en opwinding...

...en samenzwieringstheorieën en gaan zo maar door.

Maar dus nogmaals gaan we niet weer zeggen...

...het is een echte socialist.

En dan is er nog een laatste punt.

Ja, het is een geharlas te p van de aark.

U let niet op, u luistert niet goed, u leest nooit wat.

Ik heb sinds 2012 landelijk niet meer op de partij van arbeid gestemd.

Dat is kennelijk niet doorgedrong.

Het is allemaal drijft het op emotie en gebrek aan informatie.

Dus als u dit soort van dingen wil sturen aan ons...

...dan is het dus niet dat linkse gezever kan er wel uit en zo.

Nee, als u ons een bericht wil sturen over de politiek...

...dan wil ik graag concreten, zaken aankaarten...

...en die moeten behoorlijk beargumenteerd zijn.

Dan mag u mij sturen wat u wil.

En ik zal u laten zien dat ik bijna altijd gelijk heb en u niet.

Maar ben je wel links?

Ja, ik ben wel links, maar ik sta iets links van het centrum, denk ik.

Ik ben wel een typische centrumverhuur.

Ja, erg links ben ik niet, ook nooit geweest.

Ik heb ook volgens mij wel eens uitgelegd dat ik natuurlijk...

...ik kom uit een uitsgesproken VVD-familie over.

Mijn familie stemde oud, zoals dat heet nu.

Ik ben een jaren 60 lid van de Partij van de Arbeid geworden.

Daar heb ik soms met twijfel in het hart opgestemd.

Maar de Partij van de Arbeid was een gewone verantwoordelijke regeringspartij.

Ook weer niet nog weer een brief schrijven...

...dat de PvdA Nederland naar de kloten heeft geholpen...

...of met die immigranten is begonnen.

Nee, dat hebben we ook al uitgelegd dat dat allemaal niet zo is.

Maar misschien, want die vraag krijgen we best wel vaak binnen.

Dan gaan we snel aan voorbij.

Waar staat links voor? Wat betekent links?

Wat is nou rechts? Wat betekent midden?

Nou, dat hangt er vanaf. Dat zal concreet benoemd moeten worden.

Ik zou me zeggen, als iemand zegt, ik vind dat de productiemiddelige...

...collectivisie moet worden.

Dat is een uitgesproken linksstampend, waar ik bijvoorbeeld geen voorstander van ben.

Maar hoezo is dat links?

Tegelijkertijd ben ik niet voor de privatisering van openbare nutzbedrijven.

Dat heeft alleen maar naarigrijd voor oorzaak, tot opheden.

Het is er niet beter van geworden.

Dus ik zou zeggen, renationaliseer dat in principe.

Ja, het is een klassiek linksstampend.

Dat de productiemiddelen niet waar, dat die collectief moeten worden beheerd.

Dat is gebeurd in Engeland, bijvoorbeeld na 1945.

Dat is een groot deel van de en van zeker de omvangrijke zware industrie...

...is renationaliseerd en dat experiment heeft geen positieve gevolgen gehad.

Dat is weer renationaliseerd.

Dus ja, het is links dat er sterk gedacht wordt vanuit de collectieve sector.

Maar waarom noemen we dat links?

Dat is voorkomen willekeur.

Hebben we het er niet bij de Franse revolutie over gehad?

Ja, dat het daar vandaan komt.

Ja, dat de progressiven...

Die zaten links?

Die zaten links.

En de conservatieve zaten rechts van de voorzitter.

En ja, dat sinds die tijd, omdat de Franse revolutie in allerlei opzichten...

...en natuurlijk qua termen het moderne politieke theater heeft bepaald.

Ze hebben nu altijd over links en rechts.

Over in de Kamer kan dat helemaal niet.

In verband met die versnippering...

...dan zitten ze meer of meer losjes verdeeld over de Kamersetels.

Wilde zit wel helemaal rechts?

Ja, wilde zit wel helemaal rechts, ja.

Wat zijn de echte rechtsstandpunten?

Wat kenmerkt dat?

Rechtsstandpunten zegt dat mensen die dan behoerd aan toe zijn...

...dat ze zichzelf de dank hebben...

...en dat het niet aan de gemeenschap is om die luid te gaan helpen...

...die moet er maar verrekken waar ze...

...omdat ze een weinbaar ja, ze hebben het niet gedaan wat ze moesten doen.

Het is allemaal hun eigen schuld.

Als mensen schatrijk zijn, dan is dat hun grote verdiensten...

...en de belastingen moeten natuurlijk zo laag mogelijk zijn...

...omdat belasting in feite een vorm van diefstal door de gemeenschap is.

Dat is niet zo, maar dat is het standpunt.

Ik wil wel eens uitleggen waarom dat niet zo is...

...maar dat vraagt dan een barementeerd standpunt.

En midden, wat kenmerkt mensen die in het midden zitten?

De mensen in het midden worden gekemmen door het feit...

...dat ze weinig voelen voor radicaal links aanpak van problemen...

...en even minder iets voelen voor radicaal rechts aanpak van problemen...

...en wel begrijpen dat je uiteindelijk naar een consensus moet streven.

Dat is om naar consensus te komen, zul je moeten argumenteren.

Het is ook niet zo dat je altijd over alles consensus kan bestaan.

Dat zou ook voor de democratie niet goed zijn.

De democratie heeft wel wat discussie nodig...

...omdat je wil weten hoe mensen denken over bepaalde maatschappelijke verhaalstukken.

Maar linksgezeven, u hoeft dat niet te sturen die rommel.

Luister dat niet als u het linksgezeven vindt.

Dat zijn volgens mij, ik weet het niet.

Ik luister zelf helemaal niet naar podcast.

Maar er zijn vast wel rechtse podcast waar u hart kunt ophalen.

Maar het meerendeel van de Nederlanders, tenminste volgens mij heeft...

...dat is dan een keer onderzocht, is toch rechtser?

We zijn een rechtserland.

We zijn rechtser dan bedenken, laat het zo zeggen.

Maar verschrikkelijk rechtsland zijn we ook niet.

Ik denk dat ik denemarker rechtser vind dan Nederland bijvoorbeeld.

Het zou wel kunnen dat we in het loop van het...

...we zijn al discussierend over de politiek...

...naar mijn idee in de afgelopen 20 jaar niet op vooruit gegaan.

Dat is namelijk het sociale sector van de samenleving.

We worstelen met allerlei problemen...

...waar alle westerse landen mee worstelen.

Nou, gebrek aan personeel.

Maar goed, ik heb al gezegd dat het alleen op te lossen...

...door emigratie of door meer kinderen.

Ja, als je tegen emigratie bent, dan moet je wel zorgen...

...dat u wat meer kinderen maakt.

En over dat linksgezeven, dat heeft het natuurlijk mee te maken...

...dat jij ook natuurlijk linksgevreend bent, jaren?

Ja, zeker. En daar houdt dat natuurlijk.

Maar dat is dan juist wat ik bestrijd.

Je mag best zeggen, die verrossen.

Die verrossen. Ja, achterlijke linkse standpunt.

Oké, achterlijk, dan mag u nog wel best zeggen.

En dan wil ik graag concreet weten...

...welke standpunten door u als achterlijk worden beschouwd...

...en hoe u dat argumenteert dat ze achterlijk zijn.

Terwijl ze eigenlijk meestal voorkomen redelijk zijn.

Dat wil ik graag van u horen.

Maar linksgezever, die hele scheldcultuur die in Nederland ontstaan is...

...dan hebben we echt helemaal niks aan.

In dat skade, Rob Jetten heeft daar ook mee te maken...

...maar dan misschien net op een wat andere manier...

...die wordt namelijk altijd klimaat cardinaal genoemd...

...en de klimaatdrammer. Is dat een beetje hetzelfde?

Ja, dat is ook schelden.

Leg eens uit, wat zijn er zijn standpunten?

Daar horen we niks over.

En daar wil ik graag weten waarom je daar dan tegen bent.

Je kunt moeilijk tegen beleid zijn.

Je kunt twisten over wat het juiste beleid is...

...om de energietransitie door te voeren...

...die weer gerelateerd is aan de klimaatverandering.

En daar kun je over debateren.

Je kunt zeggen naar hoe kernreactoren...

...dat is een mogelijkheid.

Er zijn ook mensen die zeggen dat het niet verstandig is.

Dat zijn hele grote projecten.

Het is handiger om, laten we zeggen, zoals met die zonnepanelen.

Want hier kun je heel makkelijk kleine dingen aan toevoegen.

Want als je een beplant bent in kernreacten te bouwen...

...bij je meteen kost een ding een paar miljard...

...bij je kwijt over een hele lange periode.

Dus het is een weinig flexibel aanpak.

Maar het zou kunnen zijn dat je technologisch betrekkelijk...

...kleine en efficiënte kernreactoren ontwikkelt.

En wie weet is dat een extra in die energietransitie.

Het zit hier natuurlijk in heel complexe processen.

Misschien moet je allerlei dingen hebben.

Namelijk zonnepanelen en windmolens...

...en misschien kleine, efficiënte kernenergiecentrales.

Dat zijn allerlei mogelijkheden.

En je kunt het zelf zeggen, omdat dat...

...die namelijk natuurlijk alles wat direct gerelateerd in z'n zonnepind...

...dat is niet altijd even betrouwbaar.

Dus je hebt een backup-systeem in principe nodig.

En je zou kunnen zeggen, laten we daar bijvoorbeeld...

...gasturbines voor gebruiken, want dat is alleen als backup.

En we zullen een omvangrijke batterij-apparaat moeten opbouwen.

Ook, dat is zo klaar als een kleuntje.

Dat gebeurt ook bij mijn weten.

En dat gebeurt veel meer dan je denkt.

Alleen volgen we dat niet.

Maar ja, want je weet dat natuurlijk in de talk shows...

...is het allerbelangrijkste vraagstuk is...

...wat is de kleursokken van Frans Timmermans.

Nou, dat durft voor een meter die sokken van die Timmermans.

Dat heeft die sokken ook volgens mij gewoon gestolen.

Los van dat klimaatcardinaal gescheld...

...heeft Jette ook te maken met berichten over z'n homoseksualiteit.

Ja, dat is betrouwbaar.

Tientallen per dag daarover krijgt hij binnen.

Ja, dat is die betrouwbaar.

Je ziet ook dat die emancipatie op dat punt...

...nog lang en lang niet voltooid is.

Dat is geldpartijen gewoon doorgaan.

Nou, hij is natuurlijk twittig.

Ook, er zijn ook heel normale mensen op Twitter...

...maar het is daar al op zitten van een miserable medium natuurlijk.

Omdat het ja, in herent aan de aard van het medium...

...is dat er verdurend gescholder wordt...

...zonder dat er veel bar gementeerd wordt.

Is Jette de juiste man voor D66?

Ik vind dat hij prima gedaan heeft als minister.

Ik zou niet weten wat er mis is met hem.

Hij is keurig aan de kant gegaan voor Kaag...

...toen de opvolging er de vorige keer aan de orde was.

Nou, Kaag, die ook op zichzelf tragisch niet waar.

Dat Kaag vertrekt het Nederland.

Dat kan ik, heb ik alle beheers van de wereld voor.

Zo vertrekt dat de politiek gaat weg in Nederland ook?

Ik vermoed van wel.

Ja, ze heeft een carrière opgebouwd in internationale politiek...

...en ik neem aan dat ze ook gaan zien...

...haar optreden daar wel weer terug kan naar die sector.

Ik weet niet hoe oud ze is overigens, dus dat is een beetje een kwestie.

Maar trurig is het wel natuurlijk.

De bedrijf hengen, de vakkelman, zo gek als een deur...

...maar zorgt dan dat die man niet los rondloopt.

Jij zegt ook dat die verduren nog overal signeleert werd...

...of dat dan met of zonder vakkel is.

Dat weet ik niet precies, maar...

In eenzame gek kan ook al een hoop narreggijten aanrichten.

32.000 leden heeft D66...

...maar 1 derde heeft die stem uitgebracht op Jetten.

Dat is al wel...

Dat is heel normaal met dit soort van...

...ja, natuurlijk, joh.

Ik ben vanavond ook verduurd in stemmingen.

Maar je gaat toch massaal achter je lijden staan...

...dan stem je toch allemaal even?

Zo werkt dat niet.

70 procent heeft niet van zich laten horen?

Ja, van die mensen heeft gehaald zijn...

...van ik wil wel even stemmen, maar ja...

...en even vergeten.

Ik had de druk, was met vakantie...

...gaan ze me doen.

Ik vond het 30 procent heel behoorlijker als Poem.

Dat geeft er niet van een real beeld.

Jetten heeft gewerkt bij ProRail.

Hij zat ook in de gemeenteraad van Nijmegen...

...en hij was betrokken bij het uit de grondwetschappen...

...van het door de koning benoemen van bijvoorbeeld...

...de commissaris van de Koning en de burgemeester.

Ja, dat is niet meer dan normaal, zou ik zeggen.

Nou, de Koning had het toch al niet...

...die benoemde op voordracht van...

...maar ja, dat is nu ook een probleem met het feit...

...dat hadden de buren...

...muur op de fiets.

Over de kwestie of we de formatie...

...die hebben we natuurlijk aan de Kamer gegeven...

...en daar hebben we nu tot op hele...

...niet zulke erg gunstige ervaringen mee gehad.

Wie weet moet je dat gewoon weer...

...aan de vorst toekennen.

Ja, die wordt natuurlijk gewoon achter de schermen geadviseerd.

Dat bereip je ook wel, maar het is duidelijk dat de Kamer...

...is de klassieke fout...

...om de handel niet aan publiek.

Dat is niet verstandig.

Had iedereen op zijn streepen staan.

Iedereen kies voor zijn meest radicale standpunt.

Je gaat al heel graag praten over winnaars en verliezers...

...om de handel en doe je achter gesloten deuren.

Ze zeggen wel dat Jette ook broerlijk wat weerstand...

...bij mensen oproept, omdat hij het slimste jongetje van de klas...

...zó komt hij over.

Wat is het tegen het slimste jongetje van de klas?

Vinden mensen irritant schermen?

Ja, daar heb ik ook een hoop palenderheid van beleefd.

Hij had natuurlijk nog een brilletje, hij heeft nu zijn ogen laten lezen.

Ja, mijn man met een bril is sowieso natuurlijk uitterstverdacht.

Hoe is het ook weer?

Vrouwen met een bril die maken nooit een kans.

Dat is een Engelse uitdrukking, hoor.

Ik ben al even vergeten wat de uitdrukking is...

...maar dat is een staande uitdrukking.

Vrouwen met een bril die kant zijn vergeten.

Jette werkt de indruk dat hij dat beter weet, zeggen mensen.

Ja, waarschijnlijk weet hij het ook beter.

En dat irriteert mensen mateloos.

Dat de meeste mensen de meeste dingen niet beter weten.

Waarom?

Hoe komt dat de mensen hoop dingen niet beter weten?

Het komt dat ze te luid zijn om zich behoorlijk te informeren.

Dat is eigenlijk een groot punt.

Dat zijn landen, dat zijn onderzoeken in alle democratische landen...

...over wat we kiezen, ze weten eigenlijk over de democratie...

...over het gevoer, de beleid, vores en tegens.

Het is eigenlijk zonder uitzondering.

De onkunde is schokkend, echt schokkend.

Het gekke is dat...

...dat je natuurlijk gaat nemen om te zeggen...

...naar dan moeten we dat afschaffen...

...dan moeten we alleen mensen die daar echt verstand van hebben...

...die laten we beslissen.

Dat heb je gezegd, ja.

Maar dat leidt tot vormen van verkaptedictatuur...

...waar ik weer geen voorstander van ben.

Maar dat de meeste mensen en feiten...

...politieke besluiten nemen vanuit de hondenbijk...

...vanuit alle rare sentimenten...

...dat alle onderzoeken wijzen in die richting.

Hij wordt ook wel vergelijkend nog met Alexander Pechtholt.

En namelijk met Kereltje Pechtholt.

Ja, Jan Blokker heeft dat verzonnen.

Die kolonist, ja.

Waar zocht dat op?

Ik weet niet, dat Pechtholt iets kordaats heeft...

...dat hij zich een beetje beweegt, zoals in Mussen zich bewegen.

Een beetje schokkerig zal ik maar zeggen.

Zo, denk ik hoor.

Ja, Blokker kun je het niet meer vragen.

Hij is tot zijn vader een verzameld geraakt.

Ja, dit zijn allemaal alles wat je je zegt over Jette.

Dat is natuurlijk gewoon...

...met je klein zielige kletspraat.

Ja, hij maakt een eigen wijze indruk zo wordt.

Ja, je weet natuurlijk...

...de goede ideeën die hij ongetwijfeld heeft, draait er ook een beeldvorming.

Natuurlijk is dat zo.

Net zoals bij Kaag.

Hij is natuurlijk ook verboorlijk aangepakt en heeft...

Ja, Kaag maakt een elitair indruk.

Wat mij altijd enorm bij mij heel sympathiek overkwam.

Ik vond dat wel lolig.

Ja, serieus gestudieerd in het buitenland, spreekt meerdere talen.

Ze ziet er ook een beetje deftig uit, ze praten een beetje deftig.

Ik vond dat geweldig.

Vooral omdat ik ook wel een beetje toch...

...mijn eigen kinderachtigheid vond het wel lolig...

...of wel aannig dat ze mensen tegen een beetje tegen haar haren in werkte.

Dus als luisterers nu zeggen, Maarten Verossum is een kaag vriend, dan mag dat...

...maar dan moeten ze dat wel beargumenteren.

Ja, dat moeten ze wel beargumenteren.

Ja, zeker.

Sterker nog, ik heb op D66 gestemd bij de vorige verkiezingen.

Dat heb ik in de tijd dacht ik omstandig uitgelegd waarom ik dat gedaan heb.

Links van het midden zitten zij, ja? Klopt dat?

Ja, ik ben ook links aan het midden, maar wel in het midden.

Die uiterste daar heb je politiek gesproken, uiteindelijk niets aan.

Ze zijn onvermijdelijk en enkelemaal leveren ze ook wel de energie...

...om iets opnieuw te bekijken of aan te pakken.

Maar in principe ja, het land moet vandaag tot dag op een verantwoordelijke...

...en verstandige manier bestuurd worden.

En hoe gek genoeg is het daar ook de afgelopen 20 jaar niet altijd van gekomen.

Shorts maar die...

Ach, kijk.

Oh, ze fietsen allemaal weg.

La Waim maken het wel.

Ze zijn net van die halsbandpakieten, he?

Ja.

Die lopen, ze zijn ook altijd bezig om...

...van die kwettergeluiden zijn het.

Maar goed, ze zijn jong, ze merken nog wel...

...dat het niet altijd meevalt in het leven.

Shorts maar vertrekt ook bij D66.

Beginnende eigenlijk wat die gaat doen, maar die houdt het ook voor gezien.

Ja, zonder dat die eigenlijk echt vreselijk kwetterleur gesteld was of kritisch...

...en hij zat er alle 11 jaar in ofzo.

Dus dan vind ik het wel echt zo.

En dus dat komt zelfs een 12 jaar volmaken dan.

Nou, dat vind ik redelijk.

Ik vind ook dat Kamerleden minimaal 12 jaar in de Kamer moeten zitten.

Doe we in de volgende aflevering doen we de aanval van rechts...

...met name van de rechtsmedia op Frans Timmermans.

Eigenlijk was ik vagelijk van plan om als nieuw onder iemand...

...had voorgesteld al in een van die vele...

...zendingen van reacties die je mij gestuurd hebt...

...Duitsland na de oorlog.

Ja, precies.

Dat leek me nou al lolig, thema.

Omdat je natuurlijk, nu we in Nederland weer dat hele gezijk hebben...

...over die zoon van Joe Biden...

...Hunter Biden, dat je echt god alle macht er nog aan toe.

De teletext hoeft toch niet te openen met de zoon van de president.

Dus die president nou in een beerput was gevallen alleen...

...maar dit is toch ook...

...laten de Amerikanen zich daar zelf druk over maken...

...maar hoeven wij ons toch niet druk over te maken.

Want wat was daar mee dan met die zoon?

Nou ja, die heeft nu een special prosecutor gekregen...

...omdat hij had een deal met het OM...

...maar die is niet...

...die is niet doorgegaan en hoe het ook zei...

...hij komt nu een special prosecutor die al zijn...

...zijn overtreding en wat hij al niet gedaan heeft...

...gaat onderzoeken maar nog maar als het interesseert.

Hij reed, gaan we er ook niet in verdiepen.

Het is allemaal onzin.

Ik heb ooit gezegd dat dat maximaal...

...maar het leek mij een prima vrouw voor onze voorsteen...

...of haar vader deugt je aan, nee, dat is toch flauwe keul.

Ik zit hier toch ook niet...

...omdat mijn vader wel of niet gedeugd heeft.

Nee, je moet mensen en ouders...

...en ouders hun kinderen niet kwalijk nemen.

Dus bonte bal wins afstand...

...waar waar die van afstand dat hij tegen...

...de bonte bal...

Of die in sprakte ging dat over de 17e eeuw...

...ik zou...

...dat verdient hij nou wel helemaal niet...

...dat die bonte bal daar aan opgeknopt wordt, nee.

Nee, nee, nee, nee.

Ik vind het gezijk over kinderen.

Ja, echt heel vervenend.

En zeker vind ik dat het teletexten niet mee moet openen.

Kortom, laten we ons gewoon expressen...

...en dan een beetje om de boel te bedreiteren...

...laat we ons dus in Duitsland gaan verdiepen.

Duitsland is altijd goed, altijd leuk.

Ja, precies.

Het is toch belachelijk hoe weinig aandacht wij aan Duitsland besteden.

De Brauhaus is zo.

De Brauhaus is top.

Lekker eten daar.

Terwijl aan Amerika dus voldoende teveel aandacht krijgt...

...of het nu Taylor Swift is...

...of Hunter Biden kan me niet schelen...

...donder eens op met die Amerikaanse dingetjes.

Maar het is wel zo dat Trump aan ons zeggen...

...ja, hij censureert Maarten...

...doordat je het niet over Hunter Biden wil hebben.

Nou, als ik het dan toch over Hunter Biden...

...dan wil ik ook nog wel een boekje open doen...

...die ongelooflijke eikels...

...die zonen van Trump.

Dat is nog...

Oh, dat is zijn gezellige luik.

Sowieso dat Trump gewoon...

...dat hele oplichtersbedrijf...

...van hem gewoon doorgerund heeft terwijl hij president was.

Nee, kom op.

Dat is allemaal zo eenzijdig als de peers.

Mensen zeggen eigenlijk van...

...ja, Trump is geen heilig boontje...

...maar Biden absoluut ook niet.

Nou, daar zit veel in.

Maar nogmaals, ik kunt Joe Biden...

...van het wandelgedrag van zijn zoon...

...voor dat mijn zoon morgen iets verschrikkelijs doet...

...is dat dat mijn schuld, of zo?

Ik wil zeggen, dat komt door die linkse van awesome...

...door die communist, door die opvoer.

Ja, precies.

Daar heb je allemaal die socialisten.

Mijn man met een bril is sowieso...

...uitterstverdacht.

Er is een nieuw luisterboek.

Het kertekercabinet Seilstra...

...is nu verdwenen.

We hebben de verkiezingen van 67 gehad.

Daarin vertelt Maarten Varossum...

...over alle na-oorlogse minister-presidenten.

Inclusief het tijdperk Mark Rutte.

Ja, die waren historisch in de zin...

...dat voor het eerst, sinds het algemeen kiesrecht man en vrouw...

...kiesrecht was ingevoerd...

...de confessionele partijen niet langer een meerderheid...

...in de Tweede Kamer hadden.

Je downloadt het nieuw luisterboek van ruim 3,5 uur...

...via de link in de shownams.

En in de podcast Sea Level is Wouter Kolk de gast...

...de baas van Ahol del Heize...

...het moederbedrijf van onder andere Albert Heijn en Bull.com.

Wil je weten wat zijn plannen zijn voor de toekomst van de supermarkt?

Check dan nu de aflevering van Sea Level...

...via de link in de shownotes.

Machine-generated transcript that may contain inaccuracies.