Maarten van Rossem - De Podcast: #455 - Point of no return

Maar ja, volgens de kranten, volgens de weekendbijlagers, alles werd anders.

Het was een cijtenwende, zou ze gaan vondtrekken.

Zou je jullie niet eens excuses maken voor al die onbeschrijflijke loelkoep

die jullie in de krant hebben gezet, hè?

Of leggen ze uit waarom het helemaal niet uitgekomen is, dat zou ik ook best willen weten.

Het is wel awesome, kunt u mij horen?

Het is een heerlijke zomer, kan je anders zeggen.

Wij zitten nu weer in het autiekje natuurlijk, en het tickelt en tockelt fijn op het dak.

Het regent, en wat ik al zoveel gezien heb van buienraderen,

komt er nog een flinke lading aan in de loop van de middag.

En wanneer was dat? Vrijdagmiddag was ik boodschappen gaan doen zonder paraplu.

En toen begon het te botregenen, want je weet, buienrader is niet sterk op punt van botregenen.

Dat ziet hij niet eigenlijk, want hij heeft niet meer moeite mee.

En ik begon mij net te ergeren.

En toen dacht ik, Rodos, je zou toch in Rodos zitten, in zo'n vakantiehuis en in de verte niet waar,

op de heuvelrug zie je zo'n ring van vuur op je afkomen.

En eigenlijk moet je verduur het werkelijk buitje denken.

Rodos, hè? We zijn niet op Rodos of in een ander ongelukkige oord in het mediterraner gebied,

want het is natuurlijk in Noord-Afrika even erg als het in het noordelijke deel van de mediterraner is.

Ja, die hebben er ontzettend veel last van.

En dan moet ik zeggen, ook daar geldt dat elk jaar weer, want dat is eigenlijk het kernpunt van journalistiek,

is dat de wereld elke dag opnieuw volledig wordt uitgevonden.

Want hij is natuurlijk een beetje vervolgd, weet je dat de mediterranerie brandt al al jaren.

Ik herinner me twee weken in Friesiu, waar we de Godgantse dag kwamen,

en de blusvliegtuig op 70 meter hoogte over, die daar ergens in de verte, de makiege die in de fik stond, ging blussen.

Dus ja, het is misschien wel ernstiger dan het was.

Dat is eigenlijk waar we nu mee te maken.

We hebben nu de discussie over klimaatverandering.

Ja, maar als, en jij zei nou, hoe was mijn zomer, tot nu toe?

Nou, zalig, een Hollandse zomer.

Wat wil je nog meer?

Even toe een zonnetje, niet waar af en toe een buitje.

Want als je naar de cijfers kijkt van deze week of vorige week,

allemaal 20 graden 21, 22 en 29,

nou ja, precies in de range die voor een beschaafd mens noodzakelijk is.

En ja, dan heb je natuurlijk wel, hoe je er in godsnaap toekomt,

om onder de huidige omstandigheden met een vliegtuig naar de mediterranerie te gaan,

daar begrijp ik echt helemaal niets van.

Want ik begreep dat het helemaal geen precies zet op.

Het is helemaal niet zo dat mensen massaal zeggen,

we gaan maar niet, dan we gaan maar liever camperen bij Amarongen.

Nee, dat is niet het geval.

Dus die wonderlijke zonanbinding,

het blijft een raadselachtige zon.

Ja, ik heb er zelf nooit last van gehad,

maar het blijft een raadselachtige zon.

Ja, want je zult mij in die hitten nu zitten daar.

Ja.

We zullen nog wel iets over die regen zeggen.

Wat kijk, als de Nederland te droog is nou,

dan tertig er de media erop loor,

zal ik er dag en stuk te droog in Amarongen,

bokstel volledig versloeid geraakt,

nou ja, enzovoort, enzovoort.

Nu regent het al weken,

eigenlijk sinds die droge periode voorbij is regent het,

volgens mij al een week of 6 of 7,

als het dan niet meer is.

En nou, prober ik op te zoeken op het internet,

is het regen tekort al opgevuld,

dat wil zeggen, zijn we al naar een soort van normale toestel,

dat is nergens te vinden.

Je ziet wel, ze hebben wel een soort statistiek,

en dan zie je dit jaar, 23,

als je eerst tot de droge jaren boven aan het eind,

zit er een soort stippelstaatje aan,

zoals deze ziek geworden is,

maar wat dat precies betekent,

niets te vinden.

En dat denk ik altijd,

dat is toch voor elke journalist,

dat je denkt van, hoe zit het nu?

Ik heb 7 kanemiebellen,

die beschikst aan te popen om dit allemaal mee te delen natuurlijk.

Hoe komt het toch,

dat journalistiek vaak zo'n

verwonderlijk soort van belangstelling heeft,

namelijk vooral voor dingen die niet interessant zijn,

en veel te weinig voor dingen die wel interessant zijn.

Dat blijft een merkwaardige zaak.

Nou, al rijden je enorme bosbanden, ja.

Dat is natuurlijk een vergelijkbaar landschap,

met vergelijkbare begroeiing.

Ja, je kent die begroeiing wel,

maar van die gordroge struikjes,

of zo, of zo hoog als ons middel.

Ja, en dat vind ik,

dat is de pers,

en er vaak waait het hart,

dus dat maakt dat er nog veel afstand is om het te blussen.

Maar dat gaat ook voor Canada,

ja, die Kanadezen beranden waren dit jaar vrij groot,

dat is absoluut de feit,

maar het berandde Canada elk jaar.

Het is niet iets wat nog nooit gebeurd is,

maar nu, als je zich op een nuke wijze voor doet,

en boomdien,

een deel van die branden heeft ook te maken

met grotere druk van mensen op landschappen.

Zeker op,

laten we zeggen, semi-aride landschappen

zijn altijd veel kwetsbare,

dan laten we zeggen solide en wat nattergelijke landschappen.

Maar als je de berichtgeving toch een beetje in de gaten houdt

rond die bosbranden, leest je toch dat de mensen zeggen,

die zeggen, ja, zonder die klimaatverandering,

was dit nooit gebeurd.

Ja, dat lijkt mij toch,

hangt er vanaf wanneer de klimaatverandering laat beginnen.

Maar bosbranden in dat type van landschap,

die zijn, ja, zolang ik mij kan herinneren,

brand Zuid-Frankrijk.

Dus ja, sterker nog,

toen wij daar zaten in Frisieu,

dat is ondertussen ook al,

op de kinderen waren klein,

dus rekenbaar, 30 jaar geleden of zo,

stond die boel er ook in de fikken,

het werd gezet, dat het allemaal aangestoken werd.

Ja, dat zet is nu weer.

Als die makkie dus afgebrand is,

dan kunnen we lekker weer vielijtjes bouwen,

kennerlijk, dan krijg je makkelijke vergunning,

weet ik hoe het zit.

Ja, je begrijpt dat je dit aansteekt,

zo'n type...

Ja, dat hoorde je nu weer,

dat is echt de makkelijkste vorm van vandalisme,

want bewijsbaar is dat iemand het heeft aangezien.

Ja, precies, want het is voldoende,

waarschijnlijk om een brandende sigaret weg te gooien,

als het maar gordrog is.

En gezien, ja, als je ooit dat landschap hebt gezien,

het is gordrog,

het is eigenlijk een zomer gordrog.

Ja, en de broodool zat je die wind nog,

want dat heeft veel merkwaardige lichting,

dus die wind waait er eigenlijk tussen die twee gebieden door,

want het wordt nog een keer extra aangewakkerd,

dat is weer...

Dus ja, grot vakantie in de mediterranee,

ik moet zeggen,

sorry dat ik erop lag,

maar één van de zenders had in het nieuws,

of direct na het nieuws,

een reportage over dronken,

jonge mensen op Mallorca,

ik weet niet of iets gezien is.

Ik heb iets gehoord, ja.

Wat een treurige vertoning,

is dat toch allemaal.

Meisjes die me loonien, me lopen konden,

lallende jongens met raren,

nou ja,

het was van een banality,

die je niet voor mogelijk houdt.

Waarbij je dan denkt,

God, wat ben ik immens blij,

dat ik niet meer jong ben?

Wat was dan jij toch aan mee moeten doen,

aan die rare, vulraire wobbel?

Maar er zit natuurlijk ook een beetje de perceptie in,

wat jij zegt,

dat het geen invloed heeft,

die bos begint op de vakantiebestemming,

als we op vakantie gaan, dan moeten we naar een zuik.

Nee, waarschijnlijk is er wel ergens een kant op punt,

ik bedoel er zit elk jaar zo verschrikkelijk af,

dit is duidelijk wel een beetje een vriekjaar,

dat kan eigenlijk een klimaateskundige,

kan je vertellen,

ja, er is een gemiddelde opwarming

over een langere periode,

en eigenlijk wat waar we nu mee zitten,

is dat het aantal frequentie van vriekjaren neemt toe,

kans dat je een heel warm jaar

daartussen door hebt lopen, die neemt toe.

Maar de kans dat dit jaar bijvoorbeeld,

een vriekjaar,

dat dat ook in de komende 10 jaar identiek zal zijn,

die kans is betrekkelijk klein.

Maar het aantal vriekjaren zal wel toenemen.

En denk je ook dat we toen moeten naar de nieuwe vorm van vakantie,

dat we meer naar het noorden toe gaan, omdat het daar cooler is?

Nou, dat weet ik niet, ik denk het niet.

Kijk, mensen zitten maar 14 dagen natuurlijk

in zo'n stormhoutel aan zee,

en wat ze willen, is de absolute garantie

dat je 14 dagen zon hebt,

liefst geen wolkje te zien,

elk wolkje, dan het vink is al aan,

ik heb een wolk gezien, daar hebben we niet afgesproken.

Een antaljaar geen wolkje.

Nee, omdat je natuurlijk al heel lang,

heel fijn op vakantie kon in Noord-Europa.

Ik ben zelf een levend voorbeeld van het feit

dat ik 90% van mijn vakanties doorgebracht heb

op een wadde eiland, in kazu-tesel.

En dan ben ik altijd zeer tevreden mee geweest,

ja, je loopt de kans dat er een buitje valt, absoluut.

Maar tegenwoordig hebben we bovendien dan,

en weet het, de buienraden,

dus je kunt ook wel even kijken

hoe laat gaat het echt, fijn regenen vanmiddag,

dan ga je met je wandelingen,

start je een uurtje eerder of je start je een uurtje later,

dat maakt niet uit.

En dan kun je ook nog naar de OC-kust.

Je kunt als kandinavier,

mijn vader ging al pet met vakantie naar Zweden,

en hebben we er altijd dat het heel zonnig,

aangenomen en prettig in vakanties was.

Hij is ook wel eens naar Schotland geweest,

waar het in zijn geval,

in een uniek geval de heren,

wel eens een Belgezind, niet regende,

want daar schijnt het ook wel vrij veel te regenen.

Maar ja, je kunt al heel lang gewoon

in Noordwest-Europa met vakantie,

wat tal van grote voordelen met zich meebrengt.

Namelijk dat je meestal andere rustige mensen treft,

die het niet zo druk hebben met de zon en dan tal.

Ja, die jongeren naar Mallorca, dat was echt.

Ze zeiden toch ook nog dat het iets verder op...

Fantastische beelden.

Iets verderop op het eiland was het toch nog erg,

want dan zaten de beelden...

Ja, maar dan zaten de Engelsen, maar daar durfde eigenlijk niemand mee te komen.

Dat was echt ongelofelijk.

Dat was een soort van gruwelijke vakantie,

kolonisch, dat je denkt,

dan dit is toch wel diep amusant.

Maar ja, dat komt natuurlijk ook omdat dat vliegen

zo spotgekoop geworden is.

Je weet je kunt overal een opene toe vliegen van 50 euro.

Maar wat gebeurde dat dan?

Wat doen die Britten, dan zuipen en de boel onderpissen?

Nou, vooral zuipen dus, maar het was een aanleiding van die man

die op een slapende zwerver had gepoept.

Dat was een geweldig issue geworden in Mallorca.

Een soort symbool van...

Van de treurige bezopen vliegvulgariteit

van die jonge toeristen.

Ja, je zit maar met die jonge toeristen.

Ja, god, de jonge mens is natuurlijk in alle opzichten

een vrij lastig object, zeker.

Hoe kijk je naar de verrader dan rondom bijvoorbeeld het ijs

bij Antarctica,

ook iedere keer van het rust in de bericht?

Ja, zeker.

Op de lange termijn gezien neemt dat wel af.

Al gaat dat relatief langzaam.

Er stond weer zo'n kaartje in de kwaliteitskrant

en dan zie je op sommige punten over,

is het iets verder dan het normaal is nu op dit moment

en op andere punten iets minder.

Maar goed, als geheel neemt het af,

dat heeft ook weer lange termijnconsequenties

omdat ijs reflecteert zonlicht.

En als de ijs er niet is, dan wordt het dus

in veel minder gemate gerefflecteerd.

Dus ja, maar goed, dit zijn de lange termijnontwikkelingen.

Het is heel lastig om incidentele situaties,

bijvoorbeeld deze inderdaad ongelooflijk warmenzomen,

althans niet een heel landgodse dank, maar heldes,

omdat de koppelen aan klimaat op waren.

Je moet bij klimaat op waren,

maar ik toch denk aan lange termijnontwikkelingen

waarbij specifieke ondagename incidenten zich

frequent ervoor doen.

Zo zit het overweer in elkaar.

En het is kunnen gezegd dat we zijn nu halverwege de opwarming,

dus het point of no return, dat komt steeds dichterbij.

Nou, ik weet niet of er een point of no return is.

Ja, we gaan ook die aanbal afgegraad niet halen.

Ja, dat is ook tot, we hebben de technologische mogelijkheden,

we hebben het geld, we weten hoe het zit

en er de inderpaders politiek.

En gedrag van mensen?

Maar goed, het gedrag van mensen is zeker als je het subsidieert vrij verstandig.

Denk aan Nederland, bijvoorbeeld met de zonnepanelen,

hebben we het meer over gehad.

In feite is dat een deel van de energietransitie

wat veel sneller verloopt is dan iedereen gedacht had.

Ook gezien de prijsontwikkelingen,

ten aanzien van die zonnepanelen.

Maar een omslagpunt?

Ja, nee, ik had het over de politiek.

Kijk, en de merker ontkent één van beide partijen

überhaupt dat de klimaatopwarming is,

dat is natuurlijk vervelend

in de opeena grootste vervuiler ter wereld, namelijk de vervelende staten.

En ja, in China, daar zijn ze,

hebben ze ook ontzettend veel last vooral eens uit,

oh China, van opwarming.

Maar ja, daar is het dan aan dat politie-regime,

of hoe je het precies wil noemen,

aan die dictatoriale staat om dit aan te doen.

Bij mij weet het, doen ze daar ook betrekkelijk veel aan,

maar ik heb geen kijk op hoeveel het is

en hoeveel het meer zou kunnen zijn,

dat durf ik niet te zeggen.

Nou, Nederland zelf is een goed voorbeeld

van een achterblijver op dit punt,

veel Europese landen zijn ons voor gegaan

in de transitie naar niet-facile brandstoffen.

Duitsland is verder op dat punt,

en ja, wij waren,

want voor kort, ik weet niet hoe het nu is,

het vieze ventje van Europa toch,

en dat komt natuurlijk terug op een bekend punt,

dat de mensen over haar dukt,

zeker op het punt van investeren op lange termijn

en het runnen van een verantwoorde overheidsapparaat

in de afgelopen 20 jaar natuurlijk

ongelooflijke steken heeft laten vallen.

En dat gaat niet veel beter worden na,

niet waar die kabinetscrisis die uitgelokt is

over immigratie,

niet waar asielzoekers,

terwijl dat echt een minor punt is.

Dan niet later nog even Karolina Deguiter,

die had vandaag een fantastisch stukje weer,

ging over Hongarije,

daar hadden ze een wet aangenomen

met het toeteren geschetterd.

Hongarije wil geen immigratieland worden,

maar zonder dat het iemand het verteld heeft,

importeert Hongarije meer dan 80.000 werknemers

uit Azië om de industriederij in te houden.

Haha, haha.

Dat is een gigantisch structureel probleem

voor heel West-Europa,

dat we te weinig mensen hebben

om het werk te doen wat gedaan moet worden.

Maar als je dus kijkt naar de klimaat,

jij denkt dus dat politiek los van de techniek en de geracht.

Ja, de politiek werkt traag en een mooie zaak door.

We hebben nu net de triomf gezien

van een politieke beweging in Nederland,

van de rechterkant, de BB-beweging,

die je natuurlijk vindt

dat het stikstopprobleem eigenlijk helemaal niet ernstig is

en dan moeten we niet te streng op zijn

en die internationale afspraken.

Ja, dat is ook niet zo fijn.

We gaan nu afwachten,

niet waar wat de BB-beweging

in die diverse coïnitie heeft aan te regelen.

Ja, ze gaan wel meedoen.

Want deslotte zullen we dat toch iets aan moeten doen.

Het idee dat wij in Europa

een speciale uitzonderingspositie zijn

door Brussel al meerdere malen gewaarschuwd

dat er iets aan gedaan moet worden,

dan heb je natuurlijk een hele vak zie,

in Nederland zie je even als trek je toch niks aan,

dat Brussel, al die klootzakken,

die Timmermans, kom op, groene revolutie.

Dat hebben wij bij MW ook tegengestemd.

Nee, Nederland is dus ook heel kortzichtig op dit punt.

Wat denk jij dat dan de grootste verandering teweeg kan brengen?

Is dat dan dat de politiek bepaalde regels oplegt

die mensen echt dwingen bepaalde kanten op?

Uiteindelijk wel, als mensen niet uit zichzelf iets doen

en in allerlei metoden zo'n mensen te manipuleren

en prijsmanipulatie blijkt geweldig te werken.

Waarom heeft iedereen zo'n panel op z'n dak

of een aantal van die dingen?

Niet waarom dat ze gesubsiederd werden

en vervolgens kun je die rommel terugleveren aan het net.

En dan krijg je geld voor.

Ik heb laatst eens gezien

precies hoe fantastisch dat werkt.

Ik sprak nog in een zaal

waar was het, geloof vrijdagavond.

En als je dan vraagt wie hebben we die panelen op hun dak

dat is meer dan een helft van zo'n zaal.

Dat is veel.

Dat is een specifieke zaal van mensen

die wat ouderen mensen die het waarschijnlijk

in haar vrijruim hebben

die komen luisteren aan een cultureel evenement.

Ik werd geïnterviewd door Eus.

Dat was een soort cultureel evenement.

O, in Groningen was dat.

Ja, dat was in Groningen.

En ik weet niet hoe het zo kwam

maar toen dacht ik, ik vraag eens even aan het publiek

hoe het zit.

Nou, meer dan een helft heeft zonder panelen.

Ik heb laatst eens even opgezocht van

jij hebt dus ook van die dakpannen.

Je hebt dakpannen.

Ja, ik heb rode dakpannen.

Ja, er zijn dus ook rode kruispannen.

Kijk, er zijn dus ook al dakpannetjes

en daar zitten dan paneeltjes in

maar dat is en veel te duren

en het rendeert heel slecht.

Dus er is nog geen oplossing.

Dat zorgt wel vrij uit.

Ja, maar de feite is

de paneelrevolutie.

Dat is al een onderdeel

een heel weeselijk

en richtinggevend onderdeel

van de energietransitie natuurlijk.

We hebben het wel zo ver gehad

dat het een beetje een zonnige dag waarin je staat

en er is niet al te groot elektriciteitsvraag in Nederland

is de productie van niet fossiele energie

is al groter dan we nodig hebben.

Met die natuurlijk in de goede richting ligt.

Ja, goed, we zitten met een politiek probleem.

Ook in Nederland is enorme weerstand

tegen de dingen die in dit verband

op lange termijn noodzakelijk zijn.

Kijk, we gaan er meteen met vuurwerk hier.

Er zijn ook heel veel mensen die vinden ze nog lelijk

die zonnepanelen leggen.

Nou, ze zijn ook niet mooi natuurlijk.

Met deze straat

dat het een gemeentelijk monument is

wij mochten ze ook niet aan de voorkant leggen.

Maar aan de achterkant kan je niet zien

is het plant dak.

Daarvan valt niks van te zien.

Dan moet je echt een helikopter huwelen

en ik ben er zelf nooit geweest op een eigen platte dak.

Ja, kun je je eigen zonnepanelen niet zien?

Nee, ik heb ze nog nooit gezien.

Dat kan zijn dat ze er gewoon helemaal niet liggen

en dat zou kunnen.

Dat doet een beetje denken.

Die huizen was dat niet in Amersfoort.

Ook nieuwe huizen.

Waar meteen al panelen gelegd waren.

En de enige jaren blikten die dingen

nooit waren aangesloten.

Maar ja, die mensen hadden ook niet gekeken

hoe het precies zat.

Dus die hadden er verder niks van gemerkt.

Ook ook vrij geestig.

Of die huizen die zo fantastisch geïsoleerd waren

dat iedereen er in noontuin ziek werd

of ook ook wel vrij geestig.

Omdat de ventilatie niet goed is.

Ja, je moet in een huis moet je eigenlijk vrij fors ventileren

en je fris te houden.

Ja, ik moet eigenlijk altijd zeker onder de huidige omstandigheden

dat je gewoon permanent van ergens een raam openzet.

Ja, of je moet een warmte terugwindsysteem hebben

en zo'n WTV, dat volgens mij.

En dan vult het die eerste lucht voordat het naar binnen gaat.

Ja, daarna zo'n filter.

Dat moet je dan weer schoonmaken en zo.

Ik zet gewoon mijn raam open.

Maar dat volgens mij is dat ook voor hele nieuwe huizen

waar de isolatie op en door is.

Ja, dat zijn bepaald geen hele nieuwe huizen.

De WTV is dan volgens mij ook omdat je

door het raam openzet zich geen warmte kwijt wil.

Oh, ik denk sowieso dat de technologisch

tuurlijk staat ons toch van haalheid te wachten.

Kijk, zodat er eigen geld aan verdiend kan worden

wordt het een succes.

Die windpark op de Noordzee

die worden volgens mij als ondersepsie die aangelegd.

Ja.

Ik vind wel als je op de strand zit

hadden ze die monietjes niet iets verder

dan op zee kunnen zetten.

Ik was laatst in Katwijk

voor opnames.

En ja, dat zie je aan heel erg.

Zodat de vormen van die molens.

En toen zei iemand

dat je een nieuwe ogen hebt.

Wij zien het niet zo.

Als het een beetje mistige dag is

dan zie je ze niet.

Maar ja, het is in Noordzee al heel vol

en de schepen moeten er ook nog door.

Ja, dan had die schepen

dat is weer een ander issue van deze week.

Een brandend schip

met deels elektrische voertuigen aan bord.

Maar dat komt

dat er twee varen moeten zijn.

Een heel dichtlangs de Walle eiland

loopt en één veel noordelijker.

Dus ik zou zeggen,

doek die is de varenhouten.

Doek die gewoon op.

Dat moet kunnen.

Nee, maar dat had binnen het Nederlands

200 km.

Wat is het ook?

Dat kunnen we doen.

Dat is natuurlijk wel de tweede keer

dat ze daar een heel vervene incident voor doet.

Wat was het andere dan?

Dat was dat merkstink waar we

die containers afgevallen zijn.

Ja, dat was ook gezend.

Waar al die plastic schoenen in zaten.

Dat je denkt,

import van haar in tekstspullen

uit China, dat bleken vooral witte kroksten zijn.

Het is een hele drukke varenhouten daar.

Enorm.

Want als je op tessel ook op de strand zit

zag je ze vaak dan ook in de vetten.

Dat is dan wel vrij ver weg.

Maar je kunt zien hoe druk het daar is in feite.

Het is aan de westkant van tessel.

Er zijn ook nog panelen trouwens.

Dat zijn ze nu aan het kijken.

Die kun je dus tegen je muren aan hangen.

Er zijn een tal van mogelijkheden.

Je kunt ook fietspaden in zonnepanelen

veranderen bij wijze van spreken.

Maar dat schijnt ook niet zo makkelijk te zijn.

En niet zoveel rendement.

Omdat het wordt vies, wordt smerig.

Dat is ook alweer als er iets is.

Ook een hele discussie over

moet die zonnepanelen regelmatig gereinigd worden.

Of worden ze eigenlijk door het hemel water

vanzelf gereinigd.

Dat de ene echt zegt ja en de ander zegt nee.

Ik vond het wel goed dat er ook een partij is,

meerdere volgens mij,

die dus zonnepanelen liest te liest aanbieden.

Dus stel dat je zegt, ik kan het niet betalen

en kun je ze liessen.

Nou ja, god, ik kon het gelukkig wel betalen.

Maar god, als je ziet

wat het me nou oplevert,

concreet ook en zo'n hele enige winkel,

de afrekening van die energiemaatschappij.

Nou ja, dat de kans dat ik eruit ga

voordat ik dood ben,

is niet zo goed.

Ze gaan nu natuurlijk ook die teruglever betaling

dat gaan ze enorm verminderen

per 1 september of zo.

Ik vind het helemaal niet zwerg.

Ik vind het wel prettig om zelf

ook een beetje energieproducent te zijn.

En ook in feite deelnem

dat ik deelnem aan de energietransitie.

Ja, maar ben je daar erg van bewust?

Onzetten,

joh, ik droom ervan.

Nee, ik doe ja, ik doe mee.

Ik lig er niet wakker van.

Het is niet één van mijn grote prioriteiten,

ik heb geen grote prioriteiten,

ik heb geen grote prioriteiten,

ik heb geen grote prioriteiten,

ik rol maar een beetje

door de week.

Ja, zo is het zo'n beetje.

Maar het is ook niet zo

dat je de verwarming even een tandje lager zet

want je denkt oh, er is goed voor te maken.

Nee, nee, nee, nee.

We hebben hem ook niet een tandje hoger gezet

toen we in deze winter af en toe koud hadden.

Dat moet ik er wel bij zeggen.

Nee, je staat gewoon op hetzelfde niveau.

Ook in de zomer.

Ja, nu ook.

Het laatste was er een koude nacht

en dan slaat hij heel even aan.

Ja, wachten zeven,

we gaan ook weer niet

onze breekbare gezondheid

ja, mijn vrouw is ook bij de tachtig

en ik ben het voor een oktober tachtig.

We moeten het ook niet overdrijven.

Nee.

Moet het al eindig een keer iets verzinnen op?

Ja, ik heb ook nog een hybride auto,

natuurlijk die 21.

Ja, ja, ja.

Tippermans had tot het wel.

Ik drink water.

Ja, ja.

En voor die gasleiding

moeten ze eigenlijk ook nog een keer wat bedenken.

Dat daar straks die zanders doorheen kunnen gooien.

Dat hebben ze ja gedaan.

Maar in deze buurt is een heel nieuw gasleidingssysteem

gebouwd

twee geleden.

Nou, goed, dan kijk dan natuurlijk een beetje

in die putjes.

Dat ziet er allemaal verdomme serieus uit.

Dat moet ook heel serieus zijn.

Want daar moet ook een principe waterstof doorheen kunnen.

Ah, kijk.

Ja, ik zeg hoor.

Is dat besloten door iemand?

Heeft de gemeenteraad dat besloten?

Dat wist hij eigenlijk helemaal niet.

Want onze straat is aan de lopende band

open geweest.

En heb ik ook gevraagd aan die voorliddel.

Waarom doen jullie dat nou niet allemaal in één keer?

De glasvezel, het gas

de riolie, alles in één keer.

Ja, dat komt

dat voor al die dingen zijn verschillende vergunningen nodig.

Dus de gasman

de voormand van de gas

dat we zeggen aan

aanbouw

die had geen vergunning voor die andere dingen.

En die toden anderen.

Dat is

dat je denkt, zou iemand daar

ooit over nagedacht hebben?

Ja. Zou er iemand bij de gemeente

hij zijn geweest en denken, God, dat is misschien

niet zo prettig voor die mensen

dat zo'n straat eigenlijk in vijf jaar

drie keer open moet, dat is toch

een beetje typisch.

Dat gaat overal zo.

Man, man, we hadden

een overheid.

Jongen, jongen, jongen.

Ik sprak laat zien wat voor het glasvezel

en dat moest ergens naar binnen gebracht worden.

En er komt zo'n man

die zegt, sorry meneer, ik kan u niet helpen.

Want op de melding, de ticket

noemen ze dat als storing.

En dit zijn gaafwerkzaamheden.

Maar ik zeg, u doet wel gaafwerkzaamheden.

Nu eerst in het systeem goed zetten, gaafwerkzaamheden.

Dus toen kom je een week later terug.

Nu stond het goed in het systeem.

En toen pas kon die de gaafwerkzaamheden uitvoeren.

Ja, dat is ook wel een beetje dienstklopper.

Hij op hoog niveau.

Dat je ook denk wel een druil hoort.

Maar misschien heeft hij wel slechte ervaringen

mee dat hij op de vingers is getikt.

Ik heb er geen idee.

Maar ik heb een glasvezel aansluiting

die ik overigens niet gebruik.

Dat kan je aansluiten.

En dan gaat het hele boerloos 17 keer zo snel.

Dat is wel wel fijn toch?

Nee, want bij mij gaat het snel genoeg.

Oh, je vindt het snel genoeg ook.

Ik kan normaal een filmscretrie

maar ik zou het niet weten.

En hoe was het?

De zomergesprek met Eus?

Nou, dat was volgens mij

volgens mij was de zaal ook wel tevreden.

Het was niet iedereen naar vakantie.

Het was ook best 2 uur kunnen spreken volgens mij.

Het was een uur.

Oh, dat is kort?

Ja, en dan moet je naar Groningen natuurlijk.

En dat is toch heen

was het zeker

en nu een half uur kwijt geweest

met veel problemating.

Mag ik nog eens even terugkomen

op al die schitterende karante artikelen

in de COVID-tijd

het zou nooit meer worden

zoals het was.

De file zou er definitief

in het black hole van de geschiedenis verdwijnen.

Nooit meer hoefden we te wachten

ergens overal konden we vlot doorrijden.

Iedereen ging thuis werken.

Iedereen had thuis ook

een heel fijn werkkamertje ingericht

met de moderne stapelrituur

en god, beter het is

erger dan voor de COVID.

Je staat voortdurend

in de file. Het is verschrikkelijk.

Dat doen jullie in de zomer nu in de Altewegwerk gemeente?

Ja, we gingen gisteren naar Mestricht.

We waren zeker 40 minuten te laten feiten.

Oh, dan heb je wel een mooie week gehad

en Groningen en Mestricht.

Oh, verschrikkelijk ja.

Ik was ook al in Haarlem op een eer geweest.

Volgens de kranten, volgens de weekendbijlagers.

Alles werd anders.

Het was een zijtenwende

zou ze gaan voltrekken.

Zouden jullie niet eens excuses maken

voor al die onbeschrijflijke locoop

die jullie in de krant hebben gezet.

Of leggen ze uit waarom

het helemaal niet uitgekomen is.

Dat zou ik ook best willen weten.

Maar het schijnt wel dat meer mensen thuis werken.

Maar het heeft op te vielen problematiek

dus geen sterke nog.

Nul effect gehad.

Want dan het was.

Leg dat nou eens uit.

Zo is daar ook, het is net als met die natte gijt.

Zou eens dan al geïnteresseerd zijn

in de eenvoudige dingen

die de Nederlander dagelijks meemaakt.

Kennelijk helemaal niet.

Het is wel zo dat vaak dinsdag en donderdag

dan is het echt druk.

Op die andere dagen, ja, maanden gezocht.

Ja, wat was het gisteren?

Nou, het was ik kan je vertellen

dat het behoorlijk druk was.

Het was een vakantieperiode.

Een langzaam rijdende bubbel.

Als je dan net aan de A2 begonnen bent

in richting het zuiden

de Eindhoven is natuurlijk al aan de einde

ook eindeloos, ja.

Je staat niet stil, maar je rijdt

verdurend 3 kilometer per uur.

Wat ook frustrerend is.

Terwijl die randweg vrij nieuw is daar.

Ja, maar die ene die

die andere aansluiten.

Het zijn altijd aansluitpunten.

Dat probleem is ervoor doen.

Eigenlijk moeten ze de Eindhoven ondertunnelen.

Nee, ik zag gewoon Eindhoven

aan België overdraag.

Nou ja, dat is het A2.

Nee, het is een

belangrijke technologische...

Braindpoortregio.

Met ASML.

Ja, volgens mij advertiert Eindhoven

ook met het grootste

aantal academische per vierkante kilometer.

Dat kan ook zijn dat Wageningen, dat is natuurlijk.

Ja, dat doet allemaal die regio's

en als je naar...

Nee, het zijn natuurlijk allemaal steden

en schrijven.

Dat is natuurlijk denk te groot daarvoor, Amsterdam ook.

Maar als het iets kleinere eenheden zijn

dan kun je al een groot

lekker lekker scoren met aantal academische

per vierkante kilometer.

Nou ja, en als je dus in Veldhoven

een omgeving met ze spreekt, die zeggen allemaal

we hebben toch wel te maken met veel mensen vanuit

het buitenland die bij ASML komen werken

en ook een woonruim te zoeken.

Zeker, dat was ook niet zo makkelijk daar.

Zeker niet.

Ook een probleem daar.

We hebben het probleem van

mensen die kunnen werken en willen werken.

Dat is voor Noord-West-Europa

wat natuurlijk een heel snel verouderende

regio is.

Want ja, toch vaak hebben we dat dan niet

in burger benoemd.

Namelijk, dat we geen kinderen krijgen.

Ja, dat zit je met een probleem.

Want als je natuurlijk niet vervangt

als je niet op die 2.2

2.1 kinderen per relatie zit

ja, dan gaat het al.

Dat gaat heel snel.

Dan moet je wel scherp op letten

en natuurlijk, dan bepleit ik

laatst geloof ik, er was ook

verontwaardiging over her en der, zag ik

dat de mensen nou 7 kinderen moesten

krijgen en dan lekker subsidiëren

heeft ze een jaar vrij voor elke

zwangerschap.

Oostra, ik had ook dat soort van blijk

met heeft nooit iets geholpen.

Dat is ook zo interessant.

Hoe welvarende mensen zijn, hoe minder kinderen

ze krijgen.

Maar ze zijn meer met andere dingen bezig toch?

Vakanties.

Ja, vakanties, zon naar amtal

Ja, op, ok.

Ik kon ook naar Albanië, begreep ik.

Stond een volk 20 grad

van zonnehandbeerders

die vanuit Albanië

keken ze naar Korfuil

waar je dan zo'n enorm wolkendek

boven zag hangen van

dat ook op Korfuil waren

die branden gaan.

Maar hoe werkte het dan, bijvoorbeeld als je minder welvarend was?

Dus zeg maar, in het verleden was het dan

dus, maak je maar met elkaar?

Ja, kijk, mijn vrouw werkte sowieso niet,

want mijn vrouw runde het huis houden.

En als je natuurlijk meer dan 2 kinderen hebt

dan wordt dat dan heel graag wordt

dat er veel tijd op.

Ja, maar wat ik meer probeer te vragen is van

hoe kan het nou dat als je minder welvarend bent

dat je dan meer kinderen krijgt.

Is dat dan er minder afleiding, dus

doe maar leuke dingen met elkaar.

Ik denk dat dat een

heel complex probleem is

en dat dat iets te maken heeft

verschrijft.

Mijn beide groepen van groot ouders

mijn ene groot ouders hadden 5 kinderen

en een andere 4.

Nou, hun kinderen

hadden 3 kinderen

en mijn ouders hadden 3 kinderen

mijn vader is nog een keer getrouwd

en dan was ik in 3 kinderen in de wereld gezet

en we hebben 2 kinderen.

En dan had mijn zoon

die heeft 3 kinderen

maar dat is alvrij uitzonderlijk

natuurlijk tegenwoordig.

Als je natuurlijk 6 kinderen hebt

dan wordt er een bedrijfje

dat kinderen rudden.

Want dan boonien zit je dan

een hele lange periode in de kinderen

zoals dat heet.

Kijk, als je er maar 1 hebt

ze zijn in no time 6

en dan gaan ze naar school.

En dan heb je de gedeelte

van de zorgen kun je al overdragen

aan andere autoriteiten.

En ik denk

het jaar, want in de jaren 50

is het gewoon heel normaal

hier onze oude buren, onze eerste buren

niet waar die hadden 13 kinderen.

Wou je dat hier nog?

Nee, nu al al

maar ik weet niet hoe vaak

dat het thuis al niet gewisseld is

ja, echt elke 10 jaar raak

nee, maar de oorspronkelijke

buren hadden 13 kinderen.

Goud, een katholieke gezin.

Als je

de groei van het katholieke

deel van de bevolking afstijdt

en een gefiekje

dan was het duidelijk dat

we dus binnen 50 jaar in Nederland

katholiek was.

En dat is helemaal niet gebeurd

omdat natuurlijk het katholicisme

als een

geinstitucionaliseerde eenheid in Nederland

totaal ingestort is, is niets vanover

gaan blijven.

Er is geen katholieke bibliotheekwereld meer.

We hebben

een lijst zijn van verboden

boeken had vroeger

kerk, waardoor je altijd even keek

is dit een verboden boek, dan wist je zeker

dat het wel een lolerboek was.

Dat is ook zoiets wat natuurlijk.

Dat de gods

ziet altijd het levensgeluk

van zijn aanhanger zo dolga

verpesten. Maar goed, dit is

een siteissue, daar moeten we het niet over

hebben. Ja, de wereld

zat in de jaren 50 funden met heel anders

in elkaar. Ja, dan zie je die

welvaartsexplosie, zeg maar, vanaf

vroeger jaren 60.

En dan zie je dat heel snel, dus die babyboom

is vrij snel afgelopen

duist. Abonneer je

op de nieuwsbrief van deze podcast

voor het ontvangen van laatste nieuwtjes

link je daarnaar, vind je in de shownotes

en vergeet je niet te abonneren op deze

podcast, want dan krijg je nieuwe

afleveringen vanzelf te zien.

Man, man, man, we hadden

een overheid.

Het Atobom project is een

gigantisch project waarbij honderd

duizenden mensen betrokken waren.

Maarten Verossum legt uit waarom de film

Oppenheimer niet klopt.

En vertelt in een college van 5 uur

de echte geschiedenis over de Atoombom.

Ze hadden besloten namelijk dat voor alle

veiligheid zouden ze twee technieken

gaan gebruiken om Uranium-2

35 te scheiden van Uranium-2

38, als de ene het idee

dan zou misschien de andere het wel doen.

Het luisterboek Atoombom

luister je nu via de link in de shownotes.

En wil je nog een podcast luisteren?

Luister dan nu naar sea level

over de kwantum technologie.

En hoor hoe Nederland probeert

mee te doen bij de allerbeste ter wereld

als het gaat om deze vooruitstrevende techniek.

De link naar de podcast

vind je in de shownotes.

Machine-generated transcript that may contain inaccuracies.