Maarten van Rossem - De Podcast: #416 - Rusland vernederd in eigen land

Wie zijn wij om tegen de Oekerinens tussen diepe slotverrekeningsneuvelen en verten...

...om tegen de Oekerste in het te zeggen, wij hebben liever dat je het zus of zo doet?

Maar dat je erover moet nadenken, dat lijkt mij voor de hand liggend.

En wat hij ook zegt is, je moet wel zorgen dat je een redelijk relatie met Rusland opbouwt.

Hoe maagenaamd dat op dit moment misschien ook mogen klinken...

...omdat je anders blijven in de strategische onzekerheid in Oost-Europa hebt.

Het is wel awesome, dat je mij houdt over het.

Wat met het meestal opvalt, is eigenlijk wat ik in ikon en mis lees...

...of bij voor- en vers lees, waarbij je net iets meer afstand hebt.

Nou ja, wat mij natuurlijk is opgevallen, is bagmoet.

Eerst hoorden we een paar dagen geleden dat de Oekerinens forse voorderingen maakte...

...en nogal wat terrein van heroverte hadden op de Russe...

...waar de Russe al die moeite voor hebben gedaan.

En nu wordt door Dimitri Prigorzin, dat is die man van dat priveleegendje...

...wordt mede gedeeld dat bagmoet gevallen zou zijn.

Dat wordt ontkend door de Oekerinens.

De vraag werd gesteld aan Zelensky, die zit in Japan bij de G7...

...en nou, ik vond het zeggen dat Zelensky's antwoord niet erg overtuigend was...

...maar wat de werkelijke situatie ter plek is, is duister.

Want eigenlijk is alles duister, is er nog een Rusjes-offensief of is dat gestopt?

Komt er eigenlijk een Oekerins-offensief, dat wordt alsmaar en kondigmaar...

...voor zover we dat van de buitenkant kunnen bekijken, is dat niet begonnen.

Kortom, het is nogal een mistige situatie daar.

Volgens mij hebben de Oekerinos nu wel toegegeven dat de stad gevallen is.

Volgens mij heeft Zelensky iets gezegd vanzelf.

Ja, dat zou dus volledig in strijd zijn met het nieuws van wat we enkele dagen geleden hoorden...

...dat de Oekerinas grote delen hadden heroverd op de Russe.

En analysten hebben gezegd van die situatie die daar heeft plaatsgevonden...

...is te vergelijken met een herhaling van de Eerste Wereldoorlog...

...en de hel op aarde werd het genoemd.

Nu zijn er dus ook eerste beelden die schermen voor zich spreken...

...want er is niets meer over van het stadje.

Dat is wat Zelensky ook zei, maar ja, we hebben het alleen nog maar in onze hoofden...

...want de stad zelf is eigenlijk verdwenen, even niet echt door de Russe.

Ja, het is een stad.

Maar het grotere strategische beeld, dat is niet duidelijk.

Nee, daar ben je met je eens.

Grote van Almelo, de stad, mijn stadje.

Hoewel natuurlijk, de F16, dat is dan weer wel duidelijk...

...dat de F16, na een trainingsperiode, dat had allemaal nog een hele tijd duur natuurlijk...

...wel zullen geleverd kunnen worden.

Ja, en dan hebben ze toch een hele boel, zou je zeggen, de Oekerinas.

Ja.

Maar daar betreft dat er stond, in die Koningin is er een groot interview...

...weergave van een groot interview met Harry Kissinger.

Dat is wel lolig natuurlijk, omdat Kissinger deze maand honderd wordt.

Die dat al van typisch Kissingerjaans uitspraken doet natuurlijk.

Die op zichzelf, denk ik, wel het overwegen waard zijn.

Zo zegt hij bijvoorbeeld, ja, als je nou even kijkt, dan is op dit moment de Oekerine...

...dat is het beste militaire, oud hier de land ter wereld, zo'n beetje geworden...

...van alle kanten, waar hij stromen, de hipermoderne wapens toe.

Maar het zou verstandig zijn, zegt hij om de Oekerine, anders dan de Europianen nu...

...zegden te wensen, zo snel mogelijk lid van een NATO te maken.

En eigenlijk niet zegt hij om, nou ja...

...om aan de Russe duidelijk te maken luisteren zeven...

...dat in zijn casusbelli, als jullie verder gaan daarmee met die aanval op...

...en laat staan op de wat langere termijn...

...dat is één kant van de zaken. En de andere kant zegt, ja...

...die Oekerine dat een NATO-lidmenschap kan ook remmen...

...zijn op de strategische ambities van de Oekerine...

...als je afvraagt of al die strategische ambities wel zo verschrikkelijk verstandig zijn.

Ligt dat dus uit? Hoe zou dat een remmende werking kunnen hebben?

Nou, je kunt je afvragen of de ambities waar de Oekerine het NATO heeft...

...namelijk dat de hele Oekerine niet waar gezuiferd moet worden van Russische aanwezigheid...

...dat we zeggen ook de Krim en de Donbass naar kijken op het bekende kaartje...

...waar je dat allemaal fijn kunt zien, dat is de vraag...

...hoe realistisch dat is op langere termijn.

Hoe lang je met dat conflict sowieso door zou willen gaan.

En als je ze nu lid maakt, dan hebben ze geen reden meer motivatie.

Nou, dan zou je daarover kunnen praten. Dan kun je in gesprek gaan...

...omdat als je ze lid zou willen maken, dat is de Oekerine ook een hoop baard.

Precies.

Dan zou je strategisch in gesprek kunnen gaan, nogmaals.

Ik revulgier, want wat Kissinger daar zegt...

De vraag is wel hoe meet je dat natuurlijk, hè?

Nou, dat is de vertrek van Russische trompens, dat zou duidelijk genoeg zijn.

Ja, maar in de samenleving van zich.

Dat is een Donbass, verder ook.

Als je dat worden gesproken, lijkt me vrij worden handlegend, want dat is wat ze daar doen.

Maar, ja, denk je kan je best voorstellen dat dat een gespreksonderwerp is.

Als je van de, als je zegt, willen jullie in principe een best lid van een NATO maken.

Maar dan moeten jullie wel dit en dit eerst doorvoeren.

Bijvoorbeeld, dan moeten we gaan praten wat de condities zouden zijn...

...waarop dan, waaronder dat kan gebeuren.

Kijk, Kissinger staat natuurlijk bekend als een realist.

En ik vind het zelf ook een moeilijke punt op tegen de Ukrainians.

Ze zeggen, ja, luister nou eens even jongens, maar weet je realistisch zijn...

...dat wordt niks met die dombanden in de krim.

Daar kan het bij wijspreker nog vijf of tien jaar duren...

...en net zo'n woordschudder dan de oorlog.

Hefst moeten we dat nou wel willen.

Maar ja, wie zijn wij om tegen de Ukrainians...

...de diepe slotverrekeningsneuvelen en verten...

...om tegen de Oekers te in het te zeggen...

...waar hebben we liever dat je het zus of zo doet.

Maar dat je erover moet nadenken, dat lijkt mij voor de hand liggend.

En ja, wat die ook zegt, is je moet wel zorgen...

...dat je een redelijk relatie met Rusland opbouwt.

Hoe maag je dat op dit moment misschien ook mogen klinken...

...omdat je anders blijvende strategische onzekerheid in Oosteropa hebt.

En daar zit natuurlijk ook wel wat in.

Je kunt ook reddeneren, niet waar altijd voor de voorzienbare toekomst...

...dat het Russische leger zich zo zwak en reddes-organiseerd heeft getoond...

...dat je zou kunnen reddeneren...

...als het Duitsland doorgaat met zijn zitenwende op defensieterrein...

...als we rekening houden met het feit dat Frankrijk nogmaals...

...teens een vrij serieus te nemen, militaire mogelijkheid is...

...boondienende kernmogelijkheid, dat we in principe als we de zaken goed...

...organiseren en duidelijker afspraken maken...

...dat we in Europa ook militaire, altijd als op de middel lange termijn...

...wel op eigen benen kunnen staan.

Maar ja, dan moeten we laag aanwerkt worden natuurlijk.

En hoe realistisch om die ijzer nu op tafel te leggen...

...en nu dat land in de oorlog?

Het is realistisch om er gewoon over te praten nu.

Kiezen je heeft geen enkele officiële rol en ridden je het gewoon...

...vanuit een puur, pragmatisch realistisch perspectief...

...denk eraan wat je zou willen op de lange termijn.

En aan de andere kant wil er ook iets van ons namelijk...

...ze willen bij de NATO, dus dan mag je wel ijzer stellen.

Zeker, ze willen dat wij ze bevoorraden met alle dekbare moderne wapens...

...en ook daar kun je zeggen.

Ik neem ook aan dat zonder dat het allemaal in de krant komt...

...dat er wel degelijk gepraat wordt over die kwesties.

Wacht je aan, met het problemenstuk...

...zo genaamde olifant in de kamer, zoals dat soort treffend heet...

...de elephant in the room...

...is natuurlijk te verstaan dat het de staat is zelf...

...omdat we er absoluut geen staat op kunnen maken.

Daar heeft hij het ook wel over.

Het problemenstuk dat dan meer krijgt, tijstert wordt...

...door een totaal irrationele populistische beweging...

...waarvan helemaal niet duidelijk is wat voor machtsfactor ze zullen zijn...

...in over de middel lange termijn.

Want we hadden eigenlijk Trump minder meer afgeschreven...

...naar de tussentijdse verkiezingen van vorig jaar...

...waar natuurlijk al die Trump-aanhangers niet waar effecten weggestempt zijn...

...wat dan zet over, een grote deel is weggestempt...

...maar uit de peilingen blijkt dat Trump een enorme voorsprong heeft...

...op alle andere reprodukeinsen-kandidaten.

Overigens denk ik zelf dat het zou met totaal verbaasd...

...als Trump de verkiezingen van 24 zou winnen...

...maar die hoeft helemaal niet te winnen om president te worden...

...dan kan ze ook vrijruimen verliezen.

Het hangt er een beetje vanaf van de kiezmalen uit...

...vanwege dat hele wonderbare kiesysteem...

...dat Electrol College wat ze erop na houden...

...ook vorige keer toen Biden dik gewonnen heeft...

...8 miljoen stemmen of iets in die geest...

...hiet waar had er maar enkele tienduizenden stemmen...

...verschoven moeten zijn in Pennsylvania...

...naar we die bekenden met Western-staaten...

...en dan was Trump het weer geworden.

Dus het risico is wel groot.

Ja, vooral omdat die...

...dat bandcontact tussen het Electrol College...

...en de werkelijke verkiezing uitsla...

...dat dreigt alleen maar groter te worden...

...door de demografische ontwikkelingen in de Verenigde Staten.

Dus ja, en nogmaals, Amerika voert lang niet een alle opzichte...

...en een beleid waar we gelukkig mee zijn.

Denk ook aan het economisch nationalismen van de Amerikanen...

...en de enorme subsidie die ze gaan betalen...

...om bepaalde industrieën tot ontwikkeling te brengen...

...of het beperken tot de Verenigde Staten.

Daar heeft ook Europaan zijn verlast van...

...en hebben wij ook heel bozer op gereageerd...

...en waarschijnlijk ja, als ze er maar aan elkaar daarmee doorgaan...

...en het bij jezelf ook gedwongen om enorme subsidies te gaan stapelen...

...in bepaalde industrieële sectoren.

Maar hoe kun je met deze onzekere toekomst van Amerika...

...rekening houden in die discussie met de Ukraine?

Dat is een heel lastige zaak, omdat de NATO-lidmenschap...

...dat is natuurlijk weer, dat speelt een belangrijke rol in...

...hoe had het in de hele Denk over de Verenigde Staten...

...hanzien de Verenigde Staten nu eenmaal de belangrijkste NATO-mogendheid zijn...

...in alle opzichte het motorblok van de NATO.

Dus ook daarom zei je, hoe denken we daarover op termijn?

Dat is wel onder Trump niet veranderd, hè?

De echte vleugel van de Republikeinse Partij heeft terug gisteren...

...veer gisteren van die wel afgelopen dag al weer fijn rondgetetterd...

...dat al die wielenpaneukerinnen er helemaal niet voor...

...dat moet maar uitgelegd worden, want dat zou nodig zijn...

...zouden zij in ieder geval niet doen, nou gaan ze maar doen.

Trump vindt er niets in, Trump is alles gezegd...

...vindt prima als de Russen winnen.

Dus ja, de helfend in de room, dat zijn de Verenigde Staten zelf.

Een toenemende maat, een onbetrouwbare factor...

...zowel op economisch gebied als op strategisch gebied...

...maar tegelijkertijd, dit was het motorblok van de NATO.

Dus je kunt wel zeggen, die Mark Holder is een weinig realistische verhuur...

...met zijn strategische onafhankelijkheid van Europa...

...maar op de lange termijn, en als de situatie in de merken zo blijft...

...en ik zie dat helemaal niet veranderen op afzienbare termijn.

In de merken als alle termijen nog een stuk erger worden voordat het minder wordt.

Maar je kunt ook zeggen, de schade die Trump heeft aangericht aan de NATO valt wel mee...

...want hij heeft er bijvoorbeeld niet uitgestapt, had hij ook kunnen doen.

Nee, hoe komt dat om dat we na Trump, bij Biden, een democratische president...

...die bijna uitwas op dit terrein weer een traditioneel beleid te voeren?

Tegelijkertijd voert Biden ook een...

Kijk, dat is altijd het probleem met de Verenigde Staten...

...dat wordt altijd opgevoerd, natuurlijk als de lijnaar van een rules-based world en zo...

...en een liberal world gaan ze me door.

En ja, je ziet altijd dat de merken ze zelf totaal niet aan de rules houden...

...waar de hele rest er wel aan moeten houden.

Er hebben natuurlijk ook allerlei tegenstanders van de Amerikanen ook al gezegd...

...ja, wacht nou even, wij moeten ons voortdurend aan allerlei regels houden...

...zij moeten ze helemaal nergens aan te houden.

Want die hebben ze natuurlijk in de afgelopen 20 jaar een voorkomige, stoord beleid gevoerd...

...in allerlei opzichten.

Dat ze na 9-11 natuurlijk met die flauwe kulda in Irak zijn begonnen.

Want ze hebben natuurlijk enorm veel kwaad gedaan, zoals ze wel aan zichzelf was aan...

...aan wat zeggen, de samenwerking in de wereld van de fatsoenlijke landen...

...en ook nog eens Afranistan, waar ze natuurlijk ook toen ze vertrokken...

...had dat ook wel wat fatsoenlijker uitgevoerd kunnen worden.

En dan zijn ze dus te machtig om ze echt pijn te kunnen doen?

Ja, het probleem van de Amerikanen is dat ze nog steeds zeer machtig zijn...

...evident het machtigste land ter wereld.

We hebben volgens mij al besproken dat de idee wat je, wat ook...

...dat het per taal van terreinen nu is toch snel een meerderheid lijkt te vinden...

...namelijk dat die Chinese dreiging wel meevalt op de middellange en de lange termijn...

...dat de kans dat de Chinezen me echt de Amerika meegaan overvleugelen...

...op economisch en technologisch gebied, dat dat niet bijsta waarschijnlijk is...

...China allemaal met eigen interne problemen worstelt.

Maar dat, dus Amerika is in feite nog steeds te sterkst...

...en zal dat overlopig ook wel blijven.

Maar tegelijkertijd wordt Amerika heeft een zo voldoende dysfunctioneel...

...binnenlands politiek systeem, dat je er absoluut geen staat op kunt maken...

...en dat betekent dat je moet nadenken over wat te doen zonder Amerika...

...of wat te doen met een Trumpiaans Amerika...

...of een andere, volstrekt halverhaar, republicans politicus van die partij die bestaat...

...langs man, voornamelijk uit halverhaar, en dat kan nog wel even duren.

Hoe heb je gekeken naar die discussie tussen De Santis en Disney?

Nou ja, Disney heeft naar mij die deugel lekker teruggeslagen, toch?

Door te zeggen, al die kantooren bouwen en die duizenden arbeidsplaatsen...

...dat gaat allemaal niet door.

Dat was een investering van een miljard dollar, begreep ik.

Dus ja, Disney kon ook wel wat doen.

Ja, sowieso.

Die De Santis, ook knettergek.

Echt knettergek, gewoon don't say gay.

Ik boel het is allemaal van een...

Zijn die dat?

Ja, dat is een wetgeving, don't say gay, wetgeving.

Sowieso die wetgeving, ook wat die op abortus terrein heeft gedaan.

Daar gaan ze over bij de nationale verkiezing in 24.

Gaat die abortus-questie, dat gaat wel aanzienlijke schade toebrengen, denk ik...

...aan een republikanse partij.

Dat dan weer wel.

Hoe het af gaat lopen, ik heb geen flauw idee.

Amerika heeft op zoveel punten de verkeerde afslag genomen in de afgelopen kwarte eeuw...

...dat het echt bedroefend is.

Het is een land met ongekende mogelijkheden nog steeds.

Ja, het is toch ook daar...

...is het dat, laten we zeggen, om het mij even rouw te zeggen...

...de kuststroken die modern zijn en urban enzovoort...

...gegeiseld worden door die gigantische klont...

...niet waarvan blanke, betrekkelijk laaggescholten kiezers in de kwijtemarken hardlanden.

Die over z'n allen opzicht tegelijk hebben als ze ontevreden zijn over...

...datgene wat hun overkomen is.

In de afgelopen kwarte eeuw, afgelopen 30 jaar misschien wel. Zeker.

Net zo goed als ook de ontevredenheid in West-Europa...

...die het populisme voelt best begrijpelijk is...

...en ook langs praktische wegbestreden moet er worden. Zeker.

Maar ondertussen zitten we wel met een groot probleem.

Kijk even naar het elektorale kaartje van Turkije.

De uitslag van de eerste ronde. Het is ontzettend interessant.

Wat valt je op?

Nou, vooral, dat ik het nu net over die Amerikaanse kuststroken haal.

Dus alle kuststroken van Turkije stemmen tegen Erdogan.

Alle grote stedelijke gebieden stemmen tegen Erdogan.

En daar zit dan die gigantische anatolische klont tussen...

...van mensen die op Erdogan stemmen.

Graditioneel, oude wets, bang voor verandering, bang voor modernisering.

Heel religieus meestal nog.

Ik las dat de Turken in Nederland mogen stemmen...

...en dat die toch hier ook nog wel heel populair is. Erdogan.

Een meerheid van de Nederlandse Turken, ja, stemt op Erdogan.

Hoe verklaar je dat dan?

Nou, waarschijnlijk zijn dat de meerheid van de Nederlandse Turken...

...afkomsten van de Turkse plattelaten.

Kijk, als jij in Istanbul een boel en een hele aardige baan hebt...

...in de reclameindustrie, dan ga je natuurlijk niet emigreren naar Nederland.

Dat voel je toch wel.

In ieder muurtje een hanker afstel zien dat in dat aardbevingsgebied...

...dat was helemaal niet voor Erdogan gestemd.

Maar het is een leuke elektro-kaartje, denk je.

Ook daar, altijd hetzelfde liedje.

Niet waar de spanning tussen een traditioneel vaak deelzaagarisch...

...elektraat ten opzichte van de snelle modernisering en verandering...

...die in een stedelijke samenleving nu helemaal tot een goede toon wordt.

Toch ziet het er goed uit voor hem in de tweede ronde.

Ja, dat denk ik ook.

Ja, heel raar moeten lopen als Erdogan verlies in de tweede ronde.

Dus die gaat winnen.

Nou ja, dat is alleen maar een naad over de Turkije, ja.

Kwaab op dit onderwerf via Zelensky en Oekraïne...

...een van de vragen die ook door luisteraars gesteld wordt...

...komt meerdere keren zelfs binnen.

Ja, is Oekraïne überhaupt in staat om echt te vechten de aanval te kiezen?

Want ze hebben het tot nu toe heel vaak verdedigd.

Nou, dat is allemaal wel warm.

Maar dat zijn we vorig jaar...

...hebben ze in het najaar een enorme effectieve offensief gevoerd.

Waarbij ze natuurlijk Garkow uit de omsingeling bevrijd hebben.

En in het zuiden ook aanzienlijke nuttige vorderingen hebben gemaakt.

Dus ik zou zeggen dat is nog niet helemaal juist.

En dat tot nu toe heeft normaal met dat zoveel massief...

...dat is allemaal een enorm mister ondertussen geworden.

Maar het feit is natuurlijk wel dat de Oekraïne heeft laten zien...

...dat ze enorm effectief kunnen vechten.

En dat brijkt eigenlijk allemaal het gevoel van het feit...

...dat ze in de tussentijd sinds 2014 geoefd hebben...

...en geleerd hebben in West-Europa, vaak in naadoverband.

En ze moeten nu die nieuwe apparatuur natuurlijk eigen maken?

Ja, voordat je met zo'n F16 dan iets nuttigs kunt doen...

...doet dat wel, heb ik begrepen.

En dit deed je ook? En die gewereld?

Dat was ook merkelijk genoeg een toestel wat ik 40 jaar oud is of zo.

In de Telegram-groep wordt nog de vraag gesteld.

Je hebt het de vorige keer gehad over een boek over schimmels.

Toen noemde je underground, dus dat de hele titel...

Ja, nee, ik had het bedoeld in een ander boek.

Dan vond ik nu een vraagje met deze vraag.

Ik heb ook even opgezocht hoe dat boek heet, dat is volgens mij...

Dat is een ander boek, dat gaat puur over schimmels.

Dat underground is heel breed.

Dit gaat boek over puur, dat is volgens mij van een autor die Shell Drake heet.

Ik denk natuurlijk is die familie van die halen waren.

Shell Drake, van 20, 25 jaar geleden, maar Shell Drake.

Maar nu ben ik de titel weer kwijt.

Zoals zoveel heb ik dus keurig ingeladen via mijn kindelep...

...maar ik heb nog niet gelezen.

Hallo Maarten, in een aflevering geef je aan dat...

...de grootste fout uit de geschiedenis de wetenschappelijke revolutie is.

Je redeneert dit door te betrekken op de klimaatproblematiek.

Maar als we de klimaatproblematiek daarin nou niet zouden meenemen...

...wat zou dan volgens jou de grootste fout van de geschiedenis zijn?

Zo kunnen we nog even door aan het tippen, ja.

Als je al de klimaatcrisis die hebben wij inderdaad althans...

...dat is wel duidelijk, hebben wij ook een deels voor een zaak.

Maar het kan ook zijn dat we door onze organisatievermogen...

...de onze technologische creativiteit in staat zullen zijn...

...om te vermijden dat dat ook het einde van de mensheid betekent...

...die klimaatcrisis en ik zelf ben er van overtuigd...

...dat dat laatste het geval zal zijn.

Maar ja, het zou nog handiger zijn geweest...

...dat we helemaal geen klimaatcrisis hadden gehad.

En als er gewoon niet zoveel mensen erop de planeet waren geweest...

...want dat er zoveel mensen zijn, hangt weer samen met de ontwikkeling...

...in de medische wetenschap natuurlijk.

Vaccinatie, de grootvindersverdwijnen van infectieziekte...

...die zijn er nog wel, maar lang niet heel anders dan voor in ieder geval.

Dus ja, wat zou dan de grootste fout uit de geschiedenis zijn?

Ik heb geen flauwide, moet ik je zeggen.

Het hele vraag, wat is een grootste fout van de geschiedenis...

...is een beetje een flauwelkulvraag, want de geschiedenis bestaat ook niet...

Dat is een beetje telegaafvraag ook, ja.

Ja, een beetje onzin, toch?

Het is, het zaak is complexer.

Kijk, wij zijn in alle opzichten dat dat valt niet te ontkennen.

Wij zijn een deel van de natuur, dat we zeggen, we zijn een zeer sociaalevend zo'n dier.

We zijn ook enorm sociaal ingesteld.

Maar we zijn wel een onderdeel van de natuur.

Tegelijkertijd zijn we wel een heel apart zo'n dier.

Er zijn bijvoorbeeld geen termitecolonies, waar ze auto's hebben uitgevonden...

...of waar ze hele kleine, fijne wet-and-flatscreen-televisietjes hebben...

...om naar te kijken of waar ze, nou, als ze me doen.

Maar organisatie technisch neemt een grote mierenhoop...

...neem zo'n termietepaleis, dat is organisatie technisch.

Is dat knapwerk?

Alleen heel anders dan wat wij hebben gedaan.

Ik denk dat dat is toch zo'n bekend verhaal...

...te voor aliens bezoeken de planeet.

Ze zijn een beetje statistisch aangelegd...

...dan zullen we heel snel concluderen dat eenzellige wezens...

...uikariotisch of niet uikariotisch...

...dat dat eigenlijk de hoofdbewoners van de planeet zijn.

Want ook als je de hele dag onder de douche staat met je doucheel...

...dan zit je nog vol met al die spulletjes op je huid A...

...en B hebben we ook intern al meer eenzellige dan wij eigen zellen hebben.

Dus, ja, die aliens weten het wel.

Die zien wij, die zien ons een beetje als de bomen in het bos, terwijl de...

...de gescheisenispaande grond stijgt dan.

Je ziet dat die grond vol zit met levende wezens.

Ja.

Ander vraag dan, die meerdere keer is binnengekomen...

...Azad is weer terug op het wereldtourneel, hoe kijk je daarnaar?

Dat is trurig, maar onvermijdelijk.

Dat had er al een weer en een snotje moeten hebben.

We zijn er nu ontzettend fontwaardigd over.

Is Azad een boevende moordenaar? Ja, dat is hij.

Of wat dan zeiden, zie je hem, is dat.

Ja, maar hij is blijven zitten.

Hij scholpende de rusten om hem niet te verliezen.

En ja, dat is al natuurlijk uit de...

Nou ja, wat ik eens in je gezegd, ja, ja.

Ik zeg, dat zijn boven die rustje, maar je zult toch een keer met zijn gesprek moeten raken.

Vervelend, maar ja, zo is het.

Ik zou niet weten wat Nederland zou moeten doen aan Azad...

...en ik zou ook niet weten wat de Europese gemeenschappen...

...en ze lopen nog steeds vrij onwangrijke sancties tegen Azad.

Maar ja, was van harte welkom op die conferentie...

...waarop is ook Zelensky verschijn van die Arabische staten.

Dat zijn vrijwel allemaal bovenstaten, dus ja.

Tijshaan, die zegt Maarten. Wat betreft het geen kinderen willen?

Voor mij persoonlijk is dat niet per se om klimaatreden...

...maar kan het wel goed begrijpen, we moeten namelijk niet vergeten...

...dat een belangrijk onderdeel van het klimaatprobleem...

...de enorme hoeveelheid V is die nodig is om de bevolking te voeden...

...en dat kost veel energie en water.

Dus tenzij we wereldwijd meer plantaarde gaan eten...

...is een grote wereldbevolking wel degelijk een aanslag op dit klimaat.

Ja, is allemaal natuurlijk een stukje vleeswil.

Even een probleem van China natuurlijk.

Kijk, ik vroeger leefde al die Chinezen van de Komertje Rijsten...

...en tegenwoordig wilde ze natuurlijk ook allemaal een fijn varkenslapje...

...of weet ik wat ze van het varkens vlees is in om populair China toch?

Ook dan om vangrijke varkenspopulatie bij mij weten.

Ja, dan heeft die man natuurlijk wel gelijken...

...dus dan moeten we misschien iets minder vlees eten.

Want ik heb varkens varkens geef niets om vlees...

...dus wat dan, als ik één stuk en één keer een stukje vlees eet...

...dan vind ik het al lang prima. Ik vind een omeletje lekkerder.

Als er nou iedereen ook stukken verstandiger gewoond is ontwikkeld als ik...

...dan zou wel heel enthousiast zijn.

We hebben hier ineet duiven voorden.

Mijn vraag is, wat als Nazi-Duitsland de Sofjet-Unie niet had aangevallen?

Hoe groot schat je dan de kans in dat stalen op zijn moment...

...om een zeker moment de Duitsers zou hebben aangevallen?

Want stalen hield ook van de Grootrijk.

Stalen had een Grootrijk.

Ik denk dat stalen Duitsland zeker niet zo hebben aangevallen.

Zeker niet.

Een groot verschil, Hitler en Stalen waren allebei onbeschrijfelijke boeven.

Waarbij je altijd afvraagt niet waar achteraf, hoe zit de gods mogelijk?

Dat altijd weer overal van het godvergeten tuig aan de leiding komt.

Of wat nu Hitler is, of Assad, of Stalen, of Putin, of naja, gaan ze maar door.

Altijd, weet je, hoop ik altijd dat het...

Je hebt natuurlijk al een kritiek op, zeg nou, Rutte, Biden...

...of hoe al deze koekenbakkers mogen eten.

Maar het zijn... Ze maken fouten en ze moeten op tijd op de onderen zonder meer.

Maar het zijn foutsoedelijke mensen.

Ze zijn er niet op uit om de meest gruwelijke dingen te doen.

En ja, dat is een zorgelijke zaak.

Maar wat was ook weer de vraag?

Stalen was dan de kans groot geweest dat hij Duitsland was?

Nee, Stalen zou nooit Duitslander waren.

Oh nee, dat wilde ik zeggen, het groot allebei waren het schurken.

Maar Stalen was een voorzichtige schurk en Hitler was een gokker.

Hitler was bovenal een gokker.

We gaan het proberen, ik weet het zeker, het gaat lukken. Nee, het ging niet lukken.

Nou, weer Olivier, die zegt wat iets interessant.

Die zegt, ik heb nu tot twee maal een brief in de bus ontvangen...

...of ik een abonnement op de NRC wilde.

Dat is de kwaliteitskrant van Maarten.

Zouden jullie z'n oproep willen doen en luisteren hoeveel van hen ook zo'n brief hebben ontvangen?

Want dan ben ik wel benieuwd naar.

Hij vermoed namelijk dat mensen die naar de podcast luisteren ook zo'n brief krijgen...

...van NRC, omdat ze natuurlijk horen dat het de kwaliteitskrant is.

Maar hoe weten ze de adressen van die mensen die naar de podcast luisteren?

Dat weten ze toch even niet?

Dat vraag ik me ook wel.

Als ik nou even af zou moeten hangen op brieven in de bus...

...die voor kranten, dan is de volkskrant in mijn geval een grote winnaar.

Ik ben eindeloos bestookt met...

...ik ben eindeloos bestookt met brieven van de volkskrant...

...of ik niet aan pané wilde wilde worden.

Gerrit Schmink uit Meppel zegt...

...kort vraag je wat bedoelen je met het How Ever Engels?

Is dat verkeerd gebruik van How Ever? En zou jij graag een voorbeeld?

Nou, How Ever is een voegwoord in principe.

Dat is goed dan maar of echter in het Nederlands.

Maar, eh, maar, goma, hè?

Dat wordt steeds gebruikt ook aan het begin van zinnen.

En als je dus stilistisch een prutser bent in het Engels...

...dan is het een soort, soort...

...armoedige baard dat je al die zinnen met How Ever begint.

Maar, echter...

...en eigenlijk is het niet de bedoeling dat je zinnen begint met een voegwoord.

Bij N weten we dat eigenlijk wel, hè, dat je niet met N een nieuwe zin mag beginnen.

Met dat het een voegwoord is.

Waar bij echter bijvoorbeeld zijn heel veel mensen de spoor al lang bijsteren...

...die beginnen gewoon hun zinnen met echter.

Precies.

Maar zou ook vermeden moeten worden, maar een soort lastige.

Dat is het probleem van de How Ever-zin.

Hetzelfde probleem is dat wij ook hebben met het begin van zinnen met voegwoorden.

Maar omdat je de meeste mensen in het Engels zo'n onzentende kruk zijn...

...doen ze dat daar minder meer permanente.

Komt er eigenlijk op neer? Daarmee bedoel je het staat symbool voor het slecht Engelsprek, toch?

Ja, ja, ja, dat is het.

En voornamelijk ook schrijven, hè, want je hebt heel veel mensen die redelijk Engels spreken...

...maar kun je zeker dat Engels schrijven.

Maar ik had nog eens een stukje woorden Engels tijdschrijven te schrijven.

Nou, ik had me enorm best om gedaan.

Ik had het zelf in het Engels betaald en zo...

...en dacht dat het dan vrij redelijk uitzag.

Dus ik had het opgestuurd en ik kreeg het terug.

Het was aanzienlijk korter geworden.

Maar er stond precies hetzelfde in als in mijn omspronkelijke stukje.

Het was een uitstekende redacteur...

...en het werd mij ook duidelijk dat mijn Engels heel matig is.

Althans, maar geschreeuw Engels.

Nou, dan nog wel een tip voor die chat GPT. Die schrijven dat wel heel goed te doen.

Dus veel beter dan Google Translate.

Dus mensen die daar moeite mee hebben kunnen dat misgezien.

Google heeft er zelf net een heel nieuw programma gelanceerd, toch?

Precies, maar hij is nog niet in Nederland beschikbaar. Ik ben even de naam kwijt.

Dat klopt, ja.

Google heeft er natuurlijk wild geschrokken, dat begrijp je wel.

Ja, de toekomst van Google.

In feite is chat ook een zoeksysteem met een zinigenerator, zo zou je het kunnen zeggen.

Precies. Ja, daar moet er echt wat gebeuren.

Daarnaast is Google...

Ja, Google heeft er alle zeilen bij gezet.

En ik begrijp dat Meta zijn software op dit punt vrij ter beschikking heeft gesteld.

Zodat dat ontwikkelaars ruim een gang kunnen gaan...

Open Source.

...zonder bellemmen, denk ik.

De volgende keer hebben we nog een boek...

...Houde World Was One, volgens mij. Moeten we nog doen?

Ja, dat moeten we nog wel even, dat moet er echt een keer gebeuren.

Ook omdat het eigenlijk het slotakkoord is van wat we over de Tweede Wereldoorlog hebben gezegd.

Want de Tweede Wereldoorlog is uiteindelijk in de laatste instantie...

...niet waar tot het puntje waarmee het artikel klaar is, is het toch een productieslag geweest.

En als het Duitsland nou iets glorieus verloren heeft, is het wel de productieslag.

En de grote straat tegen Hitler.

Niet waar heeft ervoor gezorgd dat uiteindelijk alle grote mogelijkheden...

...in de wereld tegen Duitsland te veel te trokken.

Eerst natuurlijk Engeland. Fijn Engeland.

De Engeland moet dat nooit kunnen winnen, is een eentje, maar toch.

Het heeft de zaak wel een beweging gehouden.

En toen natuurlijk de software-tunie.

Vanaf juni 41 en de Verenigde Staten-tornator, dat was natuurlijk al lang bekeken.

Dat ze gingen verliezen. Je bent natuurlijk een ongelooflijke cirkel.

Als je erin slaagt om de gantse wereld tegen je in het harde als de jaren.

In die zin kun je ook Poetin, al doen wij dan het vechten niet zelf.

Maar het is natuurlijk toch wel de wereld in zeker zin tegen Duitsland.

Dat moeten we dus doen. En dat had hij aan moeten zien komen.

Dan kunnen we dus nog bespreken.

We kunnen weer een klassieke geval van onderschatting voor de tegenstander.

Heel duidelijk.

Het was wel heel erg teweerig als hij ergens goed over geïnformeerd had moeten zijn.

Dan toch ook wel over de mogelijkheden van de Ukraine.

Juist.

We hebben nog een schilderij, kunnen we nog doen?

Ja, ze doe ik ook graag.

Want het had geen storing, maar jij zegt dat het ook wel redelijk beluistert.

Ja, iets minder wel.

Als jij over de schilderij begint, dan zie je wel een deel afhaakt.

Die denken van, laat hem al lullen over de kunst.

Daar hebben we luisterd ervoor.

Ja, wat een aantal brieven van mensen.

Ik kan helemaal niet naar schilderijen kijken, dat is ook al een beetje een...

Want het is een podcast, ja. Dat zeiden ze, ja. Het is een audio-ding.

Ik tegenwoordig wil, je luistert op je telefoon je type brugel in.

En die zei het, het waren een beetje een heel klein venstelijkje.

Maar veel van die moderne telefoons zijn zo gigantisch groot...

dat je je eens denkt dat het een kleine, een kleine iPad is.

Ja.

Of luister op een iPad, dat zullen ook wel veel mensen doen, toch?

Precies.

Ik heb geen idee hoe ze luisteren eigenlijk.

Oh ja, daar waren ze.

Hier ook weer dat idee.

Ik hoor het niet, is er muziek? Ja.

Oké.

Ik denk dat heel uurt dat de oost ook graag mee wil genieten.

Nee, liever niet.

Ik vraag me af of ik wegkom nu, of dat ik de auto hier moet laten staan...

met al de spullen erin.

Volgens mij kom je wel weg, ja.

Ja.

Het staat, al die auto's die er net door de straat rijden.

Ja, dit is nu een soort van verkeersaardige woorden, denk ik.

Ja.

Oké, ik ga het proberen.

Maar goed, als je niet weg kunt komen, dan bell je bij ons aan...

en dan krijg je een hele kopje thee.

Ja, je hebt genoeg kamers vrij.

Ik heb genoeg. Ja, dat moet je niet teveel zeggen, natuurlijk.

Want dat wijst op mijn associële gedrag op dit punt.

Overigens is dat helemaal opgehouden.

Dat je in september allemaal van die tragische jongen luien aan de deur krijgt...

Wanneer heeft u nog een kamer te huuren?

En dan zeg ik, nee, ik heb geen kamers te huuren terwijl, want ik, ja...

Ik leef even, stel even, één, twee, drie.

Ja, er staan ruim drie kamers, daar staan gewoon leeg.

Ik durf het nauwelijks te zeggen, maar...

ja, ik heb liever geen...

Als je iemand in huis neemt, dan is je prijven zien in de kloten.

Dan kan ik niet in mijn onderbroek dan de wc stommelen...

voordat ik het weet, kom je in andere stommelen uit te heren.

Dus nee, associële, maar ja, soms is een mens karakterologisch gedwongen...

om ze associële te gedragen.

Maar gebeurde dat? Er kwamen studenten langs, daar heeft u nog een kamer.

Vaak. Oh, ja? Ja, vaak.

Nooit gehoord.

Ja, maar zeg maar altijd, wat ik nu kan denken...

Ik besef ik dat ik het al in twee, drie jaar niet gemuurd is.

Net als, hoe heet het, de joven getuigen.

Ja, ik wil ze niks, ik hoef dat niet op te vallen...

als een oproeper misfijn bij mij te komen bellen.

Maar ik heb echt al een jaar in die luing van die wachttoren niet meer gezien.

Ik vraag het wel eens aan mensen in het theater...

en dan blijkt dat de meeste mensen die krijgen nog regelmatig...

je overgetuigen aan de deur, maar ik niet meer.

Zouden ze toch een lijst hebben van de ergste Satanse knechten...

die ze er wijs niet meer bellen?

Nou, je naam staat ook op de deur.

Ik heb twee van die momoontje jongens, maar die heb je nooit aan de deur.

Ja, verschillende mensen, of geklame dingen, of collectanten.

Je krijgt heel veel in je deur.

Ja, ja.

Ja, dat is ook met die collectanten.

Ik ben graag bereid om contacten en zo, allemaal bus te doen.

Maar ik ga absoluut mijn bankregio nummer niet aan meer en meer wilke mensen...

aan de deur aanbieden, dat doe ik niet.

Maar je naam staat op de deur ook, hè?

Ja, dat wel.

Dat misschien dat dat afschikt?

Ik hoop het.

Althans, op dit punt hoop ik het wel.

Ponius bellt toch ook wel eens aan uit het niets, op boulevaar.

Daar staan ze toch voor de deur van, heeft u wil de deur verreageren?

Nou, dat is wel eens gebeurd, maar dat is toch...

die gaan we nog bellen, ze altijd op, of ik dan...

bereid ben om een commentaar te spreken vaak over totale onbelangrijke dingen.

En ze zeggen, nou, liever niet.

Maar Ponius is er toch ook een keer geweest...

en toen moest jij voor je auto naar de garage toe.

En toen stonden zij voor de deur om te vragen wat jij vond van...

dat de mens negatiever is geworden of soeitzof?

Ja, ze zeggen wel eens dat ik er binnen geweest.

Maar ik begreep helemaal niet het eindpastoensakel...

op dat krapje van een microfoon.

Stond Ponius en dacht hij eens eens dat hij ze daar begrijp.

Het was ook die jonge roos die daar deden.

Jonge roos, ja.

Ja.

En toen hebben ze nog...

Ze kwamen iets vragen over een gewanneer onderwerp...

een flauwe kulde onderwerp, ongetwijvel.

En toen heb ik nog een hele riel gehouden dat ik vond...

dat het zo'n koonvastig kinderlijke televisie was wat ze maakten.

En dat hebben ze uitgezonden.

Ook op zo'nzelf overigens.

Ook dat is wel verhaardig, natuurlijk.

Want een waardeloze rommel is toch geld voor al die nieuwe zenders.

Noem me nou bij die nieuwe zenders daar één.

Maar van je denkt, nou, dat is toch...

dat bleven toch een element op wat we niet kennen.

Omhoog Max doet het eens heel succesvol.

Ja, Max, dat is inderdaad een prima voorbeeld.

Maar die maakt serieuze televisie.

Want niet in Max is dat toch al al twintig jaar of meer.

Dat weet ik niet.

Maar je geeft toe. Ja, dat is een nieuwkomer die het geweldig gedaan heeft.

Waarom? Dat ze goed programmeren.

Omdat ze het snel begrepen hebben dat je een redelijke waar moet leveren.

Ja. En ze hebben het voornatuur dat het uik vergeest.

Omdat het koon nieuws is, kinderachtig.

En heb je natuurlijk ongehoord Nederland.

Dat willen ze dan nu eruit gooien, dat heb ik al overraad.

Ik ben geen voorstander van, eerlijk gezegd.

Laat ze vooral zelf belachelijk maken, daar zijn ze meesters in.

Dus dat is geen probleem.

En we hebben natuurlijk nog wakker Nederland, WNL.

WNL, ja. Die zijn ook wel serieus, toch?

Nou, ja.

Met rik niemand op zondag.

Goed, ja.

Daar hadden we daar nou een grote behoefte aan.

In z'n tentjes even, goh.

Maar goed, dat wakker Nederland er is.

Ik denk er nog, het is toch onderzocht bij mensen die hadden uitgevonden...

...dat wakker Nederland precies dezelfde mensen uitnodigde voor de talk shows...

...als alle andere talk shows.

Het heeft een wat rechtse karakter, hè?

Want volgens mij hoort Kelders, die bij op 1 zit...

...dan is dat ook onder de vlog van WNL en zit daar alweer...

...die hoofdredacteur van Elsevier.

Dus ze proberen wat rechtse mensen aan tafel te krijgen.

Is dat nog steeds die arrendo juist?

Ja, dus een van de langstzitte hoofdredacturen van Nederland, volgens mij.

Ja, dat lijkt me wel een verstander, jongen.

Eerlijk gezegd.

Nou, jongen.

Ik ben dik in de 60's, of zo, maar de woorden kan ik bij vrijwel iedereen zeggen...

...dat het een jongen is.

Nee, maar goed, je bent toch met mij eens dat het niet een wezenlijke...

...essentiële bijderaar heeft geleverd aan het Nederlandse bestel.

Dat is echt pluriform genoeg naar mijn gevoel.

Het is meer het strelen van de ego's dat rechts kan zeggen, we hebben ook wat.

Ja.

De tross was natuurlijk ook rechts, toch?

Maar dat is nu natuurlijk samengaan nu met de avond.

De tross is helemaal vertrost.

Het zijste gehaald is dat de tross had geleid tot vertrossing...

...maar het gevolgen is dat ze zelf ook helemaal vertrost zijn.

Ja, nee, maar ook zelfs, of is dat nu ook vertekend door de geschiedenis of door mijn...

...doordat ik ook natuurlijk, en al zo lang dan kijk, of helemaal niet kijk...

...dat je dat vroeger toch de VPRO iets bijzonders was.

Ja, een uitzonderlijke omroep.

En dat je daar ook voor thuis bleef op zondagavond, en dat die...

...dat ze ook een hele nieuwe manier van documentaire maken hadden...

...nog even afgezien van Wim en Kees, dat je denkt, dat was toch wel...

...maar het was wel een superieure televisie eigenlijk.

Maar dat hebben ze toch helemaal niet meer, dat je denkt, ja, je moet echt...

...ja, je zou met dood kunnen slaan, had ik nog niet geweten wat de VPRO afgezien van zomaar gehaast had.

Lubach, Lubach is van de VPRO.

Oh, ja? Oh, mijn staf vind ik wel weer verdienstelijk.

En ze hebben nu zo'n nieuw programma met Nadia, zo'n praatprogramma...

...dat doet me een beetje denken over het Katerine Kel, dat hadden die met de vijf uur show.

Oh. Daar hebben ze niet om zeven uur.

En dan zitten ze in een studio en dan...

Ja, dat wordt alsmaar aangekondigd, maar dat heb ik nooit naar gekeken.

Ze hadden van de week een onderwerp, mensen die dan meerdere relaties hebben.

Dus dat zijn dan...

Podia mogelijkheid, dat.

Ja, precies.

En dan hadden ze dus allemaal mensen die dus op drie mensen tegelijkertijd verliefd zijn...

...en ook met drie mensen in de relatie zitten tegelijkertijd.

Ja, het lijkt me vijf en moeien, maar goed.

Ja.

En ze hadden...

Niemand zal het verbieden, toch?

Nee.

Maar dat is wel een wat progressieve geluid, wat dan...

Oké, nou dat, ja...

Nee, nu weet ik dan dus ineens...

...wet ik ineens drie VPRO, maar zomaar gaste.

Dat wist ik wel.

Dat gaat Theo van Vochter of Lubach?

Ook van de VPRO, maar dat was heel erg.

Theo Maas gaat zomaar gaste doen, hè?

Ja, dat heb ik er al dien, ja.

Ik ben wel benieuwd hoe hij dat gaat doen.

Nou, goed, hoeveel mensen hebben al niet zomergasten gedaan?

Ja, heel veel.

Heel veel.

Zomergasten is heel sterk afhankelijk van de zomergast.

Ja, dat klopt.

Qua kijkcijfers is dat echt, dat kan verviervouderen met een populaire gast.

En dat kunnen er ook driehonderdduizend zijn.

Dat is de bekende aantallen televisie- kijkers die ingeslapen zijn...

...en daardoor vergeten het maar uit de set of over te schakelen.

Dat varieert heel sterk bij mij weten.

De laatste die ik helemaal heb gezien was met van de Laan, de burgemeester.

Toen die was al bekend dat die ziek was.

Ja, daar wou ik de meest succesvolle die ze ooit hebben gemaakt.

Want Abring heeft daarvoor een prijsje gekregen.

Ja, dat was een E-MootTV, hè?

Ja, huilen.

Oh, oh, oh, daar was als er iets, als er iets scoort, dan is het toch wel een E-MootTV.

Amsterdam had z'n grote schermen waar alle stadsbewoners op zaten te kijken.

Ja, ik vond het wel goed, maar ik had het niet zeggen.

Ik had het niet gedaan als ik hem was, maar goed, dat is nou weer wat anders.

Ja, dat is ook feperig.

Ik had hem voorkomen, vrij hem te doen, en te later wat hij wil.

Want zijn vrouw is nu ook journalisten bij Radio 1, toch?

Ja, die heeft mij uitgebijt geïnterviewd in zo'n...

In de nacht, ja.

Ja, in de nacht, precies. Daar was ook een naam voor, maar ben ik vergeten.

Vonden ze het heel leuk, hè? Ik was er zeer tevreden mee.

Nou, mooi.

Mooi.

Nou, daar hebben we heel veel besproken weer.

Hoe laat is het?

Het is, denk ik, een... Gok, half vier, Gokik.

Even kijken, het is zelfs later, het is kort voor vier al.

Hart voor vier, ja, ik.

Wil je nog een podcast luisteren?

Dan raden wij van harte aan de aflevering over de woedeuitbastingen van minister Dennis Wiersma...

...en de slachtoffers die hij heeft gemaakt op de verschillende ministeries.

Je luistert de aflevering nu via de link in de shownoods.

Het heet heel uit dat de oosten ook graag mee wil dan niet.

Meelieve niet.

Het is toch een dictatoriale instelling, dus daar willen ze mij best beluisteren.

Heb je de live podcast over de oorlog in Oekraïne gemist?

Vervolgens voor je eigenlijk uitgemaakt voor een ronde bil die niet wist wat er aan de hand was.

En dat volg ik zeker, want ik gevallen natuurlijk van haar, want Jan wel heel vreemd.

Aangezien hij vrijwel nooit gelijk gehaald heeft.

De live podcast is nu terug te luisteren als luisterboek.

De gelijke tijd hoef je dan weer niet meteen niet waarschiddigend wakker te schudden...

...omdat je ook hebt gehoord dat het precies een leger geen kloot voorstelt...

...en ook moeite zo hebben met liefthouden te bezetten.

Geniet ruim twee uur lang van Maarten van Rossum op ouderwets Studium Generale Niveau.

De link naar het luisterboek staat in de shownoods.

En wil je nog een podcast luisteren? Luister dan nu naar C-level.

Daarin vertelt de baas van Ahol del Herrsen Wouter Kolk hoe de supermarkt van de toekomst eruit ziet.

De link naar de podcast staat in de shownoods.

Machine-generated transcript that may contain inaccuracies.