Maarten van Rossem - De Podcast: #374 - Zelfreflectie

Wat denkt-ie wel? Wat is dit, hè? Kom op!

We hebben er nu schoon genoeg van.

Kijk, volwassen, kan-ie mij horen?

Toe even wat verwachtingsmanagement.

We gaan het deze aflevering weer hebben over, ja wel, kunst met een hoofdletter K.

Dus iedereen die daar geen reed aan vindt, zet hem lekker uit, ga lekker een boek lezen of netfliksen.

Of luister de andere afleveringen die we gemaakt hebben deze week.

Twee leuke afleveringen die ik graag nog eventjes aanstip.

Maarten die de kieswijzer invuldt en een zeer verrassende uitkomst daarbij krijgt.

En we hebben het over het falen van de overheid.

En verwacht daar bij geen klaargezang over rutten? Nee.

Maarten die legt clip en klaar uit waarom het gevaarlijk is als de overheid niet goed functioneert.

Die afleveringen hebben we voor je samengevat in de shownood.

Dus toch slecht weer dit weekend dus kruiplekken onder een dekentje bij de openhaart.

En luister naar Maarten Verrossen op de podcast.

Gaan wij verder met de kunst, toch?

Oh ja, ik wilde nog iets, we hadden namelijk twee brieven over de kunst.

En in de ene berief stond van zeg wat is dit voor onzin.

Dat is een historieke, is die man die weet geen klap van kunst.

Het moet meteen afgelopen zijn, anders luister ik niet meer kunst.

Kom op, kunst hebben we kunstdeskundigen voor nodig.

Ik paraplazier het ene sinds.

Ook op die typische geergerde toon die sommigen van die briefschrijvers zich permittieren.

Als of zij thuis ook zonder daarover te vergaderen bepalen wat wij hier in dat autotje gaan zitten doen.

Dat was brief 1 en brief 2 was, ik had net schoon genoeg van al die opvatten van Verrossen over de politiek.

Maar dit is zo leuk, nu ga ik weer luisteren.

Kortom, ik zeg dit speciaal natuurlijk voor alle luisterhaars.

Wij kunnen het onmogelijk iedereen naar de zin maken.

Wij krijgen twee briefen die totaal verschillend zijn in hun benadering.

Van de allereerste keer dat wij de euvelenmoed hebben gehad voor ons de een.

En het genief volgens de andere brief om een kunstwerk te bespreken.

In casue een schilderij te bespreken.

Dus ja, ik weet het ook niet wat hier het beleid moet zijn.

Ik vond wel in beide briefen die, als het ware een van zelfsprekend geïrriteerde toon.

Wat had dat over van Twitter?

Wat denkt-ie wel? Wat is dit? Kom op!

We hebben er nu schoon genoeg van dit werk.

Hoe komt dat toch? Wat is dat voor huiskamerengenis om met mij even zo te formuleren?

Dat weet ik ook niet.

Ik vond best wel het sentiment positief, moet ik zeggen.

Ja, je hebt nu meerdere briefen meegestuurd.

Maar ook iemand van de Universiteit van Amsterdam die een lezing houdt over kunst.

En die heeft jou meteen uitgenodigd om een keer te komen luisteren.

Hoe is dat zo?

Ja, dat was ook ergens, ja.

Dat heb ik dan weer niet gezien.

Het viel mij wel op dat normaal luistert 88 procent de hele podcast af.

Dat was bij deze 60, tenminste wat ik van de week zag.

Ja, kijk aan, daar heb je het dan.

Het is dus best wel aanzienlijk deel minder, dat het hem helemaal afluistert.

Ja, dus ken ik zijn ze wel.

We zitten in het garagekouden, het eerste redeltje van de podcast.

Maar dus die kunst, dat gaat zinnen.

Dat is toch die brief van kom nou gauw kunst.

Daar weet die vent geen klap van.

Ook dat is een punt, dat is natuurlijk al vaker aangesneden.

Mij kan dat grenzenloos irriteren.

Als je ergens in redelijk in verdiept en je hebt een normaal werkend gezond verstand

en er wat bredere kennis, dan is er alle reden om aan te nemen dat je daar best iets hadden

over kunt zeggen.

Of dat nu auto's zijn, niet waar of kunst, of weet ik veel wat.

Want op deze manier blijf ik volhouden, als je natuurlijk zegt alleen deskundigen,

alleen gepromoveerde kunsthistorie staan wij toe om hier iets over te zeggen.

Dat betekent dus dat je dat opsluit, dat dat soort bubbeltje is van deskundigheid.

Het idee dat deskundigen altijd gelijk hebben is het ingrijpende misvatting.

Er bestaat een enorm leuk boek van hem, net Ted Lok, en dat gaat over betrouwbare voorspellingen.

En daarvan kun je met name leren dat hele sterk gespecieelde deskundigen vaak wel over

één onderwerp alles weten, maar daar buiten vaak geen idee hebben hoe zaken in elkaar

zitten.

En dat zou mensen zeggen, je maakt de feiten door altijd te vragen naar deskundigen, maak

je elke vorm van maatschappelijk debat onmogelijk.

Dat wil ik ook wel mooi zijn.

Van de gezin zijn meestal betrekkelijk dicht gethemmen, het is mijn indruk.

Ik zou het ook wel mooi vinden als er iemand is die dit nog nooit gezien heeft, die toch

heeft eens gaan googelen aan de hand van jouw verhaal, en dit dan ziet, maar ik zie

wel geen flauw ideeën hebben van de getaller, maar in dit geval is het toch wel bemerken

dat wat is het 40 procent, hoeveel mensen luisteren normaal op een podcast of...

Normaal gaat het naar zo'n 200.000, maar dat is helemaal aan het einde van de ciclas en

die duurdenken maand.

Er zijn ook mensen die nu nog tien afleveringen teruggepast aan het luisteren zijn, dus die

moeten die kunst nog gaan luisteren.

Ik doe een beetje denken aan die bijvoers van de deftige kranten, waar je die steeds

op de stapeltje leest, ja ik moet ze nog even lezen, maar na een maand ligt er een kilo

papier en daar heb je nog steeds al die bijvoers op niet gelezen met die ongelooflijk boeiendartikelen

erin.

Maar goed, wat vind je van dit percentage? Stel dat dit bij de NPO besproken zou worden,

zouden ze dan zeggen, nou toppercentage gaan we mee doen?

Nou, dat zouden ze wel zorgen over maken, ik ben erin.

Ze zouden toch in ijstig zagen weten wat we doen, dus die eerste 60 procent van het

betoog die zetten we op Nederland 1 en dan zetten we die dat gelulloven kunst, waar die

toch een bal van af weet, dat zetten we op 3.

Heel Nederland 3, luistert toch niemand naar, bij wijze van spreken, ik zou zeggen wat

in het stuil, ik ben wel bereid zoals gewoon, ik kom tot een compromis te geraken en ik

zou zeggen laten we de ene week iets aan kunst doen, want daar waren ook hele enthousiaste

reacties op kunst, ik film me op vooral twee, volgens mij vrouwen die zei van hoe leuk het

was en hoe fijn het was om me naar te luisteren en ik weet al niet wat, dus ik zou zeggen

dat we de ene week doen we kunst en de andere week doen we, want zij die man ook weer schoen

maken, blijf bij je leest, historische vraagstukken, waarop die meteen een vraagstuk voorstelde

waarvan ik dacht dan ga ik zeker niet doen, dat lijkt een ontzettend meelig vraagstukje.

Nou, ze zeiden ook van je bent historicus en je hebt nog lang niet alle gebeurtenissen

uit de historie besproken, dus gaat dat even doen.

Nee, dat is gewoon ik zeg, ik kijk ervan op, dat je er achter bent gekomen, dat ik historicus

ben en nog lang niet alles per zaken uit de geschiedenis, want waar laat u die geschiedenis

dan beginnen eigenlijk.

Mag ik mij bijvoorbeeld als historicus verdiepen in het oude Akkadieë, mag ik ook nog een

loloch kolezitje doen over de Hedite, of over de Zijderroute, of over de Ming dynastiek.

Gaan we dat ook doen, of zegt u nou, nee, nee, nee, nee, wacht nou eens even, misschien

moet u zich verdiepen in wat meisje bij enige specialisme ooit geweest, is de Kao Ooronor,

waar je ook wel eens denkt, ik wil ook wel eens wat anders in die Kao Ooronor doen.

Ik denk dat er heel veel luisteraars zijn die zeggen, nou dat onderwerp zou ik nog wel

door Maarten Bandelt willen zien worden.

Je bedoelt de Hedite, nou ja, of iets anders uit de geschiedenis wat we nog niet gedaan

hebben.

De geschiedenis van Afrika zie ik nog steeds anders.

Nou dat is wat zeg, of Israël willen we met ze hier ook over horen?

Ja Israël, dat is dan, of over de Balkanoorlog, ik heb Meelem met Israël, ook in handige

vallen van, van ongelooflijk onhaaglaam sujet, die neet dan ja hoe, ook zo'n spierballen

politicus die alleen maar naar een grijt veroorzaakt.

Maar misschien moet u uitleggen dat jij behandelt wat je zelf interessant vindt, dat je niet,

dat je niet te inlezen is, ja ik ga dat zeg het nog maar een keer, ja, ja, je wilt

dus doen wat je zelf interessant vindt, zo is het, ja, en je gaat niet voor luisteraars

een boek lezen en dat dan we erover vertellen, nee, daar komt het wel een beetje op neer,

omdat dat vaak dingen zijn, denk ik van ja, dat heeft in mijn hoofd eigenlijk geen grote

urgentie en, en ja, je weet zelf hoe je, hoe je een leven leeft, je loopt tegen iets

aan, denk ik, oh wat rolig, dan wil ik wel eens even in verdiepen, nou, en dan, als

je er even in verdiept, je kunt het zo gek niet verzinnen, als je er even in verdiept

blijkt dat altijd interessant te zijn, dat, dat is een, ja, neem nou, we staan, we staan

hier achter een boom, ja, dat is een oude acacia en dan vraag je af, hoe komt die, die acacia

stam aan al die wonder die er eigenlijk aan zit, want het zijn een soort wonder van

het stam en boomdien, hoe komt het nou dat stam van boomen zo verschillend structureel

in elkaar steken, want je kunt er in één hoog opslag zien dat het A geen beuk is, gladder

stam, of een ijk, dat is weer een hele andere ribbelpatroon in principe, kortom, we hebben

ons er nog niet in verdiept, maar je kunt er zo iets over zeggen, waarom doet de ene

boom het in de stad beter dan de andere boom, bestaat er een geweldig leuke BBC documentaire

over stadsbomen en over het gruwelijke bestaand van stadsbomen, dat die echt keihard moeten

vechten om, om zeg maar, te overleven in de urbanen situatie, nou ja, je kunt overal

iets interessants vermaken, maar ja, er zullen altijd dingen blijven leren waar je niks

aan kunt doen, of omdat ze hier een bal interesseren, dat speelt natuurlijk ook, oh, ja, ga

je nu het boek doen of, sorry, het... Het schilderij moet ik wel doen, ja, hoe laat is

het nu? Even kijken, het is nu 10 over 3, oh, kunnen we het schilderij toch nog wel even

doen? Moet je ergens naartoe? Nee, oh, oké. Nou, ik had beloofd om, met mijn klein

zoon in eentje in de teslater rijden die ik erin heb, maar eigenlijk zie ik er gewoon

tegenop om in die teslater gaan rijden, omdat ik eigenlijk de hele instructie, waarom

ik tien dagen geleden ben, kapje in grote... Heb je dat wel nog ingereden in de tussentijd?

Ja, ik heb... Nee, helemaal niet. Ik heb hem daar neergezet na de instructie en daarna,

ja, daar was er een reden om te gaan rijden, om nog alleen te gaan rijden, om te gaan rijden,

dat vind ik ook weer een beetje typisch, dus dat heb ik niet gedaan, dus nu moet ik

daar al even kijken, wanneer je op gang moet je dat zeggen? Je kunt je dochter meenemen,

misschien kan die helpen. Ik weet niet, dat is geen teslater rijden. Oké. Maar sowieso

moet ik hem morgen even wisselen. Ja. Wat ik moet... Weet het nou, opdames in

Den Haag gaan mijn boeren samen, gaan wij opnames doen over de culturele en infrastructurele

ergvindings van de Koude Oorlog. In Den Haag. Ja, daarom gaan we ook volgende week gaan

ik eens doen aan de BB, aan de beschermingbevolking. Dat is zo'n wonderlijk organisatie, zo'n zonderling

wat tragicomisch toneelstuk als dat is, daar wil ik toch wel even iets over zeggen. Dus

volgende week gaan we iets aan de BB doen. Ik weet niet of dan de kunst erbij inschikt,

dat moeten wij even afwachten. Ja, je bent nu toch een beetje denk je van ja, wacht maar

we zijn even, als ik er helemaal een baafde knop op zet, zo'n vader kunst komt dan ben je

toch, dan denk je dan ja, waarom maak je die dingen toch om beluisterd te worden of niet?

Ja, onder andere wel ja. Als het er voor dat we het zou ontstaan oorkomen dat er nog

één luisteraar is, die in Centraal Italië woont, dan zouden we toch denken, het is

misschien een tijd om eens te stoppen. We zijn ook in Spotify gezakt naar 16, we hebben

gezegd als we bij 20 of laag komen, dan stoppen we er mee. Oh, is het zo erg? Hoe was het in

die andere lijst dan? Daar staan we op 2, maar dat heeft ermee te maken dat Spotify wat

jongeren luisteraars heeft. En wat is die andere lijst dan? Die jij ziet is ook gebaseerd

op de Apple lijst, dus dat is eigenlijk de mensen die op de iPhone luisteren. Maar ik

kan het ding nooit vinden, ik had dat de laatste keer mij wel dat ik hem weggeknipt en nu kan

ik hem niet meer vinden. Dit is een website toch waar jij kijkt met het lijstje en dan staat

altijd eentje boven ons en dan komen wij. Ja, dat is Apple, dat is de Apple lijst. Maar Apple

heeft wat ouderen luisteraars, dus de wat ouderen luisteraars luisteren via Apple, dat is

dat paarste ding op de iPhone. Spotify heeft toch, dan sta je tussen de, ken je Tim Hofman,

die bij The Voice allemaal, die heeft 2 broertjes, die maken ook een podcast die zijn heel populair,

die staan daarboven aan. En Geraldine Kemper, maar die heeft het allemaal over seks en met

wie ze het allemaal doet. Geraldine Kemper, wie is dat er gonsen aan? Ja, dus die heeft

bij Bien en Varen gezeten. Een hele grote aandacht onder jongeren. Ja, dat ik jongeren

niet uitgesproken aanspreken, dat, hoewel op die avond laatste, hartstikke veel jongeren...

We zullen nu mensen luisteren en zeggen, hallo, ik... Ben jongeren. Ik beschamme tot jongeren,

en ik luister ook. Ja, dat u zich niet laat wegzetten als een grote, heigende bejaardeklub,

dat is wel duidelijk natuurlijk. De omroep maks van de podcast. Maar eigenlijk is het dus geen

enkel betrouwbaar systeem, waar de populariteit van die podcast worden gemeenten op dezelfde

manier, als laatst zeggen, de kijkcijfers gemeente worden. Nou ja, dat is dus die lijst die jij

bekijkt. Die is redelijk representatief. Die wel representatief. Ja, alleen is het natuurlijk zo

bij de slimmste. Dat kun je alleen maar op NPO1 kijken, en je kunt er terug kijken op,

waar je dat NPO gemist. En hier kun je de podcast luisteren op Spotify, op Apple Podcast,

op Darkcast. Dat zijn allemaal verschillende platforms waar je het kunt luisteren. En dat wordt

niet getabeleerd. Nou ja, ieder platform heeft weer een lijstje, dus je zou eigenlijk een hitlijst

moeten. Ik weet dat de top 40 daar aan werkt aan een top 40 podcast hitlijst. Dat hebben ze in

tijd gedaan, maar zijn ze mee gestopt omdat dat niet interessant genoeg was. Maar daar hebben ze wel

weer plan om dat opnieuw... Wat nog vaak vergeten wordt bij de slimmste mens, want de wetten,

we kregen een soort van kijkersafrekening van het hele seizoen, wat inderdaad nog weer veel

spectaculaire bekeken was dan de vorige seizoen, dus Nederland 1 heeft wel verschil gemaakt.

Maar wat vaak vergeten wordt, is dat op de dag dat de nieuwe slimmste mens is, wordt de ouder

slimmste mens verhaald van de dag daarvoor. In de middag of zo? Ja, in de later middag of in

de vorige avond. En in ieder geval wordt het verhaald. Dat tikt toch altijd nog 250.000

kijkers aan. Dus in die eindafrekening die je dan toegezond wordt, met allerlei vanvaren,

dat hebben we net fantastisch gedaan, ongelooflijkwerk. Daar wordt ook al die 250.000 kijkers die

worden daar ook nog bij opgeteld. Maar dat kunnen ook doublanten zijn. Iets zo leuk vond. Dat is

nog eens een keer gekregen. Ja, maar dat is denk voor de, voor de, voor de reclame makers,

maar ik dat niet uit. Oh oké. Denk ik hoor. Nee. Maar ik denk dat de aantal mensen het zelf

gewoon zo leuk is om te kijken nog een keer. Kan ik me niet voorstellen. Maar het kan

we niet voorstellen. Goed, waar we nu, ja, dus er is gewoon eigenlijk geen systeem. Maar dan moet

je mij nog even een link sturen dat ik dat ding kan vinden waar die, waar die volgorde in wordt

vermeld, zou ik me zeggen. Je bedoelt de afleveringen? Nee, nee, nee, nee. Waar je kunt

zien wie erboven ontstaat en wie eronder ontstaat. Ja, ja, ja. Maar kijk wat het vorig jaar begint. Dat kan

ik niet vinden namelijk. Nee, dat stuur ik wel even. Dus een webpagina kan je het goed zien. Ja,

wat ik daarvan gezien heb, is dat ze altijd enige tijd heel populair zijn, maar dan meestal

toch een eentje zakt. Ja, ja. Dat is dus nu ook zo met Karis van Houten en Halina Rijn die elkaar

opbellen. Ja, dat was ook een one-time hit. Ja, die is ook weer weggezakt. Dat heb je dus

allemaal wel meegekregen. Dus je hebt wel. Ja, maar nu kreeg ik en nu kon ik ook niet meer. Ik zal

even doorsturen, dan kun je daarna kijken. Dus ja. Maar goed, ook hier geld weer dat ik dan

vergeten ben en je computer onthoudt, dat ik ook niet precies, nou ja, waarschijnlijk wel,

maar het ben ik dan te lijf om dat op te zoeken. Ja, maar goed, de verzoeken van luisterers luisteren

die ook eens op Spotify, dat is goed voor de ranking daar. En op Spotify kun je ook lekker

muziek luisteren, dus als je wat wil luisteren, kan dat ook daar. Zo, ik hoop dat ik het veel

tijd nog wel te schaten eruit krijg. Ja. Heb je nog wat te drinken? Ja, ik heb nog wat te drinken.

Maar jij bent dus bij de top, raak je de 200.000 dus? Ja, als de cyclis helemaal is afgerond. Dus je

moet het eigenlijk zo... Wat, toen ben je cyclis of... Nee, nee, nee, maar kijk, het is zo dat, wat ik eerder

al zei, er is een trouwe groep luisteraars die luistert als er een nieuwe aflevering is,

luisteren ze meteen. Dus binnen een dag zit je op, nou, we zeggen eens wat, 70.000 luisteraars.

Nou, dat vind ik wel echt veel. Maar er zijn natuurlijk dan nog een heleboel mensen die zeggen,

ja, ik heb nu geen tijd, ik luister hem morgen, volgende week, volgende maand of misschien wel

nog later. En zeg maar, als je helemaal hem hebt uitgelust, dat er eigenlijk niks meer bij komt, dan

zit je op die 200.000. Maar dat kan best tussen het publicatiemoment en dat eindmoment, dat je kan

een maand tussen zitten. Eén man zo tijd. Dus er zijn allerlei dingen die we ooit gezegd hebben,

die kunnen naar een maand nog... We gaan luisteren. Dan zijn er ook mensen die zeggen, ik begin helemaal

aan het begin. Ja, ja, ja, daar heb ik wel iets over. En dan krijg je dat zo... Waar ook aan mensen op die

avond die zeggen, ja, ze hadden alles beluisterd achter elkaar, dat lijkt me wel... Nou, ja.

Ben je even bezig? Ja, zelfs mijn familie. Nou, zeker mijn familie zou daar niet toe bereid zijn,

denk ik. Nee, nee, nee, nee. Nou ja, goed. Jij gaat nu dat schilderij doen? Ja, ik ga nu weer

een schilderij doen, weer. Dus ja, voor alle niet-kunstmiddels kun je toch nog pom zetten op dit

moment. En zeker ook die meneer die vindt dat historie niets te melden hebben om voor kunst,

wat eigenlijk een hele vreemde opvatting is, omdat kunst toch zozeer verweven is met geschiedenis,

maatschappelijke processen, opvattingen, culturele gegevenheden. Maar goed, ik vond eigenlijk altijd

dat historie te weinig geïnteresseerd waren in kunst. Dat historie bijvoorbeeld heel verstandig aan

zouden doen om zeker sinds er romans zijn, zeg maar, de moderne romant om die te lezen.

Daar zijn totaal van 19e eeuwse romans die een fantastisch tijdsbeeld geven, wat veel

en veel beter is dan ene historische beschrijving. En ook ten aanzien van schilderijen of andere

toneel, dat kan wel nog wat zijn, is toch kunst vaak enorm interessant als teken van de tijd. Dus ik

vond dat kunsthistorie vaak te weinig wist van, zeg maar, wat geschiedenis is. En ik vond altijd

dat omgekeerd wij historie te weinig wisten van literatuur en schilderkunst. Het is een hele

raar idee dat kunst niet tot de geschiedenis hoort, toch? Een raar idee. Kunst is toch een puur

historisch gegeven in alle denkbare opzichten. Als je een pompier naar die muurschilderingen gaat

kijken, dan zal er een van alle eerste dingen zijn die opvalt van een totaal andere cultuur dat was,

niet waar het Christendom in één caloron nog had gespeeld. Wat ook lastig komt natuurlijk in

dit geval. Maar misschien moet je uitleggen waarom je het belangrijk vindt om dit te bespreken in de

podcast. Ja, waarom vind ik het belangrijk? Dan zit ik weer met een probleem, vind ik gewoon leuk.

Ik weet niet, iemand suggereerde net van in de brieven toch, maar kan-ie niet eens wat aan kunst doen.

Dus die zit schuld? Ja, die is een schuld. Ja, ik weet niet wie het was, maar die is een schuld. En ik

vind het leuk om te doen. Ik heb het ook altijd leuk gevonden om stukjes over schilderijen te schrijven

die die wat ik nu dan in feite gewoon in deze podcast vertel. Maar ik sprak van de week ook iemand

en zei ik luister alles om half 1 aflevering en dat was de aflevering over de possegels. Die vond

ik ook afschuwelijk, zei hij. Je hebt een keer over possegels, had je ook zijn boekje meegenomen?

Ja, possegels is ook een heel leuk, interessant onderwerp dat possegels ook een... Ja, het is

even, mijn stem is even verdwenen. Waar ik niks uit? Dit kun je daar allemaal uit knippen, toch niet? Ja,

je kan allemaal knippen. Hoewel ik wel eens gedacht heb, een bandje te maken van het hoesten van mijn

broer en mijn zuster, zoals bij het ontbijt, allebei rookers natuurlijk. Grote God naartoe, daarbij

vergelijk is dit hoesten van mij echt kleutige hoesten. Ik kan niet anders noemen, puur kleutige

hoesten. Dat kon wel 20 minuten achter mekaar doorrollen. Dat is echt ongelofelijk werk.

Maar goed, jij zei nog iets, dat hij niet in de possegels geluisterd had. Nee, aldert was dat.

Hoogst interessant onderwerp. Ik heb al jaren gedacht dat ik een leuk boekje wilde schrijven over

possegels. Ja, maar het is dus toch, het is zo niche dat jij het leuk vindt met een paar andere

met je en dan houdt het dan snel op. Ja, dat is inoom. Ja, maar al die dingen die je zelf hartstikke leuk

vindt, maar die andere mensen niet leuk vinden. Maar bij deze het oproep, zoek nu even terug.

Possegels, hele leuke aflevering. Ja, maar mijn uitleiding was nooit een klap geïnteresseerd in

mijn ideeën over hoe je een posse, een leuk boek over possegels zou kunnen maken. Het staat

aan een ontzettend leuk boek over volgels op possegels. Eigenlijk een vogelgids en een gids van

possegels over volgels. Een hele leuke gedaan. Dat heb je toen nog verteld volgens mij. Ja, dat heb ik,

of misschien als we het laten zien. Hartstikke leuk gedaan, vond ik ook. Ja, dus we gaan nu toch weer

een schilderij doen als mijn stem het een beetje wil houden. En dat is een totaal ander schilderij dan

jagers in de sneeuw. Het is ook in een totaal andere tijd gemaakt. De thematiek is ook totaal

anders. Het is namelijk een schilderij, wat heet L.T. Dan weet u het eigenlijk al. Het is inderdaad. U

dacht het al een Franse schilder. Het hangt over in een Duits museum, waar het gewoon zommer heet. En

wij zouden het de zomer kunnen noemen. En het is geschilderd in 1874 door een Franse schilder die heet

Monet. En Monet dat zal bij vrijwel iedereen toch wel een lampje laten branden. Niet waar een van de

grote voorhangers van het impressionisme, misschien wel de grootste impressionist die geschilderd

heeft. En daarna ontwikkelt die schilder kunstig weer op allerlei interessante manieren, waar we

in principe betrekkelijk weinig over gaan zeggen. Want dat zijn vaak toch ontwikkelt het zo op een

manier die ik niet bijsterend ontrekkelijk vind. Maar dit schilderij L.T. van Monet,

geschilderd in 1874, is in mijn ogen een verbijsterend meesterwerk. Het is een uitgesproken impressionistisch

schilderij. Ik ben er ook van overtuigd dat het geschilderd is aan planner, zoals dat toen heet in

die tijd. Hij heeft buiten gezeten met zijn palletje en zijn schildersezeltje. En hij schildert

eigenlijk een landschap. Je ziet blauwe bergen in de verte. Er staat hoog gras, maar het is duidelijk,

het is zijn vrouw en waarschijnlijk een vriendin van zijn vrouw of zoiets dergelijks. En zijn

zoontje. Zijn vrouw heet Camille, die is niet oud geworden. En ook dit schilderij over zit in

die, hoe heet het, reeks van Google, waarbij je eigenlijk tot in het kleinste detail kunt zien hoe

het geschilderd is. En daar vergelijkt u nog maar even jagen in de sneeuw met dit schilderij L.T. en

u ziet dat hier met wat hier gedaan wordt op een doodsimpele manier, want dat denk je tenminste.

Dit is, dat kan ik ook, dat denk je allemaal, als je ziet hoe die dat met de, als je naar die details

kijkt dan denk je, blauwe. En dan zie je dat hele schilderij en ik, nou ik weet geen zomerser

tafreuil dan dat schilderij. Het is ook naar mijn idee een van de, een van zijn meest totaal

overtuigende impressionistische schilderij. Het impressionisme is genoeg door een negatieve

kriticus benoemd, omdat op een andere tentoonstelling en vrij kort daarvoor een schilderij van Monnet ook

ging, dat heette impression soleil van, impressie van de opkomende zon. Wat naar mijn idee ook best

aardig is en je begrijpt best waarom het zo genoemd werd, maar ik vind dit eigenlijk een veel,

althans mij sprak het veel meer aan dit schilderij. En wat is het impressionisme? Het impressionisme is

eigenlijk een schilderkunstige richting waarin, waarin het vooral gaat om de eerste impressie van

dat genoemde wat je ziet, om die zoveel mogelijk en zo natuurlijk mogelijk op het doek te krijgen.

En bovendien is daar wordt daar een hele andere schilderkunstige techniek voor gebruikt,

namelijk een hele losse toets. Dat kun je ook als je even in dat googleding en je kijkt en ik

kijk bijvoorbeeld naar het hoofd van zijn vrouw, zoals die dat even, dat die zeeweven los aanzet.

Het is juist het wonder dat dat schilderij zo werkt als je op twee meter afstand gaat staan. En

als je dan kijkt hoe dat in feite met de kwartredaan is, dan denk je grote god nog een toe. Je denkt

altijd, kom ik dat maar? Zo, dat denk je erbij. Ik ben heel weinig dingen, denk ik, kom ik dat

maar? Ik denk nooit bij Max Verstappen, kon ik dat maar? Nooit. Maar je hebt van die,

je hebt van die pianisten dat je ook denkt, oh jezus, als ik toch, als ik dit zo zou kunnen

spelen, dat dat nou zo'n ongelooflijk gelukzalig gevoel moeten heeft. Nou, dat zou ik ook kunnen

krijgen als ik dit schilderij. Nu de vraag natuurlijk, waarom heet het ook somber? Want dat is het

bordje wat het bordje aangeeft in het museum. Ik zag dit schilderij voor het eerst, ik denk 30

jaar geleden of zo, hadden een uitwisselingprogramma met Belijn, met het Amerika Institute in

Belijn, wat vrij omvangrijk was, goed geoutieerd ook, en dat was toen nog in Dalem, dat is een

buitenwijk van Belijn. En ja, god, als je in Belijn bent, ga je ook naar de musea. En dit hing

toen in de Nooye National Gallery. En die was ondergebracht in de kelder van een gebouw van

Mies van der Rohe. Het enige gebouw heb ik begrepen van Mies van der Rohe, die een hele beroemde architect

was, die naar Amerika is uitgeweken, vanwege een derde rijk, wat in Duitsland gebouwd is. Het is

een veel bewonderd gebouw, het is al eens helemaal gerestoeerd, een aantal jaren geleden, en iedereen

vindt het ontzettend mooi, bij halve week. Ja, het is toch het dak is te zwaar, je hebt net, je hebt

steeds gevoel dat de luchtige onderkant dat die geleidelijk aan in die kelder zal verdwijnen.

Dus, maar dat doet hem natuurlijk al me niks doen, want in die kelder hing dat schilderij leed

tegen, wat ik nooit gezien had. Niet uitzonderlijk, want Monnet heeft 4.000 schilderijen achtergelaten,

dus ja, dat je er zeer en derde heen niet hebt gezien. Zeker niet als het in Belijn hangt,

voor mij natuurlijk altijd af, maar, komt de dingen Belijn, gekocht door de kunsthandel,

aangekort in de tijd door het museum. Maar goed, dat we zullen zo, ik zal zo vertellen waar het nu

wel hangt. Leetee, en ik denk op nog een 10 meter afstand van dat schilderij. Leetee,

hou nog even en gedacht, het is van 1874, hing een opmerkelijke impressionistische schets van

een schilder waar ik nooit van gehoord had. Adolf von Menzel, een Duitse 19e-euze schilder,

dat schilderij heet, de Balkonzieme, de Balkonkamer. Fantastisch gedaan, en als u daarna

zo naar kan kijken, ook hier, dit is ook in, dit is ook in die Google-serie, dan zegt u dat

dit een impressionistische schilderij is. Ja, dit is een compleet, geniaal impressionistische schilderij.

Het is ook voorkomen, ondaardelijk, waarom het zo, zo meestalig schilderij is,

want je nooit meer vergeet dat je, dat gelooft dat ik toen meteen vijf beriefkarten ervan gekocht

heb, maar je had allemaal een man te sturen, moet je nou toch eens kijken wat ik om depk heb,

niet waar, zou het nou daszieme, of deerbankonzieme, dan zie je, ook als je redelijk daar spreekt

zo'n zit, dan is het je niet duidelijk over deer die op das is, maar goed, ja, je kan het even

opzoeken. Ik gong ook daszieme. De Balkonzieme, diep dat maar in, dan zie je het vanzelf.

Allemaal van mensen. Maar nu komt niet waar de frapp van dit verhaal, die schets, die Balkonzieme,

is van 1845, dus dat is gemaakt dertig jaar, voordat, voordat het impressionistische stijl van

Moner zich had ontwikkeld. Het is das trouwens. Het is das Balkonzieme, oké, goed zo. Ik ga het daar

nog over hebben. Waarom dat zo'n meestelijk schilderij is? Waarom voor mensen? Kijk, als je aan de

19e eeuw denkt, dan denk je toch aan Parijs en al die impressionisten en ga ze me door. Je denkt

natuurlijk niet aan Duitse schulders. Na misschien begin 19e eeuw, Kasper David Friedig ofzo, hangt

dan altijd de vakergeur van het Nationaal Socialisme bij, maar wat doos volkomen om ten recht is. Maar

je denkt toch niet aan voor mensen. Die bovendien een auto die dakt was en een dwerg. Het is wel heel

oud geworden en ik mag goed, ik zal later al even kijken, ook nog even voor de aardigheid,

naar het Dans Balkonzieme. En je zult zien dat de penseelvoering, de manier waarop dat geschulderd

is, precies hetzelfde is. En dat je dus ziet dat een briljante schulder, zoals voor mensen, als

die een schetsje maakten, want dit is een schetsje, hij heeft meer schetsjes gemaakt, niet waar, dat hij,

dat hij ook al 30 jaar voordat het impressionisme een officiële beweging was geworden, kon van

mensen af fantastisch, impressionistisch schilderen. Maar goed, er worden hangen deze

dingen niet meer in dat gebouw van de Nooye Nationaal Gallery, die hangen met waar genoeg. In de Alte

Nationaal Gallery. En die bevindt zich op het zogenaamde Museum-Insel, wat tegenwoordig UNESCO

wereld erg goed is. En dat die Alte Nationaal Gallery, waar tegenwoordig alle 19-eeuwse schilderkunst

hangt, is ook weer, mensen hangt daar, meneer hangt daar, fantastisch museum. En dat is de

uiterlijk is een Griekse tempel, ook geverfd op de manier waarop dat vroeger het geval was.

Het is een heel wonderlijke tempel, want het is een beetje tempo, het is een beetje paleis, het is

een beetje, het is een beetje een museum, maar het is van alles wat, maar het is een geweldig museum.

Het staat ook op een verhoging op dat museum-insel, ga vooral kijken. Zal later nog iets zeggen over die

Duitse schilderkunst van de eerste helft van de 19e eeuw, maar voorlopig eerst Monner. Die in

allerlei opzichten, hoe zal ik dat nu eens zeggen, eigenlijk een succes voor een schilder was. In zijn

jeugdjaren heeft u wel wat moeilijke tijden gehaald, zijn vrouwen zijn heel jong overleden, maar

terslotte is die eigenlijk een enorm succes geworden, kon die regelmatig met groot succes exposeren en

heeft hij, niet waar terslotte heeft hij eigenlijk een soort van, van wereldwonden van zijn tuin gemaakt

en van de, van de schilderkunstige aanbelding van die tuin. Hij heeft schitterende grote schilderijen

gemaakt, niet waar, van, van de waterplanten, van alles en nog wat. Dat is een heel interessant

ontwikkeling die je bij hem ziet. Je ziet zelf wel, het gaat naar de abstractie, maar het is niet

abstract. En dat is eigenlijk een van de interessantste momenten, denk ik, in de ontwikkeling van de

schilderkunst, dat je, dat had het maar steeds dat je er kunt zien waar het is en tegelijkertijd

het niet waar, hangt het naar de abstractie toe. En de grote fout, mensinsins die terslotte

gemaakt is, door de schilderkunst een heel begrijplijke fout, want jij wilt in beweging blijven, daarvan

kadisme was altijd in de mode, hoe dan ook en dat men heeft terslotte gekozen voor de totale

abstractie. Moner heeft nooit gekozen voor de totale abstractie, dat lijkt misschien zo, maar het is

niet zo. Ik moet er wel bij zeggen dat aan het eind van zijn leven hij is heel oud geworden, was

geboren in 1840 en hij is overleden in 1926, dat hij enorm populair was, dat de Franse president

was een goede kennis van hem. Overigens toen mensen op graven werd, diep Kijssel Wilhelm II de voer

op in de begrafenis toe, dus zijn allebei hele succesvolle schilders en volkomen terecht succesvolle

schilders, maar Moner had aan het eind van zijn leven denk ik wel een ernstige oogafwijking en dan heeft

hij toch een aantal schilderijen gemaakt, kun je nog miljoenen, ik hoor daar niet van, maar die volgens

mij, dat is het niet meer, waarom zou ik maar zeggen, dat is het niet meer, zoals je wel eens

ouderen man op de televisie hebt, wat je denkt, dit is het niet meer. Ja ik zeg dit, ik zeg dit

speciaal dames en heren, zodat u dit doelpuntje even zelf in kunt koppelen, heeft hij niet in de gaten

dat hij nou enzovoert, enzovoert, maar dus die in die tuin van hem, want het is tegenwoordig

prachtig opgekrapt, dat huis in die tuin, dat is energie, wanneer je kunt gaan kijken, geloof

me het amerikaans geld, maar dat weet ik niet helemaal zeker, maar het is ook fijn dat hij tot

zijn allerlaatste daarom, tot zijn nader, ook als het niks meer is, als hij gek geschulderd heeft,

dat is wel geweldig, en er staat ook er zijn ook wel plaatjes van, want die schulder toen hij

18 kon jouw schulder, dat je denkt zo, de jule, die zegt, en wat Moner ook enorm, kijk, dat is

eigenlijk de overeenkomst tussen Dampalcoontzieme en NLT, zommer, zitten we in z'n dierenzommer,

die zommer, niet de daszommer, dat is niet wel een ding wat zeker is, die allebei die schulderijen

gaan over licht, hoe valt licht, wat is licht eigenlijk precies, hoe beeld je een lichte zomerdag af,

ach, dat schulderij van Mones, er zijn ook van die boompjes in, en je ziet dat er een zomervintje

waait, en de jongetjes daar bezig in het lange gras, en het is een, hij heeft andere schulderijen gemaakt

van iets van zijn eerste vrouw, zo'n witte parasol en zo, waar dat jongetje ook op staat,

dat je denkt, hoe is het mogelijk dat je zo, dat je zo kunt schulderen, wat een zegen dat dit,

dat dit geschulderd is in allerlei opzichten, maar hij was ook geïnteresseerd in licht en ruimtes

en hoe het licht in een ruimte, hoe dat, hoe dat viel, zo heeft hij bijvoorbeeld een hele lange

serie gemaakt van de, de voorkant van de kathedraal en Rouhan, onder verschillende lichtomstandigheden,

opkomen van de zon op een zonnige dag, een parijse dag, nou, is een hele lange serie,

op de slotte denk je nu, heb ik het wel gezien, dat moet ik eerlijk toegeven, hij heeft hetzelfde

gedaan met hooi oppersma, je ziet dat hij, dat hij experimenteel bezig is van hoe, hoe verandert de

wereld als het licht veranderd, dan totaal, wat je weet, he, weet niet of je ooit een, een toneel hebt gezien

waar, waar de lichten uit zijn, en dan denk je, jongen, jongen, wat een treurige boel, en als dat

nou goed ingericht is, dat toneel, en, en de, de belichting heeft de verstand van, dan denk je, hoe is het

mogelijk, dat, dat, dat is fantastisch, werkelijk, ja, ik kreeg nog naar een voorstelling van Bette

Middler in, in, hoe heet het, ja, zo dwalijk af, van Bette Middler in Caray, nou, dat, dat je

denkt van, ja, je kunt die Amerikanen van alles verwijten, maar, dan zijn we hier een belicht

hem heen gebracht, die zijn vak verstaat, want dit is echt, ik vond het fantastisch belicht.

Eén van de eerste keer dacht ik, jongen, met zo'n belichting, ja, dan moet het wel lollig worden,

het was trouwens een geweldige jongen, die Bette Middler had ik, dat er direct bijzij, maar goed, ook

mensel is geïnteresseerd in licht, mensel heeft van alles gedaan, zoals we nog zullen zien, als we ooit

als bankoontiemen gaan, gaan bespreken, maar een van de aardigste series die Monerge maakt heeft,

is het licht onder de stationsoverkapping van het station San Lazare in Parijs, groot Parijs station,

geen idee of het nog bestaat, moet ik eerlijk zeggen, vermoed eerlijk gezegd, van niet, en dat

zijn geweldige schilderijen, dat je denkt, wat is het toch jammer, dat er tegenwoordig niet heen

van de rapier vinden, in die hal van het station van Haarlem ziet, in een fijn schilderij van maakt,

niet waar, dat is toch wel een beetje, dan kijk dan wel lollig die abstractie, hoor, en dan krijg

dat natuurlijk altijd dat bezwaar dat ik dichter timmerd ben, en falsiste wie de neigingen hebben,

ik weet dan niet wat, maar ooit was de schilderkunst ook registrerend, het liet zien hoe de wereld eruit

zag, en hoe mensen naar de wereld kijken, je hebt niks aan abstractie, 0,0, het is totaal

oninteressant, dat is ook onderzoek gedaan naar de loop snelheid van mensen in musea met abstracte

schilderijen, en zolang het figuratief was, ze kijken ze ernaar, wat vind ik het leuk,

of niet leuk, of naar hende voor het, en dan maat er dat, dan was er een hele abstracte afdelingen aan,

bleek uit metingen dat het plooptempo enorm omhoog schoon, tot ze weer daar waren, er waren het weer

figuratief was, ja dit is een Amerikaans museum over, want helemaal boven kom je bij bacon, misschien

moeten we daar ook ooit iets aan doen, bacon is ook een geweldige schilder, zijn atelier is,

hoe je noem je dat, geconserveerd, en ik ben altijd als ik denk het wordt nou wel slordig in mijn

in mijn studieerkamer, denk ik aan het atelier van bacon, dat is wel zo'n ongelooflijk, gruwelijke,

smerige puinhoop, dat hou je echt niet vanmogelijk, vooral niet als je weet wat het er slot uitgekomen is,

bacon was een beetje raar, soms misschien, maar het bacon was toch een groot schilder, zonder enig twijfel,

dus ja dat is het schilderij van Monnet, wat zo voorkomen anders is dan jagen in de sneeuw,

maar zo goed als jagen in de sneeuw iets heeft opgepikt van de essentie van winter, zo is het

schilderij van Monnet ook de zomer, ook als er nooit meer een zomer komt, moeten we dat schilderij

er als bewaren zodat mensen weten hoe een zomer dag, een zomermiddag kon zijn. Ik heb jij gezien

in de sneeuw ook even gekeken, maar je ziet wel dat het al een hele tijd geleden geschilderd is,

het is een beetje klungelijk, er zit niets klungelijks in, ja wel, wel heeft, brugel heeft iets,

hoe zal ik dat zeggen, karikaturistisch zou ik zeggen, daar was hij goed in, ook mensen zijn waar karikatur

heb brugel, maar dat is niet omdat hij niet kon of niet wist ofzo, even niet dat erg simpel getekend

is allemaal, nee absoluut niet, totaal niet, ook de jagen op de voorgrond en dan dat ja,

wat is het, dat fantastische eindstafreeltje met al die schaat, ik vond het een beetje knullig,

het is in de verte, je ziet het uit de verte, ik heb er even op google gekeken,

wat jij ook zei, was er trouwens ook iemand die de link daarvan mee stuurde, dus die zullen we even

in de beschrijving zetten, ja, want in google kun je ook al die lollige details op jagen in de sneeuw,

want er is een schoorsteembrandje, maar dan moet je wel een beetje ophangen eten, je hebt die voor

hoe trap heb je natuurlijk, en dan natuurlijk al dat IDI spredt en die, dat bejaardeverlautje met

die takkerboos op de rug, ja, want mij altijd doordenken aan mijn verblijf in Griekenland,

waarbij heb ik dat verteld, waar je ook ziek bent geworden, zo ver met zieks, jonge jonge jonge,

ja dat Griekenland, al die werkende vrouwen en al die, die mannen die zagen het wel zitten,

allemaal lekker bij een tricktrak, en een sigaretje erbij, hoppakee, ja, maar het fijne serie over

schilderijen, zegt Frank Tempelman, je noemt er loops in de aflevering over het wintertaffereel

de schilderkunst van Vermeer, dat in hetzelfde museum in Wenen hangt, ja, wist je ook dat

het schilderij daarvoor in de salon van een zekere besnoorde dictator, daar heeft die groot

gelijk in, vandaar dat ik al zei, hoe komt die, die L.T. terecht in het, in die alternationaal

gallery, L.T., dat is ook het gekke thuis, hebben we niet vermeld, dat gebouw van die alternationaal

gallery, wat over prachtig of zwaar beschadigd in de oorlog, vanzelfsprek in het centrum van

Belijn, ja, maar hij is prachtig opgeknapt, want wat dat betreft, hij zegt die eenwoordig van

Duitsland, wat die West-Duitsers aan geld in dat, in die DDR gepompt hebben, of het nou

de infrastructuur was, of de renovatie van, van een cultuurgoed, het is, ik geloof dat

ze nu op 2,5 duizend miljard staan, ja, dat is echt, dat is echt indrukwekkend, maar

goed, dat gebouw is gekken ook van 1876, dus dat, eigenlijk dat moderne schilderij, L.T., is 2 jaar

ouder dan het, dan die, dan die historisierende alternationaal gallery die er werk is van,

ik ben de meneer Strac, SDRHCK, en signaertje erbij, hoppakee, voor MPO 1,

Strogland Dictatoriale Instelling, dus daar willen ze mij best, best beluisteren.

Heb je de live podcast over de oorlog in Oekraïne gemist?

Vervolgens word je eigenlijk uitgemaakt voor een rande bil die niet wist wat er aan de

hand was, en dat volg ik zeker in het geval natuurlijk van haar, want Jan wel heel vreemd,

aangezien hij vrijwel nooit gelijk gehaald heeft.

De live podcast is nu terug te luisteren als luisterboek.

Tegelijkertijd hoef je dan weer niet meteen niet waarschiddigend wakker te schudden,

omdat je ook hebt gehoord dat het russische leger geen kloot voorstelt, en ook moeite

zo hebben met lietouwer te bezetten.

Geniet ruim twee uur lang van Maarten Varrossum op ouderwets Studium Generale Niveau.

De link naar het luisterboek staat in de shownoods.

Klaas Arians had lef en gooiede 95 procent van alle managers bij ABN Amroden uit, en

met succes.

Hij vertelt over zijn aanpak in de podcast C Level.

Luister de aflevering nu via de link in de shownoods.

Machine-generated transcript that may contain inaccuracies.