De 7: 30/10 | David Criekemans blikt vooruit | Hoe evolueert Gaza en wat is de link met Oekraïne? | De geopolitiek achter de cijfers van Apple en BYD

De Tijd De Tijd 10/30/23 - Episode Page - 21m - PDF Transcript

Bij NN verstaan we zelfstandigen als geen ander.

Zeg jij, ik heb het te druk om het nieuws te lezen, dan zorgen wij dat je de 7 hofdpunten kan horen.

Start je dag gerust met NN en de 7.

De dagelijkse podcast van de tijd.

Welkom bij de Zeven van de Tijd.

Elke dag om 7 uur.

Onze blik op de zaken in 7 punten.

Dit is Rohan van Eik.

Goeiemorgen.

Het is herfstvakantie, maar dat betekent niet dat er minder nieuws is.

We staan voor een week vol cruciaal meielpalen en mogelijke keerpunten.

Zoals elke maandag gaan we erop voor uitblikken met een gast.

Dat is deze keer David Kriekemans, professor geopolitiek en internationale betrekkingen aan de Universiteit Antwerpen.

Goeiemorgen David.

Goeiemorgen.

Het bloedige conflict in Gaza tussen Israël en terreurgroep Hamas raast voort.

Is een deescalatie mogelijk deze week.

Ik heb het met de professor ook over een paar kwartaal cijfers, zoals die van Apple en BYD.

Want ja wel, die zijn van geopolitiek belang.

Een zondag is exact één jaar voor het Amerikaanse verkiezingen.

Biden versus Trump.

Hoe kijk David Kriekemans daarnaar?

Is het tijd aan het keren?

Het is maandag 30 oktober.

Welkom.

De Zeven van de Tijd.

Eén.

Het laat nog.

Alla, alla.

Er heerst vanochtend nog altijd chaos in Gaza.

De ravage is er enorm.

Het israëliëlische leger vecht daar tegen milities van terreurgroep Hamas.

Het heeft afgelopen weekend zware bombardementen uitgevoerd en ruikt met al smaarmeergrond roepen op in het noorden van Gaza.

Het gaat om de zwaarste gevechten daar tot nu toe.

Met ontelbaar veel doden tot gevolg onder wie.

Veel burgers en kinderen.

De israëliëlische regering noemt dit de tweede fase van haar offensief en heeft unaniemde uitbreiding van de grondinvasie goed gekeurd.

Ze wil dus een versnelling hoger schakelen, terwijl de Verenigde Naties en de Europese Unie net vragen om een staakt het vuuren en humanitaire pauses.

Om hulp te kunnen bieden aan burgerslachtoffers.

Ook Amerikaans president Joe Biden, een trouwe bondgenoot van Israël, heeft gisteravond aan israëliëlisch premier Netanyahu gevraagd onmiddellijk hulp toe te laten.

Op z'n minst een korte afkoeling dan, of toch een verdere escalatie.

Hoe zie jij het deze week nog evoluerend, David?

De situatie is natuurlijk heel erg dramatisch.

We zien al die burgerslachtoffers.

Het debat vandaag, denk ik, in de VM-veiligheidsraad zal net daarover gaan over die humanitaire dimensie.

Het debat is aangevraagd door de Verenigde Arabische Emiratum, die op dit moment lid zijn van de VM-veiligheidsraad.

En de minister van Buitenlandse Zaken van dat land zal ook uit de Wittehuis vandaag bezoeken.

Dus ik denk dat je een week krijgt waarin dat er maximale druk wordt uitgevoerd op onzogenaamde humanitaire pauses.

Nu, de Nationale Veiligheidsadviseur van de VS, Jake Sullivan, die heeft aangegeven dat hij wel degelijk een dergelijke pauze wil,

maar legde een andere accent, namelijk die 500 tot 600 Amerikaanse Palestijnen, die nog vastzitten in Gaza,

die moeten de kans krijgen om de strook te ontvluchten.

Dus dat zal aan de orde zijn, ondertussen gaat natuurlijk Israël verder met haar campagne.

Ja, je voelt die geopolitieke spanning rond dat conflict echt wel toenemen, want er is dus die VM-veiligheidsraad vandaag, zoals je zegt.

Maar intussen waarschuwen ook buurlanden, libanon en Egypten voor de gevolgenastconflict overvloeit naar hun grondgebied.

Ook Saudi-Arabië, Iran en zelfs Turkije spreken toch ja, vrij harde, zelfs dreigende taal richting Israël.

Hoe groot is het gevaar dat dit uitbreidt tot een echt breder conflict in de regio of zelfs verder?

Ja, daar vrezen we erg voor, omdat we dan in eerste instantie kijken naar libanon, waar Hezbollah, eigenlijk een shiitis takke,

Hamazis sunitis, Mahrezbollah is shiitis, die steunt de broeders in de Gaza en die zouden wel eens een tweede front kunnen openen.

We hebben gezien dat Israël daarop militair reageert, maar dat zelfs de VS, afgelopen week in Syrië,

luchthaven zoals in Aleppo, gebomberdeerd hebben, omdat Iran bepaalde elementen binnenbrengt in de regio.

Niemand in de regio wil een dergelijke escalatie, maar het zou kunnen dat het moeilijk tegen te houden is

en daarom is het dus maximale druk nodig om te proberen dit in te dammen.

Alle ogen zullen deze week gericht zijn op Gaza, maar dat is lang niet het enige actieve front in de wereld.

Ook in Oekraïne beweegt er deze week mogelijk teen en tander, zowel de Russen als de Oekraïners zijn hun offensive operaties aan topsgroeven.

Ze maken zich op voor een tweede oorlogswinter, waarin, ja, modderig terrein, confrontaties op het slagveld bemoeilijkt.

En dus is de vrees dat het Russische leger binnenkort vooral opnieuw water en energiecentrales zal gaan bestoken.

Dat schrijven mijn collega's van de tijd.

Om zich daar tegen te verweren zijn de Oekraïners nog altijd heel afhankelijk van wapenleveringen uit het Westen.

En nu maken we de brug David, wat dat betreft, kon de timing van het Gaza-conflict niet slechter vallen voor de Oekraïners.

Hemaasleider Khaled Mashal had het daar gisteren nog over op Arabische media.

Hij zegt Rusland profiteert van ons aanval tegen Israël, want we leiden zo de Amerikanen af van de oorlog in Ukraine.

En de Chinezen hebben er ook naar gekeken, want zij bereiden iets voor rond Taiwan.

Dat bint zowat alles aan elkaar, hè?

Ja, en dat is toch, denk ik, een zeer opmerkelijke op uitspraak van die voormalige leider van Hemaas, Khaled Mashal.

Dat geeft ons toch wel wat extra vuurwerk, om het dan dat woord te gebruiken, extra materiaal,

om de hypothese ondersteuning te geven, dat er eigenlijk een coördinatie bezig is tussen Rusland, Iran, Hemaas en misschien zelfs de Volksrepubliek China.

Wat natuurlijk bekijken vanuit de Russische Federatie, hebben zij belang bij horizontale escalatie.

Dus dat betekent nog meer conflicten in de wereld opstoken zodanig dat het Westen en haar allianciepartners onder druk komen te staan,

dat de publieke opinie verdeeld geraakt, dat die weg kijkt van Ukraine en dat de steun misschien zelfs uiteindelijk zal wegvallen,

waardoor dat zij de overhaand kunnen houden en dan is het misschien lauter een kwestie van tijd tot de Amerikaanse verkiezingen.

Dus we moeten daar erg bezorgd over zijn en als die hypothese stil aan wat sterker wordt in onze analyse,

dan moeten we nadenken over een antwoord op een dergelijke horizontale escalatie

en dat zal niet zo invoudig zijn bekijken vanuit onze positie.

Dan kijken we snel ook even naar Rijgeland, want later vandaag verwachten we twee belangrijke updates

die van Belgische inflatiescijfer en Belgische groeiscijfer.

Het Federaal Planbureau verwacht dat de Belgische inflatie in oktoberforst is gedaald naar 0,4%.

In september stond hij nog op 2,4. Toch een streepje goed nieuws dan.

Dat komt vooral dankzij de energieprijzen, die lagen vorige maand veel lager dan de recordscijfers in oktober vorig jaar.

En nog vandaag publiezeert de Nationale Bank een eerste raming van de economische groei in het derde kwartaal.

De tijd heeft een pijling gedaan bij de grootbanken en die verwacht er een groei van 0,1% aan 0,2% van de Belgische economie.

Dat is opnieuw een lichte verzwacking, want in het tweede kwartaal zaten we nog aan 0,3% groei,

want ook al geen sterkcijfer was.

De update van de inflatie en groeiscijfers vind je straks op tijd.be en onze app.

Deze week kunnen we ons ook verwachten aan een heleboel kwartaalscijfers van bedrijven.

En sommige daarvan zijn zo belangrijk dat ze ons iets meer kunnen vertellen over het politieke wereldtoneel.

Neem nu die van BYD Build Your Dreams, de Chinese producent van batterijen en elektrische auto's.

Die publiezeren later vanochtend hun derde kwartaalscijfers.

En zelf hebben ze al aangegeven dat het een mooi rapport zal zijn.

In Eigenland hebben ze namelijk Volkswagen voorbij gestoken als best verkochte automerk.

In augustus dit jaar verkocht BYD in China 36% meer auto's dan in augustus vorig jaar en Volkswagen 6% minder.

Bij ons in Europa zie je nog altijd wel meer VW's dan BYD's op straat.

Maar misschien duurt dat niet zo heel lang meer, want de Chinese zetten volop in opgroei

op onze elektrische automaarten ook waar Volkswagen het stilaan ook moeilijk krijgt.

Kunnen de Chinese dan iets wat de Europeanen niet meer kunnen, David?

Wel, wat we zien is natuurlijk dat die Chinese autobouwers eigenlijk structurele voorsprong hebben.

Ze zijn al veel vroeger begonnen met het ontwikkeling van de elektrische wagen.

Ze hebben een grotere markt waar ze die verder kunnen gaan uittesten.

En ze doen misschien zelfs ook wel aan een vorm van dumping, aan lage prijzen.

Subsidieren ze misschien zelfs deze technologie om uiteindelijk met als bedoeling

om minstens één derde van onze markt in te nemen.

En dat roept toch wel een aantal vragen op, want natuurlijk in Europa waren het onder andere

de Duitse auto-constructeurs die heel goed waren in de conventionele motoren

die nog en nog verder konden ontwikkelen.

Maar het Europese beleid heeft eigenlijk plankgas geduwd met betrekking

tot het verder introduceren van deze elektrische wagen.

En dat noopt toch wel tot wat bezorgdheid of we niet onze eigen economische kracht gaan ondergraven.

En er is natuurlijk een debat gaande of er geen extra tarieven

aan de broek van die Chinese auto-constructeurs moeten gelegd worden.

Dus verwacht dat die steeds hoger op de politieke agenda komt

zeker met de Europese verkiezingen in aantocht.

Oké, benieuwd daarnaar.

En dus goed kijken naar hoe goed BYD het doet als bedrijf straks

bij de publicatie van dat derde kwartaal rapport.

Nog zo'n belangrijke update die we deze week kunnen verwachten

is die van TechReus Apple, die publiezeert zijn kwartaalcijfers Donderdag.

Analisten verwachten een winst van 1,39 dollar per aandeel.

Maar er zijn toch ook wel wat zorgen, he.

In het Vragenhuurtje Donderdag zal het waarschijnlijk gaan over de iPhone-verkoop in.

Daar zijn we weer, China.

Want die zou zwak zijn.

Dat blijkt uit verschillende berichten de voorbije weken.

En de vraag is dan, hoe komt dat?

Eenderzijds zou het gewoon kunnen liggen aan de zwakke Chinese economie.

Maar anderzijds, zeggen de analisten van bureau Bloomberg Intelligence

zou het ook kunnen komen door sterkere concurrentie van Huawei

zeg maar de Chinese evenknie van Apple

en door toegenomen economisch nationalisme bij de Chinese consument.

En in dat laatste geval heeft Apple toch wel een groter problemen, David.

Wel inderdaad, wat we zien, is dat er een technologische ontkoppeling bezig is.

Die technologische ontkoppeling was al in gang gezet onder Donald Trump.

Die wordt nu eigenlijk door Joe Biden met volle kracht verdergezet.

Vooral door heel saaie, bureaucratische, fiscale regels.

De CHIP act ook in de Verenigde Staten.

Waardoor men eigenlijk China probeert wat lamp te leggen.

Daar gaan die investeringen, dus de lokale investeringen, moeten dat eigenlijk compenseren.

Maar we zien nu toch eigenlijk ook wel dat de consumenten in China

dat die andere keuzes beginnen te maken omdat die misschien anticiperen

dat die ontkoppeling, dat die verder de vorm zal krijgen

misschien niet alleen bij de hardware maar ook bij de software

en dan kunnen ze hun phones niet meer gebruiken.

Dus ja, dat zien we verder zich ontwikkelen.

En als je het helemaal de helikopter neemt en dat van op een afstand bekijkt

dan kan je je wel de vraag stellen of dat die technologie

zo'n dergelijke snelle ontwikkeling zal kennen in de toekomst

want als je die markten ontkoppelt dan gaan ze wat minder efficiënt worden

zeker iets om verder op te volgen.

Absoluut is die ontkoppeling echt aan de gang.

We zullen er hints over krijgen in die kwartaal update van Apple

donderdag vanuit Silicon Valley USA.

En over Amerika gesproken zondag is het 5 november, dag op dag 1 jaar

voor de presidentsverkiezingen in de Verenigde Staten.

Je vermelde het daar net ook al even, David.

Intussen is Republikein en oud vise president Mike Pence

afgelopen weekend alvast uit de race gestapt.

Ah, er bestaat dus eigenlijk nog maar weinig twijfel over.

Het wordt volgend jaar opnieuw Democrat Joe Biden tegen Republikein Donald Trump.

Zondag dus exact 1 jaar voordat die strijd wordt beslecht.

Lauter, symbolische datum natuurlijk.

Maar wie staat er op dat moment eigenlijk het beste voor, David?

Biden of Trump?

Wel, het is denk ik nek aan nek.

Biden heeft heel wat geld uitgegeven de afgelopen tijd.

Hij heeft daarmee economische groei kunnen produceren.

Maar je ziet dat het relatieve product van die enorme investeringen

eigenlijk aan het afnemen is.

Dus Biden heeft wel degelijk een probleem.

We zitten op dit moment met een, als we kijken naar de US Depth Clock hier live,

dan zitten we voor de VS met een schuld van 33.681 miljard dollar.

En voor, ja, dat is gigantisch.

En voor dit jaar alleen al heeft Joe Biden op dit moment, dus 30 oktober,

heeft hij een begrotingstekort van 1.721 dollar.

Dat is meerdermalen de Belgische economie.

En je voelt natuurlijk heel duidelijk dat het tijdperk van Big Government,

zullen de Republikanen zeggen, dat is onhoudbaar.

We moeten er wel bij zeggen dat onder Donald Trump het budget als geef gelopen was.

Maar daar heeft, denk ik, Joe Biden een probleem.

Omgekeerd lijkt bij de Republikanen inderdaad.

Donald Trump nog altijd moeilijk te negeren.

De man zou zelfs vanuit de gevangenis verder zijn campagne kunnen voeren.

Maar ik denk, ik heb een beetje het gevoel dat Nikki Haley,

de voormalige Amerikaanse ambassadeur in beide verenigde naties,

dat die gaat wat puntjes winnen.

Zeker als het gaat om de crisis in het Midden-Oosten.

En je weet dat ze nogal sterk aan die Iran is.

En dat kan misschien wel wat punten verdienen de komende dagen en weken in de VS.

Ook weer iets om op te volgen.

Absoluut, het wordt sowieso een spannend laatste jaar voor die presidentsverkiezingen.

Dat dus zondag begint.

En dan de laatste geopolitieke mijlpaal deze week,

die ik met je wil bespreken.

Dit is de AI Summit at Bletchley Park in het Engelse Buckinghamshire.

Een groots opgezette top van regerings- en bedrijfsleiders

uit 28 landen over het gebruiken en de gevaren van artificiele intelligentie.

Bedoeling is om daar een paar afspraken rond te maken.

Gastheer is Brits premier Rishi Sunak.

Hij speedst de donderdag nog in aanloop naar die top.

Ja, het mogelijke uitsterven van de mensheid door AI

moeten we even serieus nemen als pandemieën en nucleaire oorlogen, zegt Sunak.

Hij neemt het dus heel ernstig, maar ja,

worden er op die AI-veiligheidstop deze week ook echt knopen doorgehakt, David?

Of dreigt het een praatbarak te worden?

Ik denk dat het van belang is om inderdaad meerdere partijen samen te brengen

om hierover te praten.

Veel meer dan het afstemmen van agendas

en het vergelijken van notities zal het, denk ik, niet zijn.

Maar het is, denk ik, wel een belangrijk vraagstuk.

Want natuurlijk, die AI zal tot enorme productiviteitswinst

te kunnen leiden in meerdere sectoren.

Maar natuurlijk, alles wat kan zal gebeuren

en dus dat betekent ook dat het kan toegepast worden

op militaire technologieën.

Dus mij vrees wel een beetje dat je kan wel allerlei afspraken internationaal maken.

Maar misschien zullen er toch nog altijd bepaalde entiteiten zijn

die zich daar niet zo heel veel van gaan aantrekken.

Dus een proces, zowel er eigenlijk meerdere processen zijn,

bijvoorbeeld tot slot heeft de VN-secretaris-generaal,

heeft die Guterres, heeft hij ook een eigen high-level panel

gecreëerd rond AI.

Dus duidelijk komt dat stilaan hoog op de internationale agenda.

Oké, er beweegt heel wat rond dus.

Vrijdag na de top wil de Britse regering ook een paper publiceren

met afspraken om op een verantwoordelijke manier te bouwen aan AI.

Benieuwd wat er in die papers zal staan.

Van Gaza over de inflatie en de cijfers van BYD en Apple

tot Amerikaanse verkiezingen en de AI-top zijn meer helemaal klaargestoomd

voor de komende nieuwsweek.

Dank je wel daarvoor, David Krikmans.

Dank je wel, Rohan.

Morgen ben ik er weer met een door de weeksezeven bedankt voor het luisteren

en of je nu zoals Bert Rijmen verlof hebt of zoals David en ik

gewoon moet werken, nog een heel fijne dag.

Dit was de Zeven met Rohan van Eik.

Een recensie in je favoriete podcast-app doet ons veel plezier.

Heb je feedback? Stuur het gerust naar podcastadtijd.be.

Morgen zijn we weer.

Tot dan.

Leer de zelfstandige in je omgeving echt verstaan.

Alles oké.

Kompleter onderdoor.

Machine-generated transcript that may contain inaccuracies.

Het is herfstvakantie, maar dat betekent niet dat er minder nieuws is. We staan voor een week vol cruciale mijlpalen en mogelijke keerpunten.

Zoals elke maandag blikken we er in De 7 op vooruit, met een gast. Dat is deze keer David Criekemans, professor Geopolitiek en Internationale Betrekkingen aan de Universiteit Antwerpen.

Het bloedige conflict in Gaza tussen Israël en terreurgroep Hamas raast voort. Is een de-escalatie mogelijk deze week?

We hebben het in deze podcast met de professor ook over een paar kwartaalcijfers, zoals die van Apple en BYD. Want jawel: die zijn van geopolitiek belang.

En zondag is het exact één jaar voor de Amerikaanse verkiezingen. Biden versus Trump. Hoe kijkt David Criekemans daarnaar: is het tij aan het keren?

Producer en host: Roan Van Eyck

See omnystudio.com/listener for privacy information.