De 7: 20/06 | 8 op 10 studenten klussen bij tijdens het schooljaar | Belgische sigarenproducent groeit in moeilijke markt | Chemie in rep en roer door pfas-ban

Voor we verder gaan met de Zeven, gaan we verder met de nieuwe Polestar 2.

Letterlijk, tot 654 kilometer op één laatbeurt.

Boek je testrit op Polestar.com.

Welkom bij de Zeven van de Tijd.

Elke dag om 7 uur. Onze blik op de zaken in Zeven punten.

Dit is Bert Rijmen.

Goeiemorgen. Er waren in België nog nooit zoveel jobstudenten aan de slag als vorig jaar.

75 procent van de studenten maar liefst. En dat stijgt nog elk jaar. Hoe komt dat?

De sigarenmarkt is een moeilijke nichet om nog in te groeien.

Toch is er één Belgisch bedrijf dat daar in slaagt.

Maar eigensegger met bloed, zwiet en tranen, we praten met de commercieel directeur.

En de chemisector roert zich over de algemene PFAS-ban waar Europa aan werkt tegen 2025.

Veiliger dat wel, maar de ban dreigt ook veel cruciale industrie kapot te maken, zeggen ze.

Het is dinsdag 20 juni. Welkom.

75 procent van de Belgische studenten werkt tijdens het jaar als jobstudent.

En tijdens zomervakanties is dat zelfs nog een tikje meer.

77 procent staat in een nieuw rapport van HR-dienstverlener Randstad.

Goed, drie kwart, dat is een record.

En het aandeel wordt jaar na jaar groter.

10 jaar geleden zaten we nog maar aan de helft van de studenten.

En 20 jaar geleden niet eens aan een derde.

Waarom is bijklussen als jobstudent zo al om tegenwoordig geworden?

En wat zijn de populairste jobs?

Goeiemorgen, Jasmin Heijvaart.

Goeiemorgen Bert.

Journalisten bij de Netto redactie van de tijd.

Je hebt je over dat Randstad rapport gebogen, Jasmin.

Je hebt ook de cijfers van de Rijksdienst voor sociale zekerheid erbij gehaald.

Het gaat dus om records in 2020, 2022, vorig jaar.

Hoe komt dat?

Wel, in begin van 2022 circuleerde de Omicron variant nog volop in ons land.

Veel personeel viel toen uit en dat werd vaak opgevangen door jobstudenten.

Maar volgens Randstad komt de stijging eigenlijk voornamelijk doordat de regels voor studentenjobs de laatste jaren soepeler zijn geworden.

Vroeger werd de limiet voor studenten in dagen geteld, maar sinds een aantal jaren is dat in uren.

En dat heeft als gevolg dat studenten meer kunnen werken,

want als je bijvoorbeeld vroeger drie uur gewerkt had op een dag,

werd dat als een volledige dag geteld, maar nu dus niet meer.

Studenten mogen sinds dit jaar 600 uur per jaar werken, in plaats van 475.

Veel studenten werken om leuke extraertjes te betalen,

maar er zijn er ook veel die het uit financiële noodzaak doen.

Echt financieel een noodzaak? Yasmin, niet voor voor een extraertje.

Dus ja, broodnodig om geld bij te verdienen in sommige gevallen.

Ja, inderdaad. We weten allemaal dat het leven voor zuurder is geworden de laatste jaren.

En sommige studenten moeten inderdaad hun steentje bijdragen aan het gezin.

Zo'n kwart van de studenten is dat.

En nog een kwart moet ook bijdragen aan de kost van zijn studies.

Dat zijn er ook best veel.

Yasmin, wat zijn nu de populairste studentenjobs en wat betalen die tegenwoordig?

Vorig jaar was aan de kassa werken.

De populairste job gevolgd door administratief bediende en magasinier.

En gemiddeld krijgt een jobstudent 13 euro per uur,

maar dat is heel sterk afhankelijk van de leeftijd en het statuut waarin die werkt

en ook de sector waarin die werkt.

Zo zal je meer verdienen in een fabriek in de petrogemie bijvoorbeeld

dan als kassameedewerker in de supermarkt.

Wat ook opvallend is werd, is dat een kwart van de studenten zonder contract werkt.

Volgens Randstad is dat heel raar,

want er zijn heel weinig nadelen aan een studentencontract.

Ze moeten heel weinig belastingen betalen,

maar ze zijn niet beschermd als ze geen contract hebben.

Ze zijn niet verzekerd en ze kunnen ergens op terugvallen.

Lijkt me ook vreemd dan om toch in het zwaar te gaan werken.

Dankjewel, Yasmin Heijvaar.

Graag gedaan.

De Europese Commissie legt vandaag een nieuwe strategie op tafel

om de eigen economie te beschermen.

En het mag eigenlijk niet gezegd worden,

maar die richt zich duidelijk toch vooral tegen China.

Er hangen geen wetten vast aan de strategie.

Het is een zogenoemde discussienota.

Die moet de Europese lidstaten aanmoedigen

om niet meer zomaar zaken te doen

met minder betrouwbare landen zoals China.

Zo zou de deals tussen Europese en Chinese bedrijven

strenger gescreened worden.

Commissievoorzitter von der Leyen

heeft naar aanleiding van de verslechterende relatie

tussen de bondgenoten uit Amerika en de Chinezen

al eerder gezegd dat ze geen volledige ontkoppeling wil van China,

maar wel een de-risking,

dat is waar deze strategische discussienota

dus mee voor moet zorgen.

De Commissie komt er mee,

net nu de Chineese premier Lique Yang,

Berlijn en Parijs bezoekt voor de goede relaties

met die twee grote Europese economieën.

Die zijn dus niet superopgezet met von der Leyen's discussienota.

Duits-cancellier Scholz en de Franse president Macron

hebben al duidelijk gemaakt

dat ze geen fan zijn van de screenings.

Sinds vorig jaar is het aan het al

werknemers dat Ecoshex krijgt

toegenomen met 10%.

Dat zijn 300.000 extra mensen

en zo krijgt in tussen bijna de helft

van de werkende Belgen Ecoshex.

Het gaat om 2,3 miljoen werknemers.

Ten cijfers van FIA,

de vereniging van Ecoshex uitgevers,

de checks zijn interessant

want belastingvrij.

Werkgevers mogen 250 euro per jaar geven,

nu ligt het gemiddelde op 151 euro.

En voor receptie

zo'n Ecoshex maakt volgens experten

wel degelijk een verschil.

Elke euro besteedt aan Ecoshex,

levert 1 kilogram bespaarde CO2 op,

zegt middenadviesbureau CO2 Logic.

Er komt meer op zo wat

350.000 ton CO2 per jaar

oftewel een besparing

die overeenkomt met die van 122

windurbines.

Wat kopen we vooral met onze Ecoshex?

Planten en tuinspullen zijn het populairst.

Daarna volgen ledverlichting,

zuinige huishoud toestellen,

biovoeding en ecologische

supermarktproducten.

Nog even een laatste trekje.

Niet iedereen is er fijn van,

maar het is ook een economische sector,

de sigarenmarkt.

Je kan er nog een groeiende nichen van maken,

maar dat moet je wel hard werken.

En vechten tegen de gelijkstelling

met de sigarettenindustrie.

Dat is toch de conclusie van Jeacortes Cigars

in hun jaarrapport.

Dat is een Belgisch sigarenmerk

in handen van de West-Vlaamse familie Van der Marlieren.

En wat blijkt uit de jaarscijfers,

de omzet en de winst zijn flink gestegen.

Nou, wel trots,

maar trots op een genuoseerde manier.

Marcel Michels is commercieel directeur

bij Jeacortes Cigars.

Het ging net Jeacortes niet

heel erg goed tot een 2,5 jaar geleden.

En nu zien we natuurlijk

een groei komen, omdat we

de zaak iets anders hebben aangepast.

Dat komt ook bij dat door axijnsverhogingen

en de omzet ook technisch verhoogd wordt.

Want als de regering de axijns

op sigaren en sigaretten verhoogd,

dan zijpelen die belastingen door in de verkoop

en daardoor stijgt uiteindelijk ook de omzet.

Michels is het beu

dat zijn business over één kam

wordt geschoren met die van de sigaretten.

Vooral voor de nieuwe verpakking regels

die er nu aankomen.

De sigarenindustrie kenmerkt zich uit

door enorm veel variatie

in soorten, in modellen,

in smaken, in soorten verpakkingen,

in hout, blik, karton.

De wetgeving is eigenlijk gebaseerd

op een standaard verpakking

van de pakjes sigaretten.

En in de sigarenmarkt

vind je eigenlijk geen standaard verpakkingen.

En de wetgeving die dat nu aankomt

met trekking tot de track and trace

die zorgt ervoor dat je bij niet

één verpakkingje wat vrij eenvoudig is

moet aanpassen.

Wij moeten van al die verschillende modellen,

zullen wij al die verpakking moeten gaan veranderen.

Die track and trace regels voor de pakkingen

zijn een vrouw, de smokkel en naamaak

in vooral sigaretten, maar dus ook

sigaren tegen te gaan.

Volgens Michels is dat principe

ook weer gewoon niet van toepassing

op sigaren, zoals op sigaretten,

omdat sigaren nauwelijks worden nagemaakt.

Het gaat om een heel ander product, zegt-ie.

Wij hebben het ook niet over hoken,

we hebben het over het genieten.

Het verrijkt een klein beetje met geblende

wijn of wiskies.

Het gaat ons om blends.

Het gaat over de kunst, zeg maar,

eigenlijk een heel mooi product te maken

en daar elke dag de consument mee te verrassen.

Frustreer je dan dat mensen de vergelijking

maken, je begrijpt dat zeer goed.

Het is tabak, en tabak zit in die zin

natuurlijk in een moeilijkere hoek.

Wij zijn ook niet beter dan sigaretten,

dat hoort je mij ook niet zeggen, maar

wat vaak onderbelicht blijft, is toch

de kunst om van een heel mooi natuurproduct

hele mooie blends te maken waar mensen van genieten.

Je kortes sigaarsnotteert

nog groeiende verkoopsijfers, maar als

volgens Michels door de verscherpte tabak

is het gegeving tegen sigaretten dus wel degelijk

in een alsmaar moeilijker mart

in 2012, werden in België

in totaal nog zo'n 300 miljoen

sigaren verkocht, vorig jaar

nog maar 235 miljoen.

Change Clothes zingt Pharrell Williams

en in tussen zijn we zeker welke

kledingmerk dan ik aan zijn rapper dan

verkist, want vanavond beleeft hij zijn

vuurdoop als de nieuwe creatief directeur

bij Louis Vuitton.

Vanavond ontwilt Pharrell in Parijs

bij de start van de Mannemodeweek zijn al

eerst de collectie voor het Moldehuis.

Louis Vuitton is het paradepaartje van

het Franse luxe concern LVMH

dus toen de zoon van CEO

Bernard Arnau hem een smsje stuurde

met Belme Archeblieft, de tijd

is gekomen voor jou, toen twijfelde

Pharrell geen seconde, de enige tease

naar zijn collectie is een campagnebeeld

met een hoogzwangere Rihanna

die een vijftal iconische Louis Vuitton

speedy tassen draagt.

Dat werd lirisch onthaald

zien of hetzelfde straks gebeurt

met Pharrell's echte debuut.

Er komt vanuit de chemisector hoe langer

hoe meer protest tegen de algemene ban

op PFAS die raankomt. Europa wil tegen

2025 alle producties stopzetten

van die gevaarlijke forever chemicals

die dus nooit vergaan.

Producenten krijgen daarna anderhalf tot

12 jaar om alternatieven te vinden.

We kennen allemaal verhaal van 3M in Zwijndrecht

grondvervuiling daar, heel vlaanderen

leerde toen dat binnen die PFAS-groep

ook PFOS en PFOA's

zitten waar je kanker, leverafwijkingen

en zwangerschapscomplicaties van

kan krijgen. Maar een volledige ban

dat gaat toch meer kwaad dan

goed doen, zeggen alsmaar meer spelers

is dat te verwachten lobbyge spin

of hebben ze ergens wel een punt

en zijn er dan soms echt geen alternatieven.

Goeiemorgen tijdjournalisten Floor Eelbelder

Goeiemorgen Bert

en met collega Marie Van Oost

een verdiepingstuk hierover geschreven

in de krant van vandaag vertelt

kort Floor over die ban. Wat wil Europa

nu precies verbieden? Europa wil

een groep van duizend chimische

stoffen verbieden die als gemeenschappelijk

chemmerk hebben dat ze zeer persistent zijn

en van sommige van die stoffen

is nu al bewezen dat ze schadelijk zijn

voor de gezondheid. Maar omdat

het te veel tijd en werk zou vragen

omdat voor elke stof afzonderlijk te onderzoeken

heeft Europa uit voorzorg

nu besloten om meteen de hele groep te verbieden.

Alleen voor geneesmiddelen

en bestrijdingsmiddelen wordt er

in een uitzondering voorzien

omdat die al in andere wetgeving geregeld zijn.

Dus maar een paar uitzonderingen

en daar komt steeds meer verweer tegen Floor

van bedrijven die met PFAS werken

of maken. Waarom vechten die zo hard

tegen die ban? Wel, volgens

industrie is het zeker nuttig

om bepaalde stoffen te bannen

maar ze vinden dat de ban veel te breed

gaat en dat er ook wel PFAS zijn

die minder schadelijk zouden zijn

die nu deel uitmaken van de ban

en belangrijk dat sommige PFAS

dat er ook geen alternatieven voor zijn

en dat die voorbeeld nodig zijn

om ships te maken, om kleding

olie afstotend te maken

en ze vrezen dat Europa zijn concurrentie

positie directe onder mijnen

met een te strikse regelgeving.

Tenzij een voorbeeld geven van een bedrijf

dat in zo'n situatie zit?

In voorbeeld is de specialiste en technische kledijs

Joen. Zij gebruiken PFAS

onder meer om een beschermingskledij

te beschermen tegen water maar ook tegen

chemische stoffen en zij zeggen bijvoorbeeld

ja, we willen toch dat Molotov-coctails

kunnen afdruipen van de pakken

van de oproerpolicie of dat

bijvoorbeeld een broek dat je gebruikt

om met kettingsagen te werken

dat die nou goed genoeg werkt

ook als er geen PFAS-finishes meer

opzitten. Niet simpel om daar alternatieven

voor te vinden. Blijkbaar maar goed

ergens is het logisch dat de industrie zo'n ding

zegt Floor, misschien van de lobby

wat zeggen onafhankelijke experten

is de angst van die bedrijven voor die Europese

band terecht? Wel, zij zijn een beetje verdeeld

te spraken met experts die zijden

voor heel veel PFAS

en heel veel producten die PFAS gebruiken

zijn er alternatiefen

maar voor bepaalde cruciaal

zaken zoals bijvoorbeeld batterijen

of chips zijn er echt wel

geen alternatiefen momenteel

maar we hebben ook met experts

gesproken die zijden

er zijn altijd alternatiefen

altijd als er een band is dat er geen zijn

maar de chemie is zo creatief

dat ze altijd wel nog een alternatief zullen vinden

als het de rechten doet.

Toch een paar experten die hoopvol zijn dan. Dankjewel

Floor Heelbalden. Graag gedaan.

En wie nog meer wil lezen over die PFAS band

check vandaag de krant of tijd.be

Een blauw figuren

getekend door de Amerikaanse artiest

The Woshes. Vlieg door de lucht

dankzij zijn ze nieuwe Adidas sneakers

Het is een beetje een trippy video

de bewuste sneakers zijn nu te koop

voorlopig enkel als NFT

Non fungible tokens

daar zijn ze weer kleine digitale bewijsjes

dat jij de enige echte eigenaard bent

van een virtueel product

in dit geval dus die limited edition sneakers

van Adidas. Exemplaren met blauw ittv

en tekeningen in zwart wit

ze kosten 0,2 Ethereum

dat is een crypto munt

komt ongeveer overeen met 300 euro

belangrijke verschil met zuiveren NFTs

is dat je deze virtuele sneakers

op een zeker moment wel degelijk kan

omruilen voor echte

er worden 4500

stuks gemaakt

met de verkoop in Ethereum richt Adidas

zich ook op een meer doorgewinterd NFT publiek

dan de Amerikaanse concurrent Nike

die vraagt veel minder voor zijn digitale sneakers

en rekent ook in gewone dollars

om een veel bredere doelgroep te breiken

dat was het alweer voor vandaag

heel tof dat je erbij was voor nu nog

een fijne dag en tot morgen

dit was de 7

met Bert Rijmen

productie door Rohan van Eyck

van op de redactie van de tijd

geboeitor wat je hoort

in deze podcast

overweeg dan misschien een abonnement op de tijd

voor nog veel meer

straffe journalistiek en het laatste

business news

meer op abonnement.tijd.be

en tot morgen zijn we weer

tot dan

Machine-generated transcript that may contain inaccuracies.