DS Vandaag: 10 jaar koning Filip en hij is nog lang niet uitgeregeerd

Het is 19 juli.

Dit is vandaag de dagelijkse podcast van de standaard.

Ik ben Alexander Lippenveld.

Vrijdag zit koning Philippe 10 jaar op de troon.

Dat wordt natuurlijk gevierd met een defilé en een groot feest in het jubelpark.

Wij vieren bescheiden mee en duiken voor de gelegenheid even in het archief van zijn geboorte tot nu.

Hoe is Philippe uitgegroeid van een wat houterig printje tot een gerespecteerd staatshoofd?

MUZIEK

Ik zweer dat ik de grondwet en de wetten van het Belgische volk zal naleven.

Slans, onafhankelijkheid, handhaven en het grondgebied ongeschonden bewaren.

En dan volgden er nog twee talen.

Natuurlijk vele beel van onze binnenlandredactie.

Dit herinner je je vast wel.

Ja, dit was de etenavlaging van koning Philippe 10 jaar geleden.

Op 21 juli zal dat precies 10 jaar geleden zijn.

En als finale feestdag heeft hij toen in het parlement de eten afgelegd.

Philippe is de zevende koning der Belgen.

In zijn jeugd was hij erg timide en onzeker.

En werd ook een beetje als houterig omschreven en zo.

Er waren speculaties of hij het wel allemaal zo aankunnen.

Maar hij heeft zich die functie in tussen goed en eigen gemaakt.

Ik denk inderdaad dat hij in die tien jaar de meeste skeptici toch wel verrast heeft.

Ja, inderdaad, zoals ik zei, er was wat scepties voor af.

Maar het elektroop dat hij het prima doet.

Ja, daar komen we nog op terug.

Maar we gaan even eerst 63 jaar terug spoelen in de tijd.

In een bijzondere nieuwsuitzending melden wij u hier de voormiddag luisteraars

dat prinses Paula vandaag de 49 precies het leven had geschonken aan mijn zoon.

Philippe's Leopold Lodewijk-Maria zijn de naam van het prinsje dat blauwe ogen heeft

en wiens blonden haren aan die van zijn moeder herinneren.

Ja, Philippe was in 1960 de eerste zoon van Albert en Paula.

Maar het was lang nog niet zeker dat hij koning zou worden, meer nog.

Het was vrij onwaarschijnlijk.

Ja, want het was niet zeker dat Albert koning zou worden.

In 1960, het geboortjaar van Philippe, koning Boudewijn was toen 30 jaar.

Hij was nog niet gehuurd, maar hij trouwde in december van dat jaar met Fabiola,

het Spanje.

De bedoeling was natuurlijk dat dit koninklijk paar zelfkinderen zou krijgen

en ze wilden dat heel graag.

Maar iedereen kent het verhaal.

Fabiola had enkele buitenbaar moedelijke zwangerschappen

wat doodelijk kan aflopen.

En pas aan het eind van dat die centium werd dan duidelijk

dat ze geen kinderwens nooit zouden vervullen

en dat de troon opvolger van elders in de familie zou moeten komen.

Ja, dat werd dan koning Albert in 1993.

Zeker en zo werd Philippe de kroonprins.

En een van zijn bekendste optredens als kroonprins is denk ik wel dit fragmentje.

Dirk, u kunt mij Philippe noemen.

Want ik denk dat in de ruimte absoluut geen protocol is.

Kun je mij zeggen wat u ziet door het venster?

Het zegt op de haard dat je echt buitenwoordig hebt.

Zeg eens, Vera, wat worden we net?

Ja, dat is Philippe die Dirk Frima toespreekt.

Die ergens in de ruimte hangt.

En ja, er werd een beetje gelachen met wat hij toen zei over protocol.

En zo, het lijkt wel goed gevonden,

maar je hoort dat het een beetje houderig is.

Nu, dat is het probleem, als Philippe Nederlands spreekt of toch vroeger,

dat gaat hem iets minder goed af dan het Frans natuurlijk.

Dat klinkt iets minder natuurlijk.

Dat is intussen wel gekeerd natuurlijk.

Ik vind dat het hem net wat sympathiek maakt.

Dat is een wat stimmende...

Dat kun je ook zien, zeker.

We spoelen nog even vooruit naar het huwelijk.

MUZIEK

We zijn hier in deze mooie huis van de dieu.

Oort van Philippe en Mathilde gaan vandaag funderen hun vrouiller.

Mathilde, ik geef je deze alliance.

Zijn van onze amor en van onze fidelijkheid.

Philippe, neem deze ring uitsteken van mijn liefde en trouw.

Philippe en Mathilde leef nu in vreugde en hou van elkaar,

zoals jullie nu zo net hebben beloofd.

Jij was daarbij, Vierre?

Ik was niet in de kathedraal, daar was ik niet bij,

maar wel in het stadhuis, wat er aan vooraf ging.

Maar ik was er ook bij, vooral toen Philippe zijn verloofde voorstelde.

Dat was in september.

Hij verraste toen iedereen met het nieuws dat hij ging trouwen.

1999, he, spreek ik wel.

September 1999.

En op die maandag kwam er een uitnodiging

dat iedereen mocht gaan naar het Koninklijk Palijs

om dat bij te wonen.

Ik ga het nooit vergeten,

het stond daar vol met het tiental en misschien wel een paar honderd camera's,

fotogenalisten.

En het jonge koppel kwam door de deuren van het Koninklijk Palijs,

de tuin achter het Palijs, ingewandeld, de trappen naar beneden.

Er werd niets gezegd, maar het geklik van die camera's

was gewoon oorverdovend.

Dat moet enorm impressionant voor hen geweest zijn.

En toen zei hij dat hij zijn verloofde zelf gekozen had.

Ja, oké, ja.

Waarom was dat zo opvallend?

Ja, omdat traditioneel zou je ervan uit gaan

en vroeger gebeurde dat ook wel dat huwelijke Koninklijke huwelijke

gearrangeerd werden, of huwelijke van prinsen.

Hoewel dat toch al een paar generaties niet meer zo is, denk ik.

Ook Albert en Paula vonden elkaar te slotten wel zelf.

Dus er zit amper drie maanden tussen de voorstelling en het huwelijk.

Dat is wel heel kort.

Ja, dat ging vrij snel.

Natuurlijk kenden ze elkaar al wel een tijdje,

maar ze hebben dat goed verborgen gehouden.

Maar van Zodraza was voorgesteld, officieel, via de media.

Tussen die voorstelling en het huwelijk is er ook nog

een groot verlovingsfeest geweest in de Koninklijke Palijs.

Daar heeft het Koningshuis tiental aan een paar honderd burgers op uitgenodigd.

De pers was daar ook.

Ik was daar ook.

En dat gebeurde in verschillende aan één gesloten zalen

waar iedereen te eten kreeg en te drinken en er was ook muziek.

En toen kwam het dat jonge paar wandelden van zaal tot zaal.

De bedoeling was dat iedereen zou blijven zitten

en dat ze in elke zaal wat gesprekjes zouden hebben.

Maar elke keer dat ze in een zaal kwamen,

stond de mensen recht en volgden hen naar de volgende zaal.

Er stond een enorme chaos omdat iedereen hen wilde zien

en echt bij hen wilde zijn.

Dat was het begin van de populariteit van Philippe en Mathilde.

En een paar jaar later, zoals dat hoort, volgde een dochter.

We zijn zeeggelukkige ouders.

Het kind is heel mooi.

En het is echt een vrouwtje.

En we zijn gelukkig dat dat een meisje is.

Dan zijn we oktober 2001.

Op dat moment weten we, we gaan, meer dan waarschijnlijk ooit,

een koningin krijgen.

Koningin Elizabeth, nu nog princess natuurlijk.

Ja, het is heel mooi in dit fragment.

Hoe je hoort, hoe trots Philippe is op zijn dochter

en zoals elke jonge vader vindt hij het baby natuurlijk

heel mooi en de mooiste ter wereld wel echt.

Die uitdruk ging over een vrouwtje.

Die term gebruiken meestal niet bij een baby in het Nederlands,

maar het maakt hem wel sympathiek.

Dat is allemaal wel heel leuk.

Dat ze de naam Elizabeth krijgt, is natuurlijk ook mooi.

Het is een sterke naam voor een toekomstige koningin.

Het is duidelijk dat zij dat ooit zal worden.

Het is vernoemd naar haar overgrootmoeder.

Maar we hebben natuurlijk in de geschiedenis,

in Nederland hebben we al koningen en twee gehad met die naam.

Philippe en Mathilde hebben uiteindelijk vier kinderen gekregen.

Ze hebben een heel goeie band met hen.

Ze proberen ook dat gezinsleven steeds goed combineren

met alles wat ze als koningin en koningin moeten doen,

met de protocolair en de officiële verplichtingen.

Het is belangrijk voor hen om een goed en zo normaal mogelijk

familielive te hebben, gezinsleven.

Dat is iets wat Philippe gemist heeft.

Dat weten we allemaal.

Het is duidelijk dat ze het en deugd doet,

dat hij daar trots op is.

Dat hij dit samen met Mathilde heeft kunnen waarmaken.

In 2013 wordt Philippe uiteindelijk koning,

en dan klon dat zo.

De rijkdom van ons land en van ons institucioneel Stelsel

bestaat ermede in dat we van onze verschijdenheid

een sterkte maken.

Telkensweer vinden we het evenwicht tussen eenheid en verschijdenheid.

De sterkte van België is precies

dat we zin geven aan onze verschijdenheid.

Hij kreeg wel geen gemakkelijke opdrachtpijzen aantreden

aan het hoofdstaan van het land,

dat Luneau-Félaforce als slogan heeft,

maar veel union was er op dat moment.

Dat er was ook net een nieuwe staatshervorming goed gekeurd,

zoals hij zegt.

Maar het is wel goed geweest dat hij meteen heeft duidelijk gemaakt

dat hij daar achter staat.

Hij vindt ook belangrijk dat de gemeenschappen meer bevoegdheden krijgen.

Misschien was dat niet de persoonlijke voorkeur van het Koningshuis,

maar dit koningshuis accepteert dat volledig.

Hij maakt vanaf begin duidelijk,

het is ook zijn rol natuurlijk, om dat te accepteren.

Maar het was een goede zet,

het toont dat hij een hedendaagse koning wil zijn.

Ja, want het is ergens ook wel een bedreiging van zijn koningschap.

Hoe verder het land uiteenrafelt,

hoe minder we, ja, uiteindelijk zal er geen koning mee zijn.

Ja, zo is dat.

Het koningschap is afhankelijk van het voorbestaan van dit land,

hoe complex ook,

zonder België geen Belgische koning meer.

Het is misschien ook omgekeerd zonder koning geen België.

Inderdaad.

Er was na zijn kroning een groot avondfeest

en daar werd dit toch wel goed onthaald.

Dank u.

Dank u voor uw aanwezigheid.

Dank u

om alles samen met ons te vieren.

We hebben een prachtige dag beleefd.

Laat ons vier zijn van ons mooi land.

We wensen nu nog een mooi feest.

Laat ons samen genieten van het vuurwerk.

Viva Belgique, leven België.

Ja, zo klinkt hij wel heel populair en velen.

Ja, hij staat natuurlijk in Brussel,

waar je doorgaans bij dit soort gelegenheden.

Het grootste deel van de publiek is fan van België.

Mensen die niet zo fan zijn gaan daar niet staan juich, denk ik.

Maar het klinkt hier erg overtuigd en spontaan, vind ik.

Het is iets wat hij vanuit zijn hart zegt

en het lijkt er als of hij dat meent.

Ze doen er ook wel moeite voor, deze koning en koningin,

om populair te zijn, om goed over te komen,

om contact te houden met de inwoners van dit land,

op alle mogelijk manieren, denk ik, door de bezoeken die ze brengen,

de mensen die ze ontvangen.

De koningin ziet er altijd goed uit.

Ze praat graag met mensen.

De kinderen die het goed doen,

dat draagt zo allemaal bij tot zijn populariteit, denk ik.

Ook het feit dat hij zijn halfzustel fin direct heeft ontvangen

tot een theoretische steekspel voorbij was.

Ze was eerder bij hem dan bij Koning Albert.

Hij heeft dan die foto verspreid.

Het was ook een duidelijk statement.

Ik denk dat dat is wat de mensen ook willen zien.

Geen gedoe meer.

Is dat zijn voornamelijk de doel om het Koningshuis weer populair te maken?

Ja, misschien wel.

Toch zeker te zorgen dat het Koningshuis meekam

in de evolueerende tijd.

Ze heeft zich ook laten overingen door nieuwe adviseurs.

Goede adviseurs.

Hij draagt zo het imago uit van de goede huisvader.

Naast de officiële functie is hij de goede huisvader.

Die goede relatie is onderhoud met zijn kinderen.

Hij heeft de juiste hobbies.

Hij zit daar een beetje in de familie

om van snelle auto's en machine's te houden.

Vroeger heeft hij ook nog wel met een helikopter boven het paleis gevlogen.

Maar nu doet hij aan kitesurfen.

Hij fiets.

Hij heeft 20 kilometer van Brussel tweemaal gelopen.

Hij schildert tegenwoordig ook.

Kijk, een actieve zestiger zoals we die allemaal wel kennen.

Goed, even luisteren naar, ja,

ik denk wel zo'n moeilijkste moment in zijn carrière als koning.

Vandaag is ons land in diepe Rauw.

Voor ieder van ons zal deze 22 maart

nooit meer een dag zijn als een andere.

Heel ons land draagt de pijn van de levens die gebroken zijn.

Van de diepe wonen die geslagen zijn.

Tegenover wat ons bedreigd,

zullen we samen met vastberadenheid,

met kalmte en waardigheid blijven reageren.

Laten we het vertrouwen in onszelf behouden.

Dit vertrouwen is onze kracht.

Dat is natuurlijk ook een job van de koning.

Er zijn op moeilijke momenten voor die land.

Ja, en meteen de juiste dingen zeggen

of een emotionele boodschap uitsturen

die de mensen in het hart raakt,

maar ook ter plekken gaan, de laarsen aantrekken,

bij wijze van spreken, maar soms ook letterlijk,

bezoek afleggen aan de getroffen mensen

als in de Vesterstreek, bij de grote overstroomingen daar.

Zoals Boudewijn dat ook deed,

die letterlijk met zijn laarsen in Ruisbroek

de overstroomingen bezocht vangen geleden.

Dus als een ramp het land heeft,

moet de koning er zijn,

moet de burgers toespreken,

dat hebben ze in dit geval ook na de aanslagen van 22 maart,

in 2016 hebben ze dat ook gedaan.

Ze hebben al die slachtofferen bezocht.

Ook haar noordschild die wij vaak in de krant hebben gebracht,

die pas later uitkomen is ontwakt,

toen hebben ze haar ook nog bezoek gebracht.

Het is belangrijk voor die mensen.

Absoluut.

Dat is symbolisch, maar ook een erkenning.

Het toont dat eigenlijk je hele land achter je staat,

zo iets.

We gaan er heel even tussenuit,

want ik heb een gloednieuwe podcaststreeks aan te kondigen.

Hier woont mama nu vanaf volgende week in jouw favoriete podcastapp.

Amira.

Kom eens hier.

Wanneer gaan we naar Ruis?

Bijna.

Wanneer gaan we naar Ruis?

Bijna.

Ik ben Saba en ik verblijf in de gevangenis van Brugge.

Samen met mijn dochter Amira.

Nee.

Ja.

Ja.

Mijn dochter heeft hier leren lopen, praten, klimmen.

Of wel, Amira?

Alles wat Amira kan heeft ze hier allemaal geleerd.

Kijk voor je schat. Kijk voor je.

Ik vertel mijn verhaal in hier woont mama nu.

Een podcast over de moeder- en kindafdeling in de gevangenis van Brugge.

Luister naar hier woont mama nu volgende week als zomereeks in DS Vandaag.

We springen even naar het corona-jaar, het eerste corona-jaar, zeg maar, 2020.

En in zijn speech voor de nationale feestdag zei hij toen dit.

Het hele land vraagt dat er dringend een besluitvaardige en stabiele regering wordt gevormd.

Laten we het land niet teleurstellen.

We kunnen alleen maar slagen als we verder kijken dan ons eigen belang.

Met moed en durf.

Toen zaten we met een interim regering die van Sophie Wilmes toen heeft hij wel een duwtje gegeven aan de politieken.

Ja, de regeringsvorming verliep moeilijk.

We hadden al lang een regering van lopende zaken.

We zaten in een moeilijke periode met de covid-pandemie.

Het is de taak van de koning.

Ik expliciet ook zijn rol om de partijen te horen en uit te nodigen om gesprekken met elkaar aan te gaan.

In dit geval roept hij ze op om tot een vergelijk te komen om sneller voortgang te maken in dat proces.

Hij had al partijvoorzitters uitgenodigd.

Hij heeft zelfs Vlaams Belangertom van Grieken op het paleis uitgenodigd.

Dat is zijn rol.

Hij moest dat zonder vooringenomenheid doen.

Hij kan zelf een voorkeur hebben voor een coalitie, maar hij kan die niet zelf in elkaar knutselen.

Hij kan aanzetten geven door sommige opdrachten te geven.

Dat zijn de politici die het moeten doen.

In dit geval doet hij het op een duidelijke, ik vind het toch ook een rustige manier.

Zijn vader Albert heeft eerder op het eind van zijn loopbaan zijn geduld verloren in zo'n toespraak

toen het te traging bij de regeringsvorming.

Dat overkomt Philippe hier niet.

Bij die roepo ging het wel heel erg traag dan was het onze recordformatie.

Maar in diezelfde speetje was er nog een opvallend fragment even luisteren.

Deze crisis heeft de broodzijd en de gebreken van ons maatschappijmodel blootgelegd.

In de eerste plaats treft ze de meest kwetsbaren onder ons.

De crisis heeft ook de bestaande sociale ongelijkheid verergerd.

Deze crisis heeft ons de ogen geopend.

Ze heeft ons wakkergeschut uit het comfort van onze zekerheden.

Ze dwingt ons na te denken over hoe we leven.

Dit is het moment om onze samenleving en onze economie te herbekijken.

Dat is bijna philosophisch wedel.

Ja, het is bijna ook revolutionair.

Voor een koning die zelf aan de top staat van een heel systeem van een land.

Hij zegt hier ook moeten alles herdenken.

Het is opmerkelijk en tegelijkertijd ook weer niet omdat ik me herinner

dat we tijdens die lockdown en wat erop volgde

dat we allemaal hebben dat gevoel zaten van alles is hier aan het veranderen

en misschien moet het ook veranderen.

Het is nodig om het leven op een andere manier te organiseren

want we waren niet klaar voor die pandemie.

Die stelde alles in vraag.

Helaas zien we nu dat sommige zaken gewoon weer hernemen.

Er zijn weer heel veel mensen die met het vliegtuig op vakantie gaan

evenveel als voorheen, dacht ik, om langsgelezen te hebben.

Maar het tweede in deze speech is dan ook weer misschien klassieker

maar vind ik ook wel heel mooi is hoe hij toch altijd weer oproept

om aandacht te hebben voor mensen die het moeilijk hebben.

En opmerkelijk is dat de vier kinderen van de koning

tijdens de lockdown hebben die telefonische gesprekken gehouden

met mensen die eenzaam waren, vooral oudere mensen, ook in woonzorgcentra.

Daar heb ik toen ook een stukje over gemaakt.

Ik denk dat dat zo'n beetje georganiseerd werd

dat er gekeken werd wie in de woonzorgcentra zo'n gesprek wilde.

Maar toch is dat een mooi engagement wel, dat dagelijks deden

en het is iets wat dit koningspaar,

dit engagement willen ze ook doorgeven aan hun kinderen.

En de droneopvolgster staat natuurlijk ook al klaar.

Elisabeth, even luisteren naar een fragmentje uit haar speech

op haar 18e verjaardagsfeest.

18 worden is een overgang naar volwassenheid.

Een moment waarop ik stil sta, bij alles wat ik heb meegekregen.

Merci à toi papa, pour ta confiance.

Ik weet dat ik altijd kan over jou.

Ik weet dat ik er nog zoveel aan heb te ontdekken.

Dat is wat ik in de jaren van de jaren wil komen.

Ik wil beter weten hoe we in het wereld leven

en wat we aan het omgeven zijn.

Om de meeste van mijzelf te geven.

De land kan over mijn engagement overlopen.

Dat is een volwassen speech voor een meisje van 18, vind ik.

Het is een heel mooie speech, heel keurig ook.

Ze legt het traject bijna perfect af.

Ze zegt precies wat er van een droneopvolger zou mogen verwacht worden.

Ze is nog wel heel jong, dat hoor je ook.

En ze reekent erg op haar vader.

Ze bedankt hem duidelijk,

omdat die haar als droneopvolgster

goed voorbereidt, denk ik.

Absoluut, dat lijkt zo wel.

Wanneer is het aan haar vader als ze even lang moeten wachten

als King Charles het kanaal over zijn...

Volgens mij niet. Volgens mij gaat ze niet zo lang moeten wachten.

Het grote verschil is dat Britse koningen worden gekroond

in een kerkelijke ceremonie.

Het is alsof God zelf hen die opdracht geeft.

Dat kan je niet neer tegen zeggen.

Zoals Koningin Elizabeth heeft gedaan.

In ons land en in Nederland gaat er anders aan toe.

Koninginnen leggen de eten af in het parlement.

Koning Albert als Koningin Beatrix

hebben drones afstand gedaan.

Dat kan dus.

Het is aannemelijk dat Koning Philip dat zelf ook ooit zal doen.

Maar ik denk dat dat nu nog lang niet aan de orde is,

om twee redenen.

Philip is een laatpleur. Hij is er laatst aan begonnen ook.

Nu gaat hem dat allemaal goed af.

Hij kan dit zeker nog wel een jaar of tien of twintig misschien wel doen.

Niet vergeten dat hij ook een echte genote heeft

die dertien jaar jonger is.

Hij is dit jaar vijftig geworden.

En bovendien willen ze Elizabeth vast ook de tijd geven

om een eigen leven uit te bouwen, een volwassen leven,

zoals zij zelf ook de kans hebben gekregen op te doen.

Ja, goed. Dan moet hij nog maar even wachten op zijn pensioen.

Maar goed.

Ik hoop dat we binnen tien jaar als we Reentje maken over twintig jaar, Koning Philip.

Oeps, dat zal zonder mij zijn, want dan ben ik al met pensioen.

Goed, dank je wel.

Graag gedaan.

Dit was vandaag de dagelijkse podcast van de standaard.

Bedankt voor het luisteren.

Volg ons op Spotify, Apple Podcast of Eender welk ander podcast platform.

In onze gratis FDS podcast kan je niet alleen ons werk beluisteren,

maar ook de beste podcasttips terugvinden.

Alle credits van de podcast die je net hoorde,

vind je op standaard.be, Schijne Streep Podcast.

Reageren kan via podcastatstandaard.be.

Machine-generated transcript that may contain inaccuracies.